مرد میانسالی که علی نام دارد می‌گوید:
در سن ۳۰سالگی سالروز ازدواجم با کلنگ زنی طرح پتروشیمی دهدشت مصادف شد در حال حاضر من ۴۸سال سن دارم و فرزندم ۱۵ساله است.
طرحی که طی این سال‌ها اگر چه ابزار تلبلیغاتی برای برخی مسئولان بود، ولی پس از تصدی، برخی‌ها یا حریفش نشدند و برخی دیگر با وجود مچ اندازی مغلوبش شدند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد،
این طرح در حالی طی این مدت روند لاک پشتی داشته که کهگیلویه با جمعیت بیش از ۲۳۰هزار نفر و نرخ بیکاری بیش از ۱۴درصد؛ از بالاترین نرخ بیکاری در استان رنج می‌برد و بیش از ۸۰درصد مردم این شهرستان از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند.
با به رکود کشاورزی و دامداری در یک دهه اخیر بحران بیکاری در این منطقه شدت یافت به گونه‌ای که شاهد پدید مهاجرت بی رویه مردم این شهرستان بودیم.
پتروشیمی دهدشت پای ثابت تبلیغات کاندیدا‌های انتخاباتی
در سال‌های اخیر یکی از طرح‌هایی که همواره یک پای ثابت وعده‌های انتخاباتی کاندیدا‌های مجلس شورای اسلامی، شورای‌های اداری استان، شهرستان و مورد توجه مقامات کشوری قرار گرفته پتروشیمی دهدشت است.
سال۱۳۸۶ که کلنگ زنی پتروشیمی دهدشت ناقوس روز‌های خوش را برای جوانان این دیار به صدا درآورد، شاید کمتر کسی احساس می‌کرد این طرح به این سرنوشت دچار شودو منتظر ناجی باشد.
صنایع تولید مواد پتروشیمی خط دنادر راستای احداث صنایع تولید مواد پتروشیمی در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم جنوب ایران، هیات دولت در تاریخ چهارم شهریور۱۳۸۴ پایه گذاری چهار واحد جدید در مناطق جنوبی کشور را تصویب کرد که با پیوستن پتروشیمی گچساران به این چهار طرح پتروشیمی‌های خط دنا شکل گرفت. خط دنا از یک واحد الفین گچساران و چهار واحد تولید پلی اتیلن (HDPE) بنام‌های شرکت
صنایع پتروشیمی دهدشت، ممسنی، کازرون و بروجن تشکیل شده است.
مجوز پتروشیمی دهدشت با ظرفیت تولید سالانه ۳۰۰هزار تُن انواع مواد پتروشیمی با پیگیری‌های مستمر محمد موحد، نماینده وقت کهگیلویه بزرگ در سال۸۵ دریافت و در سال۸۶ با حضور محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس، غلام‌حسین نجابت معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی و جمعی از مسئولان و مقامات اجرایی کهگیلویه و بویراحمد در زمینی به وسعت ۱۹۰هکتار در دشت ۴۵۰۰هکتاری کلاچو در پنج کیلومتری دهدشت، با وعده ایجاد شغل مستقیم برای ۳۵۰نفر و اشتغالزایی غیرمستقیم سه هزار و ۵۰۰ نفر کلنگ زنی شد.
ساز ناکوک برخی‌ها برای حذف پتروشیمی دهدشت
اما از آن موقع تا سال۹۵ این طرح در حد سند و مطالعه توپوگرافی، مطالعات زیست محیطی، فنس‌کشی و محوطه‌سازی، خاکبرداری پلان اولیه و خرید دانش فنی باقی ماند به گونه‌ای که حرف و حدیث‌های پیرامون اجرای پتروشیمی دهدشت بسیار بود.
در سال‌های اخیر برخی از فعالان محیط زیست تعریف اشتباه در مطالعه توپوگرافی و مطالعات زیست محیطی را متذکر شدند و تلاش داشتند اجرای آن به کلی متوقف شود عده‌ای نیز با ابراز ناامیدی از عملیاتی شدن طرح هنوز هم معتقدند اگر طرح دیگری جایگزین می‌شد برای رونق اقتصاد شهرستان بهتر بود.
برخی دیگر از مسئولان در گفتگو با رسانه‌ها عنوان می‌کردند که اگر در این زمین پیاز یا هندوانه کشت می‌شد بسیار صرفه اقتصادی بیشتری داشت همچنین عده‌ای دیگر روند کند و رکود این طرح باز نگه داشتن فضا برای سودجویی عده‌ای منفعت طلب به نام مجتمع پتروشیمی دهدشت می‌دانند و هیچ امیدی به بهره برداری آن ندارند.
احسان حیدری زاده از ساکنان این شهرستان که دارای مهندسی نفت از دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان گچساران است می‌گوید: بیکاری ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی است مسئولان تنها شعار مبارزه با بیکاری را سر می‌دهند این در حالی است که این طرح که باید سال‌های پیش به بهره برداری می‌رسید هنور اندر خم یک کوچه است.
دیگر شهروند دهدشتی که دارای مدرک کارشناسی در رشته شیمی و پلیمر است می‌گوید: طرح و پروژه‌هایی مانند پتروشیمی دهدشت، معدن فسفات چرام، کارخانه سیمان سپو در این شهرستان کلنگ زنی شد، اما گویا کلنگ آغاز عملیات اجرایی این طرح به مذاق زمین خوش نیامد و هنوز هم مانند کلاف سردگم است.
روند کاری پتروشیمی دهدشت از ۸۶تا۹۴
در حالی که طرح‌های پتروشیمی ایلام و لردگان همزمان با پتروشیمی دهدشت مجوز گرفته و امروز مجتمع پتروشیمی ایلام با ۲هزار نیروی انسانی متخصص و کارگر بزرگترین شرکت خصوصی در این استان و نیز بزرگترین مجتمع پتروشیمی غرب کشور است، اما پتروشیمی دهدشت هنوز اندر خم خاکبرداری و ساختمان‌سازی است.
عملیات اجرایی فاز نخست پتروشیمی دهدشت با هزینه ۲۲میلیارد تومانی سال۹۵ آغاز شد؛ در این فاز خاکبرداری با حجم سه میلیارد متر مکعب پیش‌بینی شده بود. با شروع عملیات تسطیح زمین و آماده سازی محل احداث طرح و انجام عملیات خاکبرداری، خاکریزی و دیوار چینی در سال ۱۳۹۶ کار تا حدودی سرعت گرفت.
مناقصه EPC طرح در نیمه دوم سال۱۳۹۸ انجام و مشارکت شرکت‌های پتروپارس- نارگان برنده مناقصه شد، قرارداد مربوطه در دیماه ۱۳۹۸ به امضاء طرفین رسید و در حال حاضر انجام مهندسی طرح توسط شرکت نارگان از مشارکت و عملیات اجرائی (در آغاز با تجهیز کارگاه) توسط شرکت پتروپارس شروع شده است.
ساختمان‌های غیرصنعتی شرکت شامل کلینیک و ساختمان مهمانسرا در حال اجرا بوده و سوله‌های انبار مواد شیمیایی و قطعات یدکی در حال تکمیل است.
با این وجود، اما تأمین خط آب از مارون یکی از مهمترین مراحل پیش‌رو در طرح است؛ موضوعی که به خاطر شرایط رودخانه مارون و برنامه‌ریزی برای مصارف کشاورزی امکان رسیدن به پتروشیمی را دشوار می‌کند.
مشکل تأمین خط لوله آب از مارون
از سوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد یک واحد پلی‌اتیلن با ظرفیتی مشابه پتروشیمی دهدشت به سالانه بیش از سه میلیون متر مکعب آب نیاز دارد، اطلاعات سد مارون نیز نشان می‌دهد که این سد ظرفیت آب قابل تنظیم سالانه ۹۰۰میلیون مترمکعب را دارد که همه این میزان آب باید جهت مصارف کشاورزی استفاده شود.
عزیز فیلی معاون وقت عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد پارسال در نشستی به پایین بودن پیشرفت فیزیکی پتروشیمی دهدشت واکنش نشان داده و گفته بود: «پذیرفتنی نیست که از سال۸۶ تا کنون که بیش از ۱۳سال از آغاز این طرح می‌گذرد تنها ۱۵.۸۵درصد پیشرفت داشته باشد، در آن سال‌ها مشکلات تحریم و منابع کمتر بود، اما اراده‌ای برای ادامه کار وجود ندارد.»
وی عنوان کرد: احساس می‌کنم سرمایه‌گذاران دغدغه‌ای برای توسعه پتروشیمی‌ها ندارند که از آنها می‌خواهیم تکلیف ما در پتروشیمی دهدشت را مشخص کنند اگر نمی‌توانند کاری انجام دهند بگویند، ما چقدر به مردم دهدشت و این استان بگویم ان‌شاالله امسال و یا سال آینده پتروشیمی راه‌اندازی می‌شود.
این مسؤول بیان کرد: مجوز پتروشیمی لردگان، ایلام و دهدشت با هم صادر شد و در حال حاضر پتروشیمی ایلام ۱۰۰ درصد و لردگان ۸۰ درصد پیشرفت دارد، اما پیشرفت پتروشیمی دهدشت با گذشت این همه سال تنها ۱۵.۸۵ درصد است.
محمد موحد نماینده فعلی مردم کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در نطق‌های انتخاباتی خود در سال۹۸ گفت: بار‌ها گفتم و باز هم می‌گویم من مجوز طرح‌های مهمی از جمله پتروشیمی دهدشت و سیمان سپو و چند طرح دیگر را برای شهرستان کهگیلویه اخذ کردم هر کس که بتواند این طرح‌ها را به سرانجام برساند دستش را می‌بوسم.
حال نوبت به خود موحد رسید و اکنون او گویا بسیار مصمم است که خود آستین همت بالا بزند، به همین دلیل او در ماه‌های ابتدایی دوره نمایندگی خود در مجلس پیگیر مشکلات پتروشیمی شد و دیدار‌هایی با وزیر نفت و مدیرعامل شرکت هلدینگ خلیج فارس برگزار کرد.
پیشرفت ۱۲درصدی پتروشیمی قابل قبول نیست
موحد؛ خرداد ماه در دیدار با زنگنه وزیر نفت ضمن قدردانی از زحمات نماینده پیشین مردم در پیگیری پتروشیمی اظهار داشت: پیشرفت ۱۲درصدی این طرح نسبت به طرح‌های گچساران و بیدبلند قابل قبول نیست.
نماینده مردم کهگیلویه در مجلس از وزیر نفت درخواست کرد که صنایع پایین دست لازم در منطقه به موازات پتروشیمی طراحی و راه‌اندازی شود.
بیژن زنگنه در این دیدار با اشاره به انعقاد قرارداد ۲۵۰میلیون یورویی با شرکت‌های پتروپارس و نارگان گفت: ساختمان‌های صنعتی و تراس‌بندی انجام شده و ۱۲درصد پیشرفت دارد که نسبت به پتروشیمی‌های زنجیره‌ای پیشزفا کمی است.
راهی که بر تأمین سرمایه بسته شد
وزیر نفت مشکل پتروشیمی دهدشت را در تأمین سرمایه دانست و با اشاره به اینکه قرار بود از طرق فاینانس انجام شود گفت: این روش در شرایط فعلی امکانپذیر نیست.
زنگنه تأمین مالی از صندوق توسعه ملی را راه دیگر دانست و از موحد خواست از ارتباطات خود در صندوق توسعه ملی پیگیر جذب بخشی از اعتبارات مورد نظر باشد.
سعید زرندی معاون طرح و برنامه وزارت صمت در بازدید کوتاه سرپایی از محوطه پتروشیمی دهدشت گفت: تکمیل دو پتروشیمی دهدشت و گچساران موضوع جدی وزارت صمت است طرح گچساران به پیشرفت خوبی در حال کار است دهدشت مشکلات مالی دارد که پیگیری می‌شود.
زرندی نگاه مسؤولان استانی به ایجاد شهرک‌های تخصصی در پایین دست طرح را ضروری خواند و تصریح کرد: پیشنهاد دادیم استان در پایین دست پتروشیمی دهدشت می‌تواند صاحب نقش باشد.
معاون وزیر صمت اضافه کرد: اگر این دو پتروشیمی در استان راه بیفتند چندین شرکت ذیل آنها شکل خواهد گرفت و طبیعتا باعث رونق اقتصاد این منطقه می‌شود.
علیرضا اتابک فرماندار کهگیلویه هم با مطلوب خواندن وضعیت پیشرفت پتروشیمی تصریح کرد:شرکت پتروپارس وابسته به وزارت نفت برنده مناقصه شده و احداث سوله‌ها و ساختمان کلینیک در حال کار است.
وی مشکل این طرح را در تأمین منابع مالی دانست و گفت: وام ارزی پتروشیمی مراحل پیگیری را طی می‌کند.
وی با بیان اینکه انتقال برق به پتروشیمی حداقل ۱۰۰میلیارد تومان هزینه دارد، اضافه کرد: انتقال آب از مارون به طول ۱۵کیلومتر باید انجام شود.
اتابک گفت: بر اساس تعهد صورت گرفته قرار است تا سال۱۴۰۱ این پتروشیمی در مدار تولید قرار گیرد امید است در افق پیش بینی شده به نتیجه برسد.
وی با بیان اینکه پتروپارس پای‌کار است به همین خاطر افق روشنی برای طرح وجود دارد، افزود: قریب به ۱۲۰نفر در فاز‌های فعلی به کار گرفته شده‌اند.
در آینده و با عملیاتی شدن سایر فاز‌ها نیرو‌های تخصصی بیشتری بکار گرفته خواهد شد.
محمدرضا مصیبی نیز در خصوص وضعیت پتروشیمی دهدشت گفت: پروژه ببه صورت EPC با پیمانکاری پتروپارس و نارگان در حال اجرای عملیات است.
سرپرست سایت پتروشیمی دهدشت میزان پیشرفت در بخش‌های این طرح را شامل ۷۹درصد فاز مهندسی، ۲۶درصد ساختمانها، ۵۱درصد تامین منابع واعتبارات و در حوزه تأسیسات زیربنایی با ۱۱درصد اعلام کرد.
وی اضافه کرد: در بخش تامین منابع ارزی مشکلاتی وجود دارد که با حضور معاون وزارت صمت مطرح شد و قول حل و فصل موضوعات را دادند.
مصیبی گفت: دو سوله، ساختمان کلینیک و انبار عمومی در حال احداث بوده و پیش‌بینی می‌شود عملیات خاکبرداری تا دو ماه آینده به اتمام برسد.
به گفته مصیبی تاکنون یک میلیون و هشتصد مترمکعب خاکبرداری و ۵۰هزار متر احداث دیوار سنگی حایل در سایت اجرا شده است و طی این مدت زمینه اشتغال ۱۲۲نیروی بومی و ۴۵نیروی غیر بومی فراهم شده است.
پتروشیمی دهدشت بدون محدودیت مالی
۲۷ آذرماه امسال بازدیدی با نشستی با حضور حجت‌الاسلام سیدمحمد موحد نماینده مردم کهگیلویه، بهمئی چرام و لنده در مجلس شورای اسلامی به همراه دکتر صاحب نسق مدیرعامل شرکت پتروشیمی دهدشت و خسروی، مدیرعامل شرکت پترو پارس ایران، صمیمی دوست معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد، فرماندار شهرستان کهگیلویه و جمعی از کارشناسان و مسؤولان در خصوص وضعیت پتروشیمی دهدشت بازدید کردند همچنین در این بازدید عملیات اجرایی احداث کارگاه مرکزی، انبار‌ها و ساختمان آتش‌نشانی و عملیات ساخت دفاتر اداری و کمپ مهندسی که در چند روز گذشته کلید خورد، مورد بررسی قرار گرفت.
در این بازدید صمیمی دوست معاون اقتصادی استاندار بر اهمیت این پروژه تاکید کرد و گفت: پتروشیمی دهدشت به طور کامل و بدون هیچ مشکلی روی ریل کار قرار گرفته و هیچگونه محدودیت مالی در مسیر این طرح وجود ندارد و با قاطعیت در پاسخ به، اما و اگر‌های برخی‌ها این طرح را فاقد هر گونه مشکل دانست.
معاون اقتصادی استاندار با بیان اینکه پتروشیمی دهدشت تا کنون پیشرفت فیزیکی ۲۲درصد داشته است حجم سرمایه گذاری ریالی و ارزشی این پروژه را بالغ بر یک هزار و ۷۰۰میلیارد تومان و ۱۴۰میلیون یورو دانست و افزود: پیش بینی شده است با تلاش پیمانکار جدید (شرکت پترو پارس) تا پایان سال میزان اشتغال به ۷۰۰نفر برسد که جهش خوبی برای ایجاد اشتغال در منطقه محروم کهگیلویه است.
وی خواستار اعلام نیاز نیرو از سوی پتروشیمی دهدشت شد و گفت:اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان براساس آمار بیکاری‌های استان برنامه ریزی‌های لازم را انجام دهد.
صمیمی افزود: پتروشیمی تخصص‌های و رشته‌هایی که نیازمند آموزش هستند و یا افرادی که تحصیلات دانشگاهی دارند و باید به صورت فنی آموزش ببینند را احصا کرده و به سازمان فنی و حرفه‌ای معرفی کند تا این سازمان متناسب با آن نیاز‌ها آموزش‌های لازم را ارائه دهد.
معاون استاندار خطاب به مسئولان پتروشیمی دهدشت، گفت: نیاز‌های خود را اعلام کنید تا براساس ظرفیت‌های موجود استان و سایر واحد‌های تولیدی که در استان و شهرستان کهگیلویه وجود دارد بتوان از آن ظرفیت‌ها استفاده شود تا با توجه به وجود کارخانه‌هایی که در سطح استان داریم بخشی از نیاز‌های پتروشیمی را برطرف کنیم.
وی اظهار داشت: ما در بحث سوله سازی واحد‌های خوبی در سطح استان داریم که می‌توانند کمک کنند. وی بیان کرد: موانع عریض کردن جاده دسترسی به پتروشیمی و جاده ارتباطی پتروشیمی به جاده پاتاوه به دهدشت مورد بحث و بررسی قرار گرفت و از همین الان باید اداره کل راه و شهرسازی استان و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده باید به فکر استاندار سازی جاده‌های منتهی به پتروشیمی‌ها و اتصال آنها به جاده‌های اصلی باشند و قطعا پتروشیمی‌ها در این زمینه کمک‌های لازم را انجام خواهند داد.
تلاش‌های محمد موحد به بار نشست
نماینده مردم کهگیلویه بزرگ در مجلس شورای اسلامی نیز این بازدید گفت: فعال شدن پروژه پتروشیمی دهدشت یکی از آرزو‌های دیرینه‌ام بود که امروز با فعال شدن این پروژه بسیار خوشحالم و از این بابت خدا را شاکر و سپاسگزارم.
حجت الاسلام محمد موحد افزود: امروز در یک خاکریز و علیه فقر، نداری و محرومیت می‌جنگیم و کسانی که در حال کار هستند معتقدم در یک میدان جهادی به تمام معنا در حال تلاش هستند.
وی گفت: بعد از جلسات و پیگیری‌های مستمر در تهران با مسؤولان مربوطه در رأس وزیر نفت امروز اولین جلسه را برگزار کردیم و از گزارش کاری که دست اندرکاران دادند بسیار راضی هستم و خوشحالم که تلاش‌هایم به ثمر نشست و انشالله درآینده نزدیک شاهد بکارگیری نیرو‌های بیشتری خواهیم بود.
۱۷۳نیرو هم اکنون در پتروشیمیدهدشت مشغول به کارند
مدیر عامل پتروشیمی دهدشت نیز در این بازدید گفت: در بخش غیرصنعتی، مطالعات ژئوتکنیک، عملیات تسطیع و فنس‌کشی محوطه و همچنین طراحی و نصب دکل مخابراتی و شبکه IT و عملیات حفاظت فیزیکی سایت به سرانجام رسیده بود.
محمدرضا صاحب نسق افزود: در حال حاضر در شرکت‌های پتروپارس، گوپله، ژالکه، دریا پیمان بوشهر (پیمانکار حراست) تعداد ۱۷۳ نیرو مشغول به کار هستند که از این تعداد ۱۲۶ نفر بومی و تعداد ۴۷ نفر غیر بومی مشغول به کار هستند.
چشم امید هزاران جوان جویای کار در شهرستان محروم از صنعت کهگیلویه که برای کارگری راهی استان‌های همجوار می‌شوند به بهره‌برداری این طرح صنعتی دوخته شده تا بتوانند طعم شیرین اشتغال در منطقه را برای نخستین بار بچشند. نویسنده: محمدجعفر درزاده