طرح هادی عنوان پروژه هایی است که با هدف ایجاد زمینه و توسعه عمران و آبادانی در مناطق روستایی عملیاتی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزآذربایجان غربی، این طرح از سال ۱۳۶۲ توسط وزیر مسکن و شهرسازی وقت در کشور آغاز شده و
طرح هادی در راستای نیازمندی های بخش روستایی و در جهت اصلاح بافت‌های فرسوده و ساماندهی مناطقی از روستا که نیاز به اصلاح دارد با عملکردهایی چون ساخت مسکن، تجهیز راه های مواصلاتی و درون روستایی همچنین در بخش های همچون تجاری و کشاورزی در نقاط مختلف کشور در حال اجرا است.
متاسفانه یکی از عواملی که موجب مهاجرت روستا نشینان به مناطق شهری شده نبود امکانات مناسب رفاهی و عدم توسعه عمران و آبادانی در این مناطق است از این رو اجرای طرح هایی نظیر طرح هادی و رسیدگی به وضعیت روستاها می‌تواند تاثیر بسزایی در جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها باشد.
رسالت طرح هادی روستایی
ادعا می‌کنند رسالت اصلی طرح هادی روستایی، آبادانی روستاها و کمک به ترویج پروژه‌های عمرانی در آن‌ها است. آمده‌ایم تا صحت و سقم این مقوله را محک بزنیم و با هم به یک نتیجه‌گیری کلی دست یابیم.
در سفری به گذشته (گذشته‌های دور و دراز)، به حوالی سال 62 می‌رسیم، جایی که مقوله‌ای تحت نام روان بخشی روستاها را برجسته کردند و از ضرورتش سخن به میان آوردند. شهرکرد نخستین میزبان چنین طرحی بود که اتفاقاً با موافقت مسئولان وقت آن زمان تا سال‌ها رنگ جدی به خود دید و با تلاش مستمر، پیگیری گردید.
مهم‌ترین محورهای مورد توجه این طرح، احیای ابعاد مختلف روستا اعم از اقتصاد، فرهنگ، امور اجتماعی و موارد مشابه بود که گویی در این حوزه موفق عمل شده است. سال 78، از طرحی پرده برداشته شد با نام طرح هادی.
تعریف طرح هادی روستایی
اگر بخواهیم دقیق و رسا، چنین طرحی را روایت کنیم باید اینطور بگوییم:
طرح هادی، بافت موجود روستا را به دقت زیر ذره‌بین می‌برد و اصلاح و ساماندهی آن را در دستور کار قرار می‌دهد. سپس تعیین می‌کند که هر بافت و هر زمین تا چه میزان می‌تواند پیشرفت و پیشروی داشته باشد ضمن این که برآورد می‌کند هر زمین چگونه می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد و نوع کاربری آن‌ها از چه قرار است.
آیا این زمین مسکونی است یا می‌تواند تولیدی و تجاری باشد یا مُهر کشاورزی و زراعی می‌خورد. آبادانی روستا از دیگر اهدافی است که در این طرح دنبال می‌شود. به این واسطه، نیازمندی‌های عمومی روستا رصد می‌شود و به این نقطه نظر دست پیدا می‌کنند که چه تجهیزات و تاسیساتی را باید در جان روستاها تزریق کرد تا بر بالندگیشان افزوده شود.
اهداف پیوند خورده با اجرای طرح هادی روستایی
مهم‌ترین هدفی که با اجرای طرح هادی روستایی، پیوند ناگسستنی برقرار کرده است، افزایش کیفیت زندگی و ارتقای معیشت و سطح رفاهی آن‌ها است. رونق سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های عمرانی متعدد از دیگر اهداف مهمی است که طرح هادی روستایی، دنبال می‌کند. این طرح چرخه تولید-مصرف روستایی را نیز نشانه می‌گیرد تا از بهبود چنین سیکلی حمایت نماید و آن را چند گام به جلو سوق دهد.
پیرو این جریان که سیل مهاجرت از روستا به شهر، مدت‌هاست به راه افتاده، اعمال طرح‌هایی که طرح هادی روستایی در صدرشان جای خوش کرده است، خروج از این وضعیت را به همراه خواهد داشت و این جریان را به مسیر مناسبتری هدایت خواهد کرد.
طرح هادی در آذربایجان غربی
چند سالی می‌شود که طرح هادی با رویکرد آبادانی مناطق روستایی در آذربایجان غربی نیز در حال اجرا است و چهره تازه ای به روستاهای این منطقه بخشیده است.
اما با توجه به اهمیت موضوع هنوز روستاهای زیادی از نعمت اجرای این طرح محروم هستند و می‌توان گفت بخش وسیعی از روستاهای استان هنوز از نبود برخی امکانات اولیه رفاهی رنج می‌برند.
براساس آخرین آمارهای موجود تاکنون ۷۱۸ طرح هادی در روستاهای آذربایجان غربی اجرا شده و مناطق روستایی را در مسیر توسعه و پیشرفت قرار داده است.
استاندار آذربایجان غربی معتقد است که روستاهای استان ظرفیت بسیار مناسبی و بی نظیری برای توسعه و آبادانی دارند.
وی با بیان اینکه بیش از ۳ هزار روستا در سطح استان وجود دارد گفت: روستاهای آذربایجان غربی پتانسیل قابل توجهی در بخش های مختلف کشاورزی، دامپروری، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی دارند که نیاز است از این ظرفیت های بالقوه به نحوه احسن استفاده شود.
اختصاص یک هزار میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح هادی
بدلی، مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان غربی هم اعلام کرده که برای اجرای طرح های هادی در این استان یک هزار میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته است و تاکنون نیز در ۳۳ درصد از روستاهای استان طرح هادی اجرا شده است.
این مسئول عنوان کرده که در حال حاضر برای ۲ هزارو ۱۲۳ روستای بالای ۲۰ خانوار در استان شامل ۹۸ درصد از روستاهای آذربایجان غربی نیز مطالعات طرح هادی تهیه شده و آماده اجراست که با توجه به وضعیت بودجه و اعتبار اختصاص یافته به مقام اجرا خواهد رسید.
رسالت طرح هادی
توسعه و عمران روستاها، مهم‌ترین رسالتی است که بر دوش طرح هادی نهاده شده و آن را موظف به اجرایش ساخته‌اند.
به نظر می‌رسد توسعه روستاها گره کوری است که تنها با اجرای طرح هادی روستایی باز می‌شود. طرح هادی برای تمام روستاها یک برنامه آبادانی تدوین می‌کند، اما هرگز برای تمام روستاها یک نسخه نمی‌پیچد که براساس وضعیت فرهنگی و اجتماعی هر روستا، به این هدف دست می‌یابد و در این مسیر شروع به حرکت می‌کند.
امضای تفاهم نامه برای اجرای طرح هادی
تفاهم نامه همکاری بین سازمان منطقه آزاد ماکو و اداره کل بنیاد مسکن استان آذربایجان غربی امضاء شد
آذرماه سال گذشته با هدف تسریع در بازنگری طرح های هادی روستاهای منطقه و توسعه نظام مند و مدیریت مطلوب روستاهای منطقه تفاهم نامه همکاری مابین سازمان منطقه آزاد ماکو و اداره کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان آذربایجان غربی به امضا رسید.
بر اساس این تفاهم نامه، سازمان منطقه آزاد ماکو در تامین 50درصد از هزینه های بازنگری طرح های هادی روستاها را تامین خواهد کرد.
در این تفاهم نامه طرح هادی روستایی، ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکرد های مختلف از قبیل مسکونی، تولیدی، تجاری، کشاورزی، تأسیسات و تجهیزات و نیازمندی‌های عمومی روستایی را بر حسب تعیین خواهد شد.
این طرح با هدف ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، تامین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی، تولیدی، رفاهی، هدایت وضعیت فیزیکی روستا و بهبود مسکن روستائیان و خدمات محیط زیستی و عمومی توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با همکاری سازمان منطقه آزاد ماکو اجرا می شود.
منطقه آزاد ماکو در آذربایجان غربی به لحاظ محدوده جغرافیایی شامل شهرستان‌های ماکو، شوط، پلدشت و شهر مرزی بازرگان بوده و در منتهی الیه شمال‌غرب کشور واقع است.
مساحت این منطقه حدود پنج هزار کیلومترمربع و جمعیت آن بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، حدود ۲۰۰ هزار نفر است.