نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» محصول ساعت‌ها کار کارشناسی این کمیسیون با حضور دستگاه‌های مختلف و نهاد‌های ضروری است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای شهریار حیدری با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری ۳ شنبه شب شبکه دو سیما افزود: این طرح از 3ماه پیش در دستور کار این کمیسیون قرار گرفت.
ایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: در گذشته تا پیش از این دوره از مجلس شورای اسلامی، همواره شورای عالی امنیت ملی، محور بحث‌های برجامی بود؛ چند ماه پیش آقای قالیباف در شورای عالی امنیت ملی، صحبت‌ها و توجیهاتی داشت و توضیح داد که به هر شکل، این موضوع باید به مجلس بر گردد، زیرا نمایندگان، عصاره ملت هستند و مجلس، خانه ملت است.
وی ادامه داد: با متقاعد کردن شورای عالی امنیت ملی، مصوبات شورا باید به تایید مقام معظم رهبری برسد و پس از تایید ایشان به قانون تبدیل می‌شود بنابراین این موضوع به مجلس شورای اسلامی برگشت و اجازه دادند که در مجلس به موضوعات، تبعات و ابعاد برجام پرداخته شود.
آقای حیدری با اشاره به اینکه محور کار در مجلس شورای اسلامی در این زمینه، کمیسیون تخصصی امنیت ملی و سیاست خارجی است، اضافه کرد: طرح‌ها با عناوین مختلف درباره این موضوع، منعکس شد که تجمیع آن ها، طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» بود که امروز در مجلس مصوب شد.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه شهادت شهید دکتر فخری زاده به تصویب این طرح، سرعت بخشید گفت: این طرح در ۳ ماه گذشته در دستور کمیسیون بود و ساعت‌ها کار کارشناسی با حضور دستگاه‌های مختلف از جمله سازمان انرژی اتمی، وزارت خارجه، وزارت دفاع، دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی و نهاد‌های ضروری انجام شد و آن‌ها در این طرح، مشارکت و اعضای دیگر کمیسیون‌ها و رئیس مجلس هم بر روی این موضوع کار کردند.
آقای حیدری تاکید کرد: همه محور بحث‌ها و مواد نه گانه این طرح با حضور دستگاه‌های مختلف فوق مطرح شد و این طرح با اطلاع از توان جمهوری اسلامی ایران، دولت و سازمان انرژی اتمی، تهیه شد.
وی اضافه کرد: همه این دستگاه‌ها با نگاه کارشناسی، اعلام کردند که برای اجرایی کردن همه بند‌های این طرح، توانمندند.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: هدف طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» , پایبند کردن طرف مقابل به تعهداتش در برجام است.
آقای محمدی، با بیان اینکه این طرح از نظر حقوقی، به معنای خروج از برجام و یا نقض آن نیست و در چارچوب مواد ۳۶ و ۳۷ برجام قرار دارد افزود: این مواد به هر کدام از کشور‌های عضو، اجازه می‌دهد که در صورتی که موضوعی را به عنوان نبود پایبندی اساسی بقیه اعضا تشخیص دهند، متناسب با این تشخیص، تعهدات خود را کاهش دهند و این حق برای اعضا در برجام دیده شده است.
وی اضافه کرد: این طرح ادامه گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای است که مصوبه اردیبهشت پارسال شورای عالی امنیت ملی بود.
آقای محمدی گفت: این طرح، گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای را مقداری جلوتر می‌برد و عمیق‌تر می‌کند و وارد حوزه‌هایی می‌شود که طرف مقابل بر روی آن‌ها حساس است.
وی با تاکید بر اینکه هدف این طرح، واردار کردن آن‌ها به تغییر سیاستشان است افزود: از نظر سیاسی، هدف این طرح، پایبند کردن طرف مقابل به تعهداتش در برجام است.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس با اشاره به اینکه آمریکا پس از خروجش از برجام، هزینه خاصی را نپرداخته است گفت: بقیه اعضای برجام متعهد بودند که حداقل، خسارت‌های اقتصادی ناشی از خروج آمریکا را از برجام برای ما جبران کنند، اما به اعتراف خودشان، هیچ کاری نکردند.
وی ادامه داد: برای وادار کردن طرف مقابل به تعهداتش، درون خود برجام، روش (مکانیزم) قابل توجهی پیش بینی نشد بنابراین هدف اصلی این طرح، این است که طرف مقابل مجبور شود، تعهدات خود را با زمان بندی فشرده تر، انجام دهد.
آقای محمدی افزود: در این طرح پیش بینی شده است که اگر آن‌ها تعهدات خود را انجام دهند و ثمرات اقتصادی آن را ببینیم، در این صورت اجرای همه تکالیف، به مرحله ما قبل این قانون برگردد.
وی با اشاره به اینکه این طرح ۳ هدف راهبردی دارد گفت: نخستین و مهم‌ترین هدف این طرح این است که طرف مقابل را واردار کند که در سیاست تحریمی و فشار حداکثری، محاسبه مجدد و تجدید نظر کند.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: محاسبات کنونی آن‌ها این است که فشار وارد می‌کنند و از آن نتیجه می‌گیرند، اما بابت این فشارها، هزینه‌ای نمی‌پردازند و طرف مقابل دچار اشتباه محاسباتی در میزان هزینه فشار‌های خود شده است.
وی اضافه کرد: مهم‌ترین هدف این طرح این است که به طرف مقابل بگوید دوران فشار بدون هزینه به پایان رسیده است و از این بعد اگر فشار وارد کردند هزینه آن را باید تمام و کمال، پرداخت کنند.
آقای محمدی گفت: ارزیابی ما این است و تجربه گذشته پرونده هسته‌ای هم نشان می‌دهد زمانی که چنین راهبردی را در پیش می‌گیریم و فشار طرف مقابل به نحو موثر، هزینه مند می‌شود از یک جایی به بعد، محاسبات او تغییر می‌کند و سیاست خود را تغییر می‌دهد.
وی افزود: انتظار طرف غربی این بود که سیاست فشار حداکثری به آغاز ناآرامی در ایران و تغییر محاسبات نظام درباره مذاکرات فراهسته ای، موشکی و منطقه‌ای منجر شود.
آقای محمدی اضافه کرد: هدف ما این است که راه موثری را پیدا کنیم تا آن‌ها احساس کنند نیاز دارند تحریم‌ها را کاهش دهند. تا زمانی که طرف مقابل احساس نیاز به کاهش تحریم نکند آن را کاهش نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران»، برنامه هسته‌ای را در خدمت کاهش تحریم‌ها قرار می‌دهد گفت: هدف راهبردی دوم این طرح، تغییر روند دو سال و نیم گذشته است و هدف راهبردی سوم آن، پر کردن دست نظام، کشور و دولت برای ورود به صحنه آینده است.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ممکن است تصمیم بگیریم مذاکره و یا مقاومت و یا به ترکیب این دو عمل کنیم، افزود: مذاکره با دست خالی به امتیازدهی‌های یک طرفه منجر و توافق با دست خالی هم به توافق یک طرفه به نفع آن‌ها تبدیل می‌شود.
آقای محمدی گفت: با اجرای این طرح، مذاکرات، معنادار می‌شود و آن‌ها متقاضی مذاکره خواهند شد.
وی با اشاره به اینکه در اوج تنش‌های راهبردی تحریمی و غیر تحریمی با طرف‌های مقابل قرار داریم، افزود: در مدت دو سال و نیم گذشته که آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند، آن‌ها حتی به غذا و داروی مردم رحم نکردند و قهرمان ملی مردم را ترور کردند و حتی وعده اقدامات بیشتر علیه کشورمان می‌دهند.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: دستگاه امنیتی و اطلاعاتی آمریکا، جمهوری خواه و دموکرات ندارد و آن‌ها دشمنان ایران و یک مشت آدم کش و دروغگو و خیانتکاران حرفه‌ای هستند.
آقای محمدی با بیان اینکه طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» از نظر فنی، دو مشخصه مهم دارد، افزود: یکی اینکه وارد حوزه‌هایی می‌شود که مورد حساسیت طرف مقابل است، دوم اینکه مقداری محاسبه ناپذیر شده است.
وی ادامه داد: به علت سیاست‌هایی که در سال‌ها و ماه‌های گذشته وجود داشته است، آن‌ها فکر نمی‌کردند که نظام و مجلس، سراغ این کار بروند و هنوز آن‌ها درباره این طرح با ناباوری سخن می‌گویند.
آقای محمدی افزود: اینکه از حالت محاسبه پذیری خارج شویم و رفتار غافلگیر کننده داشته باشیم بر روی محاسبات طرف مقابل، اثر تعیین کننده خواهد داشت.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس با بیان اینکه زمان بندی‌های این طرح به گونه‌ای است که فرصت محاسبه مجدد و تغییر سیاست را به طرف مقابل می‌دهد، اضافه کرد: اگر آن‌ها تجدید نظر کنند، اجرای تعهدات ما قابل احیاست، اما اگر این کار را انجام دهند، طرح مانند مکانیسم ماشه عمل می‌کند و در سقف‌های زمانی معین، بخش‌های برنامه هسته‌ای مان را احیاء خواهد کرد.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم در ادامه این برنامه گفت: ابتدا و انتهای این طرح، رفع تحریم‌ها بوده است ضمن اینکه مقام معظم رهبری فرمودند همه مذاکرات برای رفع تحریم‌ها بوده است اگر مذاکرات نتیجه نگیرد و تحریم‌ها رفع نشود همه برجام، خسارت است.
آقای حیدری با بیان اینکه این طرح به دولت کمک می‌کند که با دست پر با طرف مقابل مذاکره کند، افزود:در واقع، دولت پشتوانه مجلس را دارد و همه نمایندگان، پشتیبان این کار برای دولت هستند.
وی اضافه کرد: حتی پس از تصویب این طرح، بازخورد آن را از جامعه اروپایی گرفتیم و آن‌ها چراغ سبز نشان می‌دهند و تمایل دارند جدی و در چارچوب برجام مذاکره کنند.
آقای حیدری تاکید کرد: این طرح، پشتوانه خوبی برای دولت است و طرف‌های برجام حاضرند جدی وارد مذاکره شوند.
وی با اشاره به اینکه افکار و عقاید و فراکسیون‌های گوناگونی در مجلس وجود داردگفت: این طرح از جمله معدود طرح‌هایی بود که همه افکار در آن دخیل بود و از همه جریانات، جناح‌های سیاسی و گروه‌ها با هر افکار و عقیده‌ای حتی از دولت و دستگاه‌های مختلف دعوت کردیم و فراتر از دولت و مجلس، از افراد صاحب نظر دانشگاهی را برای این طرح دعوت کردیم.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه عضو ان پی تی هستیم و در سال ۱۳۸۲ داوطلبانه پروتکل الحاقی را پذیرفتیم و امضا و اجرا کردیم گفت: الزامات این پروتکل را رعایت کردیم و دسترسی‌های آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای به همه مراکز هسته‌ای ما آسان شد.
وی ادامه داد: پارسال، بازرسان آژانس در قالب ان پی تی، ۴۰۰ بار مراکز هسته‌ای ما را بررسی کردند، پروتکل الحاقی, ۲۰۰ بار دیگر به این تعداد اضافه کرد و در مجموع آن‌ها ۶۰۰ بار، این مراکز را بررسی کردند.
آقای حیدری گفت: حتی اگر از پروتکل، داوطلبانه خارج شویم، متعهد به ان پی تی هستیم و سخنان رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه خروج ایران از پروتکل الحاقی کمکی نمی‌کند، سیاسی است.
وی افزود: او به جای این سخن باید از طرف‌های برجام انتقاد می‌کرد که چرا به تعهدات خود عمل نکردند، آژانس بار‌ها صلح آمیز بودن برنامه هسته ایران را تایید کرده است بنابراین اگر آژانس تحت تاثیر آمریکا و غربی‌ها نیست و به شکل واقعی در چارچوب شرح وظایف خود عمل کنند، بهتر بود از حقانیت و مظلومیت ما دفاع می‌کرد.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس گفت: پروتکل الحاقی نقطه حساسی در نظام تصمیم گیری غرب درباره ایران است و بیش از یک دهه است که داوطلبانه در ایران انجام می‌شود.
آقای محمدی افزود: در طول تاریخ پرونده هسته‌ای ایران، بزرگترین امتیازی که به طرف‌های غربی داده شد دسترسی آزادانه به افراد، مکان ها، تأسیسات و اطلاعات مربوط به برنامه‌های حساس هسته‌ای و دفاعی ایران بوده است.
وی ادامه داد: در هیچ جای دنیا این مقدار آزادی عمل به نهادی که عملاً به عنوان تکمیل کننده تحقیقات اطلاعات سرویس‌های اطلاعاتی در دنیا می‌شناسند تاکنون داده نشده است و کشور‌هایی مثل عراق و لیبی که این آزادی عمل را دادند چوب آن را خوردند.
آقای محمدی با بیان اینکه آگاهیم که بازرسی از تأسیسات ایران تا چه حد برای سرویس‌های اطلاعاتی دشمن حیاتی است گفت: بازرسان طبق برجام امکان بازدید از همه مکان‌ها را دارند و بسیاری از بازرسی‌های که در ۲ سال گذشته انجام شده فراپروتکلی بوده است و بازرسی‌هایی بودند که از پروتکل الحاقی هم فراتر بوده است.
وی افزود: اگر قرار باشد که اجرای پروتکل برای ما هیچ دستاوردی نداشته باشد، تحریم‌ها بیشتر شود، اتهامات علیه ایران کاهش پیدا نکند و زیاده خواهی‌ها هم افزایش پیدا می‌کند بنابراین در این طرح، اجرای پروتکل را مشروط به رفع تحریم‌های نفتی و بانکی می‌کند.
وی ادامه داد: بازرس آژانس در ایران، رسمی در حال فعالیت خرابکارانه دستگیر شده است، چون در تأسیسات ما آلودگی ایجاد می‌کرد که توسط ایران اخراج شد.
آقای محمدی گفت: در سال‌های ۸۴ تا ۸۷ که آقای لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود وضع مشابه‌ای روی داد به این صورت که غنی سازی را در نطنز با ۱۶۴ ماشین سانتریفیوژ شروع کردیم که بعد از ان پرونده ایران را به شورای امنیت ارسال کردند و قطعنامه ۱۶۹۶ صادر شد.
وی ادامه داد: کاری که در آن زمان انجام شد به ازای هر یک قدم از سمت آنان، در ایران هم یک قدم متناسب برداشته شد و زمانی که قطعنامه ۱۶۹۶ را صادر کردند ۱۶۴ ماشین سانتریفیوژ در ایران راه افتاد و قطعنامه ۱۷۳۷ را صادر کردند که هزار ماشین سانتریفیوژ راه افتاد و همچنین قطعنامه ۱۷۴۷ را صادر کردند که این تعداد به ۳ هزار ماشین سانتریفیوژ رسید و قطعنامه ۱۸۰۳ و ۱۸۳۵ را صادر کردند که نتیجه آن حضور خاویر سولانا در ایران بود که اعلام کرد ما از خط قرمز تعلیق غنی سازی که در قطعنامه‌های شورای امنیت نوشته شده بود عدول کردیم و در نتیجه مذاکرات شروع شد و این طرف مقابل بود که سیاست و محاسبات خودش را تغییر داد.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس گفت: اوایل پاییز سال ۹۸ بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای کلید خورد و همچنین یکسری اقدامات غیر هسته‌ای هم انجام شد.
وی افزود: ما با حدود ۷ ماه مقاومت مؤثر، کامل محاسبات طرف مقابل را برهم زدیم و این راه تجربه شده است و باید دوباره به این روند بازگشت.
آقای محمدی گفت: زمانی که این طرح نوشته می‌شد برنده انتخابات امریکا مشخص نبود و موضوعات مربوط به این طرح حدود ۴ ماه پیش شروع شد.
وی ادامه داد: ایران باید این روند فعلی را تغییر دهد و البته نیاز به تغییر سیاست را در طرف مقابل تولید کنیم و همچنین برای ورود به صحنه آینده، قدرت تولید کنیم.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس افزود: حرف‌هایی که درباره دولت بایدن گفته می‌شود بیش از آنکه واقعیت داشته باشد فعلاً نبض سنجی ماست و آنان متناسب با اینکه از داخل ایران چه برآوردی پیدا کنند سیاست شان شکل خواهد گرفت و بایدن در یک دوره یادگیری درباره ایران قرار دارد.
وی گفت: برطرف کردن تحریم نفتی و بانکی طبق تعهدات، جزو برنامه دولت بایدن نیست و طبق گفته آنتونی بلینکن؛ ما از دستاورد‌های سیاست فشار حداکثری ترامپ برای تسری دادن برجام به بخش‌های فراهسته‌ای استفاده خواهیم کرد.
آقای محمدی ادامه داد: بازگشت بایدن به برجام با برداشتن تحریم‌ها برای ایران مفید است و دیگ ضرورتی برای مذاکره نیست، چون قبلاً مذاکره انجام و توافق هم شده است.
وی گفت: این طرح آزمونی برای دولت فعلی و دولت بعدی امریکاست تا راستی آزمایی شود.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس افزود: اگر بایدن تحریم‌ها را لغو کند ما هم مطابق با بندی که در این قانون وجود دارد به تعهدات خودمان باز خواهیم گشت، اما این لغو تحریم نباید کاغذی باشد، چون این مرحله را یکبار تجربه کرده ایم بنابراین لغو تحریم‌ها باید در بخش‌های بانکی و نفتی انجام شود.
وی تصریح کرد: ایران نباید لغو تحریم حقوقی برایش مهم باشد بلکه باید اثر اقتصادی لغو تحریم را احساس کنیم که در آن صورت تعهدات قابل اجراست.
آقای محمدی ادامه داد: بعد از خروج امریکا از برجام، اروپایی‌ها اعلام کردند خسارت اقتصادی خروج امریکا از برجام را برای ایران جبران می‌کنند، ولی در عمل توسط سازوکار اینستکس دو معامله انجام شد که بسیار کوچک بود، چون غذا و داروی ما توسط اروپائی‌ها تحریم است.
وی گفت: ما دیگر نمی‌توانیم به برجام سال ۹۴ به آن شکل اعتماد کنیم و تقریبی برای ما روشن شده که آن توافق فاقد اثر عملی در بخش‌های اقتصادی و لغو تحریم است.
آقای محمدی افزود: لغو واقعی تحریم و بازگشت به برجام، به مذاکره نیاز ندارد ضمن اینکه مذاکره هم راه حل لغو تحریم نیست.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس ادامه داد: زمانی که یک طرف تمایل بیش از حد برای مذاکره نشان می‌دهد طرف مقابل احساس می‌کند که باید فشار را قوی‌تر کند تا بتواند نیاز را به مذاکره تشدید و امتیاز‌های بیشتری هم بگیرد.
وی گفت: باید ضابطه را تغییر دهیم یعنی هر زمان اثر اقتصادی مشاهده شد به همان میزان گام متقابل برمی داریم و کاغذبازی برای ملت ما عایدی نخواهد داشت.
آقای شهریار حیدری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه این برنامه درباره ضمانت اجرایی در این طرح گفت: یکی از ویژگی‌های این طرح، ضمانت اجرایی آن است و بر این اساس اگر مسئولان اجرایی به نحوی استنکاف از اجرای آن کنند به حبس تعزیری از ۵ تا ۱۰ سال و حداکثر ۲۰ سال متناسب با نوع و میزان جرمی که مرتکب شده اند محکوم می‌شوند.
وی ادامه داد: بعد از تصویب این طرح در مجلس باید توسط شورای نگهبان تصویب شود تا به شکل قانون درآید د و لازم الاجرا شود.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: یکی از مواد این طرح، نظارت مجلس شورای اسلامی بر رفتار دولت و آژانس است و چنانچه همکاری‌ها در قالب برجام پیش رفت و طرف‌های برجام بازگشتند این روند هم مانند گذشته ادامه پیدا خواهد کرد، ولی در غیر این صورت ایران هم در یک ماه، داوطلبانه از پروتکل خارج خواهد شد.