گوجه فرنگی سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات گیاهی است و بر همین اساس، طیف گسترده‌ای از فواید سلامت را ارائه می‌کند.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، مصرف سوپ گوجه فرنگی ممکن است روشی خوشمزه برای بهره‌مندی از فواید مختلف گوجه فرنگی باشد.
در ادامه با برخی از فواید سوپ گوجه فرنگی که از پشتیبانی علمی برخوردار هستند، بیشتر آشنا می‌شویم.
بسیار مغذی است
گوجه فرنگی کالری نسبتا کمی دارد، اما سرشار از مواد مغذی و ترکیبات گیاهی مفید است.
پروفایل مواد مغذی یک گوجه فرنگی خام بزرگ (۱۸۲ گرم) عبارت است از:
- کالری: ۳۳
- کربوهیدرات: ۷ گرم
- فیبر: ۲ گرم
- پروتئین: ۱.۶ گرم
- چربی: ۰.۴ گرم
- ویتامین C: ۲۸ درصد از ارزش روزانه
- ویتامین K: ۱۲ درصد از ارزش روزانه
- ویتامین A: ۸ درصد از ارزش روزانه
- پتاسیم: ۹ درصد از ارزش روزانه
همچنین، گوجه فرنگی سرشار از کاروتنوئید‌ها ( بیشتر لیکوپن)- است و می‌تواند ۸۰ درصد از ارزش روزانه برای لیکوپن را تامین کند.
لیکوپن رنگدانه‌ای است که رنگ قرمز گوجه فرنگی از آن سرچشمه می‌گیرد. همچنین، لیکوپن ممکن است مسئول بسیاری از فواید سلامت گوجه فرنگی باشد و اثر پیشگیرانه بالقوه در برابر بیماری‌های مزمن مختلف را به آن می‌بخشد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که لیکوپن پخته بهتر در بدن جذب می‌شود. گرما ممکن است میزان جذب این ترکیب را افزایش دهد.
از آنجایی که سوپ گوجه فرنگی با گوجه فرنگی پخته آماده می‌شود، یک منبع عالی از لیکوپن محسوب می‌شود.
سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است
آنتی اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که به خنثی کردن آثار مضر استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که مولکول‌هایی به نام رادیکال‌های آزاد که به سلول‌های سالم آسیب می‌رسانند در بدن انباشته می‌شوند.
سوپ گوجه فرنگی منبع عالی از آنتی اکسیدان‌ها از جمله لیکوپن، فلاونوئیدها، ویتامین‌های C و E است.
مصرف آنتی اکسیدان‌ها با کاهش خطر سرطان و بیماری‌های مرتبط با التهاب، مانند چاقی و بیماری قلبی پیوند خورده است.
افزون بر این، پژوهش‌ها نشان داده اند که فعالیت آنتی اکسیدانی ویتامین C و فلاونوئیدها ممکن است به محافظت در برابر دیابت نوع ۲، بیماری قلبی و بیماری‌های مغزی کمک کند.
ویتامین E به تقویت آثار آنتی اکسیدانی ویتامین C کمک می‌کند.
ممکن است خواص ضد سرطان داشته باشد
گوجه فرنگی به واسطه خواص ضد سرطان خود که از محتوای لیکوپن آن سرچشمه می‌گیرد، بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. این ماده غذایی به طور خاص ممکن است در برابر سرطان‌های پروستات و پستان موثر عمل کند.
سرطان پروستات پنجمین دلیل مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان است و دومین سرطان شایع بین مردان محسوب می‌شود.
مطالعات متعدد ارتباط مستقیم بین مصرف زیاد لیکوپن، به ویژه از گوجه فرنگی پخته و کاهش خطر سرطان پروستات را نشان داده اند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که لیکوپن ممکن است به مرگ سلول‌های سرطانی کمک کند. این ممکن است رشد تومور را در فرآیندی که به نام ضد رگ‌زایی شناخته می‌شود، کند سازد.
مطالعات نشان داده اند که مصرف سطوح بالاتر کاروتنوئید‌ها با کاهش ۲۸ درصدی خطر ابتلا به سرطان پستان پیوند خورده است. این کاروتنوئید‌ها شامل آلفا کاروتن، بتا کاروتن، و لیکوپن می‌شوند.
در شرایطی که این نتایج امیدوارکننده هستند، اما شواهد نشان می‌دهند که لیکوپن به اندازه‌ای قوی نیست تا افراد به تنهایی از آن به عنوان یک داروی ضد سرطان استفاده کنند.
همچنین، برخی پژوهش‌ها نشان داده اند که ظرفیت آنتی اکسیدانی لیکوپن ممکن است در شیمی درمانی و پرتو درمانی تداخل ایجاد کند.
سلامت پوست و بینایی را تقویت می‌کند
مصرف یک کاسه سوپ گوجه فرنگی ممکن است برای سلامت چشم و پوست شما مفید باشد.
زمانی که موضوع سلامت پوست مطرح می‌شود، بتا کاروتن و لیکوپن ممکن است با جذب نور فرابنفش از شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت کنند و قدرت دفاعی پوست در برابر آسیب ناشی از پرتو‌های فرابنفش را افزایش دهند.
به عنوان مثال، پژوهشگران در یک مطالعه به ۱۴۹ بزرگسال سالم مکملی حاوی ۱۵ میلی گرم لیکوپن، ۰.۸ میلی گرم بتا کاروتن و برخی آنتی اکسیدان‌های دیگر را دادند. آن‌ها دریافتند که مصرف مکمل به طور قابل توجهی از پوست شرکت کنندگان در برابر آسیب نور فرابنفش محافظت کرده است.
مواد غذایی سرشار از کاروتنوئید‌ها و ویتامین A مانند گوجه فرنگی ممکن است برای سلامت چشم نیز مفید باشند.
مصرف گوجه فرنگی با کاهش خطر انحطاط ماکولای ناشی از افزایش سن یا کاهش بینایی به واسطه افزایش سن مرتبط بوده است و خواص آنتی اکسیدانی گوجه فرنگی استرس اکسیداتیو را در ماکولا، بخشی کلیدی از چشم، کاهش می‌دهد.
افزون بر این، بدن بتا کاروتن را به رتینول تبدیل می‌کند که یک ترکیب ضروری برای بینایی است.
سلامت استخوان را بهبود می‌بخشد
پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که با افزایش شکنندگی و شکستگی استخوان مشخص می‌شود. پوکی استخوان به عنوان یکی از مهم‌ترین عوارض دوران پس از یائسگی شناخته می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهند که لیکوپن از طریق افزایش تراکم مواد معدنی استخوان نقش مهمی در تنظیم متابولیسم استخوان ایفا می‌کند که خطر شکستگی را کاهش می‌دهد.
از دیگر جنبه‌های متابولیسم استخوان می‌توان به تعادل بین سلول‌هایی به نام استئوبلاست و استئوکلاست اشاره کرد. استئوبلاست‌ها مسئول ساخت استخوان و استئوکلاست‌ها مسئول تجزیه و جذب دوباره استخوان هستند.
مطالعاتی با حضور سوژه‌های حیوانی نشان دادند که لیکوپن از طریق تحریک فعالیت استئوبلاستی برای ساخت استخوان‌ها و کاهش فعالیت تجزیه‌ای استئوکلاست‌ها بر متابولیسم استخوان تاثیر می‌گذارد.
ممکن است خطر بیماری قلبی را کاهش دهد
مصرف زیاد محصولات گوجه فرنگی ممکن است سطوح کلسترول کلی و کلسترول بد (LDL) - دو عامل خطر برای بیماری قلبی - را کاهش دهد. این آثار ممکن است به واسطه محتوای لیکوپن و ویتامین C گوجه فرنگی شکل بگیرند.
لیکوپن و ویتامین C از اکسیداسیون کلسترول بد پیشگیری می‌کنند. اکسیداسیون کلسترول بد یک عامل خطر برای آترواسکلروز (تصلب شرایین) است.
همچنین، لیکوپن جذب کلسترول در روده را کاهش می‌دهد و عملکرد کلسترول خوب (HDL) در بدن را تقویت می‌کند.
افزون بر این، کاروتنوئید‌های موجود در گوجه فرنگی ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند. فشار خون بالا یک عامل خطر برای بیماری قلبی محسوب می‌شود.
سیستم ایمنی را تقویت می‌کند
برخی افراد از سوپ گوجه فرنگی به عنوان یک درمان خانگی برای سرماخوردگی استفاده می‌کنند. در حقیقت، ویتامین C و کاروتنوئید‌های موجود در این ماده غذایی ممکن است سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند.
همچنین، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ویتامین C ممکن است از سرماخوردگی پیشگیری کرده و مدت زمان و شدت علائم این بیماری را کاهش دهد.
آماده کردن سوپ گوجه فرنگی آسان است
دستورالعمل‌های سوپ گوجه فرنگی گرم و سرد در اینترنت وجود دارند و شما می‌توانید از این غذای ساده و خوشمزه در طول سال لذت ببرید.
در ادامه دستورالعملی آسان برای یک سوپ گرم ارائه شده است:
سوپ گوجه فرنگی و ریحان
مواد لازم:
* ۳ فنجان (۷۳۵ گرم) گوجه فرنگی خرد شده
* نصف فنجان (۸۰ گرم) پیاز خرد شده
* ۱ فنجان (۲۵۰ میلی لیتر) آب مرغ یا سبزیجات
* ۴ حبه (۱۲ گرم) سیر خرد شده
* ۲ قاشق غذاخوری (۳۰ میلی لیتر) روغن زیتون فوق بکر
* نصف قاشق چایخوری (۲.۵ گرم) ارگانو خشک
* مقداری فلفل قرمز خرد شده
* نمک و پودر فلفل سیاه برای بهبود عطر و طعم
* ۱ فنجان (۲۴ گرم) برگ ریحان ریز خرد شده
روش تهیه:
* یک قابلمه را روی شعله متوسط گاز قرار دهید. روغن زیتون و پیاز را برای پنج دقیقه تفت دهید تا پیاز نرم شود. سپس، سیر را اضافه کرده و برای دو دقیقه دیگر به تفت دادن ادامه دهید.
* باقی مواد تشکیل دهنده را به استثنای برگ ریحان درون قابلمه بریزید. مواد را به خوبی با هم ترکیب کنید.
* میزان حرارت را کاهش داده و برگ‌های ریحان را اضافه کنید و مقداری از آن را برای تزئین سوپ هنگام سرو نگه دارید. در قابلمه را گذاشته و اجازه دهید سوپ برای ۲۰ دقیقه بپزد.
* سوپ را از روی حرارت برداشته و با استفاده از یک مخلوط کن دستی یا یک دستگاه مخلوط کن آن را به شکل پوره درآورید. سوپ را داغ سرو کنید و از برگ‌های باقیمانده ریحان برای تزئین آن استفاده کنید.
فواید سلامت دیگر که از پشتیبانی قوی علمی برخوردار نیستند
برخی افراد مدعی هستند که سوپ گوجه فرنگی دارای فواید سلامت دیگری نیز است. با این وجود آن‌ها از پشتیبانی علمی قوی برخوردار نیستند.
تقویت رشد مو: یک گوجه فرنگی بزرگ (۱۸۲ گرم) حدود ۱.۶ گرم پروتئین دارد که مقدار قابل توجهی نیست. از این رو، سوپ گوجه فرنگی بعید است که پروتئین کافی برای رشد مو را فراهم کند.
از بین بردن چربی: برای کاهش چربی بدن، شما باید یک کسری کالری ایجاد کنید. در شرایطی که سوپ گوجه فرنگی ممکن است به کاهش کالری مصرفی کمک کند، اما به خودی خود چربی بدن را از بین نمی‌برد.
پشتیبانی از کاهش وزن: مصرف سوپ با کاهش وزن بدن مرتبط است. این به دلیل آن است که مصرف هر نوع سوپی از جمله سوپ گوجه فرنگی با کاهش چربی مصرفی به افزایش کیفیت رژیم غذایی کمک می‌کند.
جنبه‌های منفی سوپ گوجه فرنگی
با وجود فواید مختلف سوپ گوجه فرنگی، این غذا ممکن است با برخی جنبه‌های منفی نیز همراه باشد.
محرکی برای بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD)
در شرایطی که مصرف گوجه فرنگی به طور کلی بی خطر است، اما این ماده غذایی ممکن است محرکی برای بیماری بازگشت اسید معده به مری باشد.
در یک مطالعه با حضور ۱۰۰ فرد مبتلا به بیماری بازگشت اسید معده به مری مشخص شد که گوجه فرنگی یک محرک غذایی در بیش از نیمی از شرکت کنندگان بوده است.
بیماری بازگشت اسید معده به مری یکی از بیماری‌های رایج در جهان است و از علائم آن می‌توان به سوزش سردل، دشواری در بلع، و سینه درد اشاره کرد.
درمان این بیماری به طور معمول شامل شناسایی و حذف محرک‌های غذایی است، از این رو، سوپ گوجه فرنگی ممکن است برای افراد مبتلا به آن انتخاب خوبی نباشد.
سرشار از نمک
سوپ‌های کنسروی از جمله سوپ گوجه فرنگی به طور معمول سرشار از نمک هستند که ممکن است به فشار خون بالا هم در کودکان و هم بزرگسالان منجر شود.
در نهایت، سوپ گوجه فرنگی حاوی خامه ممکن است به افزایش وزن ناخواسته منجر شود. خامه ممکن است محتوای چربی و کالری سوپ را افزایش دهد.
بهتر است سوپ گوجه فرنگی را در خانه و با استفاده از مواد با کیفیت بالا آماده کنید و بر محتوای نمک، چربی و کالری آن کنترل داشته باشید.