درمان Self Injury:
افرادی که اقدام به خود زنی می‌نمایند اکثراً مبتلا به بیماری‌های مغزی، عقب ماندگی ذهنی، مشکلات ارگانیک یا اعتیاد هستند و خودزنی‌های مکرر این بیماران گاهی حتی به معلولیت منتهی می‌گردد.
تحقیقات بر روی این گروه از بیماران نشان می‌دهد که اغلب دچار اختلال دیگری نیز از جمله اختلالات خلقی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواسی اجباری، اختلال استرس پس از سانحه، اختلالات تجزیه‌ای، اختلالات خوردن، اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اسکیزوفرنیا و اختلال اسکیزوفرنیفرم، سوءمصرف و وابستگی به مواد، هستند عوامل بیولوژیک مانندکاهش سروتونین یا متابولیت‌های آن در مغز منجر به افزایش رفتار‌های تکانه‌ای می‌شود بین خود زنی و خشونت به خود و متابولیتی بنام ۵HIAA نیز ارتباط‌هایی وجود دارد.
دارو‌های SSRI باعث افزایش خویشتنداری و کاهش خودزنی در این افراد می‌شود اختلال سیستم افیونی درون مغز نیز در این اختلال مهم شمرده شده است دو فرضیه در اینمورد وجود دارد یکی از خطرات همراه با Self Injury معتاد شدن به آن است و زمانی که خودزنی به صورت عادت باشد کنار گذاشتن آن بسیار دشوار است. Self Injury مانند دیگر اعتیاد‌ها نیاز به یاری و درمان حرفه‌ای دارد. پیدا کردن پزشکی که در مورد Self Injury تخصص داشته باشد امری ضروری است.
درمان خودزنی میتواند شامل موارد زیر باشد:
روان درمانی: مشاوره میتواند به فرد در توقف خودزنی کمک کند. CBT (نوعی روان درمانی) میتواند به فرد بیاموزد که احساسات خود را به صورت سالم مهار کند.
هر دو روش شناختی ـ رفتاری تلفیقی با مدیریت خشم و روش شناختی ـ رفتاری از نظر روز‌های ماندن در درمان، میزان بازگشت علائم و میل مصرف مواد از روش دارو درمانی (مصرف نالترکسون) موثرتر هستند. همچنین روش درمان شناختی- رفتاری تلفیقی با مدیریت خشم نسبت به روش شناختی رفتاری از نظر روز‌های ماندن در درمان، شدت علائم، میل به مصرف مواد، سبک‌های مقابله‌ای و میزان خشم موثر بوده است.
روشهای درمانی شناختی ـ رفتاری تلفیقی با مدیریت خشم، به شکل قابل توجهی اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری و دارو درمانی را در زمینه پیشگیری از بازگشت دوباره علائم بیماری و سایر شاخص‌های مربوط به بهبودی، از جمله وابستگی به مواد مخدر بالا می‌برد.
درمان رفتار دیالکتیکی: DBT نوعی درمان فردی یا گروهی است که به اشخاص کمک کند بر تمایلات خودویرانگر (مانند خودزنی) فائق آیند، راه‌های تحمل سختی را یاد بگیرند و مهارت‌های جدید سازگاری مانند مراقبه را بیاموزند.
درمان اضطراب پس از رویداد‌های ناگوار (PTSD): این نوع تراپی میتواند برای افراد مبتلا به خودزنی که سابقه سوء رفتار یا رابطه جنسی با محارم را دارند مفید باشد.
گروه درمانی: صحبت کردن درمورد بیماریتان در گروهی که متشکل از افرادی با مشکلات مشابه است میتواند در کاهش شرمساری ناشی از خودزنی مفید باشد و از بروز سالم احساسات حمایت کند. گروه درمانی میتواند شرم و خجالت ناشی از Self Injury را کاهش دهد و همچنین باعث شود فرد احساسات خود را به درستی تخلیه کند.
خانواده درمانی: این نوع تراپی به سوابق تنش‌های مربوط به خودزنی در خانواده میپردازد و میتواند به اعضای خانواده کمک کند که به صورت مستقیم و بی پرده با هم ارتباط برقرار کنند.
خانواده درمانی از دو جهت میتواند به فرد کمک کند: اول اینکه سوابق و یا خاطراتی که فرد را دچار استرس می‌کنند، در خانواده مطرح نشوند.
دوم اینکه اعضای خانواده می‌آموزند که بی رنگ و بدون قضاوت با یکدیگر رابطه بر قرار کنند.
هیپنوتیزم و سایر تکنیک‌های خود آرام سازی: این شیوه‌ها در کاهش استرسی و تنشی که پیش از بروز خودزنی پدیدار میشوند مفید هستند
درمان دارویی: دارو‌های ضد افسردگی یا ضداضطراب میتوانند در کاهش پاسخ‌های ناگهانی به استرس استفاده شوند. استفاده از دارو‌های SSRI در افسردگی‌های شدید میتواند میل به خودزنی را کاهش دهد. در موارد شدید افسردگی یا اضطراب، دارو‌های ضد افسردگی وضد اضطراب، موثرند.
بستری بیمار: در موارد شدید بیماری، بستری کردن بیمار میتواند یک راه حل باشد.
آینده افرادی که درگیر خودزنی هستند به کجا میرود؟
پیش بینی برای رفتار‌های آسیب زننده به خود، به تناسب وضعیت جسمی و روحی شخص متغیر است. مهم است عواملی که منجر به رفتار‌های آسیب زا میشوند شناسایی شده و اختلالات شخصیتی موجود در فرد شناخته و درمان شوند.