سرنوشت همه انسان‌ها به انتخابهایشان در زندگی فردی و جمعی بستگی دارد.
انتخاب در زندگی فردی
قدرت انتخاب یکی از مهمترین ویژگی‌های انسان در مسیر زندگی است.
زندگی انسان مملو از انتخاب است و زندگی برای انسان‌ها بدون انتخاب جریان نخواهد داشت؛ چگونه می‌توان بدون قدرت انتخاب زندگی کرد و چگونه می‌توان انسانی را تصور کرد که توانایی انتخاب کردن نداشته باشد؟
انسان‌ها با انتخاب زنده اند، زیرا همه کار‌های ما بر اساس انتخاب انجام می‌شوند.
ما بدون داشتن قدرت انتخاب توانایی زندگی کردن نخواهیم داشت انتخاب ما سرنوشت ما و سرنوشت ما انتخاب ماست.
در مباحث اجتماعی هم انتخاب نقش مهمی در همه ارکان زندگی ما و جامعه ما دارد. در نظام‌های مردم‌سالار، این مردم هستند که مدیران جامعه را انتخاب می‌کنند مدیرانی که اداره جامعه را به عهده دارند لذا مردم با نوع انتخاب خود نوع مدیریت جامعه را بر می‌گزیند. اگر مدیران ضعیف گزینش و انتخاب شوند قطعاً جامعه آسیب زیادی خواهد دید و لذا مردم باید در این حق مسلم خود حضوری فعال و دقت بسیار زیادی داشته باشند چرا که سرنوشت جمعی آنها علاوه بر سرنوشت فردی شان درگیر انتخاب و انتخابات است..
انتخاب علاوه بر اینکه یک جز ء لاینفک زندگیست، یک حق اجتماعی نیز تلقی می‌شود. زیرا انسان‌ها حق دارند در مباحث اجتماعی نیز نظر دهند و این نظر خود را در غالب انتخابات اعلام می‌کنند. هر کسی با رای دادن اعلام می‌کند که چه کسی را برای جامعه خود شایسته می‌داند و لذا استفاده از این حق قانونی برای انسان‌ها یک ضرورت تلقی می‌شود. اما برخی متاسفانه به اهمیت این حق مسلم خود آگاه نیستند و لذا در بهره مندی از آن خیلی اصرار ندارند.
قطعا اگر هر فردی از حق انتخاب خود استفاده نکند میدان را برای اعمال نظر دیگران خالی کرده است و لذا چنین فردی نمی تواند خود را در سرنوشت جمعی جامعه شریک بداند؛ لذا بهترین گزینه برای شهروندان استفاده از این حق، برای گزینش مدیرانی است که در آتیه او و فرزندان او تاثیر بسیار زیادی دارند.
انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات مجلس، انتخابات مجلس خبرگان رهبری، انتخابات شورای شهر و روستا از جمله انتخابات بسیار مهمی هستند که در کشورمان برگزار می‌شود و هر کدام در جایگاه خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این بین انتخابات شورای شهر و روستا بطور کاملا مستقیم به محیط زندگی شهری و ورستایی مردم سر وکار دارد و لذا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. انتخابات شوراهای شهر و روستا نقش تعیین کننده‌ای در تعیین مدیران شهری و روستایی برای عمران و آبادانی شهر و روستا دارند و لذا شهروندان و روستاییان باید در این امر خطیر، تلاش و مشارکت داشته باشند.
ضرورت مشارکت همگانی در انتخابات
عبدالمجید عقیلی یکی از فعالان سیاسی و اجتماعی خرمشهر و مدیرکل اسبق بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان خوزستان در این زمینه می‌گوید: مشارکت مردم در تمامی عرصه‌ها از جمله نحوه اداره جامعه اسلامی با تکیه بر مردم سالاری دینی امروز از نمونه‌های بارز توجه به نقش اساسی مردم در حکومت اسلامی محسوب می‌شود؛ بنابراین تک تک آرای مردم علاوه بر ثبات، امنیت و تقویت حاکمیت کشور به بهبود رفاه، امنیت و معیشت می‌انجامد و این به معنای ضرورت حضور حداکثری برای شرکت در انتخابات است.
محمدرضا فرخی نژاد کارشناس ارشد حقوق خصوصی و از فعالان مدنی در آبادان نیز در این زمینه به برخی شبهاتی که در زمینه عدم شرکت مردم در انتخابات بویژه در فضای مجازی منتشر می‌شود اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی درباره ضرورت شرکت یا اهمیت مشارکت در انتخابات ملی تردید‌هایی را مطرح می‌کنند که ریشه آن عمدتا به مسائلی نظیر کارنامه ناموفق برخی مسئولان منتخب و بسترسازی برای تبلیغات سوء دشمنان نظام بر می‌گردد، تردید‌هایی که با تبیین درست ضرورت‌های مشارکت در انتخابات و در نهایت انتخاب صحیح رفع خواهد شد.
مشارکت در انتخابات و تعیین سرنوشت، علاوه بر جنبه‌های شرعی که دارد به عنوان یک حق نیز قلمداد می‌شود، حقی که در همه جوامع و مکاتب بشری به عنوان فضیلت و ارزش شناخته می‌شود و هرگونه بی اعتنایی نسبت به آن نارواست، بنابراین شایسته است، آحاد جامعه از حق مسلم خود یعنی «حق انتخابگری» و «حق تعیین سرنوشت» خود بهره ببرند و در سرنوشت آتی خاک پاک وطن سهیم شوند.
یوسف پایه گذار معاون عمرانی فرماندار رئیس هیات بازرسی انتخابات شهرستان در این زمینه می‌گوید: در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران اداره امور کشور بر پایه آراء مردم است که از راه انتخابات به دست می‌آید و برگزاری یک انتخابات باشکوه بارزترین جلوه مردم سالاری دینی است که تاثیر بسیار زیادی دارد.
وی افزود: در مبحث انتخابات شورای شهر و روستا می‌توان گفت که میزان اثرگذاری مردم و نیز رای آنها در امور شهر و حتی کشور بسیار بالاست و باید به مردم این نکته را متذکر شد که این رای شماست که آینده شهرتان را می‌سازد و آینده شهر را باید به افراد اصلح سپرد. باید به مردم شرح داد که اگر کسی رای ندهد در خرابی‌ها و معضلات آینده نقش دارد و حق اعتراض هم ندارد و آن کسی هم که رای می‌دهد باید بر اساس معیار‌های اسلامی رای دهد نه بر اساس معیار‌های قومی قبیله‌ای و یا حزبی و یا جناحی.
معاون عمرانی فرماندار با بیان اینکه رای مردم تعیین کننده پارلمان شهری و روستایی است، گفت: مشارکت بالا و انتخاب اصلح و گزینش معیار‌های مناسب برای رای دادن از جمله وظایف مردم است مردم باید بدانند که چند ساعت رای دادن سرنوشت چند سال آنها را مشخص می‌کند و لذا نباید نسبت به آن بی توجه باشند .
آقای بغلانی هم که یکی از روستاییان و باغداران شهرستان آبادان است درباره اهمیت انتخابات شوراهای شهر و روستا می‌گوید: این خیلی خوب است که روستاییان خودشان می توانند کسانی را انتخاب کنند که به مشکلات روستا رسیدگی کند، زیرا این انتخابات شوارا‌های روستا عمر زیادی ندارد و روستاییان هزاران سال از حق اظهار نظر برای روستای خود محروم بودند، ولی حالا یک روستایی می تواند با انتخاب اعضای شورای روستای خود مشارکت بسیار فعالی در امور روستای خود داشته باشد و از نظر من این بسیار مهم و غرورآفرین است.
آقای حاجیان از دیگر روستاییان شهرستان آبادان در این زمینه گفت: انتخابات شورای روستا برای ما روستاییان بسیار مهم است، زیرا کسانی را انتخاب می‌کنیم که مستقیما به امور روستا رسیدگی می‌کنند و دیگر نیازی نیست برای طرح مشکلاتمان به فرمانداری یا استانداری مراجعه کنیم. به همین دلیل ما انتخابات شورای روستا را فرصتی بزرگ برای خودمان می‌دانیم.
از دیدگاه مقام معظم رهبری نیز انتخابات شوراها نقش تعیین کننده‌ای در اداره امور کشور دارد و منعکس‌کننده توانایی‌ها، خواست‌ها، موضع‌گیری‌ها، اقتدار و پایبندی به آرمان‌های یک ملت است. ایشان در اهمیت انتخابات شوراهای شهر و روستا فرموده اند: «انتخابات شوراها در مدیریّت شهر و روستا و زندگیِ شهر و روستا تأثیر خیلی زیادی دارد» .. (از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس – ششم خرداد ۱۴۰۰)
«هیچ عبادتى بالاتر از خدمت به مردم نیست؛ چه در شهر، چه در بخش و چه در روستا. وظایفى که براى شوراها در قانون ذکر شده.
همان وظایفى است که اگر شوراهاى ما انَّ شاءالله بتوانند این وظایف را به طور کامل به انجام برسانند، بسیارى از مشکلات جارى مردم برطرف خواهد شد و این موارد را قانون گذاران با دقت در قانون اساسى و در قانون عرفى معین کرده اند.» (۵. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضاى شوراى شهر و شهردار تهران ۱۷/۰۹/ ۱۳۸۲)
ایشان همچنین درباره اهمیت انتخابات شوراها و تاثیر آن در زندگی مردم فرموده اند:
«انتخابات شوراها هم از این جهت مهم است که کار روزمره ى مردم و زندگى شهر و روستایى مردم، متوقف به این انتخابات است. اگر انسانهاى صالح، کارآمد، بانشاط، مؤمن، نجیب و امین در انتخابات شوراها انتخاب شوند، خیال مردم از لحاظ مسائل جارى روزمره ى زندگى، که با آن سر و کار دارند، راحت خواهد شد. شما اگر آن کسى را که مى پسندید و مى خواهید، انتخاب نکردید، آن کسى که شما نمى پسندید، انتخاب خواهد شد و رأى خواهد آورد. بنابراین، رأى خودتان را به میدان بیاورید.») http://farsi.khamenei.ir
در واقع مقام معظم رهبری با این سخنان حجت را بر همه تمام کردند و نشان دادند که اهمیت شوراها و انتخابات در سرنوشت کشورمان به چه میزان است.
وظایف شوراها
اصل یکصدم: برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همکاری مردم با توجهبه مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت میگیرد که اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می کنند. شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان و حدود وظایف و اختیارات و نحوه انتخاب و نظارت شوراهای مذکور و سلسله مراتب آنها را که باید با رعایت اصول وحدت ملی و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی و تابعیت حکومت مرکزی باشد قانون معینمی کند.
اصل یکصد و یکم: به منظور جلوگیری از تبعیض و جلب همکاری در تهیه برنامههای عمرانی و رفاهی استانها و نظارت بر اجرای هماهنگ آنها، شورای عالی استانها مرکب از نمایندگان شوراهای استانها تشکیل می شود. نحوه تشکیل و وظایف این شورا را قانون معین می کند.
اصل یکصد و دوم: شورای عالی استانها حق دارد در حدود وظایف خود طرحهایی تهیه و مستقیماً یا از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کند. این طرح‌ها باید در مجلس مورد بررسی قرار گیرد.
اصل یکصد و سوم: استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات کشوری که از طرف دولت تعیین می شوند در حدود اختیارات شوراها ملزم به رعایت تصمیمات آنها هستند.
اصل یکصد و چهارم: به منظور تأمین قسط اسلامی و همکاری در تهیه برنامه ها و ایجاد هماهنگی در پیشرفت امور در واحدهای تولیدی، صنعتی و کشاورزی، شوراهایی مرکب از نمایندگان کارگران و دهقانان و دیگر کارکنان و دیران، و در واحدهای آموزشی، اداری، خدماتی و مانند اینها شوراهایی مرکب از نمایندگان اعضاء این واحدها تشکیل می شود. چگونگی تشکیل این شوراها و حدود وظایف و اختیارات آنها را قانون معین می کند.
اصل یکصد و پنجم: تصمیمات شوراها نباید مخالف موازین اسلام و قوانین کشور باشد.
اصل یکصد و ششم: انحلال شوراها جز در صورت انحراف از وظایف قانونی ممکننیست. مرجع تشخیص انحراف و ترتیب انحلال شوراها و طرز تشکیل مجدد آنها راقانون معین می کند. شورا در صورت اعتراض به انحلال حق دارد به دادگاه صالح شکایت کند و دادگاه موظف است خارج از نوبت به آن رسیدگی کند.
مرکز پژهش های مجلس شورای اسلامی/133628https://rc.majlis.ir/fa/law/show/
گر چه برخی سوء مدیریتها و نیز عملکردهای ضعیف موجب شده برخی افراد نسبت به حضور در انتخابات شهر و روستا کم انگیزه شوند اما این موضوع مهم را نباید از یاد برد که این مدیران ضعیف حاصل انتخاب خود ما بودند . لذا نباید کسی را جز خودمان سرزنش کنیم. قطعا اگر انتخاب افراد شورای شهر و روستا آگاهانه و بر اساس مطالعه و با درایت انجام شود و افراد اصلح را انتخاب کنیم نخستین کسی که سود خواهد برد و لبخند رضایت بر لبش نقش می بندد خود ما هستیم . لذا دلسردی در انتخابات را باید با حضور فعال، آگاهانه و انتخاب افراد لایق و شایسته و کاردان جبران کرد.
مهمتر اینکه عدم حضور دردی را دوا نمی کند، هر انسان آگاه و عاقلی می داند که شهر و روستای ما مشکلات فراوانی دارد که باید برطرف شود و لذا چاره کار انتخاب افرادی است که با مدیریت خود این مشکلات را برطرف کنند در غیر این صورت همچنان باید با این مشکلات دست و پنجه نرم کنیم.
از طرف دیگر نباید این را فراموش کرد که چه ما از حق خود استفاده بکنیم و چه استفاده نکنیم افراد بسیاری شرکت می کنند و نامزد مورد نظر خود را انتخاب می کنند و تنها کسی که در این بین متضرر می شود آنهایی هستند که اولا ممکن است با عدم حضورشان موجب گزینش نامزدهای نالایق شوند و از سوی دیگر اگر کسی به پای صندوقهای رای نرود، دیگران می روند و بجای او انتخاب می کنند.
یادمان نرود انتخابات به خاطر ما و برای ماست و ما نباید این فرصت تعیین مدیران لایق را از دست بدهیم........
نویسنده: شاپور زبردست