معاون اول رئیس جمهور، آیین نامه اجرایی قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه شدن اراضی را ابلاغ کرد.
ایجاد انگیزه برای جذب و توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و کاهش احتمال زیان تولید، ساماندهی فرآیند تولید و افزایش بهره وری، کاهش هزینههای تولید و بهبود کیفیت مواد و فرآوردههای غذایی، تخصیص هدفمند منابع به بخش کشاورزی روستایی در جهت تحقق خود کفایی، حمایت از ساخت زیربناها و رویکرد حمایتی و تشویقی در حوزه آبهای کشاورزی، از مهمترین دلایل تصویب آین آیین نامه بشمار میروند.
بر اساس این آیین نامه، وزارت جهاد کشاورزی مجاز است با رعایت حدنصاب فنی و اقتصادی اراضی، در مناطقی که بر اساس موافقت صاحبان حداقل دو سوم اراضی کشاورزی متعلق به اعضای شرکت تعاونی تولید روستایی و سایر کشاورزان و نتایج مطالعات امکان سنجی، مناسب تشخیص داده میشود، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی را اجرایی نماید.
این برنامه مشتمل بر مجموعهای از اقدامات فنی و اجرایی است که توسط وزارت جهاد کشاورزی به منظور بهره برداری جمعی و گروهی از منابع، عوامل تولید و اعمال مدیریت یکپارچه آب و کشاورزی در قالب سازوکارهای مشارکتی و با هدف تسهیم منافع به نسبت منابع، کار، سرمایه و یکپارچه شدن قطعات اراضی در حوزه عمل شرکت تعاونی تولید روستایی به اجرا در میآید.
همچنین وزارتخانه مذکور موظف است به منظور بهره برداری مناسب از منابع آب و خاک و افزایش بهره وری، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی را در قالب حمایت از تشکیل، توسعه و پایداری شرکتهای تعاونی تولید روستایی و استقرار و توانمندسازی این شرکتها به اجرا درآورد.
علاوه بر این، شرکت تعاونی تولید روستایی میتواند راساً بر حسب ضرورت و با موافقت کشاورزان، عملیات کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی را در تمام یا قسمتی از اراضی آنان انجام دهد و یا اجرای تمام یا قسمتی از برنامه را با موافقت اعضای ذینفع، تحت نظارت خود به گروهی از اعضا و یا اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار کند. همچنین شرکت میتواند در صورت لزوم اراضی اشخاصی را که عضو شرکت نیستند، اما اراضی آنان در حوزه عمل شرکت قرار دارد، برای اجرای فعالیتهای تولیدی و کشاورزی خریداری و یا اجاره نماید.
وزارت نیرو نیز موظف است به منظور ارتقای کارایی و بهره وری آب کشاورزی، اعمال مدیریت صحیح در جهت استقرار نظام بهره برداری مناسب و تحقق مدیریت مشارکتی آب کشاورزی در حوزه عمل شرکتهای تعاونی تولید روستایی، اقدامات ذیل را انجام دهد:
الف) تحویل حجمی آب در شبکههای آبیاری، زهکشی و منابع آب زیرزمینی در چارچوب الگوی کشت منطقه تا سقف پروانه بهره برداری.
ب) واگذاری وظایف مدیریت توزیع، بهره برداری، نگهداری و حفاظت از منابع آب سطحی و زیرزمینی، تأسیسات و شبکههای آبیاری، زهکشی و جمعآوری هزینهها و نیز سایر وظایف تصدیگری به شرکتهای تعاونی تولید روستایی مشروط به وجود توانمندیها و ظرفیتهای لازم مورد تایید وزارت نیرو در این شرکتها در چارچوب مقررات موجود.
پ) رفع نواقص و بهسازی شبکههای آبیاری و نصب سیستمهای کنترل و اندازهگیری به منظور تحویل حجمی آب در منابع آب سطحی.
ت) کنترل و نظارت بر فرآیند تجهیز چاههای کشاورزی به ابزار اندازه گیری
ث) تعیین نحوه استفاده و برداشت منابع آب با توجه به ضوابط موجود.
همچنین شرکتهای تعاونی تولید روستایی موظف به رعایت الگوی کشت و مصرف بهینه آب براساس مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم آبی و سیاستهای اجرایی وزارت جهاد کشاورزی برای آن منطقه تا سقف پروانه بهره برداری آب صادره توسط وزارت نیرو میباشند.
شرکتهای تعاونی تولید روستایی میتوانند درچارچوب قوانین و مقررات مرتبط، نسبت به تأسیس اتحادیههای تعاونی تولید روستایی مبادرت نمایند.