ولایت تازه تاسیس خوست که در شرق افغانستان قرار دارد، این روزها به یکی از ولایتهای ناامن این کشور تبدیل شده است.
بر اساس اعلام این دفتر رسانه ای، افراد وابسته به گروه طالبان قصد داشتند این محمولۀ بزرگ مهمات جنگی را به خط مقدم جنگ در ولایتهای شمال افغانستان انتقال دهند.
برای بررسی آخرین تحولات ولایت خوست، با موقعیت جغرافیایی و تاریخی این ولایت آشنا میشویم.
خوست؛ جزیرهای در افغانستان
ولایت خوست از جمله ولایات جنوب شرقی افغانستان است که چهار هزار و ١۵١ کیلومتر مربع مساحت دارد؛ این ولایت یکی از ولسوالی های ولایت پکتیا بود که بعداً به ولایت ارتقاء یافت. ولایت خوست از شمال با ولایت پکتیا، از جنوب و شرق با پشتونستان کشور پاکستان و از غرب با ولایات پکتیکا همسایه است.
خوست در فرهنگ لغت به معنای، جزیره و یا مکان خشکی بین دریا است، زیرا دریاهایى که در زمانهاى قدیم از کوه هاى منگل و تنى جارى میبود، تماماً در خوست جمع میشدند و هیچ راه خروجى نداشتند.
ولایت خوست ۶۳۶ هزار و ۵۲۲ نفر جمعیت دارد و مرکز آن شهر خوست است.
شهر خوست یکی از آبادترین شهرها در شرق افغانستان است و مردم آن بیشتر برای کار به کشورهای دیگر میروند و پس از بازگشت، در این شهر سرمایه گذاری میکنند.
مکانهای زیارتی در ولایت خوست وجود دارد که در ایام عید نوروز شلوغتر از بقیه ایام سال است؛ در اطراف این اماکن زیارتی، مکانهای زیادی برای تفریح نیز وجود دارد. فوتبال، کریکت، والیبال، موتور سواری و دوچرخه سواری از جمله مهمترین بازیهایی است که در کنار زیارتگاهها در ایام عید انجام میشود.
ولایت خوست آثار باستانی زیادی نیز دارد که زیارتگاههای داد محمد، کیکارک بابا، کاکر ابا، تپههای حصار، کاروان سرای، قلعه غازی ببرک خان از مشهورترین اثرهای تاریخی این ولایت هستند.
ولایت خوست ۱۳ ولسوالی به نامهای باک، تَنی، تیریزائی، جاجی میدان، خوست مَتون، سپیره، شَمَل، صَبری (یعقوبی)، قَلَندر، گُربُز، مَندوزی، موسیخیل و نادرشاهکوت دارد.
کوههای پوشیده از جنگل تا معادن غنی
باک: ولسوالی باک در شمال شرقی ولایت خوست واقع است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۹، این ولسوالی ۲۷ هزار و ۶۷۵ هزار نفر جمعیت دارد. این ولسوالى در ٣٠ کیلومترى شمال شهر خوست قرار دارد و با ولسوالى هاى صبرى و جاجی میدان همسایه است.
تَنی: این ولسوالى، در ١٨ کیلومترى جنوب شهر خوست قرار دارد و جمعیت آن ۶۷ هزار و ۹۶ نفر اعلام شده است؛ از جمله ویژگی های منحصر به فرد این ولسوالی، داشتن معادن سنگ کرومایت و همچنین کوههای پوشیده از جنگل است.
تیریزائی: یکی از ولسوالیهای ولایت خوست که در جنوب شرقی آن قرار دارد، تیریزائی است. این ولسولی حدود ۳۹ هزار و ۶۰۰ نفر جمعیت دارد.
جاجی میدان: این ولسوالى که حاجی میدان نیز نامیده میشود، در ٤٥ کیلومترى شمال شرق شهر خوست قرار دارد؛ این ولسوالی که ۲۳ هزار و ۱۹۷ نفر جمعیت دارد، یکی از امنترین ولسوالیهای افغانستان است.
خوست (متون): این ولسوالی مرکز ولایت خوست است که در ناحیه کوهستانی مرز پاکستان واقع شده است. در قدیم به بازار مرکزی دشت خوست، «متون» میگفتند. جمعیت شهر خوست بیش از ۱۶۰ هزار نفر اعلام شده است که بیشتر ساکنان آن کسبه و کارمند هستند.
سپیره: یکی از ولسوالیهای ولایت خوست که در جنوب غربی آن قرار دارد، ولسوالی خوست است. این ولسوالی ۲۶ هزار و ۶۸۵ نفر جمعیت دارد.
شَمَل: این ولسوالی در غرب ولایت خوست قرار دارد و جمعیت آن ۱۳ هزار و ۵۲۳ نفر اعلام شده است.
صبری: یکی از ولسوالیهای ولایت خوست صبری نام دارد که در شمال آن واقع است. این ولسوالی نزدیک به ۹۰ هزار نفر جمعیت دارد.
قلندر: این ولسوالى در ٤٠ کیلومترى شرق شهر خوست قرار دارد و جمعیت آن حدود ۱۰ هزار نفر اعلام شده است.
گُربُز: یکی از ولسوالیهای ولایت خوست که در جنوب آن قرار دارد، گربز است. جمعیت این ولسوالی ۳۰ هزار و ۷۵۱ نفر اعلام شده است. این ولسوالى با میرانشاه وزیرستان شمالى پاکستان، مرز دارد. مردم گُربُز در انتقال اموال بین افغانستان و پاکستان نقش مهمی دارند.
مَندوزَی: این ولسوالی، از ولسوالیهای مرکزی ولایت خوست است؛ مندوزی ۶۱ هزار و ۶۸۲ نفر جمعیت دارد.
موسى خیل: این ولسوالى یک ولسوالى کوهستانى است که در ٣٧ کیلومترى شمال شرق شهر خوست قرار دارد؛ کوه هاى موسى خیل، جنگل زار بوده و علاوه بر سنگ کرومایت، دارای محصول گردو نیز است. این ولسوالی ۴۲ هزار نفر جمعیت دارد.
نادرشاه کوت: این ولسوالى، در غرب ولایت خوست قرار دارد. نادر شاه کوت یک منطقه کوهستانی است که کوه هاى آن از درخت هاى جلغوزه (چلغوز) و گردو پوشیده است. این ولسوالی ۳۷ هزار و ۱۹۲ نفر جمعیت دارد.
تحولات امنیتی
ولایت خوست نیز مانند بسیاری از ولایتهای افغانستان نا آرام است و درگیریهای بین نیروهای دولتی و طالبان در این ولایت وجود دارد.
ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان چندی پیش در اطلاعیه ای اعلام کرد، عملیات نیروهای این ریاست در ولسوالی صبری ولایت خوست باعث کشته شدن ۱۷ نیروی طالبان شد.
در همین حال؛ «بسم الله محمدی» سرپرست وزارت دفاع افغانستان ۱۶ تیر ۱۴۰۰ در پیامی اعلام کرد: افغانستان در مرحله حساس و سرنوشت ساز نظامی قرار دارد و مردم این کشور از این مرحله نیز عبور خواهند کرد.
وزارت دفاع افغانستان هم ۱۶ تیر ۱۴۰۰ از کشته و زخمی شدن حدود چهارصد عضو طالبان در عملیات شبانه روز گذشته نظامیان افغان خبرداد و افزود: در این عملیات دویست و سی و نه نفر از طالبان کشته و صد و پنجاه و هفت نفر از آنها زخمی شدند؛ اعضای گروه طالبان تاکنون در این باره اظهار نظری نکرده اند.
نگارش و تنظیم: محمدرضا تقی زاده