به گزارش خبرنگار حوزه شورا‌های عالی گروه علمی فرهنگی هنری
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر سعید رضا عاملی در نشست سیزدهم شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور که به صورت حضوری و مجازی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد با تأکید بر لزوم شناسایی عوامل اجرانشدن کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش افزود: برای رفع موانع اجرای این سند در قدم اول شناسایی کامل این موانع و بعد ارائه راهکار برای حل این مسئله یک ضرورت است. همچنین برای ارزیابی میزان اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیاز به یک روش کارآمد داریم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدا با تبریک ایام الله دهه فجر انقلاب اسلامی، ابراز امیدواری کرد: مسئولان و مردم قدردان نعمت‌های خداوند و انقلاب اسلامی باشند و برای حفاظت از ارزش‌های انقلاب اسلامی و پیشرفت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از هیچ تلاشی دریغ نکنند.
وی در ادامه با اشاره به تصویب اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در جلسه ۸۳۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار داشت: تأکید داریم تأسیس این سازمان منجر به بزرگ شدن حجم دولت و افزایش نیروی انسانی نشود، لذا در اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت تصریح شده که اداره بخش خصوصی طبق روال گذشته بر عهده همان بخش خصوصی و البته بر اساس ضوابط و استاندارد‌های تعیین شده توسط سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: طبق گزارش‌های اعلامی، بین ۸۵ تا ۹۰ درصد از اعتبارات دولتی به بخش حقوق و دستمزد پرداخت می‌شود که این امر منجر به اختلال در امور برنامه‌ای دولت می‌شود لذا در اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت بر افزایش نیافتن نیروی انسانی دولت در پی تأسیس این سازمان تأکید شده است.
وی ادامه داد: طبق اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، گروه سنی کودک به «گروه سنی کودکی یک» که شامل سن صفر تا پایان ۳ سالگی و «گروه سنی کودکی دو» که شامل سن آغاز ۴ سالگی تا پایان ۶ سالگی است، تقسیم و تعریف شده است.
دکتر عاملی افزود: در اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک بر نقش محوری و مسئولیت خانواده در تربیت دوران کودکی تأکید شده و همچنین مسئول تعلیم و تربیت «گروه سنی کودکی دو» بر عهده آموزش و پرورش است. البته سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک مسئولیت جدی در خصوص تقویت دانش خانواده نسبت به امور تعلیم و تربیت کودکان دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: عنوان سازمان بودن برای سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک جنبه اختصاصی و تخصصی بودن این حوزه را نیز فراهم کرده است.
دکتر عاملی در مورد هیئت امنای سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک اظهار داشت: پیشبینی شده است در ترکیب اعضای هیئت امنای این سازمان دو نماینده از انجمن اولیاء و مربیان، دو نماینده از اتحادیه مهد‌های کودک و نماینده‌ای از مرکز مدیریت حوزه علمیه قم حضور داشته باشند.
وی ابراز امیدواری کرد: اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور به زودی ابلاغ و همچنین تخصیص اعتبار در بودجه ۱۴۰۰ برای این سازمان لحاظ شود.
دکتر عاملی درمورد دستور جلسه که به ارائه گزارش بررسی میزان اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اختصاص داشت، گفت: شایسته نیست که بعد از تصویب و ابلاغ سند‌های بالادستی، ارزیابی و گزارش نظارتی از روند اجرای این اسناد ارائه نشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: یکی از دلایل تهیه نکردن و ارائه نشدن گزارش نظارتی از روند اجرای اسناد عدم تعیین شاخص برای اندازه‌گیری میزان اجرایی‌سازی اسناد است.
دکتر عاملی خاطرنشان کرد: شورای تحول و نوسازی نظام آموزش و پرورش کشور برای اجرایی شدن کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش احیا شد و جای خوشحالی است که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش روی میز شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار دارد.
وی با تأکید بر لزوم شناسایی عوامل اجرانشدن کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش افزود: برای رفع موانع اجرای این سند در قدم اول شناسایی کامل این موانع و بعد ارائه راهکار برای حل این مسئله یک ضرورت است. همچنین برای ارزیابی میزان اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیاز به یک روش کارآمد داریم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: با مدل ارزیابی ناظر بر «سند، هدف و فرآیند» در تهیه گزارش نظارتی از روند اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ارزیابی راهبردی انجام خواهد شد و می‌توان سنجید که اهداف سند به عنوان مثال برای معلم و دانش‌آموز که دارای اهمیت محوری در سند هستند، تحقق یافته است یا خیر؟
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: آموزش و پرورش پایه تحولات اجتماعی کشور، پیشرفت جامعه و تعلیم و تربیت اسلامی است لذا اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیازمند حمایت‌های مالی و همکاری سایر نهاد‌های مربوطه است.
دکتر عاملی با بیان اینکه موضوع تحول در نظام تعلیم و تربیت بسیار حائز اهمیت است، تأکید کرد: روش‌های تعلیم و تربیت در کشور نیاز به اصلاح دارد و امید است در شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور به سرانجام رسد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر لزوم شناسایی اهداف مؤثر اسناد بالادستی تأکید و خاطرنشان کرد: گاهی اوقات با اجرایی شدن ۱۰ درصد یک سند، ۹۰ درصد اهداف آن سند تأمین می‌شود که برای تحقق این امر نیاز است اهداف مؤثر سند شناسایی و بر روی آن تمرکز شود. به عنوان مثال مهم‌ترین حوزه برای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش «معلم» است و باید بر روی این موضوع تمرکز شود.
وی در پایان با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری «مدظله‌العالی» مبنی بر قانونی بودن مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مشکلی از لحاظ قانونی وجود ندارد، اما باید برای هر چه بهتر اجرایی شدن این سند، الزامات اجرایی شدن آن مانند تخصیص و تأمین منابع مالی توسط مجلس و سایر نهاد‌های مربوطه لحاظ شود.
در ادامه دکتر حسن قدسی پور معاون نظارت و ارزیابی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ارائه گزارشی با عنوان «بررسی میزان اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» پرداخت و اظهار داشت: برای تهیه این گزارش مکاتباتی با وزارت آموزش و پرورش و شورای عالی آموزش و پرورش از طرف ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد.
وی در ادامه برای بهبود روند کار و ارائه گزارش دقیق از روند اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش پیشنهاد داد: بهتر است این گزارش ترکیبی از گزارش اجرایی‌سازی و گزارش اجرا باشد و گزارش اجرا نیز به صورت مجزا ارائه شود.
دکتر قدسی پور افزود: برای اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نقشه راه قابل قبولی توسط وزارت آموزش و پرورش ارائه شده است، اما به نظر می‌رسد که بهتر است تغییرات نقشه راه که مصوب شورای عالی آموزش و پرورش است مجدداً به تصویب شورای عالی مذکور برسد و تقسیم کار ملی نیز در مورد آن‌ها انجام و به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شود.
در ادامه دکتر عباس صدری رئیس مدیر دفتر منطقه‌ای آیسسکو با ارائه توضیحاتی از تاریخچه روند تدوین و تصویب سند تحول بنیادین اظهار داشت: در یک دوره‌ای چارچوب‌های روند تدوین سند به ۶ زیرنظام تفکیک و مقرر شد برای هر ۶ زیرنظام برنامه تدوین شود.
وی افزود: هر سند بالادستی برای اجرای کامل نیاز به برنامه برای استقرار و اجرا دارد و همچنین تدوین یک ساختار اجرایی برای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش یک ضرورت است.
دکتر صدری تأکید کرد: برای اجرای سند تحول بنیادین تدوین برنامه و تکلیف برای سه لایه بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی نیاز است و صرفاً نباید به نظارت و ارزیابی لایه بالادستی بسنده کرد، به عنوان مثال باید بررسی شود که مدارس برای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش چه اقداماتی انجام داده و میزان پیشرفت کار تا چه حد بوده است.
همچنین دکتر علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در این جلسه اظهار داشت: مشخص است که در تدوین اسناد بالادستی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی ساعت‌ها کار کارشناسی، علم و دانش بسیار توسط اساتید و صاحبنظران صرف می‌شود، اما از طرفی علاوه بر خلق سند، نیاز به حفاظت و به سرانجام رساندن و اجرای سند نیز بسیار حائز اهمیت است.
وی به زیرنظام‌های شش‌گانه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اشاره و تصریح کرد: برای اجرایی شدن هرچه بهتر و کامل این ۶ زیرنظام تصویب الزامات اجرایی نیاز است.
در ادامه دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه تهیه گزارش نظارتی از میزان اجرای اسناد اقدام بسیار شایسته‌ای است، افزود: هر سند شامل اقدامات فرهنگ‌ساز، اقدامات بسترساز و اقدامات پیاده‌سازی است.
وی ادامه داد: اقدامات بسترساز شامل قوانین، دستورالعمل‌ها، نظام‌ها، ابزارهاست و همچنین اقدام پیاده‌ساز به معنای اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در مدارس است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی پیشنهاد داد: برای پیاده‌سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از ظرفیت شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور استفاده شود و این شورا نیز بر روند اجرای سند نظارت داشته باشد.
همچنین دکتر علم‌الهدی دبیر شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور در این جلسه اظهار داشت: در تعلیم و تربیت اسلامی تمرکز بر روی معلم است و بر تهیه و تولید محتوا توسط معلم تأکید دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر چندین معاونت در وزارت آموزش و پرورش برای تولید محتوا وجود دارد که این ساختار در تضاد با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است چرا که اصل تحول در معلم است.
دکتر علم‌الهدی افزود: همچنین والدین نیز باید برای تربیت فرزندان تعلیم ببینند چرا که ثابت شده اصل تربیت بر عهده والدین است و والدین بر پذیرش باور‌ها و اعتقادات اولیه فرد بسیار تأثیرگذار هستند.
دبیر شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور با بیان اینکه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، سند نقشه جامع علمی کشور و... باید یکدیگر پیوند دارند، تصریح کرد: اجرای این اسناد به یکدیگر مرتبط است.
وی خاطرنشان کرد: امکان ارتقاء و به روزرسانی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در آن پیشبینی شده است. همچنین برای اجرایی شدن هر چه بیشتر این سند نیاز به عزم ملی داریم و نباید صرفاً از وزارت آموزش و پرورش این موضوع مطالبه شود.
دکتر حسین کچوییان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه تأکید کرد: باید عوامل مانع از اجرایی شدن شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش شناسایی شود و بعد اقدام و فرآیند لازم برای اجرایی شدن ارائه شود.
وی افزود: باید مسئولان نظام به خصوص مسئولان حوزه تعلیم و تربیت به این باور برسند که اصل پیشرفت و توسعه کشور به حوزه آموزش و پرورش بستگی دارد.