سخنگوی دولت گفت: ساخت و بهرهبرداری از مگاپروژه خط لوله انتقال نفت گوره - جاسک برای کشور دارای اهداف امنیتی، اقتصادی و توسعهای است.
ربیعی ادامه داد: فارغ از ملاحظات امنیتی، مگاپروژه گوره - جاسک برای صنعت نفت ایران به لحاظ فنی - مهندسی و مدیریت اجرای پروژههای کلان، راهبردی به شمار میآید. در نگاه نخست، این پروژه در شرایطی اجرا شد که ایران شدیدترین و سختترین تحریمهای نفتی را تجربه کرد.
وی افزود: حضور شرکتهای ایرانی در مراحل مختلف طراحی و اجرا، سرعت اجرای طرح با توجه به حجم کار و وسعت جغرافیایی و طولانی بودن مسیر طرح، استفاده از تجهیزات و تأسیسات ساخت داخل در مراحل مختلف ساخت خط لوله و تأسیسات مستقر در پایانه جاسک و مواردی از این دست، سبب ارتقای سطح دانش فنی و مهندسی در صنعت نفت و شرکتهای سازنده اقلام و تجهیزات طرح شده است.
سخنگوی دولت تصریح کرد: ایجاد تأسیسات پایین دستی شامل پتروپالایشگاهها و پتروشیمیها و بخشهای جمعی و پشتیبانی در پایانه جاسک، بهطور طبیعی هم ابعاد پروژه را گسترش میدهد و هم ساحل مکران را به سومین حوزه توسعهای و صنعتی برای کشور پس از خوزستان و پارسجنوبی تبدیل میکند.
ربیعی گفت: نکته پایانی اینکه خط لوله گوره - جاسک و تأسیسات صادراتی مکران زمانی اهمیت واقعی و راهبردی خود را پیدا و ایجاد آن را به لحاظ اقتصادی و توسعهای توجیهپذیر میکند که ایران از ظرفیت کنونی تولید یعنی ۴ میلیون بشکه در روز فراتر رفته و به سطح تولید بیش از ۶.۵ میلیون بشکه برسد.
وی تصریح کرد: افزایش تولید با محوریت افزایش ضریب برداشت نفت، ظرفیت جدیدی را برای صنعت نفت ایجاد میکند.
سخنگوی دولت در پاسخ به این سوال که به نظر میرسد درباره تصمیم گیری برای خوزستان و خشکسالی به نهادهای تصمیم گیرنده فشار وارد میشود و این مساله منجر به تصمیمات غلط میشود گفت: ما باید بپذیریم که با یک واقعیت پیچیده روبهرو هستیم. الگوی توسعه و شیوه مدیریت همه بخشهای مصرفکننده آب اعم از کشاورزی، صنعت، شرب و بهداشت به گونهای بوده که به پرمصرفی انجامیده است. توسعه پُرآببَر، مدیریت صرفاً تأمین و عرضه آب و کمتوجه به مدیریت مصرف و تقاضا، و بیتوجهی به اقتصاد آب به عنوان یک رکن مهم در مدیریت مصرف، سبب شده به وضع فعلی برسیم. تغییر اقلیم و خشکسالی همه در تاریخ با اقلیم ایران عجین بوده به عاملهای ساختاری مذکور اضافه شده است.
عضو هیات دولت افزود: ما در این وضعیت پیچیده اگر تن به فشارها برای تأمین آب کشتوکارها ندهیم – که عمده آنها کشت برنج است – با مشکل مواجه میشویم. شرایط اخیر خوزستان همین را نشان میدهد. اگر هم تن بدهیم و به مقدار فعلی آب رها کنیم، باید از امروز بگوییم که در پاییز و زمستان خشک امسال خوزستان که ظاهراً مدلهای هواشناسی سال آبی خشکی را نشان میدهند، با مشکل حتی تأمین آب شرب ممکن است مواجه شویم.
ربیعی گفت: اینجا با یک مسأله بسیار پیچیده مواجه هستیم. مسائل پیچیده ساختاری را که در کوتاهمدت نمیتوان با فناوری یا مداخلات سریع حل کرد، باید با اجماعسازی بین ذینفعان حل کرد. همه طرفهای ذینفع باید وارد گفتگو شوند. بهطور مشخص در شرایط امروز خوزستان، باید کشاورزان، صنایع، مصرفکنندگان خانگی (مثلا با نمایندگی شوراهای شهر و روستا)، وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی، و البته همه بخشهای مربوطه در دولت کنار هم بنشینند و گفتگوهایی برای ساماندهی این وضعیت داشته باشند.
وی تصریح کرد: از سیاستهای توده ستا، غیرعلمی و کوتاهمدت دوری کرد، میتوان هم از فجایع جلوگیری کرد و هم کشور به مسیر درست هدایت میشود.
سخنگوی دولت اظهار داشت: خشکسالی واقعیت کشور است، ولی انتظارات به وجود آمده فراتر از واقعیتها و پتانسیل واقعی کشور میباشد. باید بپذیریم که پتانسیل آبی کشور محدودتر از انتظارات است.
ربیعی خاطر نشان کرد: زمانی که ارگانهای جهانی میگویند که کشورها نباید بیش از ۴۰ درصد آبهای تجدیدپذیر را مصرف کنند، و بقیه هم سهم محیط زیست و حق نسلهای بعدی است. ما طی سالها حدود ۱۰۰ درصد آبهای تجدیدپذیر را مصرف کردهایم.
ربیعی ادامه داد: این گفتگوها که در زمان بحران، بروز مسئله و مشکل انجام میشود باید تا حل مسائل ادامه یابد. پس از پایان بحران است که میشود از سرمایه اندوختهشده در جریان این گفتگوها برای اعتمادسازی و پیشبرد بیشتر برنامههای اصلاحی برای آینده استفاده کرد. من در کوتاهمدت راهحلی غیر از این نمیشناسم. البته راهکارهای فنی را هم وزارتخانههای ذیربط طراحی و اجرا کردهاند که در پاسخ به سوالات ایران و مهر به آنها اشاره کردم، اما راهکار اصلی مدیریت بحران خشکسالی آب و حواشی آن درک مشترکی از مسئله توسط همگان و تن دادن به سیاستگذاریهای دولت و آینده نگری است.
سخنگوی دولت در ادامه و در خصوص این سوال که مقام معظم رهبری در سخنان اخیرشان گلایهای از رعایت نشدن توصیههای متعدد قبلی درباره آب خوزستان و فاضلاب اهواز داشتند گفت: خوزستان به طور ویژه مورد توجه و تاکید دولت قرار داشته و سهم اختصاص منابع استان هم نسبت به استانهای دیگر، بیشتر بوده است.
وی افزود: پروژههای متعددی برای مبارزه با ریزگردها، مقابله با سیل و سیلابها، اصلاح اساسی خطوط برق خوزستان در این دولت انجام شد و مواردی از این قبیل، به طور ویژه در کنار طرحهای دیگر دنبال شده است.
ربیعی اظهار کرد: ما دو طرح بزرگ درباره آب داشتیم که طی برنامهریزیهای صورتگرفته، قرار شد با فاینانس کشورهای خارجی، این طرحها اجرا شود. اما به خاطر تحریم با مشکل برخوردیم؛ لذا بنا شد از منابع صندوق ذخیره ارزی یا از سهم نفت، تامین بشود. در همین راستا، همان طور که در پاسخ به سوال ایرنا مطرح کردم، طرحی تصویب شد که بر مبنای آن ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو از درآمد نفت به خوزستان اختصاص مییابد که در مراحل تصمیم گیری نهایی است؛ بنابراین دولت در این زمینه، هیچ کوتاهی نداشته است و بخاطر عامل تحریم، امکان فاینانس از ایران گرفته شد.
عضو هیات دولت گفت: باید همگان درباره این واقعیت صحبت کنیم که استان با کاهش کسری ۱۰ میلیارد متر مکعب بارش، یعنی با حدود ۳۳ درصد کاهش آب مواجه شده است. این عدد بسیار بزرگی است. با این حال موضوع خشکسالی، قابل کنترل بود اگر کشتهای وسیعِ خارج از مقررات اعلامشده در استان و مصرف سه میلیارد مکعب آب بخاطر آن، صورت نمیگرفت.
ربیعی ادامه داد: در طرحی دیگر، پس از بروز سیلاب ۹۸ و پدیدارشدن عوارض آن، با مجوز رهبر معظم انقلاب دائر بر برداشت از منابع صندوق توسعه ملی، اعتباری معادل ۵۰ میلیون یورو در قانون بودجه سال ۹۹ در تاریخ ۹۹/۴/۱۳به شرکت آب و فاضلاب اهواز اختصاص داده شد.
سخنگوی دولت اظهار داشت: به همین منظور اولویتهای اجرایی در جهت تکمیلِ بخشی از طرح جامع فاضلاب اهواز با ۵ سرفصل اصلی تعیین شد که تکمیل احداث تصفیه خانه شرق اهواز، احداث ۱۵ باب ایستگاه پمپاژ اصلی فاضلاب، بهسازی و ارتقا ۱۰ باب ایستگاه پمپاژ اصلی فاضلاب، بخشی از آنها میباشد.
وی افزود: برای حل مشکل اصلی فاضلاب، بر اساس برآوردهای صورتگرفته، فاضلاب خوزستان حدود ۸۰۰ هزار دلار تا یک میلیارد دلار هزینه دارد. اگر کل این هزینه تخصیص یافته و طرح کامل بشود، شاخص بهرهمندی از خدمات این طرح، بعد از هزینه و اجرای کاملش، به ۸۰ درصد میرسد در حالیکه الان حدود ۳۸ درصد است. این عدد برای متوسط کشور ۵۲ درصد میباشد.
ربیعی همچنین گفت: در حال حاضر از ۲۸ شهر استان، فقط ۱۷ شهر، موافقنامه سازمان برنامه و بودجه را اخذ کردهاند. بعد از مصوبه دولت که در سال ۹۵ صادر شد، در فروردین ۹۶ منابع خوبی برای اجرای آن طرحها داده شد، اما با خروج آمریکا از برجام و اجرای تحریمها، متاسفانه این روند متوقف شد.
سخنگوی دولت اظهار داشت: در همان مدت کوتاه اجرای برجام، تصفیهخانه شرق اهواز با هزینه ۴۰ میلیون یورو افتتاح شد، اما برای ادامه پروژه، به مشکلات مالی برای تایید فاینانس پروژه برخوردیم. اینک نیز برای رفع مشکل فعلی آب خوزستان، تصمیم گرفته شد که ۱۶۰ متر مکعب بر ثانیه، آب از سد کرخه خارج بشود.