مسافران واکسن کرونا

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز آذربایجان شرقی، بر اساس آمار گمرک ایران، در 25 روز گذشته بیش از 14 هزار نفر برای دریافت واکسن کرونا به ارمنستان سفر کرده‌اند.

به گفته لطیفی، سخنگوی گمرک کشور از این تعداد حداقل 10 هزار نفر از مرز زمینی نوردوز در استان آذربایجان شرقی وارد ارمنستان شده‌اند .

تردد مسافران زمینی تنها در بازه زمانی 15 تا 20 تیرماه از روزانه 180 نفر به 1300 نفر رسیده است. روزنامه همشهری تخمین زده است که دست ‌کم هفته‌ ای 660 ایرانی هم با هواپیما به ایروان سفر می‌ کنند.

ارمنستان و واکسن هایش
ارمنستان در 2 دهه گذشته یکی از مقاصد گردشگری برای مردم منطقه و البته ایرانیان بوده است. این‌ کشور بخش قابل توجهی از درآمد خود را از گردشگری و خدمات مرتبط با آن کسب می کند.اما همه‌ گیری ویروس کرونا و جنگ 44 روزه با جمهوری آذربایجان، این درآمد را به طرز چشمگیری کاهش داد و این‌ کشور دشوارترین سال اقتصادی خود در قرن 21 را تجربه کرد.

با این حال امسال با شروع فصل گرما و کاهش محدودیت‌های سفر، این کشور جذابیت دیگری برای خود دست و پا کرده : امکان واکسینه شدن گردشگران در برابر ویروس کرونا.
اگر چه قانون جدید تزریق واکسن به گردشگران با اقامت اجباری 10 روزه در ارمنستان باعث کاهش تب و تاب سفر به این کشور شده است اما هموطنانی هستند که همچنان بار سفر بسته و راهی می شوند.چون نگرانند واکسن در داخل کشور دیر به آنها برسد.

نوردوز، این روزها بر سر زبان افتاده
پایانه مرزی نوردوز در شمال تبریز راه ورود به ارمنستان است. باید مسیری 4 ساعته طی کنیم تا در جلفا به این منطقه برسیم.هنوز ظهر نشده که وارد سالن مسافری می شویم. تقریبا تمامی صندلیهای انتظار پر است و هر گوشه چمدانی به چشم می خورد.

گروهی در حال پرداخت عوارض خروج و گروهی در حال تحویل مدارک به مامور گمرک هستند. ظاهرا قرار است ساعت 12 گروهی از مسافران برگردند.
فرصت را مغتنم می شمارم تا با هموطنانی که راهی می شوند، گفتگو کنم.

از بانوی جوانی که فرزندانش حسابی مشغول شلوغی هستند سوال می کنم بچه ها حتی ماسک هم ندارند.نگرانی از بابت آلودگی ندارید؟ می گوید: چه کنم خانم؟ در شهر خودمان هم وضعیت همان است. همین طوری زندگی می کنیم. برویم واکسن بزنیم حداقل ایمنی داشته باشیم. می گویم از کجا می دانید واکسنها معتبر و سالم است؟

فورا جواب می دهد : ارمنستان کشور بزرگی نیست و تولید واکسن ندارد.مطمئنم سازمان بهداشت جهانی واکسن به آنها داده است.
مرد 62 ساله ای هم در حال تحویل چمدانها به قسمت کنترل است. از او می پرسم به نظرم نوبت شما در داخل کشور برای واکسیناسیون رسیده. می خندد و می گوید : بله ولی با سرعتی که کار پیش می رود، فکر نکنم حالا حالاها به من برسد. البته آنجا دوست و آشنا داریم.هم واکسن می زنیم و هم مدتی مهمان هستیم.

چرا واکسن در ارمنستان زیاد است؟!
واکسن کرونا به وفور در ارمنستان وجود دارد چون اغلب شهروندان این کشور علاقه‌ای به آن نشان نمی‌ دهند و از واکسیناسیون خودداری می‌کنند. نظرسنجی سراسری مرکز پژوهشهای بین المللی جمهوری ارمنستان نشان داده است که حدود 71 درصد از مردم ارمنستان به علت بی‌اعتمادی، تمایلی به دریافت واکسن کووید-19 ندارند. ارمنستان کمترین میزان واکسیناسیون منطقه را داشته است. تنها 2 درصد جمعیت 3.5 میلیونی این کشور واکسن زده‌اند.

به گفته یکی از مسئولان تزریق واکسن کرونا، ارمنستان یکی از کشورهایی است که هزینه مالی اتحاد واکسن " کوواکس " خود را تأمین می‌کند، به این معنی که هزینه این واکسن‌ها را مردم این‌ کشور پرداخت می‌کنند.به همین دلیل ارمنستان می‌تواند توزیع واکسن‌های خریداری شده خود را به صورت مستقل مدیریت کند.

ارمنستان، در اول ماه مه میلادی 100 هزار دز واکسن چینی "سینو واک" خریداری و 24 هزار دز واکسن آسترازنکا - آکسفورد را از سبد کواکس سازمان بهداشت جهانی دریافت کرده است.

این کشور، حدود 31 هزار دز واکسن روسی "اسپوتنیک وی" نیز ذخیره دارد. با این حال گزارش‌های منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد واکسنی که به توریست‌ها ارائه می‌ شود، بیشتر آسترازنکا- آکسفورد است.
تزریق واکسن به متقاضیان خارجی از خراب شدن و هدر رفتن واکسن‌ها جلوگیری می ‌‌کند و این به نفع مردم ارمنستان خواهد بود.

چرا مردم ما به ارمنستان می روند؟
کندی روند واکسیناسیون در ایران، افرادی را که آسیب‌ پذیر هستند و یا به اقتضای شغل خود در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند برای دریافت واکسن به تکاپو انداخته است.
هم اکنون واکسیناسیون رایگان با گروه بندی سنی انجام می شود و اولویت با سالمندان است.

هموطنی که با همسر و دوقلوهای 4 ساله اش در صف ورود به ارمنستان ایستاده می گوید: حداقل 25 میلیون هزینه سفر ما شده است. هتل رزرو کرده ام و برای ثبت نام تزریق واکسن در ایروان هماهنگ شده ام.

او معتقد است هر دولتی زودتر برنامه بدهد ، می تواند حتی در زمینه واکسن درآمد کسب کند . ای کاش این برنامه در داخل کشور انجام می شد. ما که هزینه می کنیم حداقل مردم خودمان بهره می بردند.

پسر 35 ساله ای را می بینم که رنگ به چهره ندارد و عجیب عرق کرده است. جلوتر می روم و می گویم شما نرفته خسته شده اید؟پاسخ می دهد : نه. بیماری مادرزادی تنفسی دارم . اما به هر جا در تهران مراجعه کردم گفتند در اولویت تزریق قرار ندارید. حالا 2 تا از دوستانم را هم به زحمت انداخته ام تا برویم بلکه بتوانیم در ایروان واکسن بزنیم.

هموطن بوشهری هم می گوید: ما در دبی کار می کنیم. باید کارت واکسن داشته باشیم تا مجوز کارمان باطل نشود. اما در کشور امکان تزریق نیست. کلی هزینه باید بدهیم برویم ارمنستان.
مادر میانسالی هم با دو پسرش در حال پرداخت عوارض خروج هستند.با گلایه می گوید: از همین اول هزینه ها گرفتارم کرده است.گفته بودند 400 هزار تومان برای هر نفر ولی حالا در سامانه 800 هزار تومان شد!

امروز شنیدم مردم 3 روز هم در صف می مانند تا نوبت تزریقشان بشود . البته اگر شد. نگرانم چند روز را چگونه باید سرکنیم.
تاکسی های پایانه بعد از ماهها بیکاری حالا بازارشان رونق گرفته است. یکی از رانندگان می گوید: من مسافرانی از شیراز دارم که قرار است بعد از ظهر برگردند. آنها را به هتلی در جلفا می برم و مدتی قرار است میهمان ما باشند.

از او می پرسم مردم در مجموع از این سفرها راضی هستند ؟ می گوید : بستگی دارد. اوایل که مسافر کمتر بود مدیریت ارمنی ها خوب بود. رفته رفته که جمعیت زیادی آمدند، صفها شروع شد. همین 2 روز قبل چون پذیرش در آن سوی مرز دچار ایراد بود مردم با زن و بچه 9 ساعت روی پل ماندند تا مجوز ورودشان صادر شود.

اوضاع ناخوش متقاضیان واکسن
این روزها تصاویر زیادی از تجمع مسافران در مرز و وضعیت نامساعد آنها در خیابانهای ارمنستان در شبکه‌های اجتماعی منتشر می شود.
یکی از مسافران ایرانی می گوید: آن قدر صف مسافران بر روی پل ورودی کشور طولانی و ازدحام زیاد است که چند مسافر به دلیل گرما و انتظار بیهوش شدند.

ارمنستان از تمام مسافران در ورودی مرز تست پی‌.سی‌.آر می‌گیرد و با افزایش تقاضا و انجام تست روند پذیرش و ورود ایرانی‌ها به ارمنستان کند شده است.
تقریبا هر نیم ساعت گروهی از مردم یا به سمت ارمنستان می روند یا برمی گردند. خانم 45 ساله ای با عصبانیت در حال جمع کردن وسایل خود برای سوار شدن به تاکسی است. تعریف می کند که ارمنی ها فقط هفته اول در شهرها و روستاهای مرزی واکسن می دادند. حالا همه کارها را به پایتخت منتقل کرده اند. هزینه ها در ایروان چند برابر است و حتی محلی برای اقامت پیدا نکردیم.

می پرسم پس کجا ماندید؟ می گوید: برای 3 روز یک خانه اجاره کردیم. مردم راه پول درآوردن را یاد گرفته اند. اتاقها یا خانه های خود را به شبی حداقل 50 دلار به مسافران می دهند.
سراغ پدر یک خانواده تبریزی می روم. او همراه 2 فرزند و همسرش رفته و البته خانواده 4 نفره دوستش هم همراهشان بوده است.

می گویم: هزینه ها چطور بود ؟ می ارزید؟ با تاسف می گوید: نمی ارزید ولی مجبور بودیم. همه نگران مبتلا شدن هستیم و نمی شود که من واکسن بزنم و بچه هایم منتظر بمانند. به قدری از کمبود امکانات و صفهای طولانی اذیت شده ایم که نمی شود گفت.

فقط برای اینکه استرس کمتری از عدم ایمنی داشته باشیم. نمی دانم چرا بخش خصوصی در کشور اقدام نمی کند تا مردم بتوانند به صرف هزینه واکسن دریافت کنند.شاید هم مسئولان مجوز نمی دهند.
یکی از مسافران می گوید: افراد و بهتر بگویم و دلالهایی هستند که با دریافت مبالغ مشخص می توانند برای شما واکسن مورد نظرتان را تامین کنند. من و همسرم واکسنی غیر از استرازنکا می خواستیم . طبق هماهنگی به ما گفتند چه ساعتی و به کدام مرکز برویم تا بتوانیم تزریق کنیم.

اتوبوس ها و تورهای واکسنی
سفر اتوبوسی به ارمنستان بیشترین متقاضی را داشته که قیمت آن حدود 3.5 میلیون تومان بوده است. داغ شدن تب سفر به ارمنستان برای تزریق واکسن کرونا باعث شده تا قیمت سفر به 10 تا 15 میلیون تومان هم افزایش یابد.

تماسی با مدیر یک آژانس گردشگری که این روزها تور ارمنستان را اجرا کرده دارم. حمید می گوید: استقبال از تورهای ارمنستان با تبلیغاتی که درباره تزریق رایگان واکسن شد، یک ‌باره افزایش پیدا کرد. اما چون زیرساخت در مرز و داخل کشور ارمنستان پاسخگوی این حجم از تقاضا نبود، بیشتر مسافران به ‌ویژه در هفته‌های گذشته با مشکل مواجه شده اند.

مردم به دنبال واکسن به ارمنستان رفتند، اما با واقعیت‌های دیگری روبه ‌رو شدند.عده زیادی شب را در خیابان‌های ایروان صبح می کنند. متاسفانه بعضی از مسافران هم گرفتار دلال‌ها و شیادها شدند. ارمنستان کشوری 3.5 میلیون نفری است و طبیعی است امکاناتش نمی تواند پاسخگوی این حجم از مسافر باشد.

بابک، راهنمای رسمی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز که این روزها مسافران ایرانی را در سفر ارمنستان همراهی می‌کند می‌گوید: 17 تیرماه توری زمینی را به مقصد ارمنستان اجرا کردم. شاید شلوغ‌ ترین روز مرز بود. 24 ساعت معطل ماندیم. ازدحام و صف طولانی به علت کنترل تست‌های کوید مسافران بود. فقط دو مامور در مرز مستقر شده بودند که کفاف آن همه جمعیت را نمی‌داد. بسیاری از مسافران ساعت‌های طولانی روی پل مرزی که از رود ارس گذر کرده، معطل ماندند. کار بیشتر مسافران راه نیافتاد و خیلی‌ها مجبور شدند شب را در مرز بگذرانند.

او ادامه می‌دهد: در شهر ایروان حدود 5 مرکز اجازه تزریق واکسن به مسافران خارجی را داشتند که در هر مرکز، روزانه به 10 تبعه خارجی واکسن تزریق می‌شد. ابتدا اسم افرادِ در صف را می‌نوشتند و 5 روز بعد وقت واکسن می‌دادند.
در این مراکز اولویت با شهروندان ارمنستان بود و مازاد روزانه واکسن را به مسافران خارجی تزریق می‌ کردند که سهمیه آن هم مشخص بود. یک مرکز هم بود که سهمیه بیشتری داشت و روزانه بین 50 تا 80 نفر را واکسینه می‌ کرد. با این حال، خیلی از مسافران نتوانستند واکسن بزنند و به کشور برگشتند، چون مدت سفر و تورشان تمام شده بود.

یکی از مسافران او خانمی 53 ساله همراه همسرش است. او می‌گوید: شوهرم در ایران نوبتش شد ولی من دیدم شاید تا پایان سال بمانم. در ایروان هم نوبتم نشد. اما افرادی هستند که از هر نفر برای هر دُز واکسن 100 دلار می‌گیرند و آن‌ها را به روستاهای اطراف ایروان می‌برند تا آن‌جا واکسینه شوند.من هم رفتم و دریافت کردم.

او توضیح می دهد: هزینه های سفر و اقامت با استقبال ایرانی ها بیشتر شده.یک بطری آب معدنی را 50 هزار تومن می دهند.هتلها از شبی 150 دلار به بالا هزینه دارند و غذا هم که ...
می پرسم برای دز دوم چه می کنید؟ با خنده تلخی می گوید : مجبوریم دوباره برویم ولی فقط یک روز می مانیم.

مسافران، مستاصل و سَرخورده
ارمنستان با انبوهی از مسافرانی مواجه شده که مشتری سرویس‌ها و خدمات مسافرتی، هتل، و واکسن هستند ولی عدم وجود قوانین دولتی یا خصوصی منسجم در این زمینه، مشکلات زیادی را پدید آورده است و بسیاری از خارجی‌ها باید ساعت‌ها زیر آفتاب داغ در صف‌های طولانی تزریق واکسن منتظر شوند.

مسافران ارمنستان، هنگام ورود باید نتیجه تست کرونا خود را که 72 ساعت پیش یا زودتر گرفته شده است ارائه دهند و در صورت نداشتن این تست، این آزمایش در فرودگاه و یا مرز زمینی از آنها با پرداخت هزینه‌ای گرفته می‌شود و تا اعلام نتیجه منفی باید قرنطینه بمانند.

هفته گذشته سفیر ارمنستان در تهران اعلام کرد از پانزدهم ژوئن ( 24 تیرماه) افرادی می‌ توانند در کشورش واکسن کرونا بزنند که بیش از 10 روز آنجا اقامت داشته باشند.
آرتاشس تومانیان پیش تر از بشردوستی کشورش در قبال سایر شهروندان سخن گفته بود.

هموطن اصفهانی می گوید: 3 نفر بودیم و 3 روز در صفها معطل شدیم و آخر سر هم بدون دریافت واکسن برگشتیم . 300 نفر هر روز صبح تا بعد از ظهر در نوبت هستند و معلوم نیست بر چه مبنایی و چه تعداد تزریق وجود دارد.

به گفته یکی دیگر از مسافران، صبح‌ها 10 واکسن کرونا و بعـدازظهر 10 واکسن در ارمنستـان آن هم توسط آمبولانس‌های سیار تزریق می‌شود. به این ترتیب افراد مجبورند روزها و شاید هفته ها در ایروان بمانند.

واکنش ها به سفرهای واکسنی
قاضی‌زاده هاشمی نماینده مجلس در واکنش به مسافرت بسیاری از مردم به ارمنستان برای دریافت واکسن کرونا گفته است: برای کشوری که خودش از دانش فنی در حوزه واکسیناسیون بهره ‌مند است و توانایی تولید واکسن را دارد، خجالت‌آور است که مردمش برای دریافت واکسن به امارات، ارمنستان و ترکیه بروند.

وی معتقد است: مسئله ما عدم وجود سامانه مرکزی مدیریت است. اینکه وزارت بهداشت سیبل کرونا شده، از ابتدا اشتباه بود. چرا که کرونا پدیده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و بهداشتی درمانی است اما وزارت بهداشت وزارت خدماتی محسوب می‌شود. لذا شخص رئیس‌جمهور و کل هیئت دولت باید پای کار مقابله با کرونا باشند.

وزیر بهداشت هم ضمن ابراز نگرانی از ازدحام مسافران در ارمنستان تاکید کرده واردات واکسن به این وزارت خانه ارتباطی ندارد و بروید ببینید در سایر کشورها کدام ارگان متولی خرید یا صدور مجوز واردات واکسن است.

وقتی " کیش" دلخور می شود
اگر دولت از واردات واکسن توسط بخش خصوصی به جزیره کیش حمایت می‌کرد امروز به جای مشاهده سفر هموطنانمان به کشور‌های همسایه برای واکسیناسیون شاهد برقراری تور‌های گردشگری سلامت به جزیره کیش بودیم.
این مطلب را یکی از بازرگانان منطقه آزاد کیش گفته است.

رئیس جامعه هتلداران کیش هم با اشاره به کاهش اشغال هتل‌های کیش از 90 درصد به 30 درصد می گوید : کیش به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری ایران، سالانه پذیرای 1.5 میلیون گردشگر بود به دلیل شیوع گسترده کرونا این روز‌ها اقتصاد ما آسیب دیده است و با اجرای طرح واردات یک میلیون دز واکسن علاوه بر ایمنی مردم منطقه، اقتصاد نیز رونق بیشتری می ‌گرفت و ایرانیان به جای ارمنستان در سرزمین خودشان واکسن دریافت می‌ کردند.

واردات واکسن کرونا به جزیره کیش طرحی بود که از اردیبهشت با حمایت بخش خصوصی در دستور کار قرار گرفت، اما به ثمر ننشست.یک شرکت بخش خصوصی به دنبال واردات یک میلیون دز واکسن کرونا بود که علاوه بر واکسینه کردن اهالی 40 هزار نفری کیش به صورت رایگان، مسافران هم با سفر به کیش و تزریق واکسن ایمن می‌شدند.دولت این مجوز را صادر نکرد و این طرح اجرایی نشد.

بررسیها نشان می دهد پیشگیری از تراکم گردشگران و سفرهای بین شهری یکی از عوامل ممانعت از اجرای این طرح بوده اما حالا همان اتفاق در مرز نوردوز و به دنبال آن در کشوری دیگر برای مردم ما تکرار می شود.

واکسیناسیون سرعت می گیرد
به طور حتم افزایش سرعت واکسیناسیون چاره مشکلات کنونی است. بر اساس اعلام وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تا 28 تیرماه مجموعا 6 میلیون و 529 هزار و 313 نفر دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند.

2 میلیون و 289 هزار و 59 نفر دوز دوم واکسن را نیز دریافت کرده‌اند.با احتساب این تعداد مجموع دوزهای واکسن تزریق شده در کشور به شمار 8 میلیون و 818 هزار و 372 مورد رسید.
آن طور که مسئولان وزارت بهداشت گفته اند از مرداد ماه شاهد تسریع روند واکسینه شدن عموم مردم در کشور خواهیم بود اما متولیان باید بیش از پیش به این موضوع توجه داشته باشند تا این وعده در موعد مقرر عملیاتی شود.

در حال حاضر واکسن تزریقی در کشور واکسن اسپوتنیک روسی و سینوفارم چینی است و مقرر شده به زودی با تولید انبوه واکسن داخلی واکسیناسیون کرونا در کشور به تعداد مطلوبی برسد.
وزیر بهداشت می گوید: رکورد تزریق روزانه واکسن به 400 هزار دز رسیده است و به زودی علاوه بر واکسنهای خریداری شده قادر خواهیم بود هر روز حداقل 500 هزار واکسن تولید داخل هم داشته باشیم.

اغلب مسافران واکسن، درآمدهای آن چنانی برای سفر خارجی حتی به کشور همسایه ندارند. آنها فقط دغدغه تزریق به موقع دارند.می شود با یک برنامه حساب شده و مستمر در کنار جلب رضایت هموطنان ، اعتماد به واکسن داخلی را افزایش داد و مسیر رونق تولید ، صادرات و درآمدزایی آن را نیز هموار کرد.

گزارش از: مهین انتظار ـ خبرگزاری صداوسیما ـ تبریز