سازمان امنیت فدرال روسیه اسناد محرمانه‌ای را درباره آمادگی و تدارکات ژاپن برای جنگ با روسیه از حالت طبقه بندی خارج کرد.
سازمان امنیت فدرال (FSB) روسیه اسناد طبقه بندی شده‌ای را از حالت محرمانه خارج کرد که نشان می‌دهد توکیو از سال ۱۹۳۸ برای جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی آماده بوده است.
به گفته یک مورخ، این افشاگری‌ها، ۷۶ سال پس از جنگ شوروی و ژاپن، می‌تواند کسانی را آرام کند که اتحاد جماهیر شوروی را متهم می‌کنند که بی مورد به امپراتوری ژاپن حمله کرد. این اسناد حاوی دستورات ارتش امپراتوری ژاپن (AIJ) مربوط به جنگ جهانی دوم در روز یکشنبه ۸ اوت است.
این‌ها شامل دستور شماره ۷۰ به ارتش سوم امپراتوری ژاپن در مورخ ۹ اوت ۱۹۳۸ و متن بازجویی‌های اوتوزا یامادا (Otozō Yamada)، ژنرال ارتش امپراتوری ژاپن و آخرین فرمانده کل ارتش ژاپن در گواندونگ در دسامبر سال ۱۹۴۹ است.
وی فرمانده ارتش سوم ارتش امپراتوری ژاپن در سال ۱۹۳۸ بود. یامادا به نظامیان شوروی گفته بود که هدف اصلی استقرار یگانش نزدیک مرز‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق، ارزیابی توانایی‌های نظامی این کشور بوده است، با این حال ارتش سرخ با پیش دستی در شروع جنگ آینده، به ژاپن حمله کرد.
مورخان بعد‌ها تحرکات نیرو‌های نظامی ژاپن را در سال‌های ۱۹۳۸ تا ۱۹۳۹ به عنوان ماموریت‌های اطلاعاتی جنگی علیه نیرو‌های مسلح شوروی ارزیابی کردند.
در فرمان شماره ۷۰ آمده است: نیرو‌های ارتش گواندونگ به منظور تقویت آماده سازی برای جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی در منطقه شرقی [مانچوکو]اعزام می‌شوند.
دیمیتری سورژیک، استاد دانشگاه علوم انسانی بشردوستانه دانشگاه اسپاتنیک، با تماس با اسپوتنیک، اهمیت چنین افشاگری‌هایی را توضیح داده است.
به گفته این مورخ، این شواهد مستند مبنی بر اینکه امپراتوری ژاپن در حال آماده شدن برای جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی بود، نظریه تجاوز بی دلیل شوروی علیه ژاپن در مه ۱۹۴۵ را رد می‌کند.
امپراتوری ژاپن به موجب پیمان عدم تجاوز شوروی و ژاپن در آوریل ۱۹۴۱ به دنبال شکست نیرو‌های ژاپنی در برابر ارتش سرخ در چندین درگیری مرزی بین اتحاد جماهیر شوروی و مانچوکوئو یا مانشو (نام دولت دست نشانده‌ای است که ژاپن پس از تسلط بر منچوری ایجاد کرد)، به طور رسمی جنگی را علیه اتحاد جماهیر شوروی آغاز نکرد.
دیمیتری سورژیک می‌گوید: با وجود وضعیت رسمی بی طرف ژاپن در روابط خود با دولت شوروی، ژاپنی‌ها در طول جنگ جهانی دوم تحرکات متعددی انجام دادند.
این تحریکات هم در مرز اتحاد جماهیر شوروی و هم در دریا علیه کشتی‌های آمریکایی انجام شد که در چارچوب برنامه لند-لیز (Lend-Lease) برای تحویل محصولات و تجهیزات انجام می‌شد که اتحاد جماهیر شوروی برای مقابله با تجاوز از آن‌ها استفاده می‌کرد.
مورخ روس می‌افزاید که اتحاد جماهیر شوروی به تمام تشریفات بین المللی و دیپلماتیک احترام می‌گذاشت تا از امپراتوری ژاپن بخواهد که تسلیم شود تا از تلفات غیر ضروری در هر دو طرف جلوگیری شود.
سورژیک همچنین خاطرنشان می‌کند که این موارد که اکنون برای عموم مردم قابل دسترسی است، نه تنها برای درک بهتر تاریخ ما، بلکه برای جلوگیری از رویکرد‌های انتقام جویانه محافل خاصی از جامعه ژاپن در قبال جزایر کوریل روسیه نیز مهم است.
او می‌گوید: ما باید در مورد آن صحبت کنیم تا از تشدید روحیه نظامی در جامعه معاصر ژاپن جلوگیری کنیم، زیرا امروز شاهد شواهدی از چنین احساساتی هستیم و مسئله جزایر کوریل تجلی این روح انتقام جویی است.
جزایر کوریل که بین دریای اوخوتسک و اقیانوس آرام قرار دارد، پس از جنگ جهانی دوم به اتحاد جماهیر شوروی ضمیمه شد و امروزه سازمان ملل متحد آن را به عنوان بخشی از خاک روسیه می‌شناسد با این حال توکیو این مجمع الجزایر را که سرزمین‌های شمالی می‌نامد، همچنان مطالبه می‌کند و به همین علت موضوع اختلافات ارضی بین دو کشور همچنان باقی مانده است.
در پایان ماه ژوئیه، ولادیمیر پوتین از پیشنهاد‌های بسیار خوبی صحبت کرد که قرار است به کارآفرینان ژاپنی ارائه شود که مایل به فعالیت در جزایر کوریل هستند. این پیشنهاد‌ها با سفر نخست وزیر روسیه به جزایر کوریل بیشتر مورد تایید قرار گرفت، همچنان که وی در این جزایر پیشنهاد ایجاد یک منطقه آزاد را مطرح کرد که به روی همه کارآفرینان بین المللی به ویژه کارآفرینان ژاپنی باز می‌باشد، اما مقامات ژاپن به این سفر اعتراض کردند.
