محققان دانشکده مهندسی نفت دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به ارائه روشی نوین برای بررسی پیوستگی در مخازن نفتی شدند و این اقدام منجر به شناسایی بهتر ساختار مخازن هیدروکربوربنی، مدیریت مخازن و تعیین محل حفر چاهها میشود.
وی با اشاره به نتیجه این طرح افزود: نتایج این تحقیق نشان داده است ساختارهای مولکولی آسفالتین نفت موجود در زونهای مختلف یک مخزن دارای تفاوتهای بسیار ظریفی هستند که با بررسی این تفاوتها میتواند میزان پیوستگی یک مخزن را بررسی کرده و زونهای مخزنی را مورد شناسایی قرار داد.
محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: در مخازن غیر پیوسته، سیالات هیدروکربنی به راحتی نمیتوانند در گستره مخزن جابهجا شوند و ممکن است در هر زونی سیال مخزن دارای ترکیب ژئوشیمیایی متفاوتی داشته باشند از این رو بهره برداری از سیالات این نوع مخازن و یا اجرای برنامه ازدیاد برداشت با تزریق گاز و آب در این نوع از مخازن با مشکلات جدی مواجه است.
آقای آسمانی خاطر نشان کرد: در این نوع مخازن به علت وجود سد و موانع لیتولوژیکی و یا گسلی، محدوده تاثیر و زهکشی چاههای بهرهبرداری کاهش یافته در هنگام تزریق آب و یا گاز به چنین مخازنی، سیالات تزریقی ممکن است بخشهایی از مخزن را تحت تاثیر قرار ندهند و یا تاثیر آن بسیار اندک باشد.
وی با بیان اینکه در اغلب طرحهای ازدیاد برداشت، با مطالعات ژئوشیمیایی میتوان در زمان کوتاهتر و با هزینه کمتر و با دقت بیشتر نسبت به سایر روشهای موجود، محدودههای تاثیر چاههای تزریقی، ردیابی سیالات تزریقی به مخزن و میزان یکپارچگی مخزن را مورد بررسی قرار داد گفت: برای مشخص کردن نحوه ارتباط سیال هیدروکربنی در بخشهای مختلف مخزنی به جهت عمودی و افقی و همچنین در بین چاههای موجود در میدان میتوان از نتایج مطالعات این پژوهش که بر اساس مطالعات ساختاری آسفالتین است استفاده کرد.
در ادامه آقای دکتر احمد رضا ربانی استاد دانشکده مهندسی نفت دانشگاه صنعتی امیرکبیر و سرپرست تیم تحقیقاتی این پژوهش نیز با اشاره به فرآیند اجرای این طرح گفت: در این پروژه از ترکیبات آسفالتین موجود در نفت تعدادی از مخازن نفتی ایران، به عنوان ذرات ارزشمند برای بدست آوردن آثار انگشت (فینگر پرینت) نفت خام استفاده شد.
آقای ربانی افزود: ساختارهای مولکولی آسفالتین در بخشهای مختلف مخازن مورد مطالعه با روش طیف سنجی مادون قرمز مورد بررسی قرار گرفت و از تفاوتهای ساختاری آنها با استفاده از تلفیق روشهای ژئوشیمیایی و آماری به منظور گروهبندی نفت و شناسایی میزان پیوستگی و زونهای موجود در مخازن استفاده شد.
وی گفت: نتایج این مطالعه میتواند در مطالعات ازدیاد برداشت از مخازن نفتی، مدیریت مخازن و تعیین محل حفر چاهها در مخازن کمک شایانی کند.
آقای ربانی افزود: این رساله در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب صنعتی شده و تاکنون ۶ مقاله ISI نیز از این طرح نگارش شده است. سه مقاله در مجلات Q۱ و یک مقاله در مجلات Q۲ چاپ شده و ۲ مقاله نیز در مجلات Q۱ در حال داوری است.