چهارشنبه سوری آیین دیرینه ی ایرانیان که با تغییراتی نادرست به چهارشنبه سوزی تبدیل شده است.
چهارشنبه سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در غروب آخرین سه‌شنبه ماه اسفند برگزار می‌شود و برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه اصلی آن است، این جشن اولین جشن از مجموعه جشن‌ها و مناسبت‌های نوروزی است که با برافروختن آتش و برخی رفتار‌های نمادین دیگر، به صورت جمعی در فضای باز درون و بیرون از خانه برگزار می‌شود.
برخی پژوهشگران واژه «سور» در ترکیب «چهارشنبه‌سوری» را به‌معنای «جشن» می‌دانند، در حالی که دیگر پژوهشگران «سور» را شکلی دیگر از «سرخ» می‌دانند مانند گل سوری به معنای گل قرمز.
سور در زبان لری و کردی به معنای سرخ است و آن را نشانه‌ای از سرخ‌بودن آتش یا سرخی و سلامتی فرد می‌دانند.
در قدیم، یک یا دو روز پیش از آخرین چهارشنبه سال، مردم برای جمع آوری هیزم، بوته، خارشتر، برگ خرما، علف هرز یا ساقه برنج به بیرون می‌رفتند؛ بعدازظهر، پیش از شروع چهارشنبه سوری، هیزم‌ها را در حیاط خانه، میدان روستا یا شهر در دسته‌هایی یک، سه، پنج یا هفت عددی (همیشه در عددی فرد) به فاصله چند متری از هم می‌چیدند.
در غروب آفتاب یا اندکی پس از آن، هیزم‌ها آتش زده و مردان، زنان، و کودکان در حالی که «زردی من از تو، سرخی تو از من» می‌خوانند، از روی آن می‌پریدند، اعتقاد بر این است که چنین کاری، آن‌ها را در طول سال بعد، از بیماری مصون خواهد داشت.
از دیگر مراسم‌های چهارشنبه آخر سال در مناطق مختلف ایران میتوان به کوزه‌شکنی، قاشق‌زنی، فال‌گوشی، آجیل مشکل‌گشا و شال اندازی اشاره کرد.
اما متاسفانه در سال‌های اخیر چهارشنبه سوری با حرکت به سوی خشونت از اصالت خود فاصله گرفته‌است.
امروزه استفاده از مواد محترقه و آتش‌زا که برخی دست‌ساز و خطرناک هستند بسیار رایج است و جایگزین آیین‌های کهن شده‌است، در چند سال گذشته، این شب همواره دارای آمار آسیب‌دیدگی و گاهی دارای تلفات جانی بوده است.
مصدوم شدن ۶۰ نفر درآخرین چهارشنبه سال گذشته
رییس مرکزاورژانس و فوریتهای پزشکی استان البرز می‌گوید: از ۶۰ مصدوم چهارشنبه سوری سال قبل ۵۴ نفر به بیمارستان منتقل و ۶ نفر هم بصورت سرپایی مداوا شدند.
بابایی با اشاره به این که ۵۰ درصد مصدومان این شب افراد ۶ تا ۱۸ بودند می‌افزاید: ۱۶۲ نفر در سال ۹۷ و ۲۰۲ نفر هم در سال ۹۶ دچار حادثه شده اند.
رییس مرکزاورژانس و فوریتهای پزشکی استان ازمصدوم شدن ۶ نفر هم در اسفند ماه سال جاری بر اثر استفاده مواد محترقه خبر داد.
بابایی با اشاره به شرایط کرونا در کشور و تعطیلی مدارس می‌گوید: از دو ماه قبل برای آگاهی بخشی خطرات این شب با آموزش و پرورش هماهنگ کرده‌ایم تا محتوای آموزشی، بنر و پوستر‌های پیشگیرانه بر روی سامانه شاد بارگذاری شود.
او از جوانان خواست از خرید و استفاده از وسایل محترقه پرهیز کنند و جان و سلامت خود و دیگران را برای به دست آوردن شادی‌های لحظه‌ای به مخاطره نیندازند.
به گفته بابایی برخلاف تصور مردم ۵۱ درصد از مصدومیت‌های ناشی از مواد محترقه مربوط به ترقه‌های کوچک است و خانواده‌ها باید نظارت بیشتری بر رفتار فرزندانشان در این روز‌های پایانی سال داشته باشند.
بوی آتش در شب سور
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرج هم از آماده باش همه اتش نشانان در ۳۱ ایستگاه برای هرگونه حادثه احتمالی در شب چهارشنبه آخرسال خبر داد.
وحیدی در خصوص صدمات و آسیب‌های ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال هشدار داد و گفت: پارسال آتش نشانان ۱۸ عملیات اطفا حریق در شب چهارشنبه سوری داشته اند.
ملک محمودی از ساکنان منطقه عظیمیه می گوید: گاهی هم برگزاری چهارشنبه سوری با آلودگی صوتی، آسیب به تابلو‌ها و دیوار‌های شهر و ایجاد فضایی خشونت‌آمیز و تنش‌زا همراه است به‌طوری‌که از رفت‌وآمد در خیابان‌ها بیم و وحشت داریم.
حاملان مواد محترقه در چنگال قانون
سرهنگ جواد صفایی معاون عملیات فرماندهی انتظامی استان البرزهم معتقد است خانواده‌ها نقش کلیدی در پیشگیری از حوادث چهارشنبه آخر سال دارند و باید فرزندان خود را از اقداماتی که به آزار و اذیت دیگران می‌انجامد، بر حذر دارند.
سرهنگ صفایی با اشاره به کشف ۷۳۳ هزار و ۷۲۷ عدد انواع مواد محترقه در سطح استان البرز می‌گوید: پلیس البرز با آمادگی کامل تمام تلاش خود را به کار گرفته تا مردم چهارشنبه آخر سال رابا امنیت کامل سپری کنند.
معاون عملیات فرماندهی انتظامی استان البرز می افزاید: چنانچه افرادی اقدام به ایجاد راه بندان و مزاحمت برای مردم کنند، پلیس قاطعانه با عوامل بی نظمی برخورد می‌کند، ضمن آنکه اگر افرادی با خودرو اقدام به مزاحمت برای مردم کنند علاوه بر برخورد قانونی، خودروی آن‌ها نیز توقیف می‌شود.
چهارشنبه‌ای متفاوت
رییس بیمارستان مدنی کرج با اشاره به خطر استفاده از مواد منفجره و نیز همه گیری ویروس کرونا می‌گوید: مردم با برگزاری مراسم چهارشنبه سوری به آتش کرونا دامن نزنند.
دکتر رسولی با اشاره به ایثارگری و فداکاری کادر درمان در دوره شیوع کرونا گفت: مردم نیز با رعایت کردن مسائل ایمنی و برگزاری مراسم چهارشنبه سوری از ایجاد زحمت بیشتر و افزایش بار کاری پزشکان، پرستاران و کادر درمانی جلوگیری کنند.
او می‌افزاید: برای درمان هر یک درصد سوختگی در افرادی که دچار سوختگی می‌شوند هفت تا مبلغ ۹ میلیون تومان هزینه می‌شود لذا هر گونه بی توجهی در برپایی مراسم چهارشنبه سوری می‌تواند زیان‌های جانی و مالی سنگین برای خانواده و جامعه در پی داشته باشد.
رسولی می‌گوید: با توجه به شیوع بیماری کرونا و استفاده از الکل به عنوان ماده ضدعفونی کننده برای از بین بردن ویروس کرونا توصیه می‌شود که بچه‌ها از این ماده برای روشن کردن مواد مختلف در چهارشنبه سوری استفاده نکنند.
ممنوعیت تردد، کاهش حوادث
هر ساله مراسم چهارشنبه سوری تا پاسی از شب ادامه داشت، اما امسال با توجه به ممنوعیت تردد درون شهری از ساعت ۲۱ تا ۴ صبح انتظار میرود امسال چهارشنبه کم خطری داشته باشیم.