ثبت ملی حمام تاریخی مشهد
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: «حمام اسلام»، واقع در بافت تاریخی شهر مشهد، به شماره ۳۳۳۶۹ در فهرست آثار تاریخی ملی به ثبت رسید.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، ابوالفضل مکرمی‌فر افزود:
بنای این حمام کهن در بافت تاریخی شهر مشهد در خیابان امام رضا(ع)، انتهای کوچه عباسقلی‌خان و در کوچه محمدی‌ها قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی درباره تاریخچه و وجه تسمیه اثر افزود: این بنا در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده که اغلب توسط یهودی‌های این محل استفاده می‌شده و بعضا به حمام «جهودها» نیز معروف بوده است که بعد از انقلاب اسلامی به حمام اسلام تغییر نام پیدا کرده است.
مکرمی‌فر با اشاره به ویژگی‌های خاص بنا تصریح کرد: به دلیل وجود نورگیر‌های متعدد با هندسه مناسب در سقف‌های گنبدی شکل، فضا در طول روز دارای نور بسیار خوبی است و طبق بررسی‌های انجام شده قوس‌های این بنا از نوع ۵و۷ معمولی است، نمای این بنا بسیار ساده و فاقد هر گونه تزیینات است و بسیار متفاوت با پلان زیبا و عملکرد جالب این حمام است. نحوه ترکیب بندی ستون‌ها در بینه حمام و پوشش سقف نیز از دیگر ویژگی‌های خاص این اثر است.
مسوول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی نیز در باره مشخصات این اثر تاریخی گفت: این حمام شامل ۲بخش مردانه و زنانه بوده که هشتی اول و یا سربینه بخش مردانه حمام، فضایی مستطیل شکل با هشت ستون دایره‌ای به قطر ۶۰سانتی متر است و اطراف سربینه سکو‌هایی برای نشستن وجود دارد و سقف آن گنبدی و به ارتفاع ۵متر است و ۸ستون در وسط آن ساخته شده و در ضلع جنوب غربی سربینه، ورودی به عرض یک متر وجود دارد که به میان در، که فضایی هشت ضلعی است، می‌رسد.
محمود طغرایی افزود: از ضلع غربی میان در، یک ورودی به عرض یک متر به گرمخانه یا بینه حمام باز می‌شود و گرمخانه نیز فضایی هشت ضلعی با سقفی گنبدی شکل به ارتفاع ۷متر است که دارای چهار سکو به عرض ۵/۳متر و عمق ۶/۱متر است که در حال حاضر ۲مورد از آنها تبدیل به دوش شده است.
وی یادآور شد: کف این حمام سنتی به منظور گرم شدن سریع‌تر و نیز جلوگیری از هدر رفتن گرما، در دل زمین فرو برده شده است.
هم اکنون این حمام بلااستفاده است که در صورت آمادگی مالکان آن و با مشارکت رایگان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان امکان مرمت اثر و یا تبدیل آن به یک مجموعه گردشگری و فرهنگی ارزشمند امکان پذیر است.
حمام اسلام به شماره ۳۳۳۶۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تاکنون بیش از هزار و ۷۵۰ اثر تاریخی خراسان رضوی در فهرست آثار ملی قرار گرفته است.