به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما مرکز آبادان، شهرستان آبادان دارای سه دهستان، ۲۶ روستا و سه شهر است. این شهرستان حدود ۳۰۰ هزار نفر جمعیت را در خود جای داده است، جمعیت آبادان ۵/۶ درصد جمعیت استان خوزستان را تشکیل میدهد. ۱۷ درصد جمعیت آن در روستاها هستند.
شهرستان خرمشهر هم با دو شهر و ۴۹ روستا بیش از ۱۷۰ هزار نفر جمعیت دارد. جمعیت خرمشهر ۷/۳ درصد از جمعیت استان خوزستان را تشکیل می‌دهند و ۱۹ درصد جمعیت این شهرستان در روستاها هستند. نسبت خانوار در شهرستان خرمشهر ۸۳/۴ نفر است این میزان در مقایسه با کل کشور، نشان‌دهنده بعد خانوار بالاتر هر این شهرستان است و نسبت به کل استان، خانواده‌های کم جمعیت‌تری دارند.
نسبت خانوار در شهرستان آبادان ۷/۴ درصد است. این میزان در مقایسه با کل کشور، نشان‌دهنده بعد خانوار بالا دراین شهرستان است؛ که نسبت به کل استان، خانواده‌های کم جمعیت‌تری دارند. (بعد خانوار استان: ۹۳/۴ نفر)
شهرستانهای آبادان و خرمشهر ، در جنوب غربی ترین نقطه کشور و در منطقه ای بسیار گرم و خشک قرار دارند و به دلیل نزدیکی به خلیج فارس از رطوبت بالایی نیز برخوردار هستند. این رطوبت در بهار و تابستان کمتر از پائیز و زمستان است. رطوبت در تابستان گاهی تا ۱۰۰ درصد هم می رسد.
این دو شهرستان از مناطق کم بارش کشور هستند که عمده همین بارندگی هم به رگبارهای زودگذر اختصاص دارد. بعضی مواقع این باران توأم با تگرگ است. میزان بارندگی در طول ده سال آمارگیری حد فاصل سالهای ۱۳۴۳ تا۱۳۵۳، بین ۶/۵۴ تا ۷/۳۵۳ میلی متر در نوسان بوده‌است. متوسط بارندگی سالانه ۳/۱۴۶ میلیمتر گزارش شده است. گزارش دیگر این میزان بارندگی را در سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ به طور متوسط بین ۲۰۰ تا۲۵۰ میلیمتر نشان داده است
حداکثر گرما در آبادان و خرمشهر بیش از ۵۰ درجه و شدت آن از تیر تا پایان شهریور ماه است. اختلاف گرمای شب و روز ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و آب و هوای متغیر و غیر قابل پیش‌بینی دارد.
هر دو شهرستان در نقطه صفرمرزی قرار داشته و در غرب خود با کشور عراق همسایه هستند . این امر از لحاظ امنیتی منطقه را در شرایط خاصی قرار داده است . اهمیت و حساسیت آن را دو چندان کرده است. این وضعیت همچنین فرصت مناسبی برای تجارت با خارج ازکشور را برای این دو شهرستان فراهم کرده است.
پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی توطئه های دشمنان مجال عمران و آبادانی در شهرهای آبادان و خرمشهر را نداد و آغاز جنگ تحمیلی خسارات فراوانی به این دو شهرستان وارد کرد. اما پس از پایان جنگ ، بازسازی شهرهای آبادان و خرمشهر آغاز و اقدامات بزرگی در این دو شهرستان انجام شد.
منطقه آزاد اروند:ایجاد منطقه آزاد اروند یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی در شهرستان های آبادان و خرمشهر است . منطقه آزاد اروند در چهارم
مردادماه سال ۱۳۸۳ فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد. این منطقه در ابتدا بخش‌هایی از شهرستان آبادان و خرمشهر که دارای زیرساخت‌های صنعتی، تجاری و توریستی است را در خود جای داده بود، اما در نخستین سفر رییس جمهور حسن روحانی به خوزستان شهرهای آبادان و خرمشهر نیز جزء منطقه آزاد اروند اعلام شدند.
با اضافه شدن شهرهای آبادان و خرمشهر به منطقه آزاد اروند، وسعت این منطقه از ۱۷ هزار و ۲۰۰ هکتار به دو برابر افزایش پیدا کرد که کل شهرهای آبادان وخرمشهر، پالایشگاه آبادان و شهرک‌های صنعتی دو شهر را در برمی گیرد. همچنین کل اراضی شلمچه از نقطه مرزی تا بندر خرمشهر نیز در محدوده منطقه آزاد اروند قرار دارد.
پالایشگاه آبادان:گرچه پالایشگاه آبادان سازه صنعتی عظیم مربوط به قبل از انقلاب است اما این پالایشگاه در دوران جنگ تحمیلی بطور صد درصد نابود شد. زیرا دشمنان انقلاب سعی داشتند تا با ضربه زدن به صنایع کشور ایران را از نظر اقتصادی به ورطه نابودی بکشانند اما متخصصان پرتوان کشورمان همه طومارها و محاسبات دشمنان را برهم زدند و با همتی مثال زدنی پالایشگاه آبادان را پس از جنگ تحملی بطور کامل با تجهیزات نوین احیا کردند..
پالایشگاه آبادان هم اکنون نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. این پالایشگاه روزانه بیش از ۴۰۰ هزار بشکه انواع فرآورده‌های نفتی تولید می‌شود. هم اکنون به طور میانگین روزانه ۱۵ میلیون لیتر بنزین- ۱۹ میلیون لیتر نفت گاز (گازوییل) و ۳ میلیون لیتر نفت سفید در این پالایشگاه تولید می‌شود.
همچنین پالایشگاه آبادان تنها پالایشگاه کشور است که توانایی تبدیل نفت سنگین به فرآورده نفتی را دارد. کارشناسان این پالایشگاه در صدد کاهش تولید نفت کوره ، به روز رسانی و مدرن کردن پالایشگاه و افزایش سودآوری به عنوان اهداف و برنامه های پیش بینی شده در این پالایشگاه هستند.
در حال حاضر این پالایشگاه از ظرفیت بخش های دانشگاهی و غیر نفتی در تولید قطعات مورد نیاز خود بهره می برد. متخصصان پالایشگاه آبادان بر این باور هستند که توان تولید بالای ۹۰ درصد از قطعات مورد نیاز پالایشگاه ها ی سراسر کشور را دارند
پالایشگاه آبادان خوراک اکثر پتروشیمی ها از جمله آبادان و ماهشهر و برخی پتروشیمی های خارج از خوزستان را تامین می کند.
پتروشیمی آبادان :پتروشیمی آبادان هم در دوران جنگ سرنوشتی همچون پالایشگاه آبادان داشت اما همت متخصصان ما بسیار توانمندتر از توطئه دشمنان بود و این صنعت مهم منطقه پس از دوران دفاع مقدس دوباره احیا شد.
پتروشیمی آبادان امروزه با تولید بیش از ۱۵۰ هزار تن انواع فراورده‌های پتروشیمی از جمله پی وی سی و پلی اتیلن و نیز بسیاری محصولات شیمیای دیگر، نقش مهمی در تامین نیاز‌های داخلی کشور ایفا می‌کند.
ظرفیت کنونی تولید در مجتمع پتروشیمی آبادان ۱۸۰ هزار تن برابر ۶۰ درصد ظرفیت اسمی این پتروشیمی است و هم اکنون ظرفیت تولید ۱۱۰ هزار تن پی‌وی‌سی، ۶ هزار تن کاستیک سودا و ۱۰ هزار تن دی دی بی در این مجتمع وجود دارد .
مجتمع پتروشیمی آبادان علاوه بر تامین نیاز کشور به فرآوردهای پتروشیمی بخشی از آن را به بازارهای هدف خارجی صادر می‌کند و این مجتمع با آمادگی کامل در حال تولید و بر اساس شرایط فرآیندی و به صورت مرحله‌ای در حال افزایش ظرفیت تولید است.
شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران:از دیگر صنایع مهم منطقه شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران واقع در خرمشهراست. بدون شک این شرکت یکی از بزرگترین سرمایه گذاری های کشور پس از انقلاب در شهرستان خرمشهر است . این شرکت بزرگ در زمینه ساخت سکوهای نفتی و گازی فعالیت دارد و توانسته است بسیاری از سکوهای عظیم نفتی و گازی را با تکیه بر توانمندی متخصصان داخلی تولید کند.
با تلاش کارکنان شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران واقع در خرمشهر سکوهای نفتی و گازی عظیمی در این شرکت ساخته و راهی خلیج فارس شد.
از جمله این سکو‌ها می‌توان به فازهای ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی، میدان فروزان و سکوهای نفتی بهرگانسرنام برد.نیروگاه گازی:
نیروگاه‌های گازی آبادان و خرمشهر نیز از جمله کارخانه‌های مهم منطقه هستند که پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در منطقه ساخته شدند. نیروگاه گازی آبادان شامل چهار واحد با ظرفیت اسمی هر واحد ۴/۱۲۳ مگاوات درکیلومتر هشت جاده آبادان - ماهشهر قرار دارد. در حال حاضر ظرفیت تولیدی نیروگاه گازی آبادان بیش از ۴۹۳ مگاوات است و ۱۶ درصد برق استان خوزستان و ۵/۲ درصد برق کشور را تامین می‌کند.
نیروگاه سیکل ترکیبی خرمشهر هم به ظرفیت ۱۴۵۰ مگاوات، در منطقه آزاد اروند و در زمینی به مساحت ۱۳۰ هکتار در سه فاز تعریف و عملیات اجرایی و احداث آن از سال ۱۳۸۶ آغاز شد. در راستای توسعه و آبادانی مناطق جنگ زده و ایجاد اشتغال در مناطق محروم جنوب کشور، این پروژه متشکل از ۶ واحد گازی هر یک به ظرفیت نامی ۱۶۲ مگاوات و ۳ واحد بخار هریک به ظرفیت نامی ۱۶۰ مگاوات تعریف و اولین واحد گازی این نیروگاه در سال ۱۳۸۷ وارد مدار شد.
هم اکنون فازهای اول و دوم، شامل ۶ واحد گازی به صورت کامل در مدار قرار گرفته و قرارداد ای پی سی بخش بخار (فاز سوم) جهت تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی منعقد شده است.
سایت صنعتی اروند:سایت صنعتی منطقه آزاد اروند با مساحت ۸۶۰۰ هکتار به دو بخش سایت صنعتی آبادان و سایت صنعتی خرمشهر تقسیم بندی شده است که بارزترین ویژگی آن عبور رودخانه کارون و کانال های آبرسانی از میان سایت صنعتی است.
سایت صنعتی آبادان با مساحتی معادل ۵۰۰۰ هکتار در قسمت شرقی رودخانه کارون و سایت صنعتی واقع شـده اسـت که تا کنون حدود ۴۰۰ هکتار آن به واحدهای صنعتی واگذار شده است که در حال ساخت کارگاههای تولیدی و یا در حال تولید و فعالیت است.
سایت صنعتی خرمشهر هم با مساحتی بالغ بر ۳۶۰۰ هکتار ، شامل شهرک صنعتی خرمشهر با وسعت ۱۲۰۰ هکتار ، منطقه ویژه اقتصادی سابق با وسعت ۱۶۰ هکتار و ما بقی اراضی موجود که در اختیار منطقه آزاد بوده و آماده واگذاری است. این سایت با دیواری به طول ۲۴ کیلومتر کاملاً فنس کشی شده است و مزیت اصلی آن ، امکان استقرار گمرک و بهره مندی واحد های تولیدی مستقر از مزایای منطقه آزاد است..
طرح تولید نیشکر:یکی دیگر از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی در منطقه ایجاد بزرگترین طرح تولید نیشکر و صنایع جانبی در منطقه است .
این صنعت بزرگترین طرح توسعه نیشکر در کشور با پتانسیل بالای تولید است که در عرصه های جهانی رقابت می کند.
یکی از کارخانه‌های کشت و صنعت نیشکر با نام میرزا کوچک خان درمحدوده شهرستان خرمشهر است. جلگه اى بودن و مستعد بودن خاک برای کشت نیشکردراستان خوزستان باعث شد ۴۴ هزار و ۵۰۰ هکتار زمین با تولید سالانه ۷۰۰ هزار تن شکر خام و اشتغالزایی ۱۵ هزار نفر زیر کشت این محصول رود.
علاوه بر نیشکر، شکر وصنایع جانبی آن مانند خوراک دام ، کاغذ ، ام دی اف ، الکل ، خمیرمایه ، باگاس و ملاس نیز در این مجتمع تولید می شود .
صنايع دريايي
صنایع دریایی شهید موسوی خرمشهر نیز از صنایع دریایی فعال و توانمند منطقه است که توسط وزارت دفاع در سال ۱۳۸۳ ساخته شد. کشتی‌های سنگِین ۲۲ هزار تنی، سکوهای حفاری، سازه‌های فراساحلی و ساحلی، انواع لندینگ کرافت، دوبه وشناور‌های صیادی و باری کشور در این مجتمع ساخته می‌شود و تولیدات آن قابل رقابت با شناورهای دریایی کشورهای پیشرفته است.
همچنین شرکت کشتی سازی اروندان خرمشهر دیگر کارخانه کشتی سازی منطقه است ایران جزو هفت کشور برتر جهان و تنها سازنده شناور کاتاماران در خاورمیانه است که پس از چند کشوراروپایی و استرالیا در رتبه هفتم جهان قرار دارد. شناورهای کاتاماران ایران در شرکت کشتی سازی اروندان خرمشهر ساخته می شود.
کشتی باربری لندینکرافت، شناور کروبوت و نیز شناورهای تشریفاتی از دیگرساخته‌های شرکت کشتی سازی اروندان است که از سال ۱۳۶۹ تاکنون بیش از ۱۲۰ فروند از آن‌ها ساخته شده است.
پایانه صادراتی شلمچه:پس از دوران دفاع مقدس مرز شلمچه به عنوان یکی از پایانه های صادراتی در نظر گرفته شد و حجم کالاهای صاداراتی از مرز شلمچه روز بروز افزایش یافت لذا باتوجه به افزایش روز افزون صادرات در مرز زمینی شلمچه وتشویق و ترغیب بازرگانان به صادرات از این مرز، باراندازی به منظور تخلیه و بارگیری کالاهای صادراتی به وسعت سه هکتار راه اندازی شد
که سپس این بارانداز به ۱۳ هکتار وسعت یافت و هم اکنون صد‌ها میلیون دلار کالای غیر نفتی از مرز شلمچه به خارج از کشور صادر می‌شود.پایانه مسافری شلمچه:همچنین در سال ١٣٩٤ عملیات ساخت بزرگترین سالن مسافری مرزی كشور در این پایانه به مساحت ٧٥٠٠ متر مربع در ١٦ ماه با توان و همت پیمانكاران و مشاوران داخلی و با نظارت اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان خوزستان ساخته و آماده شد كه روزانه برای پذیرش بیش از ۵۰ هزار زائر آمادگی دارد.
دانشگاه ها:
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر یک دانشگاه دولتی در شهرستان خرمشهر یکی از دستاوردهای مهم فرهنگی پس از انقلاب در این شهرستان است. در حال حاضر ۲ هزار دانشجو و ۱۱۰ استاد در این مرکز فعالیت می‌کنند.
بر اساس تحلیل‌های انجام شده این مرکز تاکنون ۱۰۳۹ مقاله علمی در نشریات و همایش‌های داخلی منتشر کرده است.
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر صاحب امتیاز و ناشر یک مجله تخصصی است و تاکنون همایش‌های زیاد تخصصی توسط دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر برگزار شده است. علاوه بر این تاکنون حدود ۱۰۰ مقاله معتبر بین المللی نیز از این مرکز استخراج شده است..
دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان هم در ۱۲ اسفند ماه سال ۱۳۶۴ تاسیس و فعالیت آموزشی خود را با برگزاری دوره‌های تک رشته‌ای آغاز کرد.
به دلیل وضعیت شهر آبادان و جنگ تحمیلی این واحد ابتدا در شهرستان اهواز مستقر بود و فعالیت متمرکز خود را در آبادان از سال ۱۳۷۰ با راه اندازی رشته‌های حسابداری، زبان و ادبیات عربی در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد با جذب ۱۰۰ دانشجو پی گرفت. اما این دانشگاه روند توسعه خود را ادامه داد و هم اکنون تعداد دانشجویان این واحد حدود ۱۲ هزار نفر در ۳۹ رشته تحصیلی در مقاطع مختلف است.
همچنین دانشگاه آزاد واحد بین‌الملل خرمشهر ـ خلیج فارس اکنون بیش از ۲ هزار دانشجو در رشته تحصیلی متنوع در مقاطع دکتری، کارشناسی ارشد، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته و کاردانی دارد.
این دانشگاه در ۱۱ رشته بدون آزمون، در مقاطع کاردانی پیوسته، کاردانی ناپیوسته، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته دانشجو می پذیرد.
دانشگاه پیام نور آبادان
هم در ۳۱ رشته با بیش از ۵ هزار دانشجو و دانشگاه پیام نور خرمشهر هم با حدود دو هزار دانشجو در ۳۰ رشته و دانشگاه علمی و کاربردی آبادان هم با ۸۵۰ دانشجو در 11 رشته تحصیلی، از دیگر دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی در منطقه است .راه آهن :خط آهن خرمشهر به بصره نیز یکی دیگر از پروژه های مهم بعد از انقلاب در منطقه است ، که خط ریلی خرمشهر به شلمچه به طول ۱۷ کیلومتر در سال ۱۳۹۲ به بهره برداری رسید و طبق توافق به عمل آمده قرار شد ادامه این خط ریلی از شلمچه به بصره را دولت عراقی اجرایی کند.
پروژه خط آهن بندر امام خمینی به خرمشهر هم یکی دیگر از دستاوردهای مهم پس از انقلاب شکوهمند اسلامی ، برای این منطقه است .
پروژه ۱۱۰ کیلومتری خط ریلی بندر امام خمینی (ره) به شادگان و بندر خرمشهر، در ۵ ایستگاه و با سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت برای قطار مسافری و نیز سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برای قطار باری در حال احداث است.
در امتداد این پروژه ریلی، بندر خرمشهر به بندر بصره عراق و از طریق عراق به کشور سوریه متصل می‌شود. که نقش بسیار مهمی در اقتصاد منطقه خواهد داشت.
در واقع خط آهن بندر امام خمینی به خرمشهر و خرمشهر به بصره مهمترین خط آهن منطقه خاورمیانه است که می تواند برای نخستین بار در تاریخ جهان دریای مدیترانه و خلیج فارس را از طریق خط آهن به هم متصل کند. بدون شک اتمام این خط آهن تاثیر شگرفی نه فقط در اقتصاد کشورمان بلکه حتی در اقتصاد کشورهای منطقه خواهد داشت و نقطه عطفی در تاریخ مرادوات اقتصادی بین خلیج فارس و دریای مدیترانه خواهد بود.
نشریات:در این دو شهرستان همچنین پس از دوران دفاع مقدس هفته نامه هایی نیز بوجود آمدند که فعالیت نسبتا مناسبی از خود ارائه داده اند .
در آبادان هفته نامه‌های "یادگاری – آوای خوزستان – ارمغان بازار – آبادنی‌ها – ۵ مهر – اروند – بهمن شیر و مَدَن " فعالیت دارند و در خرمشهر نیز هفته نامه‌های "جزیره" و" سرافرازان " فعالیت می‌کنند.
همچنین خبر گزاری‌های فارس – ایرنا – ایلنا و ایسنا در این دو شهرستان فعالیت دارند میزان کل این نشریه‌ها در منطقه حدود ۳۵ هزار شمارگان است.
آنچه که بیان شد مختصری از دستاوردهای اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی در شهرستان های آبادان و خرمشهر پس از انقلاب اسلامی است.