استان قم را یکی از مذهبی ترین شهرهای کشور می دانند، اما این در حالیست که در سال های اخیر غبار بدحجابی بر چهره این شهر کهن بیداد می کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز قم، قدمی در خیابان ها می زنم، شهر پوست انداخته... انگار مردم این شهر از جای دیگری آمده اند؛ لباس هایشان، پوشش شان و حتی حرف زدن شان عوض شده؛ سبقت می گیرند از هم برای اینکه نوع لباس و پوشش شان دیگر مثل گذشته نباشد، گذشته که می گوییم منظور ده ها یا صد ها سال پیش نیست، منظور همین دو سه سال اخیر است که همه چیز در حوزه پوشش افراد تغییر کرده؛ چیزی شبیه به اینکه چشمانت را ببندی و باز کنی و ببینی همه شهر یک شبه به تاراج فرهنگی رفته است.
موریانه ای به جان شهر
در لابلای خیابان ها و کوچه پس کوچه های شهر، چشمم به مغازه ای شلوغ افتاد، وارد شدم فروشنده زن بود، با موهای رنگ کرده که روسری اش تنها کف سرش را پوشانده بود، مانتو جلو بازی که پوشیدن و نپوشیدنش فرقی نداشت و بیشتر برای زیبایی بود و شلواری کوتاه که مچ پاهایش مشخص بود، داخل مغازه مشتریان مرد و زن با هم بودند.
وضعیت پوشش ظاهری فروشندگان برخی واحدهای صنفی نیز در حالت هشدار است. شوخی و گپ و گفت دختران و پسران در این مغازه ها رنگ چهره قم را زرد کرده است.
با خانمی که برخلاف دیگران حجاب کاملی هم داشت و مشغول خرید بود وارد گفت و گو شدم، از او پرسیدم برای شما اهمیتی ندارد که دیگر خانم ها چرا اینقدر پوش شان تغییر کرده ؟! گفت: زمانه عوض شده و هر کسی می تواند آن طور که می خواهد لباس بپوشد.
پرسیدم چرا خودتان اینقدر حجاب کاملی دارید؟ گفت: من خودم انتخاب کردم اما شاید نسل های بعد از ما اینگونه انتخاب نکنند.
به سراغ خانم دیگری رفتم که چادر نداشت، اما پوشش مناسبی بر تن داشت، از او هم پرسیدم، می گفت: من چندین بار تذکر داده ام، در جاهای مختلف اما واکنش ها نسبت به تذکری که داده می شود اصلا خوب نیست، چون دیگر نسل های جدید شبیه به گذشته فکر نمی کنند و این متاثر از فضای مجازی و آزادی بیش از اندازه است.
راست می گفت، در این ولنگاری مجازی که صفحات را ورق بزنی انواع مدل هایی را در هر صفحه ای که پوشاک عرضه می کنند می توانی ببینی، مدلی که لباس های یک فروشگاه را تبلیغ می کند در واقع فرهنگ یک جامعه را تزریق می کند، فرهنگی که برای ما نیست.
در فروشگاه دیگری از فروشنده پرسیدم چرا فقط مانتو جلو باز دارید و یک مانتو دکمه دارد پیدا نمی شود، گفت: دیگر کسی به سراغ مانتو دکمه دار و جلو بسته نمی آید، نگاه مردم عوض شده و دیگر مردم قم مثل گذشته فکر نمی کنند، به همین خاطر آنچه مشتری طلب می کند ما هم عرضه می کنیم.
از او پرسیدم، اتحادیه ایرادی بابت این نوع لباس ها نمیگیرد، گفت: تا به حال که کسی سراغمان نیامد و چیزی نگفته است.
وقتی متوجه شدم که اتحادیه پوشاک و مسئولان فرهنگی شهر در خوابند، این بار به عنوان خریدار شلوار جین به محل عرضه پوشاک در خیابان صفائیه و 45 متری صدوق رفتم، باور کردنی نبود که تنها دو مغازه شلوار با قد 100 یعنی شلواری تمام پا را بپوشاند داشتند آن هم قدیمی و مربوط به گذشته که در مغازه داشتند.
از فروشنده پرسیدم، چرا قد شلوارها اینقدر آب رفته و قد 100 پیدا نمی شود، گفت: هر جا شلوار با این مشخصات دیدی سریع بخر که دیگه پیدا نمی کنی، گفتم سوال منم همینه که چرا نیست گفت، چون دیگر همه شلوار 90 می پوشند شلوار مدل دیگه را از ما نمی خرند.
به سراغ افرادی که کمی در پوشش دچار اشکال بودند و در اصطلاح به آنها بدحجاب گفته می شود رفتم، یکی از آنها مانتو نداشت یعنی بلوز و شلواری بود، با موهای بلندی که از پشت شالش دیده می شد، با آرایشی که مشخص بود ساعت ها برای آن وقت گذاشته، نامش بیتا بود از او پرسیدم دلیل انتخاب این پوشش چیست؟!
بیتا گفت، وقتی همه سلبریتی ها، بازیگرا و خیلی از افراد جامعه اینطوری میان بیرون، خب من هم دلم می خواهد همین طوری لباس بپوشم و زیباتر به نظر برسم.
او 19 ساله بود، و فضای مجازی و تبلیغات آن در انتخاب پوشش اش موثر بوده ، به طوری که لباس هایش را هم با توجه به مدل های خانم همان فروشگاه ها انتخاب می کرد و می پوشید، پرسیدم عرف جامعه چه می شود؟! گفت: عرف و جامعه به خصوص در قم به همین سمت می رود خیلی ها مانتویی شده اند، شبیه به خانم های تهرانی می گردند و از روش پوشش آنها تقلید می کنند.
با یک آقای جوان هم گفت و گو کردم، همین طور که راه می رفتیم، پاسخ سوالاتم را هم میداد، پرسیدم چرا شلوار کوتاه پوشیدی ؟ ، چرا دوستت شلواری زاب دار همان شلوارهای پاره را پوشیده؟ گفت: وقتی همه مغازه ها پر از این لباس هاست، ما هم به سراغ آنچه مد است و همه می پوشند می رویم.
رشد قارچگونه بدحجابی در زیر پوست شهر مقدس قم قابل انکار نیست؛ به طوری که گفته می شود این تکثیر بی رویه بدحجابی از حالت شخصی و فردی خارج شده و گاه به صورت سازمان یافته در این شهر نمود مییابد و همین سبب شده تا برخی بگویند عدهای از افراد پول میگیرند تا مروج بدحجابی در بین مردم قم باشند.
سری به اینترنت و فضای مجازی می زنم تا ببینم چه مطالبی در مورد استان قم بیان شده است؛ موضوع رواج سازمان یافته بدحجابی، از جایی آغاز شد که آیتالله خاتمی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه در درس اخلاق خود با انتقاد از وضعیت بدحجابی در قم، گفت: یکی از مسئولان میگفت، اینها اعتراف کردند، به آنها پول میدهند، اطراف صفائیه ساعتی قدم بزنند تا حریم بشکنند اما طلبهها مواظب حریمشکنی باشند، نباید حریمها شکسته شود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بار دیگر در جلسه اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با رئیس دادگستری استان قم نیز به این نکته اشاره کرد و افزود: در قم هنجارشکنان برای شکستن فضای فرهنگی دینی شهر انگیزه دارند و کسی که میتواند مقابل این افراد بایستد قانون است و در این زمینه باید هم کار فرهنگی و هم کار اجرایی صورت گیرد.
او با ذکر این نکته که در عرصه فرهنگی همچنان کسانی خود را در حصار امن میبینند، اظهار کرد: ما باید نسبت به فضای فرهنگی قم بسیار هوشیار باشیم و نباید شاهد باشیم در مرکز شهر قم چهرههایی دیده شوند که با قم سازگار نیست.
این سخنان آیتالله خاتمی از سمت برخی از افراد تایید شد و برخی دیگر صحت آن را زیر سوال بردند.
آقای ذوالنور نماینده مردم قم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری ایکنا هم بر سخنان آیتالله خاتمی صحه گذاشت و افزود: افرادی سازمان یافته دست به چنین اقداماتی میزنند و برای تخریب فضاهای انقلابی مذهبی دشمن تلاش و کار میکنند؛ متاسفانه چنین چیزی در قم وجود دارد.
پیش تر، آیتالله سبحانی از مراجع تقلید شیعیان در این زمینه گفته بود: «فکر میکنم برخی از این بیحجابیها جنبه نیابتی دارد و برای خودشان نیست بلکه افرادی مبلغی را میگیرند که این گونه بچرخند والا زنان پاکدامن قم منزه هستند اما اینها که وضعشان ناگوار است ارتباطی به قمیهای اصیل و علما و سکنه ندارند.»
وی با بیان اینکه نکتهای در باب حجاب در این شهر است که امیدوارم به گوش مسئولان برسد، گفت: «وضع حجاب قم در شان این شهر نیست، این شهر در حقیقت نماینده تشیع و امالقرای اسلام است. شهری است که حوزه علمیه در آنجا منعکس است و اعاظم و بزرگان در آن حضور دارند. این شهر، شهری است که در آن، کتابها و رسالههای زیادی منتشر میشود.»
گلایه رهبری از وضعیت فرهنگی قم
اما آقای حسینی جانشین ستاد امر به معروف و نهی از منکر قم سازمان یافته بودن بی حجابی در قم را رد کرده و گفته: در حال حاضر بدحجابی در قم سازمان یافته نیست، با توجه به آمار و اطلاعاتی که از نیروی انتظامی و رئیس اطلاعات سپاه قم در دست داریم این موضوع صحت ندارد.
همه اینها در حالیست که مقام معظم رهبری در دیدار با مردم قم از وضعیت فرهنگی آن گلایه می کند و هشدار می دهد، همین امر سبب می شود تا قرارگاه 19 دی در استان راه اندازی شود تا برنامه ریزی ها برای اصلاح آغاز شود.
آتش به اختیار، همچون دختران چهارشنبه های زهرایی
در همین راستا برخی ها آتش به اختیار شروع به فعالیت های فرهنگی کردند، هر کدام به مناسبت های مختلف، اما گروه چهارشنبه های زهرایی یکی از آنهایی است که آتش به اختیار فعال است و تنها مناسبت ها را بهانه ای برای امر به معروف نمی داند و در هر زمان در تلاش است با بیانی نرم و مهربانانه امر به خوبی ها کند.
به سراغ خانم حسینی رفتم، در فضایی کوچک در یک کانکس مشغول برنامه ریزی و هماهنگی بود که با او وارد گفت و گو شدم؛ خانم حسینی کار ترویج فرهنگ حجاب و عفاف را با سه نفر آغاز کرده و حالا در شهرهای مختلف کشور گروه هایی مشغول به ترویج این فرهنگ خداپسند هستند، او گفت: امروز 500 نیروی آموزش دیده در شهر قم داریم و در شهرهایی همچون کرج، همدان، مشهد، دزفول و تهران نیز بالغ بر 150 نفر برای اجرای برنامههای فرهنگی با ما همکاری می کنند.
مسئول موسسه مردمی بهشت راه اطهر به اهداف اجرای این طرح اشاره کرد و گفت: این طرح ترویج حجاب و عفاف با مهربانی است که در آن هدیههایی مانند چادر، گیره روسری، ساق دست، جوراب و کتابهای مربوط به زندگی شهدا به دختران و بانوانی که مقداری در زمینه حجاب مشکل دارند، اهدا می کنیم.
خانم حسینی ادامه داد: هدف ما آشنایی دختران و زنان با فرهنگ حجاب و عفاف و حجاب اختیاری است که خودشان آن را دوست داشته باشند.
او می گفن: در مدت 8 سالی که امر به معروف و نهی از منکر می کنم حتی یک «به تو چه!» از افراد نشنیدهام چرا که در طرح مهربانی امر به معروف و نهی از منکر بیان بسیار مهم است و هر کس می خواهد در این مسیر وارد شود در ابتدا باید بر روی خودش کار کند.
مسئول موسسه بهشت راه اطهر خاطرنشان کرد: این روش بسیار اثرگذار است و بارها شاهد بودیم افراد بد حجاب پس از صحبتهای ما حتی گریه کردند و ما را در آغوش گرفتند و به سمت چادر آمدند. خدا را شاکریم با فعالیتی که در محدوده حرم مطهر، خیابان صفائیه و دیگر نقاط پرتردد شهر انجام دادیم تا حدی توانسته ایم بر بهبودی وضع حجاب اثرگذار باشیم.
هر فرد یک مروج
به سراغ جانشین دبیر ستاد امربه معروف قم رفتم، آقای حسینی در خصوص تبدیل امر به معروف به یک فرهنگ عمومی گفت: زمانی که فرهنگ تذکر لسانی نسبت به بدحجابی به فرهنگ عمومی تبدیل شود، نیازی به حضور ستاد امربه معروف نیست و هر فردی منکر احتمالی را ببیند، میتواند تذکر دهد و بهطور مسلم اثرگذار خواهد بود.
او افزود: مانورهایی با محوریت ستاد امربهمعروف در مرکز شهر اجرا میشود تا فرهنگ تذکر لسانی پیرامون حجاب و عفاف را در جامعه نهادینه و به فرهنگ عمومی تبدیل نماییم، در این مانور از نیروهای خواهر استفاده میشود، زیرا معتقد هستیم اگر خواهران در زمینه حجاب به بانوان تذکر دهند نتیجه بهتر و حواشی کمتری در پی دارد.
حسینی اضافه کرد: در گذشته حتی به اندازه تعداد انگشتان دست نیز بدحجابی در شهر قم مشاهده نمیشد، ولی امروز با ارتباطاتی که بین قم و استانهای دیگر وجود دارد و با گسترش شبکههای اجتماعی، این اتفاق رخداده که باید فکر اساسی نمود.
او می گفت: با توجه به بمباران شبهاتی که در فضای مجازی وجود دارد، بسیاری از افراد جامعه در زمینه لزوم رعایت حجاب و عفاف توجیه نیستند و باید بتوانیم اقشار جامعه بهویژه بانوان را نسبت به آسیبهای بدحجابی آگاه نماییم.
جانشین دبیر ستاد امربهم عروف قم با بیان اینکه عفاف و حجاب فقط مختص خانمها نیست، گفت: مردان هم باید محجبه باشند؛ ولی متأسفانه چهره و پوشش برخی مردان محجبه نیست.
به دادگستری قم رفتم، در معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری قم با آقای کاویانی هم صحبت شدم، او که سال هاست مسئولیت این معاونت را بر عهده دارد گفت: در خصوص تغییر فرهنگی در استان چند کار را انجام می دهیم، راهکارهایی که هم ایجابی است و در راستای شناساندن امر حجاب و عفاف به زنان و مردان جامعه است.
او می گفت: کسانی که در حوزه عفاف و حجاب جرمی مرتکب می شوند، از آنها خواسته می شود تا در کارگاه های فرهنگی شرکت کنند، یا در محافل دینی و ارزشی حاضر شوند، و البته گاهی به تشخیص قاضی از فرد خواسته می شود تا پژوهشی در خصوص حجاب و کتاب با محوریت کتاب شهید مطهری صورت دهد، و در کارگاه های حضوری و مجازی در دادگستری و یا 20 جلسه مشاوره معنوی و مذهبی شرکت کند.
اما همه این تلاش ها در حالیست که آنچه در شهر همچنان نمود می کند گسترش فرهنگ بدحجابی است که همچون موریانه ای به جان شهر افتاده و باید هر چه زودتر ریشه کن شود؛ وگرنه جمع کردن موضوعی به این میزان اهمیت اگر در سایه بی توجهی ها قرار گیرد مانند آبی است که وقتی ریخته شد جمع کردن آن امکان پذیر نیست. همچون دیگر شهرها که کنترل بدحجابی انگار از دست خارج شده است.
سمیه حاجی احمدی_ خبرگزاری صدا و سیما_ قم
اما چقدر خوبه ک این کار در محیط خانواده از بین خود آقایون شروع بشه. به نظرم یه وجه بزرگ از از بی حجابی خانمها برمیگرده ب نوع رفتار مردها. حالا پدر. برادر. همسر. یکی از نیروهای قوی کنترل کننده پوشش درگذشته حساسیت و غیرت مردان در مورد بانوان بود. متاسفانه الان مشوق خانمها آقایون هستن. باید به تبیین این موضوع در بین آقایان هم اتفاق بیفتد. از میان خانواده باید شروع بشه تا سطح جامعه.