چرم دوزی یکی از هنر های منحصر بفرد است که با ایجاد طرح های زیبا از پوستین حیوانات، در آمد زایی سرشاری دارد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان؛ کارگاهی کوچک در گوشه ای از شهر که صدای سُمبه و مُشته و قیچی و چکش در آن به گوش می رسد، شنیدن چنین آوایی می تواند دلنشین باشد و هر شنونده ای را به سوی خود بکشاند.
البته به شرط آنکه مفهوم آن را درک کرده و بدانیم که به چه معنا است؛ کوبیدن بر روی میز در هر کارگاهی نشان از جاری بودن زندگی و تولید در آن محل دارد.
وارد کارگاه که شدم در سویی پوستین های مختلف گوسفند و گاو را دیدم و در گوشه‌ای دیگر بانویی با روسری سفید و پیرهن گل گلی که در حال کشیدن الگو هایی بر روی آنها است و پس از اجرای کار خود، آنها را به دست دختری جوان می سپارد، که با یک قیچی تیز و برنده شروع به برش زدن چرم ها بر اساس طرح های کشیده شده می کند.
در بخشی دیگر از کارگاه، شخصی با مانتو آبی رنگ فیروزه ای که به دکمه هایی طلایی مزین شده با یک عینک ته استکانی بر صورت خود با ظرافت خاصی مشغول دوزندگی و فرو کردن «نخ موم زده» به وسیله یک سوزن در چرم ها است تا به آنها شکل و جانی دوباره دهد؛ این چرم ها نیز زمانی زنده بودند و هزاران سلول در آنان تکثیر می شد، اما حالا مرده‌اند که با چرم دوزی مجددا احیا می شوند.
احیای سلول‌های مرده با چرم دوزی
صاحب کارگاه با شور و اشتیاق از دورانی می گوید که چنین کارگاهی بر پا بوده و بیش از ۱۰ نفر را به صورت مستقیم و غیر مستقیم مشغول به کار می کرد، اما با اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا، مجبور به تعطیلی کارگاه شدند و افراد نیز چندان رغبتی برای ادامه کار نیافتند.
زهرا شریفی اصل، چرم دوز اهل اهواز و صاحب یک کارگاه تولیدی در گفتگو با ما می گوید که در این راه ممکن است بارها نا امید شوید یا با سخنان دیگران تصمیم بگیرید که دست از کار بکشید، در حالی که بهتر است بدون توجه به سوی اهداف خود به پیش بروید.
او افزود: بسیاری گمان می کنند نمی شود یک کارگاه چرم دوزی را در خانه راه اندازی کرد، در حالی که من نه تنها چنین کردم، بلکه حالا کالاهای خود را به خارج از کشور نیز صادر میکنم؛ انسان باید با شناختن توانایی های خود، آنها را به کار هم بگیرد تا رزق و روزی را به دست آورد.
شریفی اصل، بانوی کار آفرین و متولد سال ۱۳۷۰ است که چرم دوزی را از اوایل دهه ۹۰ و برای سرگرمی شروع کرد، سپس کم کم علاقه مند شد و تشویق های دیگران نیز باعث گشت تا پس از مدتی این هنر را به چشم صنعت و یک شغل هم ببیند.
شبکه‌های اجتماعی در توسعه کسب و کارم موثر بودند
این بانوی کار آفرین با اشاره به نقش شبکه های اجتماعی در توسعه کسب و کار خود، می گوید: ابتدای فعالیتم مصادف بود با زمانی که هنوز فضای مجازی جا پای خود را میان مردم محکم نکرده بود، به همین دلیل نیز در آغاز راه با مشکلاتی مواجه بودم، اما بعداً و با گسترش اینترنت، حرفه من هم به مردم شناخته شد و توسعه یافت.
زهرا شریفی اصل ادامه داد: با رشد کسب و کارم، به ایده های جدید و الگو های نو روی آوردم و همین مسئله باعث علاقه بیشتر من به این هنر صنعت شد، زیرا حالا حتی از اروپا هم مشتریانی دارم و شناخت سلیقه و ذائقه مخاطبان برای فروش بیشتر از اهمیت برخوردار است، اگرچه سختی های زیادی برای بازاریابی متحمل شده و حتی مجبور شدم به اوج گرفتن کرونا ویروس به کارگاهی کوچک تر نقل مکان کنم چرا که پیش تر نزدیک به ۱۳ نفر با من کار میکردند که پس از آن کاهش چشمگیری داشت.
دریافت سفارش از اروپا
اریک یک خانم ایرانی ساکن شهر گوتنبرگ کشور سوئد که از زهرا شریفی اصل محصولی را خریداری کرده، در گفتگو از طریق فضای مجازی با خبرنگار ما می گوید که از طریق صفحات مجازی این کارگاه اقدام به سفارش و سپس خرید کرده که هزینه آن را نیز از طریق واسطه ها پرداخت کرده است.
وی همچنین از علاقه اروپایی ها به صنایع ملی و دستی ایران اشاره می کند و می گوید که آنها وقتی کالای شگفت انگیزی را ببینند از جمله ای استفاده می کنند که برگردان آن به فارسی می شود: «او جنس های بی نظیری خلق می کند».
روایتی از پشتکار دختر چرم دوز خوزستانی
ماجرای تلاش و پشتکار دختران و زنان خوزستانی برای گسترش کسب و کار های خود به همین جا ختم نمی شود و حتی در شهر های کوچک نیز کسانی هستند که با اراده و کوشش های خود توانستند، کسب و کار خود را با یاری دیگران راه اندازی کنند.
غزاله زمانی صاحب یک کارگاه چرم‌دوزی با بیان اینکه برای آغاز کار به صورت حرفه‌ای نیاز به هزینه زیادی وجود دارد، گفت: اما کمک برخی آشنایان و البته برگزاری دوره های آموزشی از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای که رایگان هم هستند، موجب شتاب در راه اندازی کارگاه و سهل شدن برای رسیدن به اهداف کوچک است.
او که ساکن قلعه تل در مرز شهرستان های باغ‌ملک و ایذه است، افزود: در ابتدای کار به منظور سرگرمی تصمیم گرفتم تا از طریق ویدیو های آموزشی در شبکه های اجتماعی از جمله آپارات، چرم دوزی را بیاموزم که پس از آموزش بالاخره موفق شدم پس از آزمون و خطا کیف مورد علاقه خود را خلق کنم، اگرچه این تازه آغاز راه بود.
خانم زمانی بیان کرد: پس از آن نیز کم کم از سوی دوستان و آشنایان، سفارش های ساده دریافت کردم؛ حالا هم معتقدم اگرچه کرونا به برخی کسب و کارها آسیب زد، اما در همین حال برای برخی افراد نیز اوقات فراغت و زمان بیشتر برای آموزش فراهم آورد و من که پیش از شیوع ویروس مجبور بودم همزمان به تحصیل، چرم دوزی و آموزش بپردازم پس از شیوع ویروس و با تعطیلی مراکز آموزشی از جمله دانشگاه ها وقت بیشتری برای تمرکز روی حرفه خود یافتم.
این کار آفرین خوزستانی اظهار داشت: آغاز راه سخت بود و من در خانه به چرم دوزی مشغول شدم، اما بعداً و با پیشنهاد میراث فرهنگی به این منظور که آنها نیز بتوانند از من حمایت بیشتری کنند، تصمیم گرفتم تا از یک دوست بخواهم گوشه ای خیاطی خود را به کارگاه چرم دوزی من اختصاص بدهد.
غزاله زمانی می گوید: که با موفقیت دوستش برای راه اندازی کارگاه، میراث فرهنگی هم از آن حمایت کرده، زیرا که راه اندازی کسب و کار و ایجاد اشتغال در سال جهش تولید برای این نهاد حائز اهمیت بوده است، همچنین بخش صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی از این کارآفرین خواسته تا برای حفظ ارزش ها و سنت های منطقه قلعه تل، از آیتم های بومی و محلی استفاده گردد.
بیشتر بخوانید :خودکفایی کشور در تولید مواده اولیه تولید چرم مصنوعی + فیلم
محصولات چرمی فقط مخصوص پولدارها نیست!
این کار آفرین اهل قلعه تل در شهرستان باغ‌ملک اذعان داشت: «دیدگاه قومی و قبیله ای برخی مردم به زنان» در مناطق ما باعث شده تا دختران در پی یافتن کار از منطقه خارج نشوند و راه اندازی این کارگاه برای آرامش خاطر آقایان نیز اهمیت دارد زیرا کن محیط آن امن، کاملا زنانه و مورد اعتماد است که ۲ تن از دختران همین ناحیه حالا در کارگاه من با اشتیاق مشغول به کار هستند که در ابتدای کار با مشکلات زیادی مواجه بودند.
زمانی در خصوص اهداف آینده خود تصریح کرد: هدف ما در سال های پیش رو راه اندازی یک کارگاه بزرگتر با اشتغال دستکم ۱۰ نفر است تا از این طریق بتوان افراد بیشتری را مشغول به کار کرد و کسب و کار خود را توسعه دهیم؛ همچنین برعکس تصور عامه مردم که گمان میکنند چرم ویژه پولدارها است، ما قصد داریم تا با حذف واسطه ها و خرید مستقیم مواد اولیه هزینه ها را کاهش داده تا هر کسی بتواند کالاهای بادوام چرمی را خریداری نماید.
این گوی و این میدان!
اینها روایت اندکی از زنان و دخترانی هستند که با پشتکار و علاقه سعی کردند، کارگاه های خود را راه اندازی نمایند، تا با تولید کالاهای شیک چرمی هم افرادی را مشغول کار کنند و هم در توسعه فرهنگ خود سهیم باشند.
یکی از مشکلات عمده کشور ما و به خصوص خوزستان در زمینه کسب و کار ها، نبود برند مطرح و معروف و البته مسدود بودن راه های صادرات است، اگر چه افراد مشتاق بسیاری برای چرم دوزی وجود دارد، اما باید موانع صادراتی آن از سوی مسئولان رفع شود.
کار آفرینان نقش خود را در کسب و کار و تولید نشان دادند و حالا نوبت مسئولان و متولیان است تا نقش خود را ایفا کنند و با رفع موانع تولید، آنها را در توسعه هر چه بیشتر کسب و کار و صادرات آن یاری نمایند؛ این گوی و این میدان، چرم دوزان، امکانات را فراهم کردند و حالا نوبت به سیاست مداران است تا همت و توان خود را برای رفع موانع تولید و سهولت صادرات نشان دهند.
محقق و نویسنده : ساسان ناصری زاده