به یاد سلطان الذاکرین ،سلیم موذن زاده اردبیلی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اردبیل مرحوم استادسلیم مؤذن زاده اردبیلی را بایداز نامدارترین، هنرمندترین وتوانمندترین مداحان تاریخ تشیع دانست، مداحی که با صدای بی نظیر وداوودی اش مداحی معاصرشیعه را در سه زبان عربی، فارسی وترکی به کمال رساند.
وی در ۱۵ مهرماه سال ۱۳۱۵ خورشیدی در محله تازه شهراردبیل دیده به جهان گشود.
پدربزرگش، شیخ فرج قدیمی‌ترین مؤذن کشورو پدرش عبدالکریم موذن‌زاده، نخستین مؤذن رادیو ایران بود.
اذان معروف برادرش شیخ رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی، معروف‌ترین و محبوب‌ترین اذان حال حاضر جهان تشیع به شمار می‌رود و در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
سلیم کوچک در خانواده‌ای مذهبی واهل مداحی، مرثیه خوانی وآواز، در دامن پرمهر وهنر پدر پرورش یافت واصول خواندن اذان، تلاوت قرآن، مداحی ومرثیه خوانی رااز پدروبرادرانش فرا گرفت.
در نوجوانی در مکتب میرزا عزیز در محله یساول اردبیل حاضر شد واز محضر وی که استاد مداحی ومرثیه خوانی بود وبزرگان شعر وادب وهنر دار الارشاد اردبیل توشه‌ها برگرفت.
از نوجوانی مداحی ومرثیه خوانی را در محلات مختلف شهر اردبیل آغاز کرد وبا صدا‌ی استثنایی وابتکارات بی سابقه خود با استقبال کم نظیر حسینیان اردبیل وشهر‌های مناطق مختلف آذربایجان مواجه شد.
وی در جوانی باسفر به کشور‌های عربی با اصول آواز عربی آشنا شد ودر عتبات عالیات عراق مداحی ومرثیه خوانی کرد.
سلیم موذن زاده در مصاحبه صدا وسیمای مرکز اردبیل گفت:در یکی از آن سال‌ها درنجف اشرف در حرم مطهر حضرت علی ابن ابیطالب (ع) مشغول مداحی بودم که حضرت امام خمینی (ره) وارد حرم شدند وپس از استماع مداحی اشک ریختند وبه همراه حاضران در مجلس سینه زدند.
وی در محضر بیشتر مراجع عظام تقلید وعلمای تراز اول جهان شیعه در نجف، کربلا، قم، تهران ودیگرشهر‌ها مداحی کرده بود.
این مداح عالیقدر در جریان سفر رهبر معظم انقلاب اسلامی به اردبیل در سال ۷۹ درمحضرشان به اجرای برنامه پرداخت وبار‌ها با تشویق‌های مکرر ایشان مواجه شد.
وی در مصاحبه‌ای از اجرای برنامه در حضور علامه طباطبایی (ره) صاحب تفسیر المیزان سخن گفته واز تحت تاثیر قرار گرفتن این مفسر بزرگ قرآن از مداحیش یادکرده است.

سلیم موذن‌زاده در خاطرات خودازدیدار با اساتید موسیقی وآوازملی ایران سخن به میان آورده وگفته است: من در محضر استاد جلیل شهناز بوده‌ام و از محضر استادتاج اصفهانی استفاده کرده‌ام، از مرحوم استاد اقبال آذر هم استفاده‌ها کرده و حظ‌ها برده‌ام، در سفری که به باکو داشتم، با اساتید موسیقی آذربایجان که واقعا استاد صدا و آواز هستند، دیدار داشتم، اساتید بزرگ هابیل علی‌اف، آقاخان عبدالله‌اف، عالیم قاسم اف ودیگران از صدای من تعریف می‌کردند و من هم همه این‌ها را مدیون توجه حضرت سیدالشهدا علیه السلام هستم.
آنچه استاد سلیم مؤذن زاده اردبیلی را یک مداح توانمند کرده بود، علاوه بر داشتن قدرت فوق العاده اجراوجذابیت صدا، توسل، عزم، اراده، پشتکار ونوآوری‌های او بود.
وی سبکی جدید ونوین رادرمداحی ومرثیه خوانی جهان تشیع ایجاد کرد وآن بر سه پایه صدای خوب، تسلط به الحان آواز‌های عربی، فارسی وآذری وداشتن مطالعات گسترده در علوم قرآن وحدیث، تاریخ اسلام ومنابع شعری این سه زبان استوار است.
هم اینک ده‌ها تن از برترین مداحان ومرثیه خوانان ایران، خود را شاگرد مکتب وسبک سلطان الذاکرین می‌دانند.
او تمام عمر خود را صرف مداحی ومرثیه خوانی اهل بیت (ع) کرد می‌گفت:در جوانی روزانه ۵ ساعت تمرین ویا اجرا داشته است ویکبار در یک روز در ۱۵ مجلس با کیفیت عالی به اجرای برنامه پرداخته است.
برخی از آثار او همچون گلفروش، مجلس یزید، غارت، غوغای قتلگاه، شهادت حضرت عباس (ع)، شهادت حضرات علی اصغر (ع) وعلی اکبر (ع)، شجاعت سید الشهدا (ع)، زینب زینب و. با اشعار اساتید تاج الشعرا یحیوی، انور، منزوی وسیفی اردبیلی از فاخر‌ترین وبی نظیر‌ترین آثار مداحی ومرثیه خوانی تاریخ تشیع محسوب می‌شوند.
حاصل بیش از ۶۰ سال مداحی ومرثیه خوانی سلطان الذاکرین بیش از دو هزار عنوان برنامه مذهبی است که درنوار‌های کاست وویدیو برای علاقمندان به هنر فاخر آیینی به یادگارمانده است.
استادحسام الدین سراج، خواننده موسیقی ایرانی، در بیان توانایی و هنرمندی سلیم مؤذن زاده می‌گوید: تسلط مرحوم مؤذن زاده به زبان عربی به او توانایی می‌بخشید که در کنار نوحه‌خوانی به زبان‌های ترکی و فارسی، اشعار عربی را نیز بخواند، توانایی شگفت‌انگیز دیگر مرحوم مؤذن‌زاده، خواندن ملودی‌های مختلف بود، او قادر بود که شعر عربی را با ملودی عربی بخواند و در همان لحظه، شعری با همان مضمون را به زبان ترکی یا فارسی و با لحن و ملودی ترکی یا فارسی بخواند، البته این حسی درونی بود و او این کار را بسیار روان و بدون هیچ تکلفی انجام می‌داد.

استاد موذن‌زاده در میان‌سالی در تهران سکنی گزید وسال‌ها در پایتخت ایران به مداحی پرداخت وی برای اجرای برنامه به کشور‌های همسایه وشهر‌های مختلف ایران اسلامی مسافرت نمود و سپس به زادگاهش اردبیل بازگشت وتا پایان عمر در این شهر زندگی کرد.
مرحوم مؤذن زاده درباره صدای خوشش می‌گفت: صدای خوش یک امر موروثی در خانواده ما بود. پدرم در عزای امام حسین (ع) نوحه می‌گفت و می‌خواند، اما چیزی که او را در درجه‌ی برتر قرار می‌داد، آشنایی کامل او به موسیقی بود او در خواندن ردیف و گوشه‌های آواز، ید طولایی داشت و ما را نیز آموزش می‌داد، من هر چه در این زمینه یاد گرفته‌ام، از پدرم است.
استاد سلیم موذن‌زاده معتقد بودسادگی وبی پیرایگی، پاکی نیت و خلوص عمل، لازمه موفقیت و ماندگاری در کار مداحی است.‌
می‌گفت در جوانی بسیاری از افراد متمول و با نفوذ از تهران به اردبیل آمده وخواستند با پرداخت‌های رویایی ودادن امکانات آنچنانی مرا به وادی موسیقی مبتذل بکشانند، ولی به فضل مولایم سید الشهدا (ع) دست رد بر سینه هایشان زده وگفته ام:این حنجره وقف اربابمان حضرت سید الشهداست.
وی امتیاز پخش ونشرهیچکدام از آثارش را به هیچ فرد حقیقی وحقوقی نفروخت وپیوسته می‌گفت:تا قیامت باید حسینیان تمام تاریخ از برنامه‌های من استفاده ببرند.
مرحوم استاد سلیم موذن زاده اردبیلی صبح روز دوم آذر سال ۹۵ در ۸۰ سالگی دار فانی را وداع گفت و با تشییع باشکوه، عظیم وکم نظیرمردم حسینی اردبیل ودیگر شهر‌های ایران در قطعه مفاخرآرامستان بهشت زهرای (س) اردبیل به خاک سپرده شد.