معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت از بومی‌سازی یک میلیارد دلار محصولات زیرمجموعه این وزارتخانه خبرداد.
آقای برات قبادیان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صداوسیما؛ با بیان اینکه این میزان بومی‌سازی و جلوگیری از خروج ارز در یکسال گذشته انجام شده گفت: در سال‌های اخیر به طور متوسط سالانه ۱۰ میلیارد دلار کالا و محصولات مرتبط با وزارت صمت وارد می‌شد که با بررسی‌ها مشخص شد این ۱۰ میلیارد دلار برای واردات هزار و ۴۰۶ قلم محصول، از کشور خارج می‌شد که برای بومی‌سازی این محصولات برنامه ریزی کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه از ۱۰ میلیارد دلار واردات محصولات زیرمجموعه وزارت صمت، ۳ میلیارد دلار مربوط به قطعات منفصله خودرو و ۸۰۰ میلیون دلار مربوط به الکترود گرافیتی مورد نیاز کارخانجات فولاد است، افزود: برای بومی سازی این محصولات وارداتی فهرست هزار و ۴۰۶ قلم کالای مورد نیاز را به وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام کردیم تا بتوانیم از توانمندی‌های داخلی برای بومی‌سازی این فناوری‌ها استفاده کنیم البته وزارت صمت هم امکانات و ساختار‌هایی مانند سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به منظور بومی‌سازی این محصولات را نیز در اختیار دارد.
قبادیان گفت: وزارت صمت برای بومی‌سازی محصولات وارداتی، میز‌های ساخت داخل را تشکیل داد که در آن محصولات وارداتی به نمایش گذاشته می‌شوند تا سازندگان و تولیدکنندگان داخلی که از توانایی ساخت این قطعات برخوردارند با وزارت صمت قرارداد منعقد کنند.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه در کشور سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه را نوعی هزینه می‌دانیم، افزود: در سند چشم انداز که سال ۱۳۸۰ ابلاغ شد قرار بود میزان سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه تا ۱۴۰۴ به ۴ درصد جی دی پی برسد، اما امروز این میزان زیر یک درصد است در حالی که ۲۰ سال از ابلاغ این سند و اسناد بالادستی می‌گذرد.
معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت گفت: علاوه بر تشکیل میز ساخت داخل، در نمایشگاه هفته ملی پژوهش که هر ساله در آخرین هفته آذر برگزار می‌شود به جای تبلیغ محصولات، کالا‌های وارداتی را به نمایش گذاشتیم تا تولیدکنندگان داخلی که توان ساخت این محصولات را دارند شناسایی کنیم و به نوعی این نمایشگاه را به نمایشگاه نیاز - توان تبدیل کردیم.
قبادیان افزود: به طور قطع اگر از ۱۰ سال گذشته بومی‌سازی محصولات وارداتی را به طور جد پیگیری می‌کردیم اکنون بیشتر محصولات وارداتی بومی سازی شده بود.
وی سیاست‌های کلان علمی و آموزشی کشور را اصلی‌ترین مانع بر سر راه توسعه بومی‌سازی در کشور بیان کرد و گفت: سیاست‌های کلان علمی و آموزشی کشور حداقل در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته بر این مبنا بوده است که فقط مقاله یا کتاب نوشته شود که این با این روش به محصول نمی‌رسیم، زیرا این روش تربیت نظریه‌پرداز به جای آچار به دست است.
قبادیان افزود: دانشجوی دکتری ما در کتابخانه پا روی پا می‌گذارد چای می‌نوشد و رساله می‌نویسد در حالی که نمی‌داند نیاز صنعت کجاست؟ نکته اینجاست ما به دانشجوی دکتری که مقاله می‌دهد جایزه می‌دهیم، اما او را تشویق نمی‌کنیم که مساله‌ای از تولید را حل کند.
وی با بیان اینکه رساله‌ها و پایان نامه‌ها باید در راستای نیاز‌های طرح توانمندسازی تولید و توسعه اشتغال پایدار (تاپ) نوشته شود، نه در راستای مسایل نظری و خیالی، گفت: روشی که اکنون در رساله‌ها و پایان نامه‌ها دنبال می‌کنیم شاید به درد ترفیع دانشجو و استاد بخورد، اما به درد صنعت و تولید کشور نمی‌خورد که این سیاست‌ها باید تغییر کند.
معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت افزود: در سامانه تاپ ۱۴ هزار واحد صنعتی ثبت نام و ۵ هزار طرح را به عنوان نیاز ارایه کردند که می‌تواند عنوان پایان نامه و رساله باشد، اما در قبال این ۱۴ هزار واحد تنها هزار استاد دانشگاه ثبت نام کردند در حالی که ۷۰ هزار استاد دانشگاه و ۳ و نیم میلیون دانشجو داریم.
قبادیان گفت: به نظر بنده باید بخشی از حقوق استاد را به کار با صنعت منوط کنیم یعنی به استاد بگوییم به شرطی دانشجوی ارشد و دکتری به شما معرفی می‌کنیم که دانشجو را به صنعت ببرید تا در آنجا مساله و مشکل تولید را حل کند نه اینکه در کتابخانه بنشیند و مقاله بنویسد. اینکه بگوییم رتبه ۱۵ دنیا در چاپ مقاله داریم دردی از ما دوا نمی‌کند باید ببینیم چه تعداد از این مقاله‌ها مسائل تولید را در داخل حل کرده است.
وی دومین مانع بر سر راه تحقق بومی‌سازی محصولات وارداتی را بخشی نگری در سطح دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها دانست و افزود: تا زمانی که هر وزارتخانه فقط خود را ببیند و همه دستگاه‌ها به صورت هم افزا برای حل آن مساله همکاری نکنند به جایی نخواهیم رسید.
قبادیان گفت: برای طرح تاپ ۷۰ میلیارد تومان بودجه درخواست کردیم، اما این بودجه در سازمان مدیریت و برنامه ریزی تصویب نشد و در کمیسیون تلفیق مجلس هم رد شد در حالی این بی‌مهری به تحقیق و توسعه در راستای بومی‌سازی اتفاق افتاد که این ۷۰ میلیارد تومان کمکی در راه بومی‌سازی نیاز‌های فناورانه کشور بود.