محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به بهبود کارایی روشهای حفظ حریم خصوصی در حوزه سلامت محور مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا شدند.
وی با بیان اینکه در این طرح یک راهکار برای استفاده امن از یک سیستم یکپارچه پزشکی با حفظ حریم خصوصی ارائه شده است، گفت: در این طرح کاربران فارغ از اینکه در چه منطقه جغرافیایی حضور دارند و تحت پوشش چه بیمه درمانی هستند، میتوانند از خدمات ارائه شده توسط این مرکز یکپارچه استفاده کنند.
وی اضافه کرد: همچنین با ارائه یک شیوه نامه جدید به نام توافق کلید (که مسؤول برقراری ارتباط امن بین کاربر و مرکز ابری ارائه دهنده خدمات پزشکی است) سربار محاسباتی حاصل نسبت به طرحهای مشابه موجود کاهش یافت.
وی با اشاره به روش کار خود در این طرح گفت: در طرح ارائه شده در این تحقیق یک مرکز واحد در کل کشور در نظر گرفته شد است که مسؤولیت کل سامانه را بر عهده دارد. وظیفه این مرکز مدیریت واحدهای درمانی در اقصی نقاط کشور است.
وی ادامه داد: مراکز درمانی در سرتاسر کشور میتوانند با مراجعه به این مرکز مجوز ارتباط با این مرکز را برای بیماران خود دریافت کنند. بعد از این مرحله هر بیماری که به مراکز درمانی محله خود مراجعه کند میتواند مجوز ارتباط با مرکز درمانی اصلی را دریافت کرده و از خدمات این مرکز با حفظ حریم خصوصی و به صورت امن بهره ببرد.
آقای مشایخ ادامه داد: یکی از خدماتی که این مرکز میتواند به کاربران ارائه دهد، استفاده از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات سلامت دریافتی از کاربران است. در این طرح مبنا بر این است که با استفاده از ابزارهای هوشمندی (مانند ساعتهای هوشمند و انواع هشدار دهندههایی که در اینترنت اشیا مرسوم هستند) که به کاربران وصل شده است، اطلاعات حیاتی کاربر به صورت امن به این مرکز درمانی ارسال میشوند و در صورتی که سامانه هوش مصنوعیای که در این مرکز قرار دارد، با توجه به علائم کاربر یک بیماری را برای شخص تشخیص دهد، برای کاربر یک هشدار ارسال خواهد شد و از وی خواسته میشود که به مراکز درمانی مراجعه کند.
محقق این طرح خاطر نشان کرد: در کاربردهای این چنینی یکی از مهمترین مسایلی که وجود دارد انتقال امن اطلاعات از کاربر به مرکز درمانی است. یعنی نباید شخص دیگری غیر از فرستنده و گیرنده به اطاعات ارسالی کاربر دسترسی داشته باشد تا کاربر اطمینان حاصل کند که اطلاعات وی افشا نخواهد شد. برای دستیابی به این هدف در پژوهش انجام شده یک شیوه نامه امنیتی ارائه شده است.
وی با بیان اینکه از جمله پیچیدگیهایی که در کار وجود داشت و باید به آن رسیدگی میشد، یکپارچه کردن تمامی مراکزی بود که به صورت مجزا از یکدیگر کار میکردند، گفت: همچنین ارائه راهکاری که در آن کاربران بتوانند مستقل از موقعیت جغرافیایی خود در کشور از این سامانه استفاده کنند، یکی دیگر از پیچیدگیهای مربوط به طرح ارائه شده بود.
دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: از روش ارائه شده میتوان دربخش سلامت کشور استفاده کرد تا بتوان علاوه بر یکپارچه کردن پروندههای سلامت الکترونیک، از قابلیتهای هوش مصنوعی برای تشخیص زودهنگام بیماریها استفاده کرد.
وی گفت: برای ادامهی کار میتوان این طرح را در مقیاس کوچک و در سطح چندین مرکز درمانی با تعداد محدودی کاربر عملیاتی کرد تا مشخص شود استفاده از این سامانه تا چه حدی در تشخیص زود هنگام بیماریها میتواند به افراد کمک کند. به عنوان مثال میتوان از این روش برای تشخیص علایم بیماری کرونا بدون مراجعه به پزشک استفاده کرد.
وی با اشاره به مزیتهای طرح گفت: یکپارچهسازی مراکز درمانی برای بهرهگیری از یک سیستم واحد هوش مصنوعی برای تشخیص بیماریها، حفظ حریم خصوصی کاربران در حین استفاده از سیستم تشخیص بیماری، ارائه شیوه نامه توافق کلید با سربار محاسباتی کمتر نسبت به طرحهای موجود، استفاده از محاسبات ابری و کم کردن سربار محاسباتی در سمت مراکز درمانی از مزایای این طرح به شمار میروند.
وی با بیان اینکه تاکنون در کشور چنین طرحی پیاده نشده گفت:، اما در طرحهای خارجی، هیچ کدام سناریوی مطرح شده در این تحقیق را مد نظر قرار ندادهاند و هر کدام به شکلی دیگر سناریویی برای کاربرد خود مطرح کردهاند. اما یکی از طرحهایی که از نظر برخی از کارکردها با طرح مورد نظر مشابه است، طرح مربوط به بررسی سلامت افراد توسط ساعتهای هوشمند شرکت اپل است که با بررسی علایم کاربر، به کاربر توصیه میکند که برای بررسی بیشتر به مراکز درمانی مراجعه کنند.
وی تأکید کرد: به دلیل استفاده از محاسبات ابری قدرت بیشتری در پردازش اطلاعات دریافتی از کاربر وجود دارد و با دقت بیشتری میتوان دادههای دریافتی را پردازش کرد.
وی اضافه کرد: از این تحقیق میتوان برای تشخیص زودهنگام بیماریها به صورت امن با حفظ حریم خصوصی کاربران استفاده کرد.
گفتنی است آقایان دکتر مسعود صبائی و دکتر سلمان نیکصفت از اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و استادان راهنمای این طرح بوده اند.