آینده مبهم افغانستان با قدرت گرفتن طالبان

اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان با تاکید بر این که قدرت را به هیچ کس که از طریق انتخابات انتخاب نشده باشد, تحویل نخواهد داد، آمادگی دولتش را برای شرکت در انتخابات در صورت مشارکت جنبش طالبان در آن، اعلام کرد.
غنی در حالی مخالفت خود را با انحلال دولت فعلی افغانستان وتشکیل دولت انتقالی با مشارکت طالبان اعلام کرده که آنتونی بلینکن در نامه ای دستوری از او خواسته است تا هر چه سریعتر مقدمات تشکیل دولت انتقالی را فراهم نماید.
آنتونی بلینکن» در نامه تحکمانه و خارج از عرف دیپلماتیک خود از غنی خواسته است که فوراً به تدوینِ  اصول بنیادی که قانون اساسی آینده و روش حکومت‌داری در افغانستان را تعیین می‌کند؛ آنچه نقشه راه را برای یک دولت جدید و فراگیر مشخص می‌کند؛  آنچه شرایط آتش‌بس دائمی و جامع را فراهم می‌کند؛ بپردازد.
بلینکن افزوده است که ما از دولت ترکیه خواهیم خواست تا در هفته‌های آینده میزبان نشست ارشد هر دو طرف برای نهایی کردن توافق صلح باشد. 
بلینکن با تذکر این مطلب که «ما در نظر داریم تا تمامی نیروهای‌مان را تا اول می، ـ از افغانستان ـ خارج کنیم.» تلویحاً دولت افغانستان را یک دولت ضعیف خوانده و می‌گوید: "حتی با ادامه کمک‌های مالی آمریکا برای نیروهای شما، پس از خروج نیروهای آمریکا من نگرانم که وضعیت امنیتی در افغانستان خراب‌تر شود و طالبان بتوانند فوراً جغرافیای بیشتری را بگیرند."
در همین حال کمیته آشتی افغانستان نیز به بند حکومت انتقالی که در طرح پیشنهادی آمریکا آمده است, اعتراض  و تاکید کرد فقط از طریق برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری می توان از دست آن خلاص شد.
جنبش طالبان نیز اعلام کرده است در حال بررسی طرح آمریکاست. این در حالی است که روز پنجشنبه 28 اسفند ماه (18مارس ) قراراست مسکو میزبان نشستی با حضور مقام های افغانستان وطالبان باشد. وزارت خارجه افغانستان اعلام کرد گفتگوهای مسکو و استانبول تکمیل کننده مذاکرات دوحه است. 
وزارت امور خارجه آمریکا نیز گفته که قرار است زلمای خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده برای صلح افغانستان، در کنفرانس مسکو شرکت کند.
این موضوع سبب شده است تا این گمانه مطرح شود که قدرت‌های بزرگ برای عبور از اشرف غنی آماده شده اند و در همین ارتباط عبدالطیف پدرام رهبر حزب کنگره ملی افغانستان می‌گوید که روسیه و آمریکا روی ایجاد حکومت انتقالی در افغانستان توافق کرده‌اند.
از سویی نشریه امریکایی نیوزویک نوشته است : اشرف غنی گزینه‌ای جز کناره‌گیری ندارد. که این موضوع نشان می دهد با اینکه غنی در طول ریاست جمهوری خود از هیچ اقدامی در مسیر منافع امریکا دریغ نکرد اما اکنون امریکا دیگر مایل نیست او در قدرت باشد با این توجیه که طالبان واقعیتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت.
امریکا درسال 2001 به بهانه از بین بردن طالبان وشبکه القاعده به افغانستان حمله کرد و اکنون پس از گذشت بیست سال از این لشکرکشی و کشته شدن  ۱۵۷ هزار شهروند افغان و زخمی شدن هزاران نفر دیگر می گوید طالبان را نمی توان نادیده گرفت آن هم در حالیکه  برخی مقام های فعلی افغانستان امریکا را متهم می کنند که عمدا جلو پیشروی طالبان را نگرفته است.
اکنون سوال اینجاست که آیا فشارها و وخیم شدن اوضاع در افغانستان به تشکیل یک دولت فراگیر و مشارکتی که طالبان نیز جزیی از آن باشد، منجر خواهد یا نه؟ شکل دولت آینده افغانستان چگونه خواهد بود؟ آیا طالبان در رویای خود برای تشکیل امارات اسلامی و برخی آزادی های مدنی در حوزه ورود زنان به اجتماع و فعالیت احزاب سیاسی, آزادی بیان و احترام به دیگر مذاهب تجدید نظر کرده است یا همچنان به دنبال مطیع کردن دیگران از خود است؟ 
در تندترین موضع‌گیری هایی که علیه نامه بلینکن از سوی مقام های دولت اشرف غنی گرفته یا در مراسم یادبود مارشال فهیم ایراد شد این مقام ها اعلام کردند که هرگز زیر بار دستور واشنگتن نخواهند رفت.
امرالله صالح معاون غنی در این ارتباط گفت: آمریکا حق دارد که در مورد 2500 نظامی امریکایی، نشست دایر کند، جلسه بگیرد و نامه بفرستد، اما ما کاری می‌‌کنیم که در آن‌ با سرنوشت 30 میلیون نفوس افغانستان، معامله نشود». 
به گفته امرالله صالح, طالبان  می خواهد قانون اساسی تغییر کند حق دادن رای از مردم گرفته شود, شورای عالی شریعت تشکیل شود  و ما اینها را نمی پذیریم. 
محمد محقق مشاور اشرف غنی نیز  با بیان اینکه هیچ تغییری در گفتار و رفتار طالبان مشاهده نشده است تاکید کرده بود ما اکنون دارای نظامی هستیم که بر اساس تدوین قانون اساسی و تشکیل ساختارهای قانونی جدید از طریق انتخابات تشکیل شده وچرا باید  تن به یک ساختار دیگری بدهیم که طالبان به دنبال آن است.
این اظهار نگرانی ها تاحدودی روشن می کند که طالبان از رویای تشکیل امارت اسلامی دست برنداشته است و بر این اساس می توان نتیجه گرفت علی رغم نامه تحکم آمیز بلینکن, نمیتوان برای مذاکرات آتی مقام های افغانستان با طالبان چه در مسکو وچه درترکیه نتیجه مثبتی انتظار داشت.
از سویی با توجه به اینکه در توافق دوحه میان امریکا وطالبان بندهای محرمانه ای وجود داشته که منتشر نشده است چه بسا در صورت شکست مذاکرات, امریکا حاکمیت طالبان را  در مناطق تحت کنترلش به رسمیت  خواهد شناخت که این موضوع به معنای دور کردن امریکا از تهدیدها و باز کردن جعبه پاندورا به روی مردم افغانستان است.

-----------------------------------
رضا محمدمراد