به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، در فصل زمستان، تغییرات آب و هوایی به اوج خود میرسد. رانندگی در چنین شرایط آب و هوایی به مهارتهایی نیاز دارد که باید پیش از شروع فصل سرما آنها را فرا گرفت.
یکی از این مهارتها بستن زنجیر چرخ خودرو است که باید آن را پیش از گیر افتادن در برف و یخ بندان یاد بگیرید، زیرا در جادههای برفی فرصتی برای سعی و خطا وجود ندارد.
چرا باید بستن زنجیر چرخ خودرو را یاد بگیریم؟
با بارش برف و یخ بستن سطح جادهها اصطکاک میان چرخها با سطح زمین کاهش شدیدی مییابد. به طوری که فاصله زمانی ترمزگیری تا توقف کامل خودرو بیش از ده برابر بیشتر میشود. طبیعی است که در چنین شرایطی خودرو تعادلی نداشته باشد و دچار حرکتهای عرضی شود. بنابر این، رانندگی در جادههای برفی و یخ زده بدون زنجیر چرخ تقریبا غیر ممکن است.
هنگامی که زنجیر چرخ بر روی تایرها بسته میشود، به دلیل فشار ناشی از وزن خودرو بر روی چرخ ها، سطح یخها را میشکافد و میزان اصطحکاک لاستیکها با زمین را افزایش میدهند. در نتیجه کنترل خودرو و ترمزگیری برای راننده راحتتر خواهد شد؛ اما همه اینها مستلزم این است که شما بتوانید به تنهایی زنجیر چرخ خودروی خود را ببندید.
بسیاری تصور میکنند که بستن زنجیر چرخ کاری سخت و طاقت فرساست، اما اگر به درستی آن را یاد بگیرید، میتوانید در عرض چند دقیقه آن را ببندید.
چه زنجیر چرخی بخریم؟
زنجیر چرخ باید بر اساس اندازه لاستیکهای خودرو خریداری شود. برای مثال در چرخهای بزرگ، از زنجیرهای رینگ ۱۶ یا ۱۸ استفاده میکنند. برای چرخهای معمولی نیز زنجیر چرخ رینگ ۱۴ مناسب است.
باید این نکته را به یاد داشته باشید که اگر زنجیر چرخی بزرگتر از سایر تایرها خریداری کنید، ممکن است روی چرخها سفت نشود و در حین رانندگی در برود و حتی دور دیسک چرخها نیز بپیچد و حسابی شما را در یک هوای سرد و برفی به دردسر بیاندازد.
پیش از خرید زنجیر چرخ باید اطلاعات مربوط به لاستیک خود که در لبه بیرونی آن درج شده، به فروشنده بدهید. برای مثال شماره P۴۰۰/۶۵R۱۸ ، ۸۹H ممکن است بر روی تایر شما حک شده باشد. در این کد سه عددی که پس از حرف P نوشته میشود، به معنای عرض لاستیک خودروی شما در واحد میلیمتر است.
شماره ۶۵ نیز عرض دیواره جانبی لاستیک به صورت درصدی از عرض تایر نشان میدهد. یعنی ۶۵ درصد عرض لاستیک این خودرو دیواره جانبی است. رقم بعد از R نیز سایز رینگ را در واحد اینچ نشان میدهد.
آموزش بستن زنجیر چرخ خودرو
در ابتدا توصیه میکنیم که همواره در فصل زمستان زنجیر چرخ را در صندوق عقب خودرو قرار دهید. در مرحله بعد زنجیر چرخ را بر روی زمین و در جلوی چرخ پهن کنید و خودروی خود را بر روی آن بیاورید. اگر زنجیر چرخ به اندازه سه چهارم از لاستیک را میپوشاند برای چرخ خودروی شما مناسب است. در ادامه زنجیر را دور تایر بیاندازید.
هر زنجیر دو قلاب دارد که یکی در داخل به سمت بدنه و یکی دیگر در خارج به سمت شماست. ابتدا قلاب داخلی را ببندید و سپس قلاب خارجی را بسته و با آچار مخصوص زنجیر چرخ آن را سفت کنید. این آچار در جعبه زنجیر چرخ قرار داد. قلابها باید به صورت همتراز و به یک اندازه سفت شوند، در غیر این صورت ممکن است باز شده یا دور دیسک چرخ پیچیده شود.
پس از بستن زنجیر چرخ، خودرو را روشن کنید و حدود ۵۰ متر با آن رانندگی کنید. دوباره پیاده شوید و زنجیر را بررسی کنید. اگر سفت باشد، شما زنجیر چرخ خودرو را به درستی بسته اید.
خودرویهای تک دیفرانسیل به یک جفت زنجیر چرخ برای چرخهای جلو یا عقب نیاز دارند، اما در خودروهای دو دیفرانسل هر چهار چرخ باید زنجیر بسته شوند.
مبنای اینکه زنجیر چرخ را به کدام چرخ ببندیم، این است که نوع دیفرانسیل خودروی شما چیست. زنجیر بر روی چرخی بسته میشود که نیروی محرک خودرو به آن منتقل میشود. اکثر خودروهای تولید داخل، دیفرانسیل جلو هستند.
زنجیر چرخ بر روی خودروهای پراید، ۲۰۶، تندر ۹۰ (L۹۰)، سمند که دیفرانسیل جلو هستند بر روی چرخ جلو بسته میشود، اما در پیکان، آر دی، مزدا۲۰۰۰، لامبورگینی، فراری زنجیر چرخ بر روی چرخ عقب بسته میشود.
مزایا، انتخاب و خرید بهترین نوع زنجیر چرخ
به زنجیری گفته میشود که دور تا دور تایرها کشیده و بسته میشود تا از سر خردن بر روی سطح یخ زده و برفی جلوگیری کند. در حقیقیت زنجیر چرخ همان کاری را برای ماشینها انجام میدهد که که برای اشخاص پیاده، یخ شکن انجام میدهد.
توجه داشته باشید که در هنگام بستن زنجیرها آنها را بر روی چرخی ببندید که توان محرکه ماشین به آنها وارد میشود تا این که بتوانید ماشین را در وضعیت نامساعد شرایط آب و هوا به حرکت درآورید.
انواع زنجیر چرخ موجود در بازار بر اساس انواع خودروها
زنجیر چرخ فلزی
استفاده از این نوع از زنجیر چرخها از گذشتههای دور مرسوم بوده است، اما با رشد شگفت انگیز علم و فناوری، انسانها متوجه شدند که بهره برداری از این نوع از زنجیر چرخها در اغلب مواقع موجب ورود آسیبهایی به ماشین میشود، در نتیجه محققان راهی را آغاز کردند تا سرانجام این راه به تولید زنجیر چرخهای جدید منجر شد که با عنوان زنجیرچرخهای ژلهای معروف شدهاند.
سوال این است که چرا محقققان بر این باور بودند که استفاده از زنجیرهای فلزی خطرناک است؟ در پاسخ به این سوال باید عنوان داشت که به پنج دلیل عمده و بسیار مهم آنها نظرشان بر این بود که نباید از این نوع زنجیر چرخ خودرو استفاده کرد که این موارد عبارتند از:
جلوبندی ماشین را خراب کرده و از قالب بالانس خارج میکند.
موجبات لرزش بیش از حد خودرو را فراهم میآورد.
در زمان کمی برف و بر سطح آسفالت، سیستم محرکه خودرو را مختل میکند.
این زنجیرها عمر طولانی ندارند و پس از یک سال از استفاده آنها زنگ میزنند.
ممکن است به سیستم ای بی اس خودرو آسیب بزنند و حالت بسیار خطرناکی را به وجود آورند.
موجبات از بین رفتن لاستیک و باعث شکل گیری ترکهایی در در محل قرار گیری زنجیرها بر روی لاستیک میشود.
زنجیر چرخ تکی
از دو رشته زنجیر موازی طولی تشکیل شده که رشته زنجیرهای عرضی و کوتاه و به صورت یک شکل با قلابهای مربوطه به فاصلههای معین به آنها وصل شده اند و چفت و بست زنجیر در انتهای دو رشته طولی قرار دارد.
زنجیر چرخهای زوجی
زنجیر چرخهای زوجی طراحی و ساختمانشان مانند زنجیرهای تکی است با این تفاوت که دارای سه رشته زنجیر طولی بوده و دو دست رشته زنجیرهای کوتاه و عرضی به این رشتههای طولی متصل هستند.
زنجیر چرخ پلیمری یا ژلهای و نانو پلیمری
پلیمر چیست؟
پلیمر (polymer) مادهای شامل مولکولهای بزرگی است که از به هم پیوستن واحدهای کوچک تکرار شونده (مونومر) نامیده میشود، ساخته شده است. پلیمر که یک ماده جدید در پتروشیمی است و از لحاظ قدرت و سختی (بر اساس نوع grade پلیمر) با آهن نیز برابری میکند و حتی برتری نیز دارد.
این مواد که استحکام بیشتری نسبت به فلز دارند، اما بسیار سبک و با کاربردی آسان و همگانی میباشند. از جمله کاربرد این مواد، میتوان به سرعت گیرهای خیابان و جادهها، اسباب بازیهای پارک ها، روکش چوب و انواع فومهای پلیمری و غیره اشاره کرد. به لحاظ سختی پلیمرها و قدرت انعطاف پذیری آنها، کشتیها برای زنجیر لنگر و یدک کش از پلیمر استفاده میکنند.
نانو پلیمر چیست؟
فناوری نانو توانایی ساخت، کنترل و استفاده ماده در ابعاد نانومتری است. پژوهشگران، نانوذرات مختلف را به این مواد پلیمری اضافه کردند تا به مواد جدیدی با مقاومت گرمایی، پایداری، شفافیت و استحکام مکانیکی بالا دست یابند. ترکیب این دو محصول با یکدیگر، باعث شد سطح بالایی از کیفیت در پلیمر ایجاد شود.
نتایج این پروژه برای صنایع خودرو و حمل ونقل، ساخت وساز و نساجی بسیار با اهمیت است و تجاریسازی آن به این علت انجام شد که محصولی بسیار قوی تولید شده است که از فلزها قویتر بوده، اما کارآمد است و صرفه اقتصادی بیشتری دارد و همچنین دارای قابلیت انعطاف پذیری است. (انعطاف پذیری خاصیت مهمی است که در بعضی از محصولات مانند زنجیر چرخ از اهمیت ویژهای برخوردار است.)
جنس این نوع از زنجیر چرخها و با هدف نصب راحت و با توجه به میزان اصطکاک زیادی که با سطح لغزنده ایجاد میکند، باعث جلوگیری از لیز خوردن ماشین بر روی سطح لغزنده برفی میکند، ساخته میشود.
دقت داشته باشیم که این عملکرد امتیاز خیلی بزرگی است، چرا که سایر زنجیر چرخها در برفهای با سطح بالا یا نرم زیاد موجب فرورفتگی ماشین در دل برف میشوند، در صورتی که زنجیر چرخ ژلهای با اصطکاک بالا مانع از فرو رفتن ماشین در داخل برف میشود.
با اهمیتترین مزایای زنجیر چرخهای ژلهای در چیست؟ از مهمترین مزیتهای این نوع از زنجیر چرخها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
نصب سریع و راحت آن بدون احتیاج به جک
موجبات صدمه و آسیب به رینگ، ای بی اس، لاستیک، جلوبندی و آسفالت را فراهم نمیآورد.
حرکت آرام و بدون هیچ گونه لرزش ماشین در مقایسه با زنجیر چرخهای فلزی
تجهیز شدن به یخ شکن و جلوگیری از سر خوردن ماشین
مقاومت در برابر سایش و پارگی
دارای یک سال گارانتی
جلوبندی خودرو را خراب نمیکند، زیرا زنجیر چرخ فلزی، جلوبندی خودرو را از حالت بالانس خارج میکند.
در هنگام برف کم و روی آسفالت، اختلالی در سامانه انتقال نیروی خودرو ایجاد نمیکند.
سرعت رانندگی نسبت به نوع فلزی آن به ۲۰ یا ۳۰ کیلومتر در ساعت کاهش نمییابد.
گلگیر خودرو را خراب نمیکند، زیرا در بسیاری از مواقع ممکن است زنجیر چرخ فلزی در حین حرکت باز شده و باعث ضربه زدن به گلگیر شود.
این زنجیر چرخها عمر طولانی دارند و پس از یک سال دچار زنگ زدگی نمیشوند.
به سیستم ترمز ABS خودرو آسیب نمیرسانند، زیرا در نوع فلزی ممکن است در حین رانندگی از دور چرخ باز شده و با محور ترمز درگیر شود.
باعث از بین رفتن لاستیک خودرو و ایجاد ترکهایی در محل قرار گرفتن زنجیرها بر روی لاستیک نمیشود، زیرا در نوع فلزی، فلز زنجیر باعث میشود که تراکم مولکولی در لاستیک از بین برود و ترک در آن ایجاد شود.
زنجیر چرخ پارچهای یا ابریشمی
جنس و همچنین نوع بافت این پارچه کاملاً خاص بوده و برای همین هدف ساخته شده است. این نوع پارچه به کمک اصطکاک زیادی که با سطح برف ایجاد میکند، باعث جلوگیری از سر خوردن خودرو بر روی سطوح برفی و یخی میشود.
استقبال از این نوع زنجیر چرخها در بازار با توجه به قیمت آنها و موجود نبودن در شهرهای مختلف بسیار کم است، اما میتوان گفت برای طی مسافتهای کم بسیار مناسب به نظر میرسند.