رئیس فراکسیون استان‌های مرزی و مرزنشینان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فرماندهی واحد برای برنامه ریزی اقتصادی برای مرزها نداریم، گفت: بخش‌های مختلفی در مرزها فعال هستند، اما فرماندهی واحد ندارند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای مصطفی نخعی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه بسیاری از بازارچه های مرزی با افغانستان، چندین دهه فعال بودند، افزود: زیرساخت های بسیار زیادی فراهم شده است و مردم دو سوی مرز ایران و افغانستان از منافع این بازارچه ها استفاده می کردند اما حدود 5 تا 6 سال است که این بازارچه ها به صورت یک طرفه از سمت کشور افغانستان، غیر فعال شده است.
وی با اشاره به اینکه منافع کشور افغانستان در این موضوع به درستی دیده نشده است، ادامه داد: بازارچه مشترکی با این کشور نداریم و در سفر اخیرمان از طرف مجلس به این کشور، در این باره گفت و گو شد.
آقای نخعی افزود: صرفاً در پی صادرات به افغانستان هستیم و منافع آنها را به اندازه کافی در بخش های مختلف درگیر نکردیم و زیرساخت های لازم را برای آنها فراهم نکردیم.
رئیس فراکسیون استان های مرزی و مرزنشینان در مجلس اضافه کرد: اگر این کار را انجام داده بودیم و منافع آن ها را به شکل منصفانه و دقیق تر تعریف می کردیم وضعیت فعلی، متفاوت می شد.
رایزن بازرگانی ایران در افغانستان نیز گفت: درخواست همه مردم مرزنشین در شرق کشور این است که بتوانند با کشور افغانستان ارتباط داشته باشند.
وی با بیان اینکه متاسفانه بازارچه مرزی از کارکرد اصلی خود فاصله گرفت، افزود: این بازارچه ها در داخل کشورمان وجود دارند و زیر نظر استانداری ها فعالیت می کنند.
آقای جوانمرد قصاب با اشاره به اینکه ایران نخستین شریک تجاری افغانستان است، اضافه کرد: این کشور پنجمین کشور مقصد صادرات ماست.
رایزن بازرگانی ایران در افغانستان با بیان اینکه هدف از فعالیت در بازارچه های مرزی، ساماندهی مرزنشینان و حمایت های مالی از آنهاست، گفت: این هدف، گم شد و عده ای از این بازارچه ها برای صادرات استفاده می کنند.
وی با بیان اینکه در شش ماه گذشته با ورود رئیس جمهور و معاون اول, فرماندهی واحد در مرزهایمان اتفاق افتاد, افزود: پیش از آن, هر نهادی اقدامات خود را در مرزها به طور مستقل انجام می داد.
آقای جوانمرد گفت: 40 تا 50 درصد بازار صادرات کشور افغانستان در دست ایران است.
او افزود: درآمد بازارچه ها خرج مردم آن منطقه نمی شود و هنوز محوطه های بازارچه ها آسفالت نیست.
دستگاه دیپلماسی باید تکلیف همکاری مرزی با افغانستان را مشخص کند
رئیس فراکسیون استان های مرزی و مرزنشینان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه شکاف بزرگی از نظر توسعه یافتگی بین مناطق مرزی و مرکزی کشور داریم, گفت: قرار بود بازارچه های مرزی موجب توسعه صادرات و همچنین توسعه مناطق مرزنشین شود اما اینگونه نشد.
آقای مصطفی نخعی در ادامه برنامه گفت و گوی ویژه خبری افزود: باید ایرادات و ضعف های بازارچه های مرزی را برطرف کنیم.
وی افزود: اگر روند فعلی در بازارچه های مرزی اصلاح نشود, بازارچه های فعال فعلی هم ممکن است دچار مشکلات بیشتری شوند.
آقای نخعی با تاکید بر اینکه باید سیاست واحد و طولانی مدت در مناطق مرزی داشته باشیم, اضافه کرد: حدود 400 بخشنامه در طول یک سال, فقط برای مناطق مرزی صادر شده است.
آقای جوانمرد رایزن بازرگانی ایران در افغانستان هم گفت: قاچاق کالا نیز از بازارچه های مرزی افغانستان انجام و کارت های بازرگانی مرزنشینان، اجاره داده می شد.
رئیس دارالانشاء اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان نیز در ارتباط تصویری با این برنامه با اشاره به اینکه اکنون بازارچه مشترکی با ایران نداریم, گفت: علت بسته شدن این بازارچه ها از سوی افغانستان این است که در این بازارچه ها و مرزها حاکمیت قانون وجود ندارد و دولت افغانستان به علت نبود زیرساخت ها در بازارچه ها نمی تواند عوارض گمرکی خود را تحصیل کند به همین علت چند بازارچه را به طور موقت بست.
آقای عبدالمتین قلندری ادامه داد: لازم است افغانستان و ایران بر روی این موضوعات، جدی تر بحث کنند.
او با بیان اینکه افغانستان با ایران تفاهمنامه گمرکی ندارد, اضافه کرد: اموالی که از مرز ایران وارد افغانستان می شود باید نظام مند و مشخص باشد.
سخنگوی فراکسیون مرزنشینان در مجلس شورای اسلامی هم در ارتباط تلفنی با این برنامه با بیان اینکه بازارچه های مرزی, مزیت منطقه ای و ملی هستند, گفت: از حدود 40 بازارچه مرزی فعال به حدود 10 تا 12 بازارچه رسیده ایم.
آقای شهریار حیدری, ضعف در حوزه وزارت امور اقتصادی و دارایی با محوریت گمرک و ضعف در حوزه دیپلماسی را از علل تضعیف و یا تعطیلی بازارچه های مرزی بیان و اضافه کرد: بارها افغانستان از ایران خواست بازارچه های مرزی به گمرک رسمی تبدیل شوند اما گمرک و دستگاه دیپلماسی ما به موقع عمل نکردند.
او با اشاره به اینکه مسئولیت بازارچه های مرزی مستقیم بر عهده گمرک است, گفت: دستگاه دیپلماسی کشورمان باید با افغانستان گفت و گو کند تا راهکار دیپلماسی مشترک ایجاد شود.
آقای حیدری اضافه کرد: کارگروه ویژه باید در دولت تشکیل شود و از صفر تا صد مسئولیت بازارچه های مرزی را بپذیرد.