روش نگهداری گیاه حسن یوسف

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، حسن یوسف یک گیاه علفی دولپه‌ای است. این گیاه یک ریشه عمودی بلند و ضخیم دارد که توسط ریشه‌های کوچک‌تر احاطه شده است و رگبرگ‌هایی شبکه مانند روی برگ‌هایش دارد. همچنین به جای اینکه هر ساقه یک گل داشته باشد، چند گل دارد.

با وجود اینکه اکثر مردم حسن یوسف را سالانه تهیه می‌کنند، اما این گیاه می‌تواند گیاهی پایا باشد و چندین سال عمر کند. با وجود پایا بودن، این گیاه به شدت در برابر سرما آسیب‌پذیر است. اگر در منطقه سردسیری زندگی نمی‌کنید می ‌توانید این گیاه را در بیرون از خانه نگه‌داری کنید، اما اگر منطقه شما دمای زیر ۱۰ درجه را تجربه می‌کند باید در فصل‌های سرد حسن یوسف به داخل خانه برده شود.
حسن یوسف، گیاهی با برگ‌هایی زیبا و خاص، نگهداری آسان، و تنوع بالا که می‌توان آن را در داخل یا بیرون از خانه نگهداری کرد.

مروری سریع بر گیاه حسن یوسف
بومی: آسیا و استرالیا
نام علمی: Plectranthus scutellarioides
خانواده: نعنائیان
گونه: همیشه سبز
دمای ایده‌آل: ۲۱ الی ۳۷ درجه سانتی گراد
نور: روشن، غیر مستقیم و سایه فراوان
آب‌دهی: خاک بین هر نوبت آب دادن خشک باشد
رطوبت: رطوبت بالای مدیریت شده
بیماری و آفت: مستعد به هجوم شپشک، شته، کنه تار عنکبوتی، حلزون و مگس سفید. همچنین احتمال ابتلا به قارچ ریشه و پوسیدگی ساقه وجود دارد.

روش نگهداری گیاه حسن یوسف

آبیاری
وقتی برای اولین بار حسن یوسف را می‌کارید، چه در باغچه و چه در گلدان، آب زیادی بدهید تا جایی که خاک اشباع شود. در ادامه فقط زمانی به گیاه آب دهید که خاک گیاه رو به خشکی رفته باشد. خاک حسن یوسف باید مرطوب باشد و بیش از حد خیس نشود. ریشه‌های این گیاه در صورت خیس ماندن مستعد پوسیدگی است.
حسن یوسف که در گلدان کاشته شده باشد نسبت به گیاهی که در باغچه کاشته شده است آب بیشتری طلب می‌کند.
در طول فصل‌های گرم تابستان حسن یوسف گلدانی به حداقل روزی یک بار و برخی اوقات دوبار آب‌دهی نیاز دارد.
در کل باید مراقب باشید که بیش از حد به این گیاه آب ندهید، زیرا اگر ریشه‌های حسن یوسف از بین برود باعث می‌شود که برگ‌های گیاه نتواند آب و مواد مغذی را جذب کند.

نور
حسن یوسف عاشق سایه است. به همین خاطر این گیاه بهترین انتخاب برای گوشه‌های تاریک ‌تر خانه یا باغچه است.
حسن یوسف در زادگاه اصلی خود اکثرا در سایه است به همین خاطر باید در خانه نیز شرایطی مانند محل زندگی‌ اش فراهم کنیم و گیاه را از آفتاب مستقیم دور نگه داریم.
نور مستقیم و شدید باعث می‌شود تا برگ‌ها بسوزد و رنگ‌های چشم نواز برگ‌ها محو شود. همچنین ممکن است لبه برگ‌ها قهوه‌ای شود یا لکه‌های بی‌رنگی روی برگ ایجاد شود.
بهترین محل برای حسن یوسف جایی است که نور صبح را دریافت کند و در بعد از ظهر در سایه بماند، زیرا آفتاب بعدازظهر بسیار قوی ‌تر است و به گیاه آسیب می‌زند.
با این کار گیاه هم نور طبیعی خورشید را دریافت می ‌کند و هم سایه دلخواهش را می ‌گیرد تا رنگ برگ‌ها حفظ شود.
اگر شرایط ایجاد سایه در بعد از ظهر را ندارید می ‌توانید سراغ گونه‌هایی از حسن یوسف بروید که طاقت آفتاب بعد از ظهر را داشته باشند؛ بنابراین بهتر است قبل از تهیه این گیاه از محل نگهداری و گونه‌ای که قصد خرید دارید آگاهی لازم را کسب کنید.

دما
در ادامه روش نگهداری گیاه حسن یوسف در مورد دمای ایده آل این گیاه می گوییم.
حسن یوسف یک گیاه گرمسیری است پس قاعدتا گرما را دوست دارد.
این گیاه می‌تواند دمایی بین ۲۱ درجه تا ۳۷ درجه را تحمل کند و با فصل‌های گرم مشکلی ندارد، اما درباره سرما کم طاقت است. زمانی که در شب دمای هوا به ده درجه سانتی گراد برسد این گیاه طاقتش را از دست می‌دهد.
اگر حسن یوسف شما در گلدان است بهترین کار این است که در زمان سرما گلدان را به محلی گرم با نور روشن و غیر مستقیم منتقل کنید.

رطوبت
حسن یوسف می ‌تواند رطوبت بالا را تحمل کند همانطور که در زادگاه اصلی‌اش این ‌کار را می کند. البته برای شادابی بیشتر، این گیاه نیاز به رطوبتی متوسط دارد.

خاک
حسن یوسف به خاکی نیاز دارد که زهکشی خوبی داشته باشد. بهتر است خاک را با مقدار زیادی پرلیت ترکیب کنید تا آب به راحتی تخلیه شود.

تعویض گلدان
حسن یوسف که در گلدان کاشته شده پس از مدتی نیاز به گلدانی بزرگتر دارد، زیرا فضای گلدان برایش کوچک می‌شود.
اگر ریشه‌های گیاه فضای گلدان را پر کند و بیش از حد متراکم شود، رشد گیاه متوقف می‌شود. اگر قصد شما چنین است و نمی‌خواهید گیاه شما بیشتر رشد کند شاید فکر خوبی باشد که گلدان را تعویض نکنید، اما با این کار به سلامت گیاه آسیب می‌زنید.

برای تعویض گلدان باید حسن یوسف را با دقت تمام از گلدان قدیمی‌اش خارج کنید سپس تا جایی که می‌توانید و به ریشه‌ها آسیب نمیزنید خاک باقیمانده روی ریشه‌ها را بتکانید.
اگر ریشه‌های گیاه شما به دلیل کمبود فضا متراکم شده و گره خورده است باید به نرمی ریشه‌ها را ماساژ دهید تا گره ریشه‌ها باز شود و شکل مناسب را بگیرد.
بهتر است گلدان جدیدی که انتخاب می‌کنید حدود پنج سانت از ارتفاع و قطر بزرگتر باشد. قبل از انتقال گیاه به گلدان جدید کمی خاک تازه به گلدان اضافه کنید تا گیاه را در همان عمقی بکارید که در گلدان قبلی کاشته بودید.
در اولین بار پس از تعویض گلدان آب بسیار زیادی به گیاه بدهید و در دفعه‌های بعدی مانند قبل آبیاری را انجام دهید.
بهترین زمان برای تعویض گلدان حسن یوسف در اوایل بهار و زمانی که خاک گیاه کمی نمناک است.
اگر از گلدانی سفالی استفاده می ‌کنید باید بدانید که این گلدان‌ها رطوبت را از خاک گرفته و به خود جذب می ‌کنند پس بهتر است اطراف گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا رطوبت خاک حفظ شود.

کوددهی
در طول مدت بهار و تابستان می ‌توان ماهی یک‌ بار به حسن یوسف کود مایع داد. در طول پاییز و زمستان نیازی به کود دهی نیست، زیرا گیاه در حال استراحت است.
اگر حسن یوسف را در خاک کاشته ‌اید بهتر از کود‌هایی استفاده کنید که به آرامی تجزیه می ‌شوند.
برای داشتن برگ‌هایی بزرگ و خوش‌رنگ بهتر است از کودی استفاده کنید که سطح نیتروژن بالایی دارد.

هرس کردن
حسن یوسف گیاهی پر شاخ و برگ است. اگر می خواهید این گیاه مرتب و پرپشت رشد کند می ‌توان ساقه‌های پایینی گیاه را هرس کرد.
ساقه‌های پایینی گیاه را با یک قیچی تیز و تمیز و از کمی بالاتر از گرهٔ برگ قیچی کنید این کار باعث می‌شود تا ساقه گیاه چند رشته شود و گیاه متراکم‌ تر شود.
همچنین می‌ توانید برای شکل دادن یا جلوگیری از رشد بیش از حد گیاه آن‌را هرس کنید که البته الزامی نیست.

گلدهی
حسن یوسف در تابستان گل می‌ دهد، گل‌هایی که در مقایسه با برگ‌های زیبای این گیاه، رنگ پریده هستند.
بهتر است به محض مشاهده جوانه این گل‌ها، آن را از شاخه جدا کنید.
این گل‌ ها در برابر برگ‌ های گیاه، نمای زیبایی ندارند و فقط انرژی زیادی را از گیاه جذب می‌کنند. با جدا کردن گل‌ها از ساقه، گیاه انرژی خود را بر روی سلامت و رشد برگ‌هایش متمرکز می‌کند.

تکثیر
حسن یوسف می‌تواند به راحتی طریق قلمه زدن ساقه یا کاشت بذر تکثیر شود.

تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه
برای قلمه زدن ساقه می‌توانید یک ساقه به طول حدود ۱۳ سانت را از گیاه مادر جدا کنید. این ساقه باید از زیر گره برگ بریده شود. می ‌توانید تمام برگ‌های روی ساقه را جدا کنید البته به جز جفت بالایی.
اگر تمایل داشتید می ‌توانید ساقه را در هورمون رشد ریشه قرار دهید. این یک کار اختیاری است و تنها به روند ریشه دادن گیاه سرعت می‌بخشد.
ساقه بریده شده را می‌توان در آب یا خاک قرار داد.

اگر ساقه را در آب قرار می ‌دهید بهتر است یک لیوان یا پارچ انتخاب کنید و آن را تا جایی بریزید که نیمه پایینی ساقه در آب قرار بگیرد. ظرف خود را در محیط گرم قرار دهید و بهتر است این گرما از پایین به ظرف وارد شود نه از بالا و هر زمان احساس کردید آب کثیف است، نسبت به تعویض آب اقدام کنید.
بعد از چند هفته باید جوانه زدن ریشه‌ها را ببینید. حالا وقت انتقال ساقه به گلدانی کوچک یا باغچه با شرایط نگهداری معمول است.
اگر هم قرار است از ابتدا ساقه را در گلدان بکارید باید همین مراحل را طی کنید و به جای لیوان از یک گلدان کوچک استفاده کنید.
برای کاشت ساقه در خاک از انگشت کوچک خود یا انتهای یک خودکار استفاده کنید. زمانی که ساقه را در خاک گذاشتید با دست خاک را در اطراف ساقه محکم کنید تا از افتادن آن جلوگیری شود.
اگر متوجه رشد در ساقه شدید یعنی ریشه‌ها نیز رشد کرده ‌اند و برای مطمئن شدن می‌ توانید گیاه را بسیار آرام بکشید، اگر گیاه مقاومت کرد یعنی ریشه‌ها خاک رشد کرده‌اند، ولی اگر گیاه به سادگی بیرون آمد یعنی هنوز ریشه‌ها شکل نگرفته‌اند.

تکثیر از طریق بذر
تکثیر حسن یوسف از طریق بذر نیز بسیار آسان است و اکثرا نتیجه می‌دهد.
ساده‌ترین راه، آماده کردن یک سینی با خاک گلدان است که بذر گیاه را در سراسر آن پخش کرده باشیم. سپس یک لایه خاک دیگر بر روی آن اضافه کنیم تا بذر‌ها دیده نشوند. حالا باید سینی را به مکانی نورگیر و روشن منتقل کنیم و خاک آن را همیشه نمناک نگه داریم و اجازه ندهیم بیش از حد خیس شود.‌
می ‌تواند از یک پلاستیک برای روکش کردن سینی استفاده کرد تا رطوبت افزایش پیدا کند.
بعد از دو هفته باید شاهد جوانه زدن بذر‌ها باشید و اگر پلاستیک بر روی سینی است حالا زمان جدا کردن آن است.
اجازه دهید تا جوانه‌ها قدری رشد کنند تا بتوانید آن‌ها را به گلدان منتقل کنید.
در زمان آب ‌دهی دقت کنید که آب را از قسمت پایینی سینی بریزید تا ریشه گیاه بتواند آب را از زیر جذب کند. این کار باعث محافظت از نهال‌های جوان و ضعیف ما می‌شود.

آفات گیاه حسن یوسف
پس از شرح روش نگهداری گیاه حسن یوسف اکنون به آفات و و مشکلات و بیماری‌های این گیاه می پردازیم.
آفت‌های کمی هستند که بتوانند به حسن یوسف آسیب بزنند و حتی بعد از هجوم آفت، این گیاه می‌تواند به سرعت خود را بازیابی کند.
شپشک‌ها می‌توانند در محل اتصال ساقه به گیاه بچسبند و شیره گیاه را بیرون بکشند.
کنه‌ها نیز همین کار را می‌کنند و اگر تعدادشان زیاد شود باعث آسیب به گیاه می‌شوند.
مگس‌های سفید نیز حمله‌ای مشابه انجام می‌دهند و شما می‌توانید به سرعت آسیب‌های وارده را مشاهده کنید.
کنه‌های تار عنکبوتی علاوه بر شیره گیاه، برگ‌های گیاه را نیز میخورند و یک سطح تار مانند از خود به جای می‌گذارند.
تمام این چهار آفت را می‌توان با استفاده از یک صابون حشره‌کش از بین برد.

پیشگیری از هجوم آفت
برای پیشگیری از هجوم آفت به این گیاه می‌ توان از روغن نیم استفاده کرد یا از حشراتی مفید مانند کفشدوزک یا بال ‌توری ‌سانان استفاده کرد تا با این چهار آفت مبارزه کنید.
اما یک آفت دیگر نیز وجود دارد و آن چیزی نیست جز حلزون.
حلزون‌ها در طول شب فعالیت خود را آغاز می کنند و در روز در زیر گیاه پنهان می‌شوند. برای حل این مشکل سم‌هایی به شکل طعمه وجود دارد که حلزون‌ها با خوردن آن از بین میروند.

سمی بودن برای انسان‌ها:
به طور کلی، حسن یوسف برای انسان‌ها سمی و خطرناک نیست. در واقع، به نظر نمی‌رسد لمس و خوردن برگ‌های این گیاه سبب بروز بیماری در بدن ما شود. اما اگر پوست حساسی داشته و یا دستگاه گوارشی حساسی دارید، باید مواظب باشید. بعضی از انواع حسن یوسف حاوی عناصر سمی هستند، مانند دیترپن کولئونول.
برای مثال شیره موجود در برگ‌های یک نوع خاص از حسن یوسف، ممکن است منجر به التهاب پوستی شود. اگر برگ این گونه خورده شود، این التهاب در دهان و گلو رخ خواهد داد. پس بهتر است کمی در کار با آن دقت کنید.

مشکلات و بیماری‌های احتمالی گیاه
اگرچه حسن یوسف نسبت به اغلب آفات و بیماری‌ها مقاوم است، اما گاهی اوقات خطرات دیگری نیز آن را تهدید می‌کنند. در این میان، چند مورد فراوانی بیشتری دارند و در اغلب حسن یوسف‌ها مشابه اند:

آفتاب سوختگی
از آنجا که حسن یوسف گیاهی سایه دوست است اگر در آفتاب شدید قرار بگیرد ممکن است برگ‌هایش بسوزد. این مساله باعث می‌شود برگ‌ها کم‌ رنگ شوند، لبه برگ‌ها چروکیده یا سوخته شود و همچنین گاهی لکه‌هایی شفاف بر روی برگ ایجاد شود که بعدا تبدیل به سوراخ می‌شود.این نشانه‌ها با کم‌آبی یا آب‌دهی زیاد تشدید می‌شوند.

برای جلوگیری از این مشکلات گیاه باید بخشی از روز را در سایه باشد مخصوصا در طول مدت آفتاب بعد از ظهر. اگر مجبورید گیاه را در آفتاب دائمی قرار دهید بهتر است سراغ گونه‌هایی از حسن یوسف بروید که طاقت بیشتری دارند.

خاکپوش مالچ
یک خاکپوش (مالچ) چوبی هم می‌تواند به گیاه آسیب بزند. چوب آب زیادی را به خود جذب می‌کند و از آنجایی که این خاکپوش با ساقه گیاه تماس دارد باعث گندیدن آن می‌شود. بهتر است به جای مالچ چوبی از مالچ شنی استفاده کنید تا سریع‌تر خشک شود.

پوسیدگی و فاسد شدن ریشه
آب‌ دهی زیاد می ‌تواند باعث ایجاد مشکلات قارچی مانند گندیدن ساقه یا ریشه شود.
حسن یوسف خاکی مرطوب و دارای زه کشی عالی را برای زندگی خود ترجیح می ‌دهد، نه خاکی خیس و غرقاب شده. اگر خاک نتواند آب اضافی را از خود عبور دهد، می ‌تواند سبب پوسیدگی ریشه و ساقه شود. این پوسیدگی در نهایت به قهوه‌ای شدن برگ ‌های حسن یوسف منجر شده و حتی ممکن است آن را نابود کند. اگرچه مالچ به حفظ رطوبت در داخل خاک کمک شایانی کرده و مانع از رشد علف‌های هرز می‌شود، اما می ‌تواند مشکل ساز نیز باشد. اگر مالچ در تماس مستقیم با بدنه و ساقه‌های نازک گیاه قرار بگیرد، سبب ایجاد پوسیدگی در آن‌ها خواهد شد.
اگر هرگونه نشانه‌ای از پوسیدگی یا گندیدن در ریشه یا ساقه مشاهده کردید به سرعت قسمت‌های خراب را از گیاه جدا کنید و گیاه را به خاک تمیز دیگری منتقل کنید.
برای این ‌کار باید گیاه را به آرامی از گلدان یا باغچه خود خارج کنید، مقداری آب تمیز آماده کنید و ریشه ‌ها را به آرامی بشورید تا کثیفی‌ ها تمیز شود.
سپس ریشه را بررسی کنید و قسمت ‌های خراب را ببرید. همین کار را با ساقه‌های خراب هم انجام دهید. (اگر قسمت مرکزی ریشه خراب شده باشد، گیاه قابل بازیابی نیست و باید از بین برود)
حالا گیاه را به خاکی تمیز منتقل کنید. هیچ‌گاه گیاه را به همان خاک قبلی منتقل نکنید.
در حین انجام کار قیچی خود را باید تمیز کنید تا هیچ گونه کثیفی و قارچی روی آن نماند. برای این‌کار یک قسمت مایع سفید کننده را با سه قسمت آب ترکیب کنید و قیچی را بشورید.

سفیدک کرکی
سفیدک کرکی بیماری دیگری است که برای حسن یوسف‌های درون باغچه رخ می‌دهد. معمولا گیاهان داخل خانه از این بیماری در امان هستند. اما بروز سفیدک کرکی در گلخانه‌ها شایع‌تر است، در واقع هر محیط دیگری که دارای رطوبت بالایی باشد زمینه را برای حضور این قارچ فراهم می‌کند.
سفیدک کرکی یک بیماری قارچی است که توسط اسپور‌های هوابرد ایجاد می‌شود. نشانه‌های درگیری گیاه با این قارچ، ظاهر شدن نقاط و لکه‌های ریز بر روی برگ‌ها یا تغییر شکل ساقه، و در موارد حاد ریزش برگ‌ها هستند.
برای حل این مشکل کافی است از روغن نیم استفاده کنید. روغن نیم را به زیر و روی برگ حسن یوسف اسپری کنید.
هر چند روز یک‌ بار اینکار را تکرار کنید تا نشانه‌های سفیدک از بین برود و دست آخر برگ‌های آسیب دیده را بعد از درمان، هرس کنید.
اگر احساس کردید حسن یوسف شما به این بیماری مبتلا شده است، او را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و از سایر گیاهان دور کنید. بدین شکل از پخش قارچ جلوگیری خواهید کرد. سپس با محلول ضدقارچ (و یا محلول آب و صابون باغبانی) تمام سطوح گیاه را اسپری کنید.
پیشگیری بهتر از درمان است! برای جلوگیری از ایجاد بیماری‌های قارچی در حسن یوسف، هرگز برگ‌ها را خیس نکنید. آبیاری از بالای گیاه را نیز فراموش کرده و آب را درست در خاک بریزید.

انواع حسن یوسف
حسن یوسف تنوع بی ‌پایانی دارد. اکثر گونه‌های حسن یوسف رنگارنگ هستند و نگهداری آسانی دارند، ولی برخی از آن‌ها نیز خواسته‌های متفاوتی دارند.
در واقع اکثر حسن یوسف‌ها از ترکیب سایه و آفتاب لذت می‌برند، ولی برخی دیگر نسبت به آفتاب مستقیم و دائم مقاوم‌ ترند.
در ادامه برخی از انواع حسن یوسف را معرفی می‌کنیم:

انگشت جوهری inky finger
حسن یوسف انگشت جوهری به خاطر برگ‌هایی که به شکل انگشتان دست یا پا است به این نام خوانده می‌شود.
این گونه معمولا لبه‌هایی سبز رنگ دارد که مانند یک حاشیه، قسمت قرمز داخل را احاطه کرده است.
طرح رنگ آمیزی برگ‌های این گونه به شکلی است که شبیه به انگشتان است.

واسابی Wasabi
حسن یوسف واسابی رنگ‌بندی عجیبی ندارد و در یک رنگ سبز درخشان خلاصه می ‌شود. برگ‌های سبز این گونه ظاهری لطیف دارند که چشم نواز است.

معمولا این گونه را در کنار گونه‌های دیگر حسن یوسف می‌کارند تا ترکیب زیبایی به دست آید.

هندوانه‌ای watermelon
گونه ‌ای بامزه که برگ‌هایی نیم‌ دایره دارد. قسمت بیرونی برگ‌ها سبز رنگ و قسمت داخلی آن قرمز است.

برگ‌های این گونه حسن یوسف شبیه به هندوانه است و به همین خاطر به این نام خوانده می‌شود.

آتشین campfire
اگر رنگ‌های پاییزی را دوست دارید، حسن یوسف آتشین بهترین انتخاب برای شما خواهد بود.

رنگ نارنجی که روی برگ‌های موزون این گیاه قرار گرفته می‌تواند خانه شما را زیبا کند. گاهی لبه‌های این گیاه، خطی نارنجی‌تر یا قرمزتر، از داخل آن دارد که زیبایی آن را دوچندان می‌کند.

شکوه لوکزامبورگ glory of Luxembourg
این گونه حسن یوسف برگ‌هایی به رنگ قهوه‌ای پر رنگ دارد که با حاشیه‌ای سبز رنگ احاطه شده است. لبه بیرونی برگ‌های این گیاه به شکل دندانه‌ دار است که با رنگ متضادی که دارد بیشتر به چشم می ‌آید.
این گیاه گاهی در طول سال گلی آبی رنگ می‌دهد که البته در مقایسه با برگ‌ هایش اصلا به چشم نمی‌آید و مانند گونه ‌های دیگر حسن یوسف بهتر است این گل‌ها جدا شوند تا انرژی گیاه صرف برگ‌های خاصش شود.

طلوع فلوریدا sunrise of Florida
این گونه از حسن یوسف‌ها برگ‌هایی صورتی رنگ دارند. ظاهر برگ‌های این گیاه بسیار خاص و غیر معمول است.

رنگ برگ‌ های این گیاه از صورتی کم رنگ تا صورتی پر رنگ در تغییر است د حالی که در مرکز برگ‌ها رنگ بنفش پر رنگی وجود دارد که گاهی به سیاهی می‌زند.

اژد‌های سیاه black dragon
رنگ‌های این گونه حسن یوسف بسیار زنده و درخشان است.

بافت برگ‌ها به گونه‌ای است که آن ‌را شبیه به مخمل می‌کند. این بافت مخملی را در کنار رنگ زنده برگ‌های گیاه قرار دهید تا یک ترکیب استثنایی به دست بیاید.
ظاهر برگ‌های این گیاه نیز کمی خاص و غیر معمول است. لبه‌های نامرتب این گیاه این حس را منتقل می‌کند که برگ‌های آن پارچه‌ای است!

باترمیلک buttermilk
این نوع حسن یوسف برگ‌هایی بلند و مثلثی شکل دارد که انتهای آن تیز است. ترکیبی مساوی از رنگ‌های سبز در گوشه و زردی ملایم در وسط برگ‌ها چیزی است که این گیاه به شما نشان می‌دهد.

هنا henna
گونه ‌ای دیگر از حسن یوسف که یاد آور پاییز است.

شکل ظاهری برگ‌های این گیاه کاملا شبیه به برگ‌های پاییزی است که در خیابان می‌ریزد.
لبه‌های قرمز رنگ با مرکزی زرد رنگ که لکه‌های قرمز روی آن وجود دارد از مشخصات ظاهری این گونه است.

تلاطم صورتی
یکی از محبوب ‌ترین گونه‌های حسن یوسف با برگ‌هایی بزرگ که ترکیبی از زرد، سبز و صورتی است.

رنگ زمینه برگ ‌های این گیاه زردی متمایل به کرم است که با شکلی پر مانند سبز شده است. لبه‌های برگ، ساقه برگ و رگ‌ها نیز صورتی است که در ترکیب با رنگ زرد یک تضاد چشم نواز را درست می‌ کند.
این ترکیب خاص رنگی را در کنار شکل نامعمول برگ‌هایش بگذارید تا متوجه شوید چرا این گونه اینقدر محبوب است.

رنگین‌کمان بی‌نقص Superfine Rainbow
این گونه از حسن یوسف، خود به گونه‌های مشابه دیگری تقسیم می‌شود.
به عنوان مثال “آتشفشان” و “مخمل سرخ” انواعی از این گونه هستند که برگ‌های قرمز با رگ‌هایی صورتی دارند و با حاشیه‌ای باریک سبز یا زرد احاطه شده‌اند.

نوع دیگری از این گونه وجود دارد که ترکیب سبز و قرمز در آن حفظ شده، اما رگه‌هایی از ارغوانی یا نارنجی بر روی آن نقش بسته است. خصوصیت دیگر این گونه آن است که بافت برگ‌های این گیاه بسیار لطیف است و با لمس آن احساس خوشایندی به دست می‌آید.

کنگ (kong)
رنگ اصلی این گونه از حسن یوسف سبز است و از حاشیه ضخیم آن شروع می‌شود و هرچقدر به مرکز نزدیک می‌شود به رنگ قرمز یا صورتی تغییر رنگ می‌دهد.

این گونه از حسن یوسف نیز خودش انواع دیگری دارد که رنگ‌ بندی‌های آن متفاوت است.

ایده‌هایی برای طراحی محیط
رنگ‌بندی درخشان و زنده این گیاه باعث می‌شود تا حسن یوسف یکی از انتخاب‌های ما برای استفاده در طراحی محیط باشد.
● حسن یوسف را در سبد‌هایی زیبا قرار دهید و آن‌را آویزان کنید.
● یک ستون زیبا انتخاب کنید و حسن یوسف را مانند تندیسی خاص روی آن قرار دهید.
● گلدان‌های مختلف را ترکیب کنید تا رنگ‌های متضاد یا مکمل یکدیگر داشته باشید.
● گوشه‌های تاریک‌تر محیط را با رنگ‌های درخشان حسن یوسف زنده کنید.
● چند حسن یوسف با رنگ‌های مختلف را در یک گلدان بکارید تا ترکیب بهتری داشته باشید.

چه مشکلاتی ممکن است برای برگ‌ها و ساقه حسن یوسف ایجاد شود؟
ریزش برگ‌ها
ریزش برگ به طور معمول نتیجه کم بودن میزان آبیاری، قرار گیری گیاه در نزدیکی دستگاه‌های سرمایشی/ گرمایشی و یا سرد بودن بیش از حد هواست.
خوشبختانه درمان ریزش آسان است، کافی است آبیاری را اصلاح کرده و گیاه را به مکانی گرم‌ تر ببرید. آن را در کنار پنجره یا دری که مدام باز می ‌شود قرار ندهید. بدیهی است که نزدیکی شوفاژ، کولر و بخاری نیز نمی‌توانند مکان‌های خوبی برای گیاهان باشند.

فاسد شدن ساقه
خاک مرطوب برای سلامت حسن یوسف یک فاکتور ضروری است. اما این مرطوب بودن نباید با خیس و غرقاب شدن اشتباه گرفته شود. خاک خیس، زمینه را برای ابتلای ساقه و ریشه به پوسیدگی فراهم می‌کند. هنگام آبیاری، مواظب باشید که بیش از حد نیاز به گیاه آب ندهید.
بهترین حالت برای حسن یوسف این است که تا خشک شدن لایه رویی خاک صبر کنید و سپس به آن آب بدهید. حتما نیم ساعت پس از آبیاری، زیر گلدانی را خالی کنید و آن را کاملا خشک زیر گلدان قرار دهید.

رشد علفی (نامتوازن و ضعیف)
این اتفاق محصول مشترک کم بودن نور و نگهداری نامناسب است. باید برای حسن یوسف نور کافی و درخشان خورشید فراهم کرده و هر ماه، نوک بخش‌های جوان را بچینید تا گیاهی زیبا و مرتب داشته باشید. اگر خیلی دیر شده و دیگر ظاهر مرتب گیاه از بین رفته است، توصیه ما این است که گیاه را کاملا هرس کنید تا مجدد و این بار زیباتر رشد کند.

زرد شدن برگ‌ها
به طور طبیعی، برگ‌های قدیمی می‌ریزند تا برگ‌های جوان جایگزین آن‌ها شوند. این ریزش معمولا از بخش پایینی گیاه و در مرور زمان رخ می‌دهد. جای نگرانی نیست، چون بخشی از چرخه طبیعی زندگی حسن یوسف است.
اما اگر به طور ناگهانی تعداد زیادی از برگ‌ها زرد شدند و گیاه ظاهری بیمارگونه دارد، یعنی بیش از حد به آن آب داده‌اید. در اغلب اوقات، این مرحله راه بازگشتی ندارد و به این راحتی نمی‌ توان گیاه را نجات داد. گیاه را از گلدان خارج کرده و ریشه را بررسی کنید. بخش‌های بیمار را جدا کنید، طوری که فقط بخش‌های سالم ریشه باقی بماند. سپس گیاه را مجدد در خاکی تازه بکارید. این بار با دقت بیشتری نیاز‌های آبی گیاه را فراهم کنید.

آیا می‌توان از حسن یوسف در داخل گلدان و به عنوان گیاهی آپارتمانی نگهداری کرد؟
قطعا بله! تا زمانی که بتوانید نور کافی برای آن فراهم کنید و هر چند هفته یکبار، به هرس کردن جزئی آن بپردازید، می‌توانید روی حسن یوسف حساب کنید.
هرس کردن حسن یوسف کار دشواری نیست، تنها کافی است پنج دقیقه در ماه زمان بگذارید و گل‌های در حال رشد را جدا کنید. بدین شکل در کنار نگهداری مناسب، حسن یوسف بی‌نظیری خواهید داشت.
حسن یوسف معمولا بزرگتر از گلدان خود نمی‌شود، اما اگر به گلدان بزرگتری نقل مکان کند، می‌تواند سریعا رشد کرده و تمام فضا را اشغال کند. خبر خوب این است که آن با اغلب گیاهان دیگر تطبیق پذیر است و می‌تواند گیاه دیگری را نیز در گلدان خود پذیرا باشد.
رشد حسن یوسف بسیار سریع است، به همین دلیل برای داشتن گیاهی متراکم و باطراوت باید آن را مرتبا هرس کنید. به راحتی با انگشتان خود انتهای ساقه‌ها را بچینید تا بدین شکل آن را برای حفظ ظاهر و رشد بهتر تشویق کنید. فراموش نکنید که باید تمام گل‌ها را نیز از آن جدا کنید، اگر اجازه دهید که شکوفه بدهند و دانه تولید کنند، گیاه پس از اتمام این روند به طور طبیعی خواهد مرد.

خلاصه نگهداری از حسن یوسف در داخل خانه را با هم مرور کنیم:
نور متعادل
از تابش مستقیم خورشید و در مقابل، مکان‌های کاملا سایه اجتناب کنید. این گیاه برای بقا و رشد، به نور کافی و خوب نیاز دارد.

آبیاری ملایم تا زیاد
خاک باید مرطوب باشد، نه خشک و خیس. هرچه گیاه بزرگ‌تر باشد، به آب بیشتری نیاز خواهد داشت.

هوای گرم
دمای متعادل منزل و محیط‌های اداری برای آن مناسب است. دما نباید کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد باشد.

کوددهی
در فصول رشد، سعی کنید حداقل ماهی یکبار به آن کود بدهید.

چرا رنگ برگ‌های حسن یوسف در حال محو شدن است؟
گیاه حسن یوسف برای حفظ رنگ‌ها و طرح زیبای برگ‌هایش، به دریافت نور کافی “بدون سوختگی” نیاز دارد. به علاوه، این سه مورد نیز نقش بسیار اساسی در شدت رنگ و طرح حسن یوسف ایفا می‌کنند:
* حسن یوسف باید نور صبحگاهی خورشید را به طور مستقیم دریافت کند. در باقی ساعات روز، نور باید کاملا غیرمستقیم به آن بتابد.
* حسن یوسف باید در گرما رشد کند. دما نباید در تمام فصول سال به کمتر از ۱۵ درجه (یا نهایت ۱۰ درجه) سانتی گراد برسد. خاک آن نیز باید کاملا غنی و زه کشی شده باشد تا بتواند از رشد سریع آن حمایت کند.
* خاک باید حاوی کمی شن و الیاف طبیعی باشد. مقداری کود نیز برای حفظ رنگ لازم است. اگر مدت طولانی است که گیاه را در یک خاک کاشته‌اید و آن را کود دهی نکرده‌ اید، کود‌های غنی از نیتروژن برای گیاه شما مناسب هستند. در غیر این صورت از کود‌های متعادل ۱۰-۱۰-۱۰ استفاده کنید.

چگونه حسن یوسف را تکثیر کنیم؟
خوشبختانه تکثیر حسن یوسف از طریق قلمه زنی بسیار آسان است.

مرحله ۱
قلمه را از گیاه جدا کنید.
بخشی را از یک حسن یوسف بالغ برای کاشت انتخاب کنید باید به دنبال ساقه‌هایی بگردید که ۱۵-۱۰ سانتی متر طول دارند. ساقه را با کمک قیچی یا چاقوی تیز و تمیز، درست از بالای غده برگ ببرید. غده برگ، محل خروج برگ از ساقه است.
از مکان همین یک برگی که جدا می‌شود، در آینده دو برگ رشد خواهد کرد و گیاه متراکم‌تر خواهد شد. قلمه را خیلی بزرگ انتخاب نکنید؛ چون یا ریشه نخواهد داد و حتی اگر ریشه نیز بدهد، به جای متراکم شدن علفی و بلند می‌شود.

مرحله ۲
برگ‌های اضافی را حذف کنید.
برگ‌های بخش پایینی ساقه را ببرید و فقط ۴ برگ در بخش بالایی ساقه بگذارید. هر بخشی از ساقه که در زیر آب یا خاک برود، باید عاری از هرگونه برگ باشد. حال قلمه برای کاشته شدن در خاک آماده است.

مرحله ۳
قلمه حسن یوسف را در آب قرار دهید.

قلمه را در یک لیوان پر از آب قرار دهید. سپس لیوان (یا هر بطری شیشه‌ای دیگر) را به مکانی روشن و دور از تابش مستقیم خورشید منتقل کنید. دمای اتاق باید بین ۱۵ الی ۲۳ درجه سانتی گراد باشد. اگر چند قلمه بریده‌اید، همه را در یک بطری قرار دهید.

مرحله ۴
منتظر ریشه‌ها باشید.
ریشه زدن معمولا پس از ۴-۳ هفته رخ می‌دهد. حتما تا زمان کامل شدن رشد ریشه‌ها، پیوسته آب لیوان را با آب تازه عوض کنید. هنگامی که طول ریشه به ۳ سانتی متر یا بیشتر رسید، قلمه برای کاشت در خاک آماده است.

البته قلمه ریشه زده، برای مدت‌ها می‌تواند به رشد خود در آب ادامه دهد.

مرحله آخر
قلمه‌های ریشه دار را بکارید.
خاک را از قبل مرطوب کنید. گلدان ۱۰-۸ سانتی متری انتخاب کرده و طوری قلمه را در آن بکارید که بالای توپ ریشه ۲ سانتی متر یا بیشتر از لبه گلدان پایین ‌تر باشد.
فضای اطراف قلمه را با باقی خاک‌های مرطوب شده پر کنید. خاک را در اطراف قلمه فشار دهید تا ارتباط خوبی بین خاک و سطح ریشه ایجاد شود.