بزها بعد از سگها، دومین حیواناتی بودند که رام شدند.
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سيما، یافتههای جدید باستانشناسی نشان میدهد بزها، تقریبا ۱۰ هزار سال قبل، در منطقهای در زاگرس اهلی شدند.
کوین دالی، از کالج ترینیتی دوبلین در ایرلند میگوید: «مجموعه اطلاعات باستانشناسی و ژنتیکی که تا ۱۰هزار سال قبل داریم، وجود اولین جمعیت محافظتشده بزها را نشان میدهد.»
تا پیشازاین به نظر میآمد که بزها در غرب آسیا یا شرق اروپا اهلی و رام شدهاند. شواهد باستانشناسی نشانههای وجود بزها را تا سال ۸۰۰۰ قبل از میلاد ردیابی کرده بود. در برخی از نقاط، بزهای نر در سنین جوانی به طور انتخابی کشته میشدند و این نشان میدهد که آنها به جای شکار در طبیعت، در قلمرو محدودی نگهداری میشدند.
دالی و همکارانش فسیل بزهای محافظتشده از دو مکان در کوههای زاگرس را بررسی کردند: گنج دره (مربوط به دوره نوسنگی در کرمانشاه) و تپه عبدالحسین (مربوط به دوره نوسنگی در لرستان)، گروههایی از کوچنشینها در حدود ۸۲۰۰ تا ۷۶۰۰ سال قبل از میلاد در این مناطق سکونت داشتند.
دالی و گروه تحقیقاتی او دریافتند که بزها از دو گروه متمایز تشکیلشدهاند: یک گروه از نزدیکان بزهای مدرن خانگی و دیگری نزدیک به بزهای وحشی مدرن. به این معنا که اهلی سازی فراتر از بزهای ساده نگهداری شده پیش رفته است. دالی بر اساس این یافتهها عقیده دارد «روند اهلی سازی ژنتیکی قبلا آغاز شده بود.»
با بررسی نتایج به دست آمده به نظر میرسد با قاطعیت بیشتری میتوان گفت که بزها در منطقهای از زاگرس که اکنون در مرزهای ایران قرار دارد، اهلیشدهاند.
نگهداری از بزها زمانی اتفاق افتاد که سگها هزاران سال زودتر، حداقل ۱۴ هزار سال پیش اهلی شده بودند. گوسفندان تقریبا همزمان با بز اهلی شدند؛ اما گاو و خوک بعدها در نواحی غربیتر، شاید در ترکیه فعلی، اهلی شدند.