شکایت کارفرما به دلیل ترک کار امکان پذیر است؟
کارگر و کارفرما مطابق با قانون کار یک سری تکالیفی نسبت به یکدیگر دارند که قانون هر دو طرف را الزام به رعایت آن نموده است و در صورت نقض هر یک از این تکالیف، وی را الزام به جبران خسارت طرف دیگر نموده است.
چنانچه فسخ قرارداد کار از ناحیه کارفرما باشد، کارگر حق دارد جهت احقاق حق در مراجع حل اختلاف طرح دعوی کند.
اگر فسخ قرارداد کار از ناحیه کارگر باشد، ترک کار تلقی میشود و در صورت طرح شکایت کارگر از کارفرما در مراجع حل اختلاف، کارگر مستحق بازگشت به کار نیست و صرفا محق به دریافت سنوات پایان کار به استناد دادنامه شماره ۷۲۵ الی ۷۲۶ مورخ ۹۶/۸/۲ هیات عمومی دیوان عدالت اداری خواهد بود.
وظایف کارگر در مقابل کارفرما
کارگر در قبال دریافت مزد، یک سری تکالیفی مطابق با قانون کار برای وی پیش بینی شده است و موظف است تا پایان مدت قرارداد به تمامی مندرجات در قرارداد و یا قانون پایبند باشد.
این وظایف و وظایف عبارتند از:
اجرای صحیح کار مدنظر: از جمله مهمترین و اصلیترین وظیفهای که کارگر در قبال کارفرما دارد اجرای کار مدنظر طرفین است.
رعایت دقت در اجرای کار: صرف انجام کار توسط کارگر، منجر به رافع مسئولیت و وظیفه محول شده به کارگر نمیباشد؛ بنابراین کارگر میبایست کار مورد نظر را مطابق با آنچه مقصود کارفرما میباشد انجام و به اتمام برساند.
امانت داری: کارگر میبایست در حفظ وسایل، آلات و ادوات کارفرما در کارگاه یا محل کار که به واسطهی انجام کار و عمل مورد توافق به وی تحویل نموده اصل امانت داری را رعایت نماید؛ و در صورتی که به واسطه اهمال و سهل انگاری وی وسایل تلف یا معیوب شود مسئول خواهد بود.
اجرای دستورهای کارفرما: در مدت قرارداد، کارگر موظف است تمامی دستورات و نکات لازم در حیطه و چارچوب قرارداد بین خود و کارفرما را اجرا نماید.
رعایت مقررات انضباطی کارگاه: هرچقدر کارگر در اجرای کار مدنظر، مهارت داشته باشد و یا کار مورد نظر خود را مطابق با خواستهی کارفرما محقق سازد، ولی فاقد نظم و انضباط باشد عمل وی به هیچ عنوان مورد قبول کارفرما قرار نخواهد گرفت.
وظایف کارفرما در مقابل کارگر
همانطور که اشاره شد تکلیف قراردادهای کارگر و کارفرما دوطرفه است پس از تشریح وظایف کارگر، میبایست به وظایف کارفرما نیز پرداخته شود.
وظایف کارفرما در مقابل کارگر عبارتند از:
پرداخت حقوق: همانطور که در خصوص مهمترین و اصلیترین وظیفه کارگر به انجام کار اشاره شد، اصلیترین و مهمترین وظیفه و تکلیف کارفرما نیز پرداخت مزد و حقوق مورد توافق یا حقوق تعیین شده مطابق با وزارت کار است.
رعایت شرایط کار: منظور از شرایط در این قسمت، درخواست انجام کار از کارگر مطابق با توافق انجام شده در قرارداد، قانون یا عرف برای مثال کارفرما نباید درخواست انجام کار خارج از وقت و ساعت کار را از کارگر بخواهد یا شرط بر انجام کار بیشتر از آنچه معمول و عرف است را کارگر بخواهد.
رعایت الزامات قانونی: یک سری از توافقات و شرایط و الزامات در قرارداد بین کارگر و کارفرما شکل میگیرد. اما الزاماتی توسط قانون گذار برای کارفرما به وجود آمده است که کارفرما را مکلف به انجام آن نموده است مواردی از جمله؛ مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان، ممنوعیت بکارگیری افراد کمتر از پانزده سال و…
بیمه نمودن کارگران: از جمله وظایفی است که قانون کارفرما را مکلف به انجام نموده است. حتی این امر به قدری مهم بوده است که در صورت عدم انجام آن توسط کارفرما، به محکوم شدن کارفرما به جزای نقدی خواهد شد.
تأمین ایمنی کارگاه: کارگر برای انجام کار مدنظر کارفرما میبایست از تمام اصول ایمنی و حفاظتی برخوردار باشد و همچنین وسایل و ابزار آلاتی که کارگر با آن مشغول کار میشود نباید دارای نقص فنی باشد؛ چرا که در صورت وجود هرگونه آسیب و خسارت به موجب نقص ابزار و وسایل، کارفرما مسئول تمامی خسارات وارده خواهد بود.
پس از بیان وظایف هر دو طرف قراردادهای کار، لازم است به یک مورد خاص که توسط کارگران به تصور اینکه نقض تعهد مسئول نمیشود و مسئول نخواهند بود میپردازیم.
ترک کار توسط کارگر
همانطور که اشاره شد کارگر در قبال کارفرما دارای یک سری وظایف است که مهمترین آن اتمام صحیح کار مدنظر کارفرما است. حال در صورتی که کارگر پیش از اتمام قرارداد یا پیش از به پایان رساندن کار موردنظر از به اقدام به ترک کار نماید در برابر کارفرما مسئول کلیه خسارات وارده میباشد.
مورد گفته شده در خصوص وجود قرارداد بین کارگر و کارفرما است. اما سوالی که در این زمینه ممکن است به وجود آید این است که آیا درصورت عدم وجود قرارداد فی مابین کارگر و کارفرما آیا بازهم این امکان وجود دارد که کارگر بدون اجازه و رضایت کارفرما قبل از اتمام کار، کار را ترک نماید؟
در این خصوص میبایست در ابتدا گفت که، در قراردادهای بین کارگر و کارفرما الزامی در خصوص مکتوب بودن آن نیست بلکه به صورت شفاهی هم معتبر خواهد بود.
جدای از این موضوع حتی اگر قراردادی بین طرفین وجود نداشته باشد و در صورتی که کارگر انجام عمل مدنظر کارفرما را قبول کرده باشد، درصورت ترک کار بدون رضایت و اطلاع کارفرما و همچنین درصورت ورود ضرر و خسارت به کارفرما، کارگر در این باره مسئول میباشد.
طریقه شکایت کارفرما از کارگر
در صورتی که کارگر به وظایف گفته شده عمل ننماید این حق برای کارفرما به وجود خواهد آمد تا با به همراه داشتن کلیه مدارک و مستندات به اداره کار مراجعه نموده و شکایت خود را از کارفرما ثبت نماید.
موضوع ابتدا در هیات تشخیص مطرح میشود و طبق رویهای که در دعاوی مربوط به کارگر و کارفرما وجود دارد ابتدا پیش از رسیدگی به اصل موضوع سعی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین میشود و در صورت میسر نشدن این امر به دلایل طرفین رسیدگی و در نهایت رای صادر میشود.
نتیجه
در پایان و با توجه به آنچه که گفته شد؛ کارگر و کارفرما هر کدام در مقابل یکدیگر یکسری تکالیف و تعهدات دارند که در صورت نقض هرکدام توسط طرف مقابل این حق برای کارگر یا کارفرما به وجود میآید که با مراجعه به اداره کار و طرح موضوع خواستار محکومیت طرف مقابل و پرداخت خسارت به او بشود.
یکی از این نقض تعهدات که توسط کارگر محقق میشود ترک بدون اطلاع و رضایت کار توسط کارفرما میباشد؛ بنابراین در صورت ترک کار بدون رضایت و یا حتی ترک کار بدون قرارداد از سوی کارگر، کارگر مسئول تمام خسارات وارد بر کارفرما میباشد.