غار نمکدان قشم با داشتن قندیلهای مرمرین و بلورین در اشکال مختلف و با ۶ هزار و ۴۰۰ متر طول یکی از طولانیترین غارهای نمک جهان است.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، هرمزگان یکی از استانهای جنوبی ایران است که در شمال تنگه هرمز قرار دارد. جاذبههای دیدنی بسیاری در این استان به چشم می خورد که با یک بار سفر نمیتوانید از تمام آنها بازدید به عمل بیاورید. یکی از این جاذبهها که در این نوشتار میخواهیم به آن اشاره کنیم، گنبد نمکی و غار نمکدان است. نمکهایی که از این غار استخراج میشود یکی از بهترین نوعهای نمک است و برای مصارف پزشکی بسیار به کار میرود.
موقعیت جغرافیایی غار نمکدان در قشم
غار نمکی جزیره قشم یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی در هرمزگان است که مجموعهای از زیباییهای منحصر به فرد را در خود جای داده است. وجود رگههای سفید نمک بر بدنه این کوه از دور منظرهای زیبا را نمایان میسازد. این گنبد نمکی در فاصلهی ۹۰ کیلومتری از شهر قشم قرار گرفته است و در بخش انتهایی جنوب غربی جزیره کوه گنبدی با ارتفاع ۲۳۷ متر واقع است.
غار نمکی هرمزگان در فاصله ۲ کیلومتری از ساحل جاده همجوار خود قرار گرفته است، اگر اهل پیاده روی و گردش در طبیعت هستید پیشنهاد میکنیم که پای پیاده این مسیر را طی کنید. داخل این غار به ویژه در اعماق آن، نور کافی وجود ندارد و برای مشاهده استالاکتیتهای بلورین نمک نیاز به چراغ قوه پرنور است. سقف غار نمک را قندیلهای مرمرین و بلورین در اشکال مختلف پوشش داده اند و منظرهای بدیع به وجود آورده اند. سعی کنید حتما با کسی که نسبت به این غار آشنایی کامل دارد همسفر شوید تا از راه و چاه آن مطلع باشید.
توصیف غار نمکدان
در کف این غار جریانهایی از آب نمک قابل مشاهده است که منظره فوق العادهای را برای بازدید کنندگان پدید میآورد. رطوبت هوای جزیره و نفوذ آب در غارها سبب چکیده شدن آب نمک اشباع شده بر بدنه قندیلها میشود و باعث به وجود آوردن پیوسته این قندیلها میشود. این جریان آب در دل کوه نمکدان به طور یک جریان دائمی زیرزمینی است و راه را به خارج از این غار میگشاید. در مقال این غار حوضچهای طبیعی به رنگ سفید وجود دارد که آبی که از دل این غار بیرون میآید درون آن جمع میشود و به صورت یک چشمه نمک در دامنه کوه جلوه گری میکند. این جشمه در تمام طول سال جریان دارد و در بخشهای داخلی این غار نمکدان نیز جریان آب قابل مشاهده است. گاهی آب نمک موجود در غار همانند آینه تصاویر را منعکس میکند و این خود باعث به وجود آمدن منظرهای زیبا و بی نظیر در این منطقه میشود. بستر اصلی این چشمه، رنگی سرخ دارد و میتوان رسوبات گِل اخرا (خاک نسوز) را در آن مشاهده کرد. رسوباتی که در این منطقه به وجود آمده اند نیز حاوی ترکیبات اکسید آهن و به خصوص هماتیت هستند. بخش بالایی یا همان سقف غار نیز ساختار زیبایی دارد و توسط قندیلهای بلورین که اشکال مختلفی دارند پوشیده شده است.
بررسیهای انجام شده بر روی نمکهای غار نمکدان
نمکهایی که از این غار استخراج میشوند خاصیت دارویی دارند و از آنها به عنوان نمکی برای علم طب به ویژه برای ورزشکاران حرفهای به صورت کپسول مصرف میشود. ترکیباتی که نمکهای درون این غار دارند از منیزیم تشکیل شده اند. با توجه به تحقیقات و بررسیهایی که زمین شناسان دانشگاه شیراز و کشور چک بر روی غار نمکدان در هرمزگان انجام دادند، متوجه شدند که این غار یکی از طولانیترین غارهای نمک جهان است و طول آن ۶ هزار و ۴۰۰ متر است.
با توجه به بررسیهایی که محققان دانشگاه شیراز بر روی ۶ هزار متر از این غار انجام داده اند سن نمکهای این غار را به پیش از دوره کامبرین که تقریبا به ۵۷۰ میلیون سال پیش است بر میگردد. اما خود گنبدهاى نمکى و ظهور آنها در این منطقه پدیدههاى جدید و جوانتر هستند، به طورى که برخى از این غارها حدود ۶ هزار سال سن دارند.
چگونگى ایجاد نمک هاى غار
در گذشته نمکها به صورت یک لایه بودند که به مرور زمان برآمده شده و تحت اثر خاصیت شناورى که دارد، با توجه به آن که وزن حجمى آنها از وزن سنگهاى اطراف آن کمتر است، آنها را کنار مى زند و به سمت بالا حرکت مى کند.
غارها و گنبدهای نمکی در جزایر قشم و همچنین هرمزگان علاوه بر اینکه جزء پدیدههای بی نظیر زمین شناسی محسوب میگردند نیز جزئی از ثروتهای ملی کشور ایران هم هستند و باید در حفظ و نگهداری آنها نسل در نسل تلاش کنیم و آنها را مورد حفاظت قرار دهیم.
گنبد نمکى نمکدان، تنها گنبد نمکى در جزیره قشم است که از میان دماغه جنوب، تا قدیس سلخ و دماغه شمال غربى تا قدیس باسعیدو بالا آمده است و در نقشه تقریبا دایرهاى شکل و به قطر ۷ × ۵/۶ کیلومتر است. بام گنبدى داراى توپوگرافى نامنظم بوده و دیواره آن بسیار پرشیب است. در بخش جنوبى گنبد نمکى نمکدان، غارهاى نمکى یاد شده وجود دارد که ارتفاع آنها تا ۲۰ متر نیز اندازه گیرى شده است.
مسیر دسترسی به غار نمکدان در قشم
برای دسترسی به این جاذبه طبیعی در استان هرمزگان باید به سمت غرب جزیره قشم سفر کنید. با عبور از فرودگاه قشم و پشت سر گذاشتن حدود ۶۰ کیلومتر وارد جاده شوسه نسبتا مناسبی میشوید که ۲۳ کیلومتر تا دهانه غار فاصله دارد.