نوروز و آغاز سال جدید از دیرباز برای ایرانیان رنگ و طعمی نشاط آور و دلپذیر داشته و فرصتی مغتنم برای زنده نگه داشتن آداب و سنن فرهنگی و شادی و بازآوری توان جسمی و روحی بوده است.
خانم زهرا علی اکبری، معلم و کارشناس آموزش و پرورش، توصیههایی برای دانش آموزان در ایام نوروز داشت و در این باره اظهار کرد: تفاوتی که نوروز سال گذشته و امسال با نوروز سالهای پیشین برای دانش آموزان دارد در این است که سال تحصیلی آنان با آموزش مجازی همراه بوده و به دلیل تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا برای عدم حضور دانش آموزان در مدرسه، نتوانستند در فضای مدرسه و تعامل چهره به چهره با دوستان و معلمان خود باشند و مدت زیادی از سال را در خانه و با آموزشهای مجازی و تلویزیونی سپری کردند.
وی افزود: بنابراین برای تعطیلات نوروز برنامه ریزیهایی دارند تا کمی از این خستگیها و کم حوصلگیها کاسته شود. حضور دانش آموزان در مدرسه به جز بهره گیری از آموزش چهره به چهره مزایای دیگری همچون فعالیتهای حرکتی و تندرستی، هم صحبتی با دوستان، ارتباط و تعامل موثر و کسب تجربه و مهارت آموزی دارد که در سال تحصیلی جاری از آن محروم بودند.
این کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه شادابی، نشاط و پویایی زمانی در جامعه شکل میگیرد که سلامتی روحی و جسمی نسل جوان آن تامین و مدنظرباشد گفت: بنابراین باید پذیرفت که هرچند در شبکه شاد و دیگر بسترهای مجازی امکان فرح بخشی و فعالیتهای پرورشی برای دانش آموزان فراهم شده باشد، اما تعطیلات مدارس آنها را از اردوهای مدرسه ای، مسابقات و هیجان ها، دوستی و تفریح با دوستان، رقابتهای سازنده و امید بخش و ... دور کرده است.
وی ادامه داد: بنابراین تعطیلات نوروزی میتواند با برنامههای مفرح، بازآوری ذهنی، تازه شدن و انرژی کسب کردن برای دانش آموزان همراه باشد. با این وجود متخصصان علوم تربیتی معتقدند که نباید در تعطیلی مدارس و آموزش، دانش آموزان به طور کامل از فضای یادگیری و کسب تجربه دور باشند و بهتر است برای شناخت بهتر استعدادهای خود در این دوران فعالیتهایی همچون کتابخوانی، یادگیری مهارتهای زندگی در کنار خانواده و کسب مهارتهای اجتماعی را داشته باشند.
خانم علی اکبری با اشاره به اینکه در تعطیلات نوروزی والدین میتوانند از فرزندان خود بخواهند که در کنار برنامههای تفریحی و دلخواه، عملکرد آموزشی خود را تحلیل کنند و بدون نگرانی در مورد پروژههای درسی آینده، آزمایش ها، تکالیف یا عوامل عدم موفقیت در سال تحصیلی تا کنون را بررسی و برای ادامه مسیر برنامه ریزی کنند عنوان کرد: به نظر میرسد در کنار اتفاقات و برنامههای خانوادگی در تعطیلات که میتواند در دامنه و سیعی از مراودات و شادیها برنامه ریزی شود، کتابخوانی برای دانش آموزان بسیار موثر است که در ادامه به چند پیشنهاد و مزیت این عملکرد اشاره میشود.
وی ادامه داد: فرهنگ کتابخوانی در تعطیلات یکی از بهترین راهها برای جلب علاقه دانش آموزان به انجام مطالعه در تعطیلات، بسترسازی فرهنگ خواندن کتابهای سرگرم کننده در بین اعضای خانواده در این اوقات خاص است. انتخاب کتابهای جالب با مضامین خوب و مورد علاقه و تبدیل آن به یک تجربه خانوادگی، افکار و تجربه مثبتی در دانش آموزان ایجاد میکند.
این معلم با اشاره به اینکه اگرچه ارائه تجربههای سرگرم کننده خواندن در تعطیلات بسیار عاقلانه و موثر است، اما ضروری است که زیاده روی صورت نگیرد تا آنان از اوقات اجتماعی مناسب نیز لذت ببرند و تجربه خوبی کسب کنند گفت: فراموش نشود که خواندن از این جهت مهم است که به هر فرد کمک میکند تا از نظر روحی و روانی رشد کند. هر کتاب به خواننده فرصت یادگیری چیزهای جدید و کشف ایدههای جدید را میدهد. خواندن کتاب باعث افزایش دانش میشود و خواننده را باهوشتر میکند. با زیاده روی این حس خوب را سرکوب نکنیم.
وی افزود: خواندن به فرد کمک میکند تا خود را کشف کند؛ هر کتاب خوب، ابعاد جدیدی از افکار را برای خواننده باز میکند. این نه تنها فرد را غرق در کتاب نگه میدارد، بلکه باعث میشود درک کند در برابر موقعیتهایی که هنوز در زندگی رخ نداده است چه واکنش و احساسی از خود نشان دهد.
خانم علی اکبری با بیان اینکه کتابخوانی تمرکز را بهبود میبخشد اظهار کرد: اینترنت انقلابی در جهان ما ایجاد کرده که با یک چالش بزرگ نیز همراه بوده است. قسمت عمدهای از روز ما به گشت و گذار، گپ زدن، تماشای فیلم و خواندن مقالات غیرضروری به صورت آنلاین میگذرد. جای تعجب نیست که مردم بی تابتر و کم تحملتر شده و به سرعت تمرکز خود را از دست میدهند. در حالی که خواندن کتاب یکی از آن عادتهای سازنده است که به ما در بهبود قدرت تمرکز کمک میکند.
وی افزود: خواندن حافظه را توسعه میدهد. موارد زیادی وجود دارد که باید هنگام خواندن کتاب به خاطر بسپاریم. نام شخصیتها و ویژگیهای آنها، نام مکان ها، طرحها و زیرمجموعه ها، ترتیب وقایع، مکالمات مهم و ... برخی از اطلاعات کلیدی است که هنگام خواندن باید در خاطر داشته باشیم. توانایی حفظ این اطلاعات با تعداد کتابهایی که خوانده میشود مرتباً بهبود مییابد؛ بنابراین با خواندن کتاب، مغز به طور غیر مستقیم خود را در بهبود حافظه آموزش میدهد.
این کارشناس آموزش و پرورش اضافه کرد که به جز موارد گفته شده، مزیتهای زیادی دیگری برای کتابخوانی نیز وجود دارد که در این مجال نمیگنجد؛ بنابراین تعطیلاتی که در آن والدین با فراهم آوردن زمینههای شادی و نشاط مورد علاقه فرزندان، آنان را به کتاب خواندن تشویق میکنند، نه تنها سرگرم کننده، بلکه یک تجربه غنی و سازنده نیز خواهد بود. خواندن یک کتاب الهام بخش و ارزشمند در چنین دورهای میتواند طرز تفکر را در راستای بهتر شدن تغییر دهد و امید و انگیزه دهد و کمک کند تازندگی خود را به صورت مثبت تغییر دهیم.