خشکسالی و تغییرات اقلیمی بر وضعیت امنیت غذایی، فعالیت‌های اقتصادی، منابع طبیعی و کشاورزی تاثیرات غیرقابل کتمانی دارد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، در این بین بخش کشاورزی ومحیط زیست متحمل خسارات بیشتری میشود.
معضل خشکسالی موجب به هم خوردن توازن در میزان و تشدید کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب میشود.
خشکسالی چیست؟
خشکسالی بر اساس تعریف مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، یکی از پدیده‌های هواشناختی، طبیعی و جدایی ناپذیر از شرایط اقلیمی در کشور‌های واقع در عرض‌های جنب حاره‌ای مانند ایران است، این دوره کم‌آبی که اتفاقات و پیامد‌های مختلفی به همراه دارد، ممکن است از چند ماه تا چندین سال طول بکشد.
تاثیرات خشکسالی در هر منطقه خاص و متفاوت شرایط اقلیمی آن منطقه است و مدت آشکار شدن آسیب‌های آن نیز ممکن است در مناطق مختلف، تفاوت داشته باشد، اما آنچه مشهود است آسیب‌های جدی آن بر روند طبیعی فعالیت‌های انسانی، حیات گیاهی و زندگی جانوری و همچنین تاثیر آن بر حوزه کشاورزی، صنعت، اقتصادی، اجتماعی و میزان آب‌های سطحی و زیرزمینی است.
در این میان گفته میشود که تغییرات اقلیمی به خصوص در میزان پراکنش و نوع بارش، خشکسالی و وقوع حوادث طبیعی در سراسر جهان را تشدید کرده است.
استان قزوین هم مانند بسیاری از مناطق کشوردر سال‌های گذشته با تبعات ناشی از تغییرات اقلیمی مواجه شده و امسال درگیر خشکسالی مزمن و کمبود شدید منابع آبی است و برخاستن ریزگرد‌ها و وزش باد‌های شدید از تبعات تغییرات اقلیمی است.
کاهش کم سابقه بارندگی‌ها
کاهش شدید و کم سابقه بارندگی‌ها در بهار امسال موجب شده تا کارشناسان و دست اندرکاران حوزه آب از تابستانی سخت سخن گفته و پیش بینی کنند که با تنش‌های آبی در این فصل روبرو شویم.
کم شدن بارندگی‌ها علاوه بر خشکسالی و کاهش منابع آب شرب و کشاورزی یک خطر دیگر را به دنبال دارد که بازگشت دوباره ریزگرد‌ها در مناطق بیابانی این استان واقع در شرق و جنوب شرقی قزوین است که در دوسال گذشته به علت احیای تالاب دشت الله آباد و ایجاد پوشش گیاهی، شهروندان قزوینی به ویژه آبیکی نزدیک به ۲ سال بود که دیگر شاهد این پدیده نبودند.
تالاب الله آباد قزوین ۲ سال قبل با افزایش نزولات جوی و همچنین رهاسازی بخشی از سرریز آب سد طالقان پس از سال‌ها دوباره احیا شد و با این اتفاق کانون تولید ریزگرد‌ها در قزوین از بین رفت و توسعه اراضی بیابانی در این استان متوقف شد.
اما آنطورکه مشخص است با کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی امسال، پیش بینی میشود آب این تالاب حتی از ماه آینده خشک شده و این مکان بار دیگر می‌تواند به مکانی برای انتشار ریزگرد‌ها و گرد وغبار تبدیل شود.
اتفاق ناخوشایندی که علاوه بر تبعات مخرب زیست محیطی با آلودگی هوا می‌تواند سلامت و زندگی عادی شهروندان را نیز تحت شعاع قرار دهد و باعث شود حتی پس از رفتن کرونا شاید باز هم همچنان به خاطر ریزگرد‌ها و گرد و غبار موجود در هوا خیلی‌ها نتوانند ماسک را از روی صورت خود بردارند.
به دنبال ۱۸ سال خشکسالی مستمر در کشور از جمله استان قزوین در ۲ سال گذشته وضعیت بارندگی‌ها تا حدودی بهبود یافت و بارش‌های مطلوب علاوه بر تامین نسبی آب منابع آبی زیر زمینی، به مراتع و دشت‌های جان دوباره‌ای داد و مشکلات کمبود آب کاهش یافت.
کاهش ۷۰ درصدی بارندگی‌ها نسبت به دوره آماری بلندمدت
ولی متاسفانه از یک سال گذشته کمبود شدید بارش‌ها دوباره موجب تشدید معضل خشکسالی شد به طوری که طبق نظر اداره هواشناسی میزان بارندگی دراستان قزوین از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون نسبت به دوره آماری بلندمدت حدود ۷۰ درصد کاهش یافته که کمترین میزان ثبت بارش در طول ۵۰ سال گذشته بوده است.
مدیرکل هواشناسی استان سال زراعی جاری را خشکترین دوره تجربه شده دردهه‌های اخیر می‌داند و می‌گوید: از ابتدای امسال تاکنون ۱۸۱ میلی متر باران باریده است در حالی که این میزان در مدت مشابه پارسال ۳۴۶ میلی متر بود.
کاهش چهل درصدی بارندگی امسال در مقایسه با مدت مشابه
یوسف شیخ الملوکی از کاهش ۴۰ درصدی باران از ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه پارسال در استان خبر داد.
خسارت بیش از ۸۰ درصدی محیط زیست
مدیرکل محیط زیست استان قزوین هم می‌گوید: کمبود شدید بارندگی و کمبود منابع آبی بشدت به محیط زیست خسارت وارد کرده و میزان علوفه در مراتع و عرصه‌های زیست محیطی را کاهش داده است.
حیات گونه‌های جانوری منطقه در خطر
مهران شنتیایی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین می‌گوید: معضل خشکسالی سال‌های گذشته موجب حذف چند گونه جانوری از جمله یوزپلنگ و پلنگ از عرصه‌های محیط زیست استان شده و زیست دیگر گونه‌های جانوری نظیر قوچ، میش، کل، بز، آهو، روباه، گرگ و کفتار و انواع خزندگان و پرندگان نظیر هوبره، کبک و ... را نیز در معرض تهدید جدی قرار داده است.
هفته جاری بود که یکی از شهروند خبرنگاران از روستای اکبرآباد الموت شرقی تصویری از تعدادی بز کوهی برای واحد خبر ارسال کرده بود که برای رفع تشنگی به دشت پناه آورده بودند.
این حیوانات وحشی که در عرض جاده اکبرآباد الموت شرقی مشاهده شدند به علت کمبود ذخایر آب کوه‌ها برای رفع تشنگی به پایین دست پناه آورند تا از آب رودخانه تغذیه کنند.
کمبود بارش‌ها و خشکسالی امسال و اتمام ذخایر آبی کوه‌ها آن هم در فصل بهار، یکی از معضلات زیست محیطی است. در این باره مسئولان مربوطه باید چاره‌ای اندیشیی کنند تا کم آبی موجب نشود حیوانات رو به انقراض منطقه در معرض تهدید نابودی قرارگیرند.
ضرورت کنترل سفره‌های آب زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین می‌گوید هنوز خیلی این مساله را که با بحران کم آبی روبرو می‌شویم را باور ندارند و همین عادی انگاری باعث میشود تا برنامه‌های صرفه جویی در مصرف آب آنطور که باید و شایسته است مورد توجه جامعه به ویژه کشاورزان و بهره برداران قرار نگیرد.
او، ریزگرد‌ها را یکی ازعواقب کاهش بارندگی‌ها در استان قزوین و البته کمترین آن می‌داند و یکی از راهکار‌های پیشگیری از این بحران را کنترل مصرف آب در سفره‌های زیرزمینی می‌داند.
یدالله ملکی با اشاره به تنش‌های آبی در تابستان امسال می‌افزاید: بسیاری از کشاورزان هنوز به این باورنرسیده اند که سال سخت و کم آبی را پیش رو داریم.
ملکی اضافه می‌کند: موضوع صرفه جویی در مصرف آب باید اولویت همه از مسئولان تا مردم باشد و باید قدر آب را بیشتر از این‌ها بدانیم و بدانیم که در صورت مصرف بی رویه و غیرمنطقی این نعمت الهی با چالش‌های جدی و بزرگی روبرو می‌شویم.
بگفته ملکی وقتی شاهد کاهش آب‌های سطحی باشیم فشار و بهره برداری از سفره‌های آبی زیرزمینی بیشتر میشود و این بدان معناست که امسال بار دیگر شاهد افت سطح آب‌های زیرزمینی در استان خواهیم بود در حالی که طی سال‌های اخیر با کنترل‌های انجام شده موفق شده بودیم روند افت سالانه ۲ متری این سفره‌ها را به صفر رسانده و متوقف کنیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین می‌گوید: ما نمی‌توانیم بر سرهرچاه یک مامور بذاریم و با وجود کنترل‌ها و نصب کنتور باز هم شاهد مصرف بیش از حد مجاز هستیم و فقط فرهنگ سازی می‌تواند این معضل را مرتفع کند.
ملکی می‌افزاید: اگر مصرف آب به ویژه در بخش کشاورزی کنترل نشود شرایط بسیار سختی را تجربه خواهیم کرد که کمترین آن توسعه اراضی بیابانی، خشک شدن چاه‌ها و ایجاد ریزگرد‌ها ست.
او اضافه می‌کند: کنترل مصرف آب‌های زیرزمینی یکی از راه‌هایی است که می‌تواند از خشک شدن اراضی و توسعه بیابان‌ها و در نهایت ایجاد ریزگرد‌ها جلوگیری کند.
تغییرات اقلیمی واکنش منفی ما انسان‌ها بر پیکره طبیعت
رضا فرجی استاد دانشگاه تغییرات اقلیمی را واکنش منفی می‌داند که ما انسان‌ها بر پیکره طبیعت وارد کرده ایم.
دکتر رضا فرجی می‌افزاید: توسعه صنعتی موجب افزایش میزان گاز کربنیک در جو و کاهش بارندگی و کمبود منابع آبی شده است لذا باید با اقدامات اکولوژیک تاثیرات منفی آن را کاهش داد.
وی اضافه کرد: باید ضمن جلوگیری از هدررفت سیلاب‌ها و روان آب‌ها از آن‌ها برای تامین منابع آبی مورد نیاز بصورت بهینه استفاده کرد.
قرق اراضی، راهکاری موثر
سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و به تبع آن در سطح استانها ادارات کل منابع طبیعی متولی اصلی مقابله با بیابان هستند، اما تلاش‌های این دستگاه در این راه حریف خشکسالی و مصرف نامناسب آب در بخش کشاورزی و فشار بر سفره‌های آب زیرزمینی نمی‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی استان قزوین می‌گوید: امسال نیز مانند سال‌های گذشته برنامه‌های متنوعی برای مقابله با بیابانی شدن اراضی تدارک دیده شده است، اما نتیجه بخش بودن این برنامه‌ها منوط به همراهی مردم به ویژه کشاورزان و دامداران است.
محسن قاسم زاده خطر گسترش بیابان در پی کاهش بارندگی‌ها را جدی می‌داند و می‌افزاید: کاهش بارندگی‌ها منجر به کم شدن پوشش گیاهی شده و می‌تواند وسعت اراضی بیابانی را افزایش دهد.
از سوی دیگر با کاهش بارندگی‌ها و خشک شدن آب تالاب الله آباد در شهرستان آبیک خطر ایجاد پدیده ریزگرد‌ها در استان قزوین و حتی به تبع آن در استان‌های البرز، تهران و دیگر استان‌های همجوار با قزوین وجوددارد.
قاسم زاده اضافه می‌کند: لذا امسال قرق اراضی و ممنوعیت ورود دام با جدیت و حساسیت بیشتری دنبال و پیگیری میشود چرا که اگر اندک پوشش گیاهی و مراتع منطقه نیز از بین برود، شاهد گسترش بیابان‌ها و بازگشت کانون ریزگرد‌ها در الله آباد خواهیم بود.
او می‌گوید: پایش و کنترل ورود و خروج دام در سطح ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی ملی در کنار عملیات مرتع کاری به شکل کپه کاری در سطح هزار و ۵۰۰ هکتار و قرق و ممنوعیت ورود دام در مناطق حساس و کم پوشش در سطح ۶ هزار هکتار را در دستور کار قرار داده ایم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین می‌افزاید: مدیریت روان آب‌ها برای تقویت پوشش گیاهی در سطح ۴۰۰ هکتار از دیگر برنامه‌های تدارک دیده شده این اداره کل برای جلوگیری از بیابان زدایی در سال جاری است.
آبخیزداری نبرد خاموش با خشکسالی
اگرچه تکاپو برای توسعه آبخیزداری از اوایل دهه ۷۰ در استان آغاز شد، اما اجرای صد‌ها طرح آبخیز داری گویای تلاش برای مقابله با پدیده خشکسالی است.
اجرای طرح‌های آبخیزداری افزون بر مهار و ذخیره سازی آب برای استفاده در فصول گرم سال و دوران خشکسالی منجر به کاهش فرسایش خاک به عنوان یکی از ارکان توسعه اقتصادی از طریق کشاورزی شده است.
مهار روان آب‌ها و کاهش خسارت‌های سیلاب در اراضی پایین دست و تأسیسات زیربنائی، کنترل فرسایش و افزایش حاصلخیزی خاک، استحصال آب و افزایش آب‌دهی چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات از دیگر مزایای توسعه سازه‌های آبخیزداری است.
در این سال‌ها خشکسالی‌های پیاپی که منجر به خشکیدگی چشمه ها، کاهش آب چاه‌ها و از بین رفتن محصولات کشاورزی شده است احداث سازه‌های آبخیزداری در ۱۵ حوزه آبریز استان در دستور کار مسوولان قرار گرفته است که بگفته محسن قاسم زاده مدیرکل منابع طبیعی و ابخیزداری استان امسال ۱۶ و نیم میلیارد تومان در بخش آبخیزداری در مساحتی به وسعت ۱۳۵ هزار هکتاراز اراضی استان اختصاص یافته است.
آبخیزداری چیست؟
آبخیزداری به معنای مهار آب‌های روان در زمان سیلاب و تزریق آن به سفره‌های زیرزمینی و همچنین ذخیره در پشت سد‌های خاکی برای استفاده در زمان خشکسالی یا فصول گرم سال است.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی می‌گویند:اجرای این طرح‌ها علاوه بر رونق بخش کشاورزی و باغداری، موجب افزایش ذخیره آب، تقویت سفره‌های زیرزمینی و کاهش سرعت تخریب‌های سیلاب و کنترل دبی آب رودخانه، قنات و چشمه‌ها میشود.
مهدی شاپورزاده می‌افزاید: در شرایطی که افزایش رو به رشد تلفات منابع آب و خاک در چند دهه اخیر بر اثر عوامل انسانی و گاهی اقلیمی، تبعات اقتصادی و اجتماعی فراوانی به همراه داشته است به طوری که این مساله علاوه بر تحمیل هزینه‌های اقتصادی و تلفات سرمایه‌های ملی، منجر به تشدید وقوع سیلاب‌ها، افزایش نرخ تولید رسوب و کاهش عمر مفید مخازن سدها، از بین رفتن پوشش گیاهی و کاهش تولیدات کشاورزی و همچنین کم آبی شده در برخی از موارد حتی خیران در دنیا و کشورمان برای اجرای این سازه‌ها دست بکار شده اند که این خود نشان دهنده اهمیت توسعه چنین زیرساخت‌هایی است.
انتقال پساب راهی برای از بین بردن کانون ریزگرد‌ها
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیز نسبت به بازگشت ریزگرد‌ها هم هشدارمیدهد و می‌گوید: این پدیده در صورت بازگشت محدود به استان قزوین نخواهد بود و استان‌های همسایه را نیز با خود درگیر می‌کند و شاهد انتشار گرد و غبار در آسمان استان‌های قزوین، البرز و تهران خواهیم بود.
مهران شنتیایی می‌افزاید: کاهش شدید بارندگی های امسال موجب شده تا احتمالا در تیرماه امسال با خشکی دوباره تالاب الله آباد آبیک مواجه شویم که این موضوع می‌تواند عاملی برای بازگشت ریرگزد‌ها به استان قزوین باشد و از بین رفتن پوشش گیاهی در این دشت ۱۲۰ هزار هکتاری باشیم که می‌تواند به کانون انتشار ریزگرد تبدیل شود.
در پی نزولات جوی و بارندگی‌های خوب ۲ سال گذشته شاهد احیای دوباره تالاب الله آباد به وسعت نزیک به سه هزار هکتار بودیم به طوری که این مکان به زیستگاه ۲۲ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی از جمله باکلان، فلامینگو، لک لک، حواصیل خاکستری، چنگر، اردک سرسبز، اگرت بزرگ و کوچک تبدیل شده بود، اما با خشکی دوباره این مکان شاهد از بین رفتن این زیستگاه جانوری خواهیم بود.
شنتیایی اضافه می‌کند: راهکار فوری و کوتاه مدت برای پیشگیری از خشک شدن دوباره تالاب الله آباد و جلوگیری از تبدیل شدن آن به کانون ریزگرد‌ها وجود ندارد.
اومی افزواید: یک راهکار مناسب برای پیشگیری از این موضوع انتقال پساب‌های صنعتی و فاضلاب تصفیه شده شهر‌های اطراف به این تالاب است که مطالعات انتقال پساب‌های شهرک صنعتی لیا و فاضلاب‌های تسویه شده شهر‌های اطراف به تالاب الله آب از سوی محیط زیست اجرا شده و اعتبار برآورد شده در این زمینه ۴۵ میلیارد تومان بوده که امیدواریم با ابلاغ و تخصیص آن شاهد اجرایی شدن این طرح باشیم که می‌تواند منابع پایداری از آب را به تالاب منتقل کند و باعث حفظ رطوبت خاک در این منطقه شده و از بروز ریزگرد‌ها جلوگیری کند.
ریزگرد‌ها خطری خزنده که چندان جدی گرفته نمی‌شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین هم می‌گوید: یکی از تاثیرات مخرب کاهش بارندگی‌ها در سال جاری را مواجهه با تنش‌های آبی و تشدید خشکسالی است که آخرین گزارش‌ها حاکی است که نسبت به میانگین بلند مدت با کاهش ۳۰ درصدی بارندگی روبرو خواهیم بود.
قدرت الله مهدیخانی می‌افزاید: در چند سال گذشته شهروندان آبیکی ۷۰ روز را با آلودگی هوا سپری کردند و اگر شاهد بازگشت ریزگرد‌ها باشیم ممکن است تعداد این روز‌ها افزایش پیدا کند.
مهدیخانی اضافه کرد: برای پیشگیری از این موضوع در نشست شورای هماهنگی مدیریت بحران استان مقرر شد تا جهاد کشاورزی امسال با جدیت بیشتری محدودیت کشت محصولات پرآب بر را دنبال کند و افرادی که معمولا هرساله در سطح وسیع و مساحت‌های گسترده اقدام به اجاره اراضی کشاورزی در شهرستان بوئین زهرا و آبیک برای کشت گوجه فرنگی، خربزه و هندوانه می‌کنند، مدیریت شوند.
او مشکل مهمتر خشکسالی امسال را تنش آبی به ویژه در روستا‌های استان ذکر می‌کند و می‌گوید: باید با پیگیری مسئولان روند انتقال آب سد طالقان به استان تسریع شود.
تنش آبی در ۶ شهر استان قزوین
حسین خانی قائم مقام شرکت آبفای استان قزوین از تنش آبی درشهر‌های قزوین، تاکستان، آبیک، محمدیه، مهرگان و دانسفهان خبرمی دهد و می‌گوید: امسال ۴۰ درصد بارندگی دراستان کاهش داشته است.
زمانبندی برای اجرای طرح آبرسانی از طالقان
مدیرکل دفتر نظارت بر بهره برداری آب شرکت مهندسی آبفای کشور در همین باره می‌گوید: برنامه زمانبندی برای اجرای طرح آبرسانی از طالقان تعیین شود تا بتوان با شناسایی چالش‌ها و نقاط ضعف برای حل آن‌ها اقدام کرد ۰
علیرضا طباطبایی در بازدید از روند اجرای تصفیه خانه و خط انتقال آب شرب از سد طالقان به شهر‌ها و روستا‌های استان، می‌افزاید: داشتن برنامه زمانبندی برای اجرای پروژه از اولویت‌هایی است که با کمک آن می‌توانیم اطلاعات مناسبی از جمله میزان پیشرفت و زمان خاتمه طرح را محاسبه کنیم.
سد طالقان از طرح‌های آبی مهم استان
این طرح، از مصوبات سفر رئیس جمهور به استان در سال ۹۵ است که در آینده نزدیک شاهد بهره برداری از مرحله نخست این طرح شامل آبرسانی به شهرستان آبیک خواهیم بود.
این طرح، مشکل کمبود آب شرب ۱۶ شهر و ۱۹۸ روستای استان قزوین را برطرف می‌کند و آب با کیفیت را برای سال‌های متمادی در اختیار مردم قرار می‌دهد.
تامین آب شرب پایدار با اجرای سد طالقان
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای قزوین می‌گوید: افزایش انتقال آب از حوضه رودخانه طالقان به دشت قزوین یکی از طرح‌های مهم این شرکت است که بخشی از این طرح که آبرسانی به شهرستان آبیک است، در سه ماهه نخست امسال به بهره برداری خواهد رسید.
ملکی می‌افزاید: در این طرح، خط انتقال اصلی به طول ۱۲۱ کیلومتر قرار است آب شرب ۱۶شهر و ۱۹۸ روستای استان را از طریق تخصیص ۶۰ میلیون مترمکعب به استان تامین کند.
ملکی اضافه می‌کند: پروژه انتقال آّب از سد طالقان، با ساخت ۲ مدل تصفیه‌خانه هرکدام به ظرفیت ۱۵۰۰ لیتر بر ثانیه در صورت به ثمر رسیدن، بخش اعظمی از مطالبات آب شرب شهروندان را محقق می‌کند و آب پایدار شرب را برای حداقل ۲۵ سال برای بخش زیادی از جمعیت استان قزوین به ارمغان خواهد آورد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان می‌گوید:در اجرای این طرح، ساخت خط انتقال با ۳۱۵ کیلومتر طول و تاسیسات وابسته آن بیش از ۱۷۰۰ میلیارد تومان هزینه داشته که از طریق مشارکت دولت و بخش خصوصی تامین میشود.
رفع تشنگی دشت قزوین ۱۵ میلیارد تومان آب می‌خورد
در کنار اظهارات و توصیه‌های مسؤولان در خصوص بحران کم آبی و تنش‌های پیش رو در استان قزوین، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین برای رفع این چالش پیشنهاد می‌دهد که از چاه‌های تلفیقی در استان استفاده شود.
یدالله ملکی می‌گوید: نگرانی در خصوص کم آبی یک امر کاملا بدیهی است؛ همه ما نگران مزارع کشاورزی استان قزوین هستیم تا زارعان با کمترین خسارت روبرو شوند، اما مساله مهم و توصیه من به کشاورزان این است که بیشتر از ۶۰ درصد کشت نکنند، چون آبی برای کشت مازاد محصولات کشاورزی وجود ندارد.
ملکی می‌افزاید: متاسفانه دراین سال‌ها ۱۷ ترانس در چاه‌های تلفیقی به سرقت رفت و خیلی از چاه‌ها یا کابل ندارند و تاسیسات آن خسارت دیده است که برای رفع این موضوع باید چاره‌اندیشی کرد.
او اضافه می‌کند: راه‌اندازی ۱۱۰ حلقه چاه تلفیقی آب با هدف برطرف کردن تنش‌های آبی در اراضی کشاورزی دشت قزوین به ۱۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که به گفته برخی کارشناسان این رقم باید هرچه سریع‌تر از محل بودجه استانی تامین شود.
مدیرعامل شرکت اب منطقه‌ای می‌گوید: هر آبی در استان وجود داشته باشد برای انتقال آن به مزارع کشاورزی تلاش خواهیم کرد، به هرحال تصمیمات ما باید در کنار هم عملیاتی شود بهتر است مانند سال‌های گذشته نشست‌های مشترک آب و کشاورزی به صورت مستمر برگزار شود تا تصمیمات بهتری اتخاذ شود.
ملکی تنها راهکار موجود برای حل معضلات پیش رو را راه‌اندازی ۱۱۰ حلقه چاه تلفیقی در استان عنوان می‌کند.
خوداری از کشت مازاد و پرآب بر
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین نیز می‌گوید: به همه کشاورزان ابلاغ کردیم که کشت امسال براساس سهمیه آب صورت پذیرد و از کشت مازاد و محصولات پرآب بر در دشت قزوین خودداری شود.
فاطمه خمسه می‌افزاید: شرکت تعاونی آب بران به عنوان حلقه واسط بین دولت و کشاورزان در این ایام می‌تواند مدیریت خوبی روی مصرف آب اعمال کند.
خمسه می‌افزاید: در کنار همه این موارد، با توجه به کمبود بارش‌ها و مشکلات آبی پیش رو، تلاش شده با استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری تا حد زیادی مشکلات را برطرف کنیم بطوریکه فقط در چند ماه گذشته ۱۲ میلیارد تومان اعتبار برای سامانه نوین آبیاری دشت قزوین اختصاص یافته است و سعی میشود این مبلغ حتی تا دو برابر افزایش یابد.
کمبود آب در استان قزوین به قدری جدی است که واژه بحران نمی‌تواند به درستی آن را توصیف کند، به نحوی که بخش وسیعی از دشت قزوین دچار زلزله خاموش شده است.
بیش از ۵۰ سال است که کارشناسان درباره مصرف بی رویه آب در قزوین هشدار میدهند، ولی متأسفانه بر خلاف این هشدار‌ها و ممنوعه شدن دشت قزوین، نه تنها مصرف آب کنترل نشده است، بلکه برداشت از آن نیز روز به روز افزایش پیدا کرده، به نحوی که تنها در ۲۰ سال گذشته مصرف آن دو برابر شده است.
کشاورزی در استان قزوین به شدت توسعه پیدا کرده است؛ به نحوی که فقط در ۲۰ سال گذشته حدود ۱۴۰ هزار هکتار به سطح کشت اضافه شده و مصرف آب را نیز دو برابر کرده است.
این در حالی است که دشت قزوین از سال ۱۳۴۵ ممنوعه اعلام شده است، ولی با این وجود، حتی در برهه‌ای از زمان چاه‌های جدیدی تأسیس می‌شوند و جواز دریافت می‌کنند.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، برداشت آب از منابع زیرزمینی قزوین حدود دو برابر ظرفیت است به نحوی که ما سالانه یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون متر مکعب فقط از دشت قزوین و از طریق چاه‌ها برداشت می‌کنیم، در حالی که این رقم باید ۸۷۰ میلیون متر مکعب باشد.
مواجهه ۲۸۲ شهر کشور با تنش آبی
سخنگوی شرکت مادر تخصصی آب و فاضلاب کشور هم می‌گوید: با کاهش بارندگی ها، هم اکنون ۲۸۲ شهر با تنش آبی مواجه هست که این رقم به بیش از ۳۰۰۰ شهر افزایش خواهد یافت.
حمیدرضا کشفی با اشاره به اینکه بارش‌های امسال نسبت به متوسط ۵۰ ساله ۴۵ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد کاهش داشته است می‌افزاید: با کاهش بارندگی‌ها هم اکنون ۴۵ درصد سد‌های کشور پر هستند درحالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۸۰ درصد بوده و البته این روند به علت کاهش ۵۰ درصدی ورودی سد های کشور است.
شهر‌های دارای تنش آبی به شهر‌هایی گفته میشود که میزان تولید از مقدار مصرف آب کمتر است.
خشکسالی از آنچه به نظر می‌آید، شدیدتر است
خبر‌ها از وضعیت بارش و گرمای زودهنگام حکایت از آن دارد که تابستانی کم آب پیش رو داریم، مطالبی که هر روز پررنگ‌تر و برجسته‌تر خودنمایی کرده و موضوع همه آن‌ها مشترک است: آب... یا به واقع کم‌آبی.
هنوز فصل گرما نرسیده، اما دمای هوا در بیشتر مناطق کشور تابستانی گرم را تداعی می‌کند، همین افزایش دما در کنار کمبود بارندگی از ابتدای سال جاری آبی و زراعی موجب شده تا سایه خشکسالی در کشورمان پهن‌تر شود که کاهش آثار آن نیازمند احساس مسئولیت و عزم همگانی است.
نگارنده: علی صفری الموتی