گزارش مکتوب؛
ریه های متورم
سایه آلودگی بر سر هوای کلانشهر کرج با شروع روزهای سرد سال سنگین تر می شود.
وقتی ابرهای بارش زا آسمان را ترک میکنند و چند روزی هم از باد خبری نمیشود، شاخص آلودگی هوا روی «ناسالم» و «هشدار» و «اضطرار» قرار میگیرد و داستانی تکراری را برای کلانشهرها رقم میزند.
البته ناگفته نماند که به دنبال این وضعیت، مدتی هم هشدارهای متخصصان تبدیل به گزارشهای خبری و تیتر خبرگزاریها و روزنامهها میشود.
داستان تکراری
در پی آلودگی هشدارهایی که در این روزهای کرونایی به بیماران قلبی و تنفسی داده میشود تا از تردد در هوای آزاد خودداری کنند به کودکان وبقیه هم میرسد.
در این هیاهو تعدادی از کارشناسان هم با اشاره به آمار مرگ و میر پا را فراتر میگذارند و به صراحت اعتراف میکنند که تنفس در این هوای آلوده ممکن است شما را به هزار و یک بلا از ایست قلبی گرفته تا سرطان مبتلا کند.
هشدارها به اینجا که میرسد در قالب سناریویی تکراری کم کم جلسات و کارگروههایی تشکیل میشود که چیزی هم غالبا از آنها در نمیآید.
آلودگی هوا و افزایش کرونا
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به آلودگی هوا در بروز بیمارهای تنفسی مانند آنفلو آنزا و کرونا میگوید: آلودگی هوا در سطح جهان به عنوان چهارمین علت مرگ زودرس پس از فشارخون بالا، مصرف دخانیات و سوء تغذیه و دومین عامل اصلی مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیر واگیر پس از استعمال دخانیات است.
سیما سادات لاری میافزاید: افرادی که بیماری زمینهای دارند و در مناطق آلوده زندگی میکنند، در معرض خطر بیشتر ابتلا به کرونا هستند و بر اساس مطالعات، آلودگی هوا یکی از عوامل افزایش بیماریهایی مانند آنفلوآنزا و کرونا است.
ادامه قصه پرغصه
به گفته رییس اداره بیماریهای مزمن تنفسی وزارت بهداشت آلودگی هوا بر شیوع بیماریهای تنفسی از جمله کرونا میافزاید.
مهدی نجمی در پاسخ به این سوال که سال گذشته چه تعداد بستری و مرگ و میر به دنبال آلودگی هوا در کشور ثبت شده است، میگوید: استخراج این آمار کار سادهای نیست، زیرا عوامل متعددی وجود دارد که میتواند منجر به بستری بیماران شود و اینکه بتوان ریسک منتسب به هر عامل را به تفکیک متوجه شدکاری سخت و پیچیده است.
هزار و یک بلا
سالها است که آلودگی هوا، قصه تکراری روزهای فصل سرد سال شده است.
همین دو روز گذشته شاخص آلودگی در کرج روی عدد ١٦٤ و میزان شاخص آلودگی در شهرستانهای فردیس ١٥٦و ساوجبلاغ ١٧٣ بود.
شاخص کیفی هوای شهرستانهای استان البرز در ۲۴ ساعت گذشته منتهی به ساعت ۱۱ مورخ ۹۹/۹/۲۶ نیز فردیس ۱۴۱ ناسالم برای گروههای حساس، کرج۱۵۵ناسالم برای تمام گروهها، نظراباد ۱۲۸ ناسالم برای گروههای حساس و ساوجبلاغ ۱۵۳ناسالم برای تمام گروهها بود .
خسروی از شهروندان البرزی میگوید: پدر بیماری تنفسی دارد و با شروع فصل سرما و حجم بالای آلایندهها، مدام راهی بیمارستان برای بهبود وضعیت سلامتی پدر هستیم.
او میافزاید: هرچند شرایط شیوع کرونا رفت و آمدها را کم کرده است، اما نمیتوانیم قدم زدن در حیاط خانه را هم از خانواده دریغ کنیم.
خانم کلانتری از دیگر شهروندان البرزی میگوید: این که مردم به دلیل آلودگی هوا ممکن است دچار بیماریهای مختلف شوند، همیشه مرا به وحشت میاندازد.
او میافزاید: مردم البرز چه در زمستان و چه در تابستان با این مشکل روبرو هستند، در زمستان آلودگی نیروگاه و در تابستان هم گرد و غبار، امیدواریم مسئولان فکری به حال ریههای ما کنند.
این شهروند ۲۶ ساله البرزی میگوید: سوزش چشم و گلو در زمانی که در فضای باز هستم خیلی آزار دهنده میشود و دلیلش گرد و خاک موجود در هواست.
آلودگی، مولود صنعت
به گفته مدیر کل محیط زیست البرز کرج جز هشت کلانشهر آلاینده در کشور است که بیشترین سهم منابع آلاینده متحرک را به خود اختصاص داده است.
حکیمی میگوید: در سطح استان همچنان منابع آلاینده متحرک و ثابت فعالیت خود را انجام میدهند و هیچ تغییری در کاهش منابع انتشار آلودگی هوا ایجاد نشده است.
او با بیان این که از سالها پیش پیوست زیست محیطی در واحدهای صنعتی البرز اجرا نشده است میافزاید: بسیاری از واحدهای صنعتی به نوسازی و بهسازی نیاز دارند و صدور اخطار و پیگیری قضایی هم مشکلات خاص خودش را دارد.
حکیمی میگوید: الزام واحدهای صنعتی در استفاده از صنایع نوین به منظور کاهش آلودگی هوا جزئی از قانون هوای پاک مصوبه هیئت وزیران است و تجمیع عوامل آلاینده زای ثابت با متحرک، وضعیت آلودگی هوا را بدتر میکند.
سرپرست مدیریت بحران استانداری البرز نیز با اشاره به تاثیر صنایع در آلودگی هوا و نقش آلایندههای متحرک و ثابت میگوید: بر اساس آمار جهانی، میانگین تاثیر منابع متحرک آلاینده ۶۰درصد و تاثیر منابع ثابت از جمله صنایع و ریزگردها در آلودگی هوا ۴۰ درصد عنوان شده است.
فلاح نژاد میافزاید: تاکنون چنین آماری بهصورت دقیق از حفاظت محیط زیست برای البرز اعلام نشده و این موضوع در دست بررسی است.
سرپرست مدیریت بحران استانداری البرز میگوید: فعالیت صنایع همسایه غربی ما قزوین، شرق ما تهران و جنوب ما اراک نیز تاثیر به سزایی در آلودگی هوای البرز دارد.
آمار تلخ
به گفته مدیر کل محیط زیست البرز از ابتدای امسال تا ۲۵ آذر ماه، البرز شاهد ۳۵ روز ناسالم برای گروههای حساس، ۸ روز ناسالم برای تمام گروهها، ۳۴ روز پاک و ۱۹۴ روز قابل قبول بوده است.
حکیمی در خصوص این آمار در مقایسه با سال گذشته میافزاید:از ابتدای سال ۹۸ تا ۲۵ آذر ماه سال گذشته شاهد ۱۲ روز ناسالم برای گروههای حساس، ۲ روز ناسالم برای تمام گروه ها، ۸۷ روز پاک و ۱۷۹ روز قابل قبول بوده ایم.
دودی که از صنعت به چشم میرود
مدیرکل صمت البرز میگوید: نوسازی و بهسازی واحدهای صنعتی به هزینه زیادی نیاز دارد که انتظار آن از صنعتگران در این احوال اقتصادی سخت است.
رامین ربیعی میافزاید: اداره حفاظت محیط زیست هرکارخانهای را که نیاز به نوسازی دارد با اخطاری اعلام و ما نیز مراتب را از واحد صنعتی پیگیری میکنیم.
او میگوید: بیشترین میزان آلایندگی هوا مربوط به عوامل آلاینده زای متحرک از جمله ناوگان حمل و نقل عمومی است.
رویای نوسازی تاکسی های نو؟
رئیس سازمان حمل و نقل و بار و مسافر شهرداری کرج با اشاره به گران تمام شدن تسهیلات نوسازی تاکسیها از طرف دولت میافزاید: از طریق همکاری شورای شهر و شهرداری کرج مصمم هستیم به زودی تسهیلات نوسازی تاکسیها را به صورت مستقیم پرداخت کنیم.
یساولی با بیان این که در بسیاری کشورها سوبسید حمل نقل با کمک دولتها پرداخت میشود افزود: در همین چند ماه گذشته شهرداری کرج بدون دریافت هیچ کمک دولتی هشتاد و یک دستگاه اتوبوس مجهز و به روز خریداری کرده است.
اراده همگانی نیاز است
به نظر میرسد البرز با داشتن ۱۴ شهرک صنعتی دولتی و خصوصی و قرار گرفتن در شاهراه مواصلاتی ۱۴ استان باید با اراده همگانی دستگاههای متولی برای مبارزه با آلایندهها و اجرای مو به موی قانون هوای پاک، تدابیر درستی برنامه ریزی کند که این نفس تلخ و به شماره افتاده تنها عاید از زیباییهای فصل زمستان نباشد.
در این شرایط باز هم چشم به آسمان میدوزیم و در دل دعا میکنیم که آسمان ابری شود و نم بارانی بزند شاید غبار آلودگی از چهره شهر شسته شود و البرزیها برای نفس کشیدن در هوای پاک آرزوبه دل نمانند.
گزارشی از دانیال خلج