دادستان کل کشور ۱۷ آذر ۹۸ طی دستوری به نظام بانکی تاکید کرده است: در مورد آن دسته از واحدهای تولیدی که برای پروژهای وام گرفته اند و محل اجرای آن پروژه را در رهن بانک گذاشتهاند، اگر چنانچه قیمت محل، کفاف پرداخت بدهی شرکت را میدهد، به همان بسنده کنند و سایر وثیقهها و تضمینهای تولیدکننده را به اجرا نگذارند.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، در متن دستور حجت الاسلام و المسلمین محمدجعفر منتظری، آمده است:
مقام معظم رهبری همواره بر حفظ رونق تولید، ارتقای امنیت اقتصادی، حمایت از گردش چرخ کارخانجات و هموار کردن مسیر سرمایهگذاریهای قانونی تاکید کردهاند.
اگر بدون رضایت سرمایه گذار، زمین یا خانه شخصی او که ربطی هم به واحد تولیدی اش ندارد، در رهن بانک قرار گرفت، آن رهن صحیح نیست و میتوان فسخ کرد؛ مگر این که رهن با رضایت شخص سرمایه گذار و بدون اجبار داده شده باشد.
بر همین اساس، دادستانی کل کشور به نظام بانکی دستور داده است با استناد به ماده ۷۸۰ قانون مدنی، در مورد آن دسته از واحدهای تولیدی که برای پروژهای وام گرفته و محل اجرای آن پروژه را در رهن بانک گذاشته اند، اگر چنانچه قیمت محل، کفاف پرداخت بدهی شرکت را میدهد، به همان بسنده کنند و سایر وثیقهها و تضمینهای تولیدکننده را به اجرا نگذارند. پس اگر خود شرکت تولیدی راضی باشد، برای وصول بدهی، اولویت همواره با محل اجرای پروژه است و بانک به سراغ بقیه اموال و داراییهای سرمایه گذار نمیرود.
در این دستور آمده است: بر اساس قانونی که در ٢٧ خرداد ماه سال ١٣٨٠ به تصویب مجلس رسید، تولیدکنندگان اجباری ندارند املاک شخصی و هر آنچه غیر از محل و تجهیزات کارخانه را در قبال وامی که میگیرند، در رهن بانک بگذارند؛ بنابراین اگر بدون رضایت سرمایه گذار، زمین یا خانه شخصی او که ربطی هم به واحد تولیدی اش ندارد، در رهن بانک قرار گرفت، آن رهن صحیح نیست و میتوان فسخ کرد؛ مگر این که رهن با رضایت شخص سرمایه گذار و بدون اجبار داده شده باشد.
در دستور دادستان کل کشور به نظام بانکی تصریح شده است: در سال ۸۵ قانونی تصویب شد که" قانون منطقی کردن نرخ سود تسهیلات بانکی" نام گرفت. بر اساس این قانون، گرفتن وثیقه از تولیدکننده توسط بانکها، خارج از داراییهای موجود در محل کارخانه و مرتبط با فرایند تولید، خلاف است؛ بنابراین اگر صرفا از زاویه نظم و قانون هم به موضوع نگاه کنیم، خواهیم دید که به گرو گرفتن داراییهای شخصی تولید کننده به بهانه پرداخت تسهیلات بانکی به او تخلف به حساب میآید.
دادستان کل کشور افزوه است: اگر ارزش ریالی آنچه نزد بانک به رهن گذاشته شده، بر اساس نظر کارشناس، کفاف تسویه بدهی تولید کننده را بدهد، بانک حق ندارد حسابهای شرکت را مسدود کرده و یا از ارایه دسته چک به شرکت خودداری و یا مدیر شرکت را ممنوع الخروج کند؛ که اگر چنین کند، به جرم "ممانعت از حق" و "سلب آزادی مشروع افراد" تحت تعقیب کیفری قرار میگیرد.
وی همچنین تاکید کرده است: مطابق بخشنامه شماره ۱۰۲۶۴ ریاست جمهوری و حکم شماره ۶۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری همچنین بخشنامه شماره ۱۵۸۷۱۶/۹۸- ۱۳۹۸/۵/۱ بانک مرکزی، مادامی که محل اجرای پروژه و داراییهای شرکت کفاف تسویه بدهی آن را میدهد، بانکها حق ندارند به سراغ داراییهای دیگر تولید کننده بروند و مابقی تضمینات او از قبیل چک و سفته اش را به اجرا بگذارند.
دادستان کل کشور اعلام کرده است: ماده ۲۹۰ قانون مدنی، قانون "عدم الزام سپردن وثیقه ملکی به بانک ها" و قانون منطقی کردن نرخ سود تسهیلات بانک سه سند قوی در این رابطه است و در کنار این قوانین، بخشنامه شماره ۱۰۲۶۴ ریاست جمهوری مورخ ۱۳۷۳/۷/۲ و دادنامه شماره ۶۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و بخشنامه بانک مرکزی به شماره ۱۵۸۷۱۶/۹۸- ۱۳۹۸/۵/۱۰ هم موجود است؛ بنابراین اگر مسئولان بانکها از هر یک از این قوانین یا مقررات تخلف کنند، ممکن است مجازاتهایی از قبیل انفصال از خدمت و محرومیت از مشاغل حکومتی در انتظارشان باشد.