انتخابات از نگاه امام خمینی(ره)

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، انتخابات به عنوان یكی از عرصه های تجلی مشاركت سیاسی از ابتدای انقلاب تا كنون توانسته است تا رابطه متقابل میان ملت و نظام را به نمایش بگذارد. با پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357 هجری خورشیدی و با پایان حكومتی استبدادی كه در آن انتخابات ها به صورتی فرمایشی برگزار می شد و رژیم با دخالت و اعمال نفوذ خود، افرادی همسو با سیاست های خود را به مجلس می فرستاد، امام خمینی(ره) مبنای حكومت ایران را بر پایه اراده مردم استوار ساختند و بر حضور تمام قشرهای جامعه در انتخابات آزاد تاكید كردند.

امام خمینی(ره) انتخابات را یكی از مهم ترین رویكردهای سیاسی برای حفظ اسلام و حكومت اسلامی می دانستند و همواره بر اهمیت آن در تمامی دوره ها تاكید داشتند، ایشان همواره روز برگزاری انتخابات را بسیار سرنوشت ساز عنوان می كردند.
«فراهم كردن شرایط انتخابات آزاد، حضور همگانی در انتخابات، شیوه های انتخاب فرد اصلح، اهمیت انتخابات و نقش مردم، میدان ندادن به دشمنان اسلام در انتخابات، پرهیز از اختلاف در انتخابات و لزوم هوشیاری رأی دهندگان»مهم ترین محورهای سخنان بنیانگذار انقلاب درباره انتخابات است.

حضور همگانی در انتخابات

- ملت شریف و مبارز ایران! دشمنان اسلام و نهضت، در خارج و داخل، تبلیغات زهرآگین خود را شروع كردند و چنین وانمود مي كنند كه مردم در این انتخابات بي تفاوتند و به سردي و سستي گراییده اند. مي خواهند شما را متهم كنند كه از جمهوري اسلامي رو برگردانیده اید. از شما ملت مبارز انتظار دارم كه با شركت همگاني خود یاوه سرایان را رسوا كنید.‏‏ (پیام به ملت ایران؛ 12 مرداد 58)
- انتخابات روز سرنوشت سازي است. مي خواهید زمام كشور را به یك كسي بدهید كه مؤثر است در مقدرات كشور شما. سهل انگاري نكنید و به پاي صندوق ها بروید و با هم اجتماع كنید و كسي كه لایق براي این مقام است و داراي آن صفاتي است كه سوء سابقه نداشتن، وابستگي به رژیم سابق نداشتن، اینها از اموري است كه باید ملاحظه بشود و آقایان نباید سستي كنند در رفتن. به پاي صندوق بروند. لكن به كسي كه این صفات را دارد رأي بدهند. (بیانات امام خمینی(ره) در دیدار دانشجویان هنر شیراز؛ سوم دی 58)
- اینجانب از ملت شریف ایران تقاضا مي كنم كه در این امر مهم حیاتي، سستي و بي تفاوتي از خود نشان ندهند و انتظار دارم همان طوري كه با شور و شعف به پاي صندوق هاي رأي براي تصویب جمهوري اسلامي رفتند، در این امر نیز با جدیت و علاقه به اسلام، شركت كنند؛ كه خداوند متعال با آنان است و پیروزي نصیب ملت شریف مسلمان است.‏( پیام به ملت ایران؛ 14 دی 58)
- همه با هم به پاي صندوق بروید. مطلب دیگر اینكه پاي صندوق ها كه مي روید اینطور نباشد كه با هم اختلاف پیدا بكنید یك مسأله اي است كه براي كشور است. هر یك از اینها كه ببرند، براي كشور لابد خدمت خواهند كرد و اگر خدمت نكنند ملت هست و آن ها را بر كنار خواهد كرد.‏ (پیام رادیو- تلویزیوني به ملت ایران؛ چهارم بهمن 58)
- اینجانب كه عمر نالایق خود را براي خدمت به اسلام و ملت شریف در طَبَق اخلاص تقدیم مي كنم، امید است تقاضاي متواضعانه و استدعاي خیرخواهانه ام را بپذیرید و با شركت عمومي خود در انتخابات، قطع امید دشمنان جمهوري اسلامي و وابستگان به رژیم منحط سابق و هواخواهان آن؛ خصوصاً دولت امریكاي ستمكار را بنمایید.‏ (پیام به ملت ایران؛ 21 اسفند 58)
- ممكن است بعضي شیاطین، مطالبي را بین مردم ناآگاه پخش كنند و آنان را در رأي دادن یا رأي به اشخاص صحیح دادن منحرف كنند. یك آنكه گفته شود كساني كه در مرحله اول رأي دادند نباید در این مرحله رأي دهند، در صورتي كه این مرحله با مرحله اول فرقي ندارد و مقتضي است همه ملت در رأي دادن شركت كنند.‏ (پیام به ملت ایران؛ 17 اردیبهشت 59)
شیوه‌های انتخاب فرد اصلح
- انتخابات برای مجلس مؤسسان داریم؛ آنجا هم باید همت کنید و اشخاص متعهد، اشخاصی که برای ایران کار بکنند نه برای اجانب، اشخاصی که ایمان به خدا داشته باشند، نه چپگرا باشند و نه راستگرا بلکه صراط مستقیم را داشته باشند، آن‌ها را باید به مجلس مؤسسان بفرستیم. ‏‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار کارکنان ذوب آهن؛ ۱۸ فروردین ۵۸)
- همه قوا را صرف کنیم در انتخاب اشخاص صحیح، اشخاصی که غربی نباشند که بعد ما را بکشانند به طرف غرب؛ شرقی نباشند که ما را بکشانند از آن طرف؛ به صراط مستقیم اسلام باشند و مُسْلِم باشند و متعهد باشند، عالِم به اوضاع وقت، عالم به اسلام و عرض می‌کنم که امین در کارهایشان؛ این طور باشند. یک همچو اشخاصی با همت همه قشر‌های ملت تعیین بشود، تا اینکه این قانون اساسی بررسی بشود. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار کارکنان روزنامه «جمهوری اسلامی»؛ ۲۱ تیر ۵۸)
- توجه داشته باشید کاندیداهایتان اسلامی باشند. ما می‌خواهیم یک مملکت اسلامی درست بکنیم. یک مملکت غربی نمی‌خواهیم درست کنیم. مملکت اسلامی قانونش باید اسلامی باشد. باید هم آن کسانی را که تعیین می‌کنید، برای خُبره بودن و برای بررسی، خبره اسلامی باشد. ‏‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار دانشجویان کاشان؛ سوم مرداد ۵۸)
- اشخاص اداری و چه اشخاص روحانی، هیچ فرقی نمی‌کند باید بشناسید که این آدم در این مدتی که زمان طاغوت بود چکاره بود. ‏ ‏‏اگر شناختید او را و درست هر کسی در محیط خودش شناسایی کرد اشخاصی را، آن وقت علمایی که آنجا هستند، در بلاد هستند و اشخاصی که از بازاری‌ها و معتمدین بازار و عرض می‌کنم، این‌ها هستند، دانشگاهی ها، دانشجوها، این افراد را معرفی کنند به مردم. ‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار نمایندگان مجلس خبرگان؛ ۱۲ مهر ۵۸)
- ملت متوجه باشد که من، چون بنای دخالت ندارم، متوجه باشند خودشان که اشخاصی که صحیحند، اشخاصی که متدینند، اشخاصی که ملی هستند، اشخاصی که چپ و راستی نیستند، از افراد، این‌ها را تعیین بکنند. در رئیس جمهور همین طور و در وکلاشان هم همین طور. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار؛ ۱۷ دی ۵۸)
- امید است ملت مبارز متعهد به مطالعه دقیق در سوابق اشخاص و گروه ها، آراء خود را به اشخاصی دهند که به اسلام عزیز و قانون اساسی وفادار باشند و از تمایلات چپ و راست، مبرا باشند و به حُسن سابقه و تعهد به قوانین اسلام و خیرخواهی امت معروف و موصوف باشند. ‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۱ اسفند ۵۸)
- کسانی را انتخاب کنند که صددرصد مسلمان و معتقد به احکام اسلام و متعهد به اجرای احکام اسلام و مخالف با مکتب‌های انحرافی و معتقد به جمهوری اسلامی باشند. ‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۷ اردیبهشت ۵۹)
- همه باید مردم را دعوت کنیم به اینکه در انتخاب رئیس جمهور بی تفاوت نباشند؛ بروند در پیش صندوق ها، رأی بدهند و البته خوب، اشخاصی که مطلع اند، چه هستند از علما، از کسان دیگر، یک نفری [را]که بدانند چطور است انتخاب کنند یا چند نفر را، اما توجه [کنند]به اینکه چه باید بکنیم و ما مقدرات مملکتمان را دست کی باید بدهیم و ما اگر یک رئیس جمهور داشته باشیم که نا باب از کار در بیاید، همه چیز‌ها از بین می‌رود. حالا هم ما مبتلا هستیم به تفاله هایش. نگویید که دیگران ‏‏‏رأی می‌دهند... (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار روحانیان تهران؛ ۱۰ تیر ۶۰)
- لازم است ملت عزیز، رشد و استقامت و پایداری خود را در پیشگاه خالق و صاحب اسلام و در نزد جهانیان و در پیش چشمان حیرت زده دشمنان و بدخواهان اسلام که شما را با تهمت‌های گوناگون هدف قرار داده و وفاداری شما عزیزان متعهد به جمهوری اسلامی را مورد سؤال و تردید انگاشته اند ثابت و با شور هر چه بیشتر، یکپارچه در این امری که حفظ حیثیت جمهوری اسلامی و ملت شریف بسته به آن است به سوی صندوق‌های رأی، چون موجی خروشان و دریایی مواج، با صفوفی فشرده رفته رأی خود را به شخصی که متعهد به اسلام و خدمتگزار به ملت و کشور و حامی مستضعفان و دارای بصیرت در امر دین و دنیا و منزّه از گرایش به شرق و غرب و مکتب‌های انحرافی و دارای دید سیاسی است، بدهید. (پیام به ملت ایران؛ دوم مهر ۶۰)
- ... انتخاب اصلح برای مسلمین یعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد و همه چیز را بفهمد، چون در مجلس، اسلام تنها کافی نیست، بلکه باید مسلمانی باشد که احتیاجات مملکت را بشناسد و سیاست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد کشور باشد و ممکن است به شما و گروه شما هم مربوط نباشد. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار ائمه جمعه مراکز استان ها؛ چهارم آبان ۶۲)
- اگر عده‌ای جمع شدند و افراد نالایق را انتخاب کردند، مردم به آن‌ها رأی ندهند، اگر مردم هم متوجه نشدند، مجلس آن‌ها را قبول نکند. تمام مردم موظفند که در انتخابات حاضر باشند و تحت تأثیر هیچ کس قرار نگیرند. بعد از اینکه مشورت کردند که برای اسلام مفید است رأی دهند. اگر کسی مورد شک بود و یا اگر کسانی منحرف، خودشان را معرفی کردند، به آن‌ها رأی ندهند. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار اعضای شورای نگهبان؛ ۲۰ آذر ۶۲)
- مردم با متعهدین و معتمدین خویش مشورت می‌نمایند و افراد و گروه‌ها و روحانیون در حد تذکرات قبلی در حوزه خود می‌توانند کاندیدا معرفی نمایند؛ ولی هیچ کس نباید توقع داشته باشد که دیگران اظهار نظر و اظهار وجود نکنند. ‏‏ (پیام به ملت ایران؛ ۱۱ فروردین ۶۷)
اهمیت انتخابات و نقش مردم
- روز سرنوشت سازی است. می‌خواهید زمام کشور را به یک کسی بدهید که مؤثر است در مقدرات کشور شما. سهل انگاری نکنید و به پای صندوق‌ها بروید. ‏‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار دانشجویان هنر شیراز؛ سوم دی ۵۸)
- نگویید که دیگران رأی می‌دهند. من هم باید رأی بدهم، تو هم باید رأی بدهی، آن روستایی هم که در کنار مزرعه خودش کار می‌کند باید رأی بدهد؛ تکلیف است. این یک تکلیف الهی است. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار روحانیون تهران؛ ۱۰ تیر ۶۰)
- ... آزاد هستید و رضای خدا را در نظر بگیرید و توجه به خدا داشته باشید و پای صندوق‌ها بعد از اینکه اعلام کردند، تشریف ببرید و رأی خودتان را بدهید. این رأی به اسلام است. همانطور که جمهوری اسلامی را شما رفتید و رأی دادید و تقریباً از صد کمی کمتر رأی دادید، اینجا هم امید است که به همین طور‌ها باشد، ان شاءالله. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار ائمه جمعه استان همدان؛ ۱۱ آذر ۶۱)
- از مسائل بسیار مهمی که در آینده نزدیک با آن مواجه هستیم مسأله انتخابات دوره دوم مجلس شورای اسلامی است. این مسأله از جهات مختلف آن قدر حساس و حیاتی است که هر چه درباره آن گفته شود بجاست. گویندگان محترم در هر موقع مناسبی و در هر اجتماعی، در سراسر کشور، خصوصاً در نماز جمعه ها، چه ائمه جمعه محترم و چه سخنرانان قبل از خطبه ها، جهات مختلف اهمیت آن را به ملت گوشزد نموده و خطرات ناشی از سوء جریان آن را که به سرنوشت ملت و اسلام بستگی دارد با آنان در میان گذارند... (پیام به ملت ایران؛ ۲۲ بهمن ۶۲)
- از اموری که لازم است امروز تذکر بدهم شاید بعد دیر بشود، قضیه انتخابات است. همان طوری که مکرر من عرض کرده ام و سایرین هم گفته اند، انتخابات در انحصار هیچ کس نیست، نه در انحصار روحانیین است، نه در انحصار احزاب است، نه در انحصار گروه هاست. انتخابات مال همه مردم است. مردم سرنوشت خودشان دست خودشان است و انتخابات برای تأثیر سرنوشت شما ملت است. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار مدیران و کارکنان صدا و سیما؛ ۹ اسفند ۶۲)
- سرنوشت ایران، سرنوشت همه است. یعنی آن قدری که اسلام خدمت به شما کرد، به مرد‌ها آن قدر خدمت نکرد. اسلام، شما را حفظ کرد و شما متقابلا اسلام را حفظ بکنید. حفظ اسلام به این است که این انتخابات که می‌خواهد مجلس دوم را متحقق کند، بدانید که انتخابات از اموری است که در سرنوشت شما و در سرنوشت ما نقش مهم دارد و بالاترین نقش است... ولهذا باید شما خانم‌ها یک نقش بسیار فعال داشته باشید که خدای نخواسته، مجلس یک مجلسی نشود که به واسطه ورود بعض عناصر غیرصالح به تدریج کشانده بشود به طرف شرق یا به غرب و همان بشود که در زمان سابق بود و همان بگذرد بر ما و شما که در زمان سابق می‌گذشت. ‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار اعضای مکتب‌های اسلامی قم ومسجد جامع نارمک؛ ۱۹ فروردین ۶۳)
میدان ندادن به دشمنان اسلام در انتخابات
- مصاحبه‌هایی که اشخاص فاسد شکست خورده در خارج کردند، گفتند بیش از دو میلیون این‌ها رأی نداشتند. شما چنانچه سطح رأیتان از زمان سابق-خدای نخواسته- کمتر بشود، بوق‌های تبلیغاتی خارج و شکست خورده‌های فراری به خارج خواهند گفت که ایران از اسلام رو برگردانده و از جمهوری اسلامی روبرگردانده است و این تبلیغ در همه جا خواهد شد و این ممکن است در دنیا پایه‌های این جمهوری را سست کند و این یک تکلیفی است که ما نگذاریم این نهضت و این انقلاب سست بشود تا آنکه به آن پیروزی نهایی برسد و اسلام و احکام قرآن به همه معنا، در این کشور پیاده بشود. ‏‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار مردم؛ هفتم مهر ۶۰)
- از جمله اموری که اجانب به آن دامن می‌زنند، همین مسأله انتخابات است. هر انتخاباتی که در ایران می‌شود این‌ها می‌گویند:‏ ‏‏مردم این دفعه نمی‌آیند، مردم سست و خسته شده اند و شما دیدید که در انتخابات گذشته، از انتخابات اصل نظام جمهوری اسلامی گرفته تا مجلس خبرگان برای قانون اساسی، مجلس و رؤسای جمهور، مردم هر دفعه بهتر از دفعه قبل شرکت کرده اند. ‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار ائمه جمعه استان خراسان؛ سوم آذر ۶۱)
- یک سفارش دیگر راجع به انتخابات است. شما هر چه هم خوب رفتار کنید آن‌هایی که باید اشکال کنند می‌کنند. ما کاری به اشکال آن‌ها نداریم. آن‌ها از اول اشکال می‌کردند حالا هم اشکال می‌کنند. ‏ ‏‏قبل از این هم که انتخاباتی در کار باشد، صحبت انتخابات همچو که نزدیک شد شروع کردند به اینکه این انتخابات آزاد نیست، مردم هیچ وقت نمی‌روند پای صندوق ها، چه خواهند کرد. این‌ها بعد‌ها هم خواهند گفت. اینجا ما کار نداریم، ما خودمان بین خودمان و خدای تبارک و تعالی باید فکر بکنیم که شما مسئول این مسأله هستید، هم مسئول کار خودتان و هم مسئول مسئولین دیگری که تحت نظر شما هستند هستید، که جریان انتخابات یک جریان صحیح باشد. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار استانداران سراسر کشور؛ ۱۴ اسفند ۶۲)
- ما گمان نکنیم که دست‌های قدرت‌های بزرگ قطع شده است از اینجا. ‏ ‏‏ملت ایران باید توجه کنند به اینکه توطئه‌ها هست. الآن، شما ملاحظه بفرمایید که در همین انتخاباتی که با آن خوبی و آزادی انجام گرفت و بحمدالله مردم همه در صحنه حاضر بودند و امید است که در دوره دوم هم، در آن بعد هم که باید انتخابات بشود آن هم حاضر باشند مردم و این تکلیف الهی را به آن عمل کنند، الآن دست‌هایی از داخل و خارج هست که بین آقایانی که در انتخابات دخالت داشتند اختلاف بیندازند. (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار  مسئولان نظام؛ ۹ اردیبهشت ۶۳)
پرهیز ار اختلاف در انتخابات
- مردم در انتخابات موظفند، موظف شرعی هستند که اختلافات کوبنده را از آن دست بردارند و این یک امری است که بین همه هست، یعنی یک تکلیفی متوجه به همه هست، به من طلبه که اینجا نشسته ام و به شما علما و همه علمای بلاد و همه قشر‌های ملت، همه روشنفکران، همه نویسندگان، گویندگان، به همه تکلیف شرعی است که نگذارید مسأله مثل مسأله مشروطیت بشود. عبرت بگیرید از آنجا، اگر مثل او بشود، آن‌هایی که مخالف با اسلام و جمهوری اسلامی هستند و بازیگر هستند، آن‌ها می‌آیند قبضه می‌کنند... (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار خطبا و وعاظ؛ ۱۳ مهر ۶۲)
- این طور نیست که بتوانیم اختلافات آرا را رفع کنیم. اختلافات آرا هست و باید هم باشد. اما آن چیزی که لازم است این است که به مردم، به دستجات مختلف، به همه ائمه جمعه، ائمه جماعات، روحانیون سراسر کشور و سایر قشر‌ها این معنا توصیه بشود که در سر یک چیز‌هایی که مربوط به نفسانیت است نزاع نکنند. آن طور نیست که بعضی نزاع‌ها مربوط به اسلام باشد، به خدا باشد. برای خدا انسان نمی‌شود اهانت کند به مؤمن، برای خدا انسان نمی‌شود که کشف ستر مؤمن بکند، این‌ها همه برای این است که نفسیت انسان این جوری است. ‏‏ (بیانات امام خمینی (ره) در دیدار اعضای مجلس خبرگان؛ ۱۱ تیر ۶۶)
لزوم هوشیاری رأی دهندگان
- انتخاب کنندگان قبل از رفتن به سر صندوق انتخابات، منتخبین خود را با تحقیق و دقت کامل روی یک ورقه بنویسند که در وقت رأی دادن، با ذهن حاضر رأی بدهند و لازم است که خودشان مستقیماً رأی خود را به صندوق بیندازند و به احدی اعتماد نکنند که فرصت طلبان در کمینند. ‏‏ (پیام به ملت ایران؛ ۲۱ اسفند ۵۸)
- اشخاص بی سواد قبلا با مشورت اشخاص مطمئن متدین، کاندیدا‌های خود را... به وسیله شخص متدینی بنویسند و باز به شخص دیگری که مطمئن است بدهند بخواند و خودشان با دست خودشان رأی خود را به صندوق بیندازند و اختیار نوشتن رأی یا به صندوق انداختن را به هیچ کس ندهند. (پیام به ملت ایران؛ ۱۷ اردیبهشت ۵۹)
با الهام از: پرتال پژوهشی و اطلاع رسانی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)