کاهش نرخ تولد، استان مرکزی را در فهرست دومین استان پیر کشور قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز اراک؛ فرزندآوری در نظام خانواده ایرانی از چالش‌های جدی زوجین در عصر کنونی است و مشکلات اقتصادی از مهم ترین موانع خانواده‌ها برای ازدیاد نسل است.
در این بین متاسفانه استان مرکزی بیش از استان های دیگر کشور به شدت مورد هجمه این معضل بزرگ قرار گرفته است.
این موضوع حمایت دولت و مسئولان را برای کاهش مشکلات اقتصادی می‌طلبد که البته مجلس شورای اسلامی مشوق‌های جدیدی برای فرزندآوری خانواده‌ها در نظر گرفته است.
آنچه در گزارش پیش رو می خوانید:
* ابعاد مختلف این معضل بزرگ اجتماعی...
* تهدید جدی نظام خانواده و آینده جامعه از نظر اقتصادی، اجتماعی و...
* بیان دیدگاه های مختلف...
* راهکار و راههای برون رفت از مشکل...
طنین زنگ خطر سالمندی در استان مرکزی...
آمار پایین فرزندآوری، زنگ خطر سالمندی را در استان مرکزی به صدا درآورده است.
تحولات جمعیتی هر کشوری بیش از هر عاملی ریشه در باورها و نگرش زوجین به فرزندآوری دارد و بر اساس آمارها و برآوردهای انجام شده متاسفانه جمعیت کشور رو به کهنسالی و پیری در حرکت است به طوری که در دوره‌ای شعار "فرزند کمتر زندگی بهتر" ترویج می شد که سیاست‌های انجام شده در این زمینه سبب کاهش شدید تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری شد.
13 درصد جمعیت در مرحله پیری...
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان مرکزی با بیان اینکه 13 درصد جمعیت استان به مرحله پیری رسیده می گوید: از 155 هزار و 695 سالمند استان مرکزی 35 درصد زن و 65 درصد مرد هستند که از این تعداد سه هزار و 20 نفر در شهر و هزار و 540 نفر هم در روستا زیر پوشش بهزیستی قرار دارند.
سالمندی به جمعیت 60 سال به بالا گفته می‌شود و بر همین اساس آمارها حاکی از وجود 65 هزار توانجو در استان مرکزی است که از خدمات بهزیستی استفاده می‌کنند.
موانع اصلی فرزندآوری...
مشکلات اقتصادی مانع بزرگ خانواده‌ها برای فرزندآوری است و این موضوع به روشنی در نگرش مردم نسبت به این معضل اجتماعی
بیشتر مردم بزرگترین مانع را ضعف بنیه اقتصادی خانواده می دانند.
به سراغ مردم رفتم تا موضوع فرزندآوری را اینبار از زاویه نگاه آنان بررسی کنم.
فروشنده محصولات لبنی در یکی از خیابان های مرکزی شهر اراک که مردی 43 ساله است و تنها یک فرزند دارد می گوید: در تامین همین تک فرزند هم مانده ام و درآمدم اجازه نمی دهد به فکر فرزند دوم باشم.
ترس از آینده، سخت تر از مشکلات اقتصادی...
راننده میانسال تاکسی هم که مرا برای ادامه تحقیق میدانی این معضل به جنوب شهر اراک می برد موضوع تامین نیاز فرزندان با توجه به نرخ روزافزون تورم و مشکلات اقتصادی را دلیلی کوچک برای کاهش فرزندآوری می داند و می گوید: من از آینده اقتصادی کشور که
از تاکسی پیاده شدم و حرف های تامل برانگیز راننده تاکسی مدام در ذهنم مرور می شد، راستش رابگویم به این بخش موضوع توجه نکرده بودم و تا الآن فکر می کردم فقط تامین نیاز خانواده می تواند بزرگ ترین مانع فرزندآوری خانواده های ایرانی باشد، اما نگرانی های خانواده ها از وضعیت زندگی آینده فرزندانشان به مراتب هجمه روانی سنگین تری به خانواده ها وارد می کند که خیلی مهلک تر از موضوع تامین نیازهای اولیه زندگی فرزندان است.
افزایش بی رویه هزینه‌های درمان مانعی دیگر بر سر راه فرزند آوری...
در همین فکر بودم که با زن حدودا 40 ساله ای که در کنار همسرش در فروش مواد خوراکی به او کمک می کرد هم صحبت شدم.
او می گوید: خیلی ها بیکارند و یا جزو گروه های کم درآمد جامعه هستند و به همین دلیل مشکلات معیشتی تاثیر منفی زیادی در تشکیل خانواده و فرزندآوری دارد و واقعا نمی‌توان این موضوع را انکار کرد.
استان مرکزی دومین استان پیر کشور...
به گفته معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان مرکزی سه هزار و 169 نفر از سالمندان استان مرکزی در حوزه توانبخشی بهزیستی
تفرش با 19 و 78 دهم درصد بیشترین سالمند و ساوه با هفت و 73 دهم درصد کمترین جمعیت این گروه سنی را به خود اختصاص داده اند.
نوروزی با بیان اینکه 73 درصد جمعیت سالمند استان مرکزی در شهرها و 37 درصد هم در روستاها زندگی می‌کنند افزود: پنج مرکز نگهداری سالمندان در استان فعال است که در مجموع بیش از 500 نفر را نگهداری می‌کنند.
تهدید بنیان خانواد با هجمه‌های فرهنگی...
آیت الله دری با بیان اینکه کاهش نرخ زاد و ولد یکی از معضلات جامعه امروزی است گفت: هجمه‌های فرهنگی، بنیان خانواده ایرانی را نشانه گرفته است.
او بارها در سخنرانی‌های متعدد به اهمیت فرزندآوری و آسیب های کاهش جمعیت تاکید کرده و از صاحب نظران و نهادهای مسئول خواسته با راهبردهای کارشناسی برای این مشکل اساسی چاره‌اندیشی کنند.
تلاش دشمن برای تغییر فرهنگ ایرانی - اسلامی...
مسئول بسیج طلاب استان مرکزی با اشاره به اهمیت فرزندآوری در جامعه می گوید: کاهش جمعیت و فرزندآوری توطئه ای حساب شده و دقیق از طرف دشمن است به طوری که اکنون جمعیت بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیای شرقی رو به پیر شدن است که
حجت‌الاسلام رجبی می افزاید: مادر در خانواده نقش مهمی در تربیت فرزند دارد و دقیقا به همین دلیل دشمن به دنبال تضعیف این نقش مهم در جامعه است و با توجه به مشکلات اقتصادی موجود با تولید سریال‌های فارسی زبان در شبکه‌های مختلف قصد دارد جایگاه والدین را در خانواده تضعیف کند.
لزوم تشکیل هیئت اندیشه ورز برای تشویق فرزندآوری در جامعه...
کارشناس فرهنگی با اشاره به اهمیت موضوع فرزندآوری در کشور معتقد است هیئت
حجت الاسلام اسدی می گوید: متاسفانه برخی افراد که تمکن مالی دارند حیواناتی مثل سگ، گربه و... را در خانه جایگزین فرزند می کنند که این الگوی غلط غربی سبب روی گرداندن خانواده ها از فرزندآوری می شود.
او بر ارائه کار فرهنگی برای مقابله با ترویج این نوع الگوهای غلط در جامع تاکید می کند و در عین حال از رسانه ها به ویژه صدا و سیما می خواهد در فیلم ها و سریال های خود به این مقوله بسیار مهم هم توجه کنند تا جامعه اسلامی از همجمه فرهنگی دشمن در امان باشند.
ضرورت اعمال مشوق های فرزند آوری...
برنامه‌هایی در قالب مشوق‌های فرزندآوری، افزایش تسهیلات ازدواج، کمک هزینه فرزندآوری و بیمه هزینه‌های بارداری و زایمان، کمک هزینه مراقبت از کودک و... باید در دستور کار دولت و مسئولان قرار گیرد و با اقدامات کارشناسی و توجه به سیاست موضوع جمعیت و تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه فرزندآوری، این موضوع مهم باید در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد.
اهمیت فرزندآوری در کلام الهی...
قرآن کریم به عنوان برنامه هدایت بخش انسان علاوه بر اهمیت بر نقش مهم خانواده، به موضوع فرزندآوری هم تاکید کرده و وجود
بر کسی پوشیده نیست که فرزند آوری عاملی برای توسعه همه جانبه اقتصاد و تولید و سبب امید و نشاط در خانواده است.
بر اساس روایات، احادیث، متون اسلامی و قرآن کریم اهمیت ازدواج، فرزندآوری و تشکیل خانواده از مهمترین موضوعاتی است که به آن تاکید فراوانی شده و به عنوان اصلی ترین بنا در اجتماع، ساختار و جایگاه خانواده از آن نام برده می شود تا هم اعضای خانواده در فضایی سالم زندگی خوب و شادی سپری کنند و هم جامعه از پویایی، نشاط، خلاقیت و ایده های نو که لازمه رشد و شکوفایی است بهرمند شود.
اما آیا در چنین وضعیت اقتصادی بی ثباتی که در کشور حاکم است می توان از آحاد مردم انتظار داشت که موانع و مشکلات اقتصادی موجود را که روز به روز هم در حال افزایش است نادیده بگیرند؟
آمار سالمندی رو به افزایش...
مدیرکل بهزیستی استان مرکزی می گوید: جمعیت ایران رو به پیری است و بحران سالمندی را در سال‌های آینده پیش رو داریم به طوری که در سال 2030 با دو برابر شدن تعداد سالمندان رو به رو خواهیم شد.
او معتقد است نخستین موضوع مهم در فرزندآوری حمایت از خانواده‌های دارای فرزند چند قلو است و البته سازمان بهزیستی برای فرزندان دو قلو و بیشتر به عنوان چتر حمایتی در کنار آنها است و مسائل مربوط به شیر خشک فرزندان را تامین می‌کند و البته کمک هزینه‌هایی به صورت ماهانه برای خانواده به حساب آنها واریز می‌شود.
فرزندان سالم، نیروی فعال و پویا برای جامعه...
زهرا امینی با تاکید بر اینکه داشتن فرزندان سالم به عنوان نیروی فعال و پویا برای جامعه ضروری است می افزاید: مشکلات از جمله معلولیت، تحصیل، درمان و آموزش کودکان بدسرپرست در بهزیستی استان مرکزی دنبال و خدمات لازم ارائه می‌شود تا جمعیت پویا و مولد برای جامعه پرورش یابند.
او وجود مشکلات اقتصادی را مانع از فرزندآوری می داند و می گوید: با این وجود خانواده ها در نظر داشته باشند که کلمه رزق در قرآن کریم 111 بار بیان شده و به همین دلیل خانواده‌ها نباید هراس داشته باشند و از فرزندآوری ممانعت کنند.
کاهش جمعیت مسبب ایجاد مشکلات روانی در خانواده...
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان مرکزی با اشاره به اقدامات تبلیغات اسلامی در زمینه فرزندآوری می گوید: آسیبی که کاهش جمعیت به جامعه می‌زند در کوتاه مدت و بلند مدت خانواده‌ها را دچار مشکل می‌کند به طوری که فضای سنتی، همبستگی و پیوستگی خانواده‌ها را به خطر می‌اندازد.
به گفته حجت‌الاسلام عباسی در خانواده‌های تک فرزند آسیب‌هایی مثل افسردگی، تنهایی و عدم جامعه‌پذیری فرزندان وجود دارد و جامعه‌ای می‌تواند در تاریخ و تمدن سازی اثرگذار باشد که از طیف جمعیت نخبه و هدف، سرمایه بیشتری داشته باشد.
او تاکید می کند همه نهادها باید در نظام مقدس اسلامی به عنوان محور تشیع و جهان اسلام بر اساس منویات رهبر معظم انقلاب وارد میدان شوند و آسیب‌های خانواده‌های کم جمعیت را کاهش و خانواده‌های پرجمعیت، جمعیت متناسب و متوسط را معرفی کنند.
ایجاد شهرک معارف، مشوقی برای فرزندآوری...
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان مرکزی با اشاره به اجرای طرح های تشویقی در زمینه فرزندآوری می گوید: ایجاد شهرک معارف در اراک یکی از این طرح هاست که نماینده ولی فقیه در استان مرکزی و سایر مسئولان استان برای طراحی این برنامه با تبلیغات اسلامی همکاری می‌کنند.
در این طرح به خردسالان در زمینه معارف آموزش داده می‌شود زیرا هر چه پیوند کودک با دین بیشتر باشد پدران و مادران هم از داشتن چنین فرزندانی لذت برده و به فرزندآوری تشویق می شوند.
حرف آخر...
بحران سالمندی در سال‌های آتی...
بر اساس نظر کارشناسان از آنجا که جمعیت کشور از سال 1409 وارد سالمندی خواهد شد زنگ خطر سالمندی به صدا در آمده است.
حال که هرم جمعیتی کشور به سمت میانسالی و پیری در حرکت است ضرورت دارد نیازهای افراد در جامعه مطابق با ساختار سنی و با توجه به این تحولات برآورده شود که البته تحقق آن علاوه بر برنامه ریزی منسجم، مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی را می‌طلبد.
در این مسیر رسیدگی به مسائل اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و فرهنگی مردم اهمیت زیادی دارد و مدیریت آن مستلزم هماهنگی بین همه بخش‌ها است و برنامه‌ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و حمایت مستقیم و غیرمستقیم از جمله راهکارهای لازم به شمار می‌روند./
نویسنده: سید احمد طباطبایی