۱۱ سال است از آغاز ساخت باند دوم جاده ۱۰۰ کیلومتری بیرجند - قاین می‌گذرد، هنوز ۳۰ کیلومتر آن در پیچ و خم اعتبار است و هر هفته شاهد چندین حادثه رانندگی و جان باختن مردم در آن هستیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان جنوبی، جلده بیرجند - قاین، جزو ۱۰ کریدور اصلی کشور است، مسیری که چابهار را به شمال شرق ایران متصل می‌کند سال ۸۹ بود که مسئولان وعده دوبانده سازی این مسیر پر تردد را دادند، اما اکنون پس از ۱۱ سال، به گفته مسولان فقط ۷۰ کیلومتر از این مسیر پر تردد و حادثه ساز دوبانده شده است.
در این جاده شاهد تصادفات جاده‌ای زیادی بودیم و جزو مسیرهاییست که بیشترین تصادفات رانندگی در خراسان جنوبی در آن رخ می‌دهد، اما همیشه مقصر راننده قلمداد می‌شود و از آن سوی قضیه چیزی توسط مسولان گفته نمی‌شود.
پزشکی قانونی خراسان جنوبی تعداد کشته شده‌های این جاده را از سال ۸۹ تا پایان سال ۹۹، ۲۱۲ نفر اعلام کرد. ۲۱۲ انسان جان باختند و خدا می‌داند چند خانواده داغدار رفتن عزیزانشان شدند.
در سال جدید نیز آخرین قربانیان جاده مرگ، سمانه ترشابی خبرنگار خبرگزاری فارس و مادر و کودک زاهدانی بودند که دو هفته گذشته در همین جاده جان باختند.
بنا به گفته سرهنگ رضایی رئیس پلیس راه خراسان جنوبی هم در این ۱۱ سال ۷۶۰ فقره حادثه رانندگی در این مسیر رخ داده که هزار و ۴۳۶ نفر مصدوم شدند.
بنا به اعلام دکتر دهقانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در ۱۱ سال گذشته ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه درمان مصدومان ناشی از تصادفات در خراسان جنوبی شده است که بیشتر آنان، مجروحان حوادث رانندگی جاده بیرجند- قاین معروف به جاده مرگ بودند.
شاخ به شاخ مساوی جان باختن
راننده خودروی سنگینی که اهل خوزستان است می‌گوید: ۶ سال است که از این جاده تردد می‌کند و مشکلات زیادی با خودرو‌های سواری که از این مسیر رفت و آمد می‌کنند دارد.
راننده دیگری هم که بار هندوانه دارد و مقصد آن از تایباد به بیرجند است می‌گوید: تا جایی که باند دوم دارد مشکلی نیست، اما بقیه مسیر امنیت ندارد و در صورت هر گونه کوتاهی، خودرو‌ها شاخ به شاخ می‌شوند و نمی‌توان کنترل وسیله را به دست گرفت و این یعنی یا خودت کشته می‌شوی و یا جان دیگری را می‌گیری.
اگر سالی ۱۰ کیلومتر باند دوم می‌شد الان تمام بود
راننده دیگری که در هفته ۵ روز از این مسیر عبور می‌کند می‌گوید: تکمیل این جاده نیازمند همت مسولان است اگر در این سال‌ها فقط سالی ۱۰ کیلومتر باند دوم می‌ساختند دیگر تمام شده بود.
سال ۳۶۵ روز است یعنی گذشت ۵۲۵ هزار و ۶۰۰ دقیقه و ۳۱ میلیون و ۵۳۶ هزار ثانیه، حالا اگر این آمار ضرب بر ۱۱ سال شود میلیون‌ها دقیقه و ثانیه که گذشته و فقط از آن قول ها، عکس‌ها و شو‌های تبلیغاتی مسولان در این مسیر مانده است.
اما قضیه چیست چرا کارگرانِ کمی در این مسیر مشغول بکارند و کار لاکپشتی جلو می‌رود؟ مسولان استان توپ را در میدان کمبود اعتبارات می‌اندازند.
یکی از کارگران شرکت راه سازی گفت: مدتهاست حقوقی دریافت نکردیم و مدیران شرکت اعلام کردند که وزارت خانه اعتباری
کارگر دیگری نیز با بیان اینکه اگر اعتبار باشد ۴ ماهه ۱۱ کیلومتر از این مسیر به اتمام می‌رسد می‌گوید: ۱۰۰ کارگر در این محل مشغول به کار بودیم با تاخیر پرداخت حقوق آن هم ناقص سبب شد دیگر همکاران ما با این شرایط اقتصادی بی انگیزه شوند و در محل کار حاضر نشوند، اما اگر حقوق آن‌ها بموقع پرداخت شود با دلی خوش مشغول بکار می‌شوند.
اهل زاهدان ام و هر ۴ ماه باید برای درمان به مشهد مقدس بروم. این بخشی از سخنان مردی ۴۵ ساله است که فرزند و همسرش را در حادثه رانندگی هفته گذشته در جاده بیرجند - قاین از دست داد.
او می‌گوید: یا مسولان به فکر مردم نیستند یا مردم برای آن‌ها مهم نیستند همه چیز را به گردن اعتبارات نیاندازند، اعتبار زیاد است تا کی قرار است ما داغدار شویم و تاوان کم کاری مسولان را بدهیم.
شهروند دیگری می‌گوید: کی قرار است این همه کشتار تمام شود؟ پس کی این جاده رنگ آرامش به خود می‌گیرد؟
سال‌هایی که تمام نمی‌شود
سال ۱۳۸۹ هر کیلومتر از این جاده ۵۰۰ میلیون تومان هزینه داشت، اما حرکت لاکپشتی و اعتبارات قطره چکانی این مسیر باعث شده تا هم اکنون هرکیلومتر این طرح ۱۲ میلیارد تومان هزینه داشته باشد، اگر هرساله فقط ۳۵ کیلومتر از این مسیر، باند دوم می‌شد سال ۹۲ با هزینه چیزی بیش از ۷۰ میلیارد تومان به اتمام رسیده بود.
هم اکنون برای ۳۰ کیلومتر باقی مانده این جاده ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است آن هم اگر معوقات گذشته پیمانکاران تسویه شده باشد.
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی هم علت تاخیر ساخت باند دوم این جاده را در کنار نبود اعتبارات، کرونا؟!، کمبود سیمان؟!، جابجایی فیبر نوری؟!، قطعی‌های برق؟!، نبود قطعات ماشین آلات و قیر اعلام می‌کند.
داعی با بیان اینکه تا سال ۹۹، فقط ۴۵ کیلومتر زیر بار ترافیک رفته بود که سالی ۴ و نیم کیلومتر می‌شود گفت: ۲۵ کیلومتر را در سال ۹۹ زیر بار ترافیک بردیم که در این رابطه سال گذشته جهش خوبی داشتیم.
مسولان بار‌ها و بار‌ها وعده تکمیل این مسیر را داده اند، یکی از مسئولان کشوری سال ۹۵ آمد و گفت تا پایان سال ۹۶ یا هم ۹۷ افتتاح می‌شود و آخرین مسئول کشوری هم قول اتمام این جاده را تا اوایل تابستان امسال داد.
اختصاص ۴۰ میلیارد تومان
به سراغ وزیر راه و شهرسازی رفتیم، اسلامی می‌گوید: این طرح از طرح‌های اولویت دار وزارت خانه است و با اهتمام ویژه‌ای تکمیل آن را دنبال می‌کنیم.
وی با بیان اینکه اوایل تیر از سازمان برنامه و بودجه موافقت گرفتیم که بتوانیم از تسهیلات بانکی با تضمین دولت مبالغی را دریافت کنیم گفت: فعلا ازسازمان برنامه و بودجه ۴۰ میلیارد تومان دریافت کردیم و امیدواریم با منابعی که درحال تخصیص است بتوانیم حرکت متفاوتی در این مسیر در دو تا سه هفته آینده شاهد باشیم.
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که مسولان استانی می‌گویند تکمیل ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل این مسیر نیاز است افزود: در بودجه ۱۴۰۰ این موضوع را دنبال می‌کنیم و امیدواریم از سایر سر فصل‌ها بتوانیم بهره گیری کنیم تا این پروژه به ثمر برسد و قبل از پایان دولت دوازدهم بخش‌هایی از آن را به سرانجام برسانیم.
وقتی مسئولان می‌گویند امیدواریم که این طرح به ثمر برسد آیا مردم هم می‌توانند بگویند امیدواریم که تا آن موقع در این جاده تصادف نشود و کسی جان خود را از دست ندهد؟
وزیر راه و شهرسازی در حالی از به سرانجام رسیدن این جاده سخن می‌گوید که از ۱۲ مرداد دولت سیزدهم آغاز به کار خواهد کرد، آیا طرحی که ۱۱ سال طول کشیده در عرض این مدت کوتاه به اتمام می‌رسد؟.
وی در پاسخ به گلایه مردم در خصوص اینکه چرا این طرح سال‌ها طول کشیده و مگر جاده‌های خراسان جنوبی تفاوتی با سایر مسیر‌ها در کشور دارد که باید طرح‌های آن به این کندی پیش برود گفت: در این دوره از وزارت وارث پروژه‌های تاریخی و سنواتی بسیاری بودیم که همه را به صورت عادلانه و متوازن یکپارچه گسترش و فعالیت آن‌ها را شتاب دادیم و هیچ جایی استثناء نکردیم، مگر طرح‌هایی که در شرایط خاص و اضطراری قرار داشت.
متاسفم از حوادثی که رخ داده
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در تحریم و جنگ اقتصادی بودیم و ساخت این پروژه‌ها هم تحت تاثیر قرار گرفت گفت: با این شرایط اقتصادی نمی‌توان انتظار داشت حتما طرح‌ها طبق همان زمان بندی پیش برود و تعطیلی در کار نبوده و امیدواریم قسمت باقی مانده هر چه زودتر به اتمام برسد.
اسلامی با اشاره به اینکه متاسفم از حوادثی که در جاده‌ها رخ داده افزود: وقتی کسی دچار حادثه می‌شود ما هم عزادار می‌شویم، اما این حوادث در جاده‌هایی که ۴ خطه است و باند دوم هم دارد رخ می‌دهد آن هم به علت اینکه برخی‌ها مقررات رانندگی را رعایت نمی‌کنند.
حال این سوال مطرح می‌شود که آیا تمام حوادثی که در این جاده رخ داده علتش اشتباه رانندگی بوده؟ پس استاندارد نبودن این جاده هیچ نقشی نداشته؟
بدون تردید وقتی صحبت از حوادث جاده‌ای می‌شود ذهن به سمت راننده خودرو یا عامل انسانی می‌رود، در حالی که اگر ایمنی جاده و خودرو در وضعیت استاندارد باشد، عامل انسانی نخستین دلیل مرگ و میر جاده‌ای نخواهد بود.
اگر قرار باشد این اما، اگر و شاید‌ها ادامه پیدا کند باید همچنان شاهد کشته‌ها و مصدومان دیگری در این مسیر ۱۰۰ کیلومتری که سه ساله تمام می‌شد باشیم، کم کاری‌هایی که از یک طرف خانواده‌ها را داغدار می‌کند و از طرف دیگر هزینه‌های گزافی را برای دولت به بار می‌آورد و این یعنی هدر دادن بیت المالی که سهم میلیون‌ها ایرانی است!
نویسنده: زهرا فلاحی نسب