کاهش شدید سطح آبهای زیرزمینی بر اثر برداشت بی رویه از این منابع، مهم ترین علت فرونشست زمین یا همان زلزله خاموش در استان سمنان است.
به گزارش گروه عکس خبرگزاری صدا وسیما؛ از آنجا که بالغ بر ۵۵ درصد آب مصرفی کشور از سفرههای زیر زمینی تامین میشود،حفر چاههای متعدد و عموماً غیر مجاز و برداشتهای بدون محدودیت که بیش از تغذیه سالانه است تراز منفی بسیاری از دشتهای کشور را رقم زده است؛ طوری که در ۴۷ سال اخیر مخازن زیرزمینی آب کشور با کسری ۱۱۰ میلیارد مترمکعبی مواجه شدهاند که چیزی حدود ۹۵ میلیارد مترمکعب آن مربوط به ۲۰ سال گذشته است. همین امر باعث خالی شدن سفرههای زمینی و افت آبهای زیرزمینی علاوه بر خشک شدن قنات ها، کاریزها و چشمه ها، حرکت لایههای آب شور به سمت منابع شیرین و تغییر کیفیت آب به شوری و تلخی را سبب شده است، اما این رخ دادها حاصل نگاه اولیه جامعه است در صورتی که در نگاه عمیقتر متوجه خطر فرونشست زمین به علت خالی شدن لایهها و خللهای زمین خواهیم بود که این نشستها علاوه بر تخریب، برگشت ناپذیری منابع زیرزمینی را نیز رقم خواهد زد.
بررسیهای اولیه نشان از بیشترین تغییرات نرخ فرونشست زمین در دشتهای سمنان، میامی و دامغان در این استان دارد.زمانی که پدیده فرو نشست در منطقه ای رخ داد امکان بازگشت زمین به حالت قبل از آن وجود ندارد.در چند دهه اخیر توسعه سریع کشاورزی و افزایش نیاز آبی باعث استحصال بیرویه و افت سطح آب زیرزمینی در دشت سمنان شده است.کسری مخزن آب زیرزمینی در استان سمنان به ۱۴۳ میلیون متر مکعب در سال میرسد و عامل اصلی بحران آب اضافه برداشتهای مستمری است که توسط چاههای عمیق از آبخوان اصلی دشتها انجام شده است.در استان سمنان حدود یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب در سال تولید می شود که ۸۷ درصد در بخش کشاورزی، حدود هشت درصد در بخش صنعت و خدمات و حدود پنج درصد در بخش آب آشامیدنی مصرف میشود.فرونشست زمین به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی بوده که در ۲۰۹ دشت از دشتهای کشور از جمله تهران، مشهد، کاشان، سمنان و رفسنجان رخ داده است.کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی در اثر برداشت بی رویه از این منابع، مهمترین دلیل فرونشست زمین در استان سمنان است.۱۳ دشت از ۲۶ دشت استان ممنوعه بوده و سهم آب های زیرزمینی از تامین آب در استان بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد است در شرایطی که اگر این میزان ۴۰ درصد باشد بحران محسوب میشود.در برخی مناطق دشتی، این پدیده عامل خطر برای زیرساختها است.