صنعت کشتی سازی (ایزوایکو) نقش استراتژیکی در راه اندازی چرخه اقتصاد صنعت‌های دریای و صنایع پایین دستی دارد.
صنعت دریایی به عنوان یک صنعت مادر در تمام جهان از اهمیت و توجه ویژه‌ای برخوردار است.
نیاز‌های کشتی همانند نیاز‌های یک شهر است و از این رو موجب رونق و به گردش در آمدن صنایع پایین دستی می‌شود.
از طرفی با توجه به مرز‌های آبی کشور و توجه به توسعه دریا محور در جهان و جریان صدور اقلام مختلف تولیداتی همچون نفت و بنزین، صنایع دریایی به عنوان یک نیاز در جهت پشتیبانی و به روز نگه داشتن ناوگان دریایی نقشی استراتژیک و محوری دارد.
به گزارش خبر گزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس، این صنعت نقش ویژه‌ای در راه اندازی اقتصاد صنایع پایین دستی همچون صنعت فولاد سازی، لوله سازی، کابل سازی، رنگ سازی، روغن سازی، صنعت پتروشیمی، صنایع الکتریکال، پمپ سازی، چرم و دکوراسیون دارد.
صنعت ساخت کشتی سازی در دستان جوانان هرمزگانی
مدیرعامل ایزو ایکو در رابطه با ظرفیت‌های داخلی این صنعت میگوید: با توجه به ظرفیت مجموعه صنعتی ایزوایکو و دانش روز مهندسان داخلی، توان تعمیرات شناورها در بخش‌های مختلف و صد در صدی در این مجموعه وجود دارد به شکلی که امروزه بدون وابستگی به دانش و مهندسی خارجی، با اتکا به توان داخلی تعمیرات شناورها در بالاترین سطح استاندارد و کیفیت جهان صورد می‌گیرد.
کافیست چند سالی به عقب برگردیم به سال‌هایی که کشور در فصل زمستان با مشکل افت فشار گاز روبرو بود.
اما امروزه به همت دستان توانمند نیرو‌هایی که در ایزوایکو تعلیم داده شده اند، کمک‌های زیادی به رفع مشکلات صنعت نفت شده است.
حمید رضائیان اصل در این زمینه می‌افزاید: با بومی سازی دانش طراحی ساخت و حمل و نصب سکو‌های نفتی در مجموعه ایزویکو، حلقه تولید در این بخش تکمیل شده است.
وی میگوید: در بخش نفت و گاز مجموعه ایزوایکو با طراحی و ساخت سکو‌های مختلف و متعدد میدان گازی پارس جنوبی، میادین نفتی هنگام و هندیجان نقش مهمی در افزایش سطح تولید داشته است.
رضائیان می‌افزاید: در سال‌های اخیر با ورود به بازار تعمیر ریگ‌های حفاری که به عنوان سازه‌هایی استراتژیک نقش‌محوری در توسعه‌ی میادین دارند از خروج ارز جلوگیری کرده و دانش این تعمیرات بومی سازی شده است.
مدیرعامل ایزوایکو میگوید: امروزه ایزوایکو مرکز تعمیرات ریگ‌های حفاری (سکو) سازه‌ها شده است و توان ساخت این سازه‌ها را نیز دارد.
ظرفیت‌های ساخت و تعمیر کشتی‌ها در ایزوایکو
مدیر گروه طراحی، ساخت و تعنیرات شناور‌های متوسط ایزوایکو میگوید: با ساخت و تحویل سه فروند کشتی کانتینر بر اقیانوس پیما، طراحی و ساخت یک فروند کشتی پشتیبان صیادی، یک فروند شناور مسافربری تفریحی، شناور پیشرفته جمع آوری آلودگی‌های نفتی و چندین لندینگ کرافت با کاربری‌های مختلف توان خود را در طراحی و ساخت شناورها به اثبات رسانده است.
علی دوله می‌افزاید: تعمیر اساسی کشتی نفتکش ۳۲۰ هزارتنی به نام نفتکش DORE برای نخستین بار در کشور، در ایزوایکو انجام شده است.
وی میگوید: امروزه اینگونه تعمیرات در مجموعه ایزوایکو به شکل رقابتی در هزینه و کیفیت قابل انجام است که نتیجه‌ی آن توسعه‌ی دانش و جلوگیری از خروج ارز است.
دوله می‌افزاید: امروزه تعمیرات در مجموعه ایزوایکو محدودیتی ندارد و با توانمند سازی نیرو‌ها و مهندسین داخلی صفر تا صد تعمیرات به شکل داخلی و با کیفیت جهانی و در بالاترین سطح استاندارد صورت می‌پذیرد.
نقش ایزوایکو درکاهش هزینه‌ها
روابط عمومی کشتی سازی هرمزگان درباره کاهش هزینه‌ها میگوید: با درنظر گرفتن بخش هزینه طرح‌ها در تعمیرات و اختلاف نرخ ارز، تولید، ساخت و تعمیرات در داخل کشور با هزینه‌ای کاملا رقابتی صورت می‌گیرد.
سعید قادری می‌افزاید: بخش تعمیر ریگ‌های حفاری با ورود ایزوایکو به این بازار و انجام عملیات پروژه‌ی تعمیر اینگونه سازه‌ها رقبای منطقه‌ای مجبور به کاهش ۴۰ درصدی تعرفه‌های خود در این بخش شدند که باز هم ۲۰ درصد گرانتر از تعرفه‌های مجموعه ایزوایکو است.
گوی تعمیرات شناورها و ریگ‌های حفاری در دستان ایزوایکو
مدیر گروه طراحی، ساخت و تعنیرات شناور‌های متوسط ایزوایکو میگوید: در سال‌های قبل در حوزه تعمیر شناورها به کشور‌های حوزه خلیج فارس همچون امارات، عمان و کشور‌های آسیای شرقی مراجعه می‌کرند.
علی دوله می‌افزاید: اکنون با اتکا به توان و مهندسین داخلی عملیات تعمیر ریگ‌های حفاری در داخل کاملا بومی سازی شده که باعث شده در برداشت از منابع میادین مشترک نفت و گاز از کشور‌های همسایه عقب نباشیم.
حمایت‌های داخلی پشتوانه خارجی صنعت کشتی سازی
با توجه به سفارش محور بودن صنعت دریایی چه در زمینه ساخت انواع شناور و کشتی و یا ساخت سکو‌های گازی و نفتی اگر حمایت لازم وجود داشته باشد بازار داخلی خود یک حمایت بزرگ برای صنعت کشتی سازی است.
مدیر عامل ایزو ایکو میگوید: شرکت کشتی رانی جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته ۱۳ فروند شناور کانتینر بر به کره جنوبی سفارش داد در حالی که توان ساخت اینگونه شناور در داخل وجود داشت و میتوانست تعدادی را به داخل سفارش دهد که هم باعث به گردش در آمدن چرخ صنایع پایین دستی و هم توسعه دانش در استان گردد.
سفارش‌های خارجی
کشور‌های هلند و انگلیس با قریب به پانصد سال سابقه در کشتی سازی برای این صنعت هزینه کردند و طی صد‌ها سال به دانش ساخت رسیدند.
اما صنعت دریایی کشور بدون هیچ حمایتی و طی دو دهه به این دانش عظیم دست پیدا کرده است.
حمید رضائیان اصل می‌افزاید: در سال‌های گذشته این صنعت سفارش‌های خارجی در بخش تعمیرات از کشور‌های چین، پاکستان و پاناما داشته است.
ارزآوری صنعت کشتی سازی
رضائیان در زمینه میگوید: در بخش تعمیر شناور‌های بزرگ با انجام هر پروژه بین ۹۰۰ هزار تا یک میلیون دلار از خروج ارز جلوگیری می‌شود.
وی می‌افزاید: در بخش تعمیر شناور‌های متوسط این رقم برای هر پروژه بین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار دلار است.
مدیر عامل ایزو ایکو می‌افزاید: برای ساخت سکو‌های مختلف نفت و گاز بین ۴۵ تا ۹۰ میلیون دلار صرفه جویی می‌شود که حدود ۴۵ درصد از نمونه خارجی ارزانتر است.
نقش صنعت کشتی سازی در خنثی سازی تحریم‌ها
در زمان تحریم‌ها نقش صنعت دریایی و مجموعه ایزوایکو به عنوان یک صنعت پشتیبان، نقشی محوری و تاثیر گذار است بنحوی که کاملا در جهت اقتصاد مقاومتی حرکت کرده است.
ایزوایکو با اتکا به‌توان و دانش مهندسین داخلی توانسته است مسیری طولانی را در کمترین زمان بپیماید و امروزه در جایگاه قابل قبولی قرار بگیرد.
مدیرگروه طراحی ساخت و تعمیرات ایزوایکو میگوید: در بخش جهش تولید با ساخت سکو‌های مختلف گازی، نفتی و ریگ‌های حفاری در توسعه میادین نفت و گاز و افزایش تولید نقش اساسی داشته است.
علی دوله می‌افزاید: همچنین با پشتیبانی از صنعت حمل و نقل دریایی در تعمیر نفتکش‌ها و انواع شناور کانتینر بر، فله بر و شناور‌های صیادی نقش محوری در جریان صدور فرآورده‌های نفتی داشته است.
وی میگوید: با طراحی ساخت شناور پشتیبان صیادی که این پروژه به تنهایی ۳۵ درصد صید جنوب کشور را افزایش میدهد توانسته در راستای جهش تولید نیز گام موثری بردارد.
مشکلات پیش روی ایزوایکو
برای سرپا شدن هر صنعتی حمایت‌های داخلی و برداشته شدن مشکلات پیش روی آن‌ها اصل و اساس است.
مدیر روابط عمومی ایزوایکو میگوید: از مهمترین مشکلات و موانع پیش روی صنعت دریایی، اطمینان نکردن به توانمندی داخلی از سوی مسئولین و نهاد‌های مربوطه، عدم حمایت‌های مورد نیاز در زمینه سفارش ساخت و تعمیرشناورها، مشکل تسهیلات بانک‌ها و عدم تکمیل حلقه‌ی مورد نیاز جهت تولید شناور در داخل مجموعه‌ای از این مشکلات باعث شده است این صنعت را برای تامین اقلام مورد نیاز دچار چالش کند.
سعید قادری می‌افزاید: کماکان با تلاش و پشتکار جهادی این صنعت به کار خود ادامه میدهد.
اشتغال
مدیرعامل ایزوایکو میگوید: ۵ هزارو ۴۳۰ نفر اعم از نیرو‌های پیمانکار و ستادی بصورت مستقیم در مجموعه ایزوایکو مشغول کار هستند که در صورت حمایت و استفاده کامل از ظرفیت‌های این مجووعه این رقم به بیش از ۱۸ هزار نفر قابل افزایش است.
نتیجه گیری:
حمایت از صنعت کشتی سازی در کشور می‌تواند پاسخگوی بخشی از زمینه‌های اشتغال و صنعت دریایی کشور باشد.
با راه اندازی این صنعت نیاز‌های داخلی کشتی سازی تامین و می‌توان بازار‌های منطقه‌ای را در دست گرفت و ارزآوری قابل توجهی به اقتصاد کشور داشت.
به نظر می‌رسد با سرعت گرفتن چرخ صنعت کشتی سازی در کشور موجب می‌شود صنایع پایین دستی جان تازه‌ای بگیرند.
اما اکنون این غول عظیم صنایع دریایی نیاز به توجه ویژه‌ای از جانب مسئولین دارد.
نویسنده: ایمان سالاری پاک