به گزارش
خبرگزاري صدا وسيما، منظور از درجا کارکردن خودرو، روشن بودن آن بدون حرکت میباشد. برخی افراد تصور میکنند این امر برای روشن و گرم کردن موتور لازم بوده از این رو هر روز این عمل را انجام میدهند، اما باید گفت این تصور اشتباه بوده و نه تنها فایدهای ندارد بلکه موجب وارد شدن آسیب به خودرو نیز میشود.
آشنایی با معایب درجا کار کردن خودروروشن بودن خودرو بدون حرکت همان درجا کار کردن خودرو میباشد که یکی از موضوعات مورد بحث در بین افراد صاحب خودرو میباشد. برخی تصور دارند این امر کمک میکند تا مثلا در هوای سرد خودرو برای حرکت آماده شود یا در مواردی اشاره میشود که خودرو بعد از بازگشت از سفر و قبل از خاموش کردن مدتی درجا کار کند. به این ترتیب سوالاتی مطرح میشود که آیا خودرو بعد از پارک شدن مدتی باید درجا کار کند تا خنک شود یا اینکه آیا خودروی تازه روشن شده برای آمادگی حرکت به درجا کار کردن نیاز دارد؟ و سوالاتی از این قبیل که تصورات مختلفی درباره آن وجود دارد. در پاسخ باید گفت درجا کار کردن خودرو نه تنها فایدهای ندارد بلکه معایبی نیز دارد که در ادامه مطلب به آنها اشاره میشود.
ساعات ابتدایی روزاز گذشته این مورد مشاهده میشود که افراد در آغاز صبح یا مواقعی که خودرو مدت طولانی خاموش بوده به ویژه در فصل سرد، بعد از استارت و روشن کردن خودرو آن را حرکت نداده و صبر میکنند تا چند دقیقهای درجا کار کند. حتی ممکن است برای تسریع در روند گرم شدن خودرو به پدال گاز نیز فشار بیاورند. این افراد تصور دارند اتومبیل در حالت سرد خوب عمل نمیکند.
این تصور درباره خودروهای بنزینی اشتباه میباشد. چرا که فرضا اگر اتومبیلهای کاربراتوری قدیم به گرم شدن دریچه هواکش کاربراتور نیاز داشتند، ولی توجه کنید که در خودروهای جدید از سیستم سوخت رسانی قدیم، دریچه کاربراتور و کاربراتور خبری نیست. خوب است بدانید که اتومبیلهای جدید به سیستم پاشش سوخت جدید به شکل انژکتوری و دستگاه کنترل کننده موتور خودرو (ECU) مجهز هستند که مقدار سوخت خودرو را در وضعیتهای مختلف برای موتور تنظیم مینماید.
هنگام درجا کار کردن اتومبیل آلایندگی نیز بالا میرود و از آنجا که میزان سوخت اتومبیلهای مختلف بین ۸۰۰ سی سی تا ۳ لیتر در ساعت بوده به این ترتیب از نظر اقتصادی توجیهی ندارد. توجه کنید چنانچه خودروی خود را با عمل درجا کار کردن به گرم کردن وا دارید تنها موتور گرم شده و قطعات دیگر مثل چرخها و روانکاریهای درون این سیستمها گرمایشی احساس نمیکنند. از این رو در ساعات ابتدایی روز بعد از روشن شدن خودرو با سرعت اندک و دندههای سنگین تایم کوتاهی به حرکت ادامه بدهید تا اتومبیل به دمای مدنظر برسد. در این صورت میتوان اطمینان داشت که تمام سیستمهای خودرو به شکل همزمان و یکدست با هم در حال گرم شدن و بهبود روانکاری و کارکرد میباشند.
خاموش بودن خودرو به مدت طولانیبه اعتقاد برخی افراد قبل از حرکت با اتومبیلی که مدت طولانی خاموش بوده باید ابتدا چند دقیقهای درجا کار کند یا به اصطلاح گرم شود. در صورتی که این باور اشتباه است. همانطور که پیشتر اشاره شد در اتومبیلهای جدید از سیستم سوخت رسانی قدیمی و دریچه کاربراتور و کاربراتور خبری نیست و این خودروها به سیستم پاشش سوخت انژکتوری و دستگاه ECU مجهز هستند که میزان سوخت مصرفی را در شرایط مختلف تنظیم مینماید. از این رو پیشنهاد میشود به جای اینکه برای خودرویی که تایم طولانی خاموش بوده، میزان سوخت مصرفی را افزایش دهید، تایم کمی را با سرعت پایین و دندههای سنگین به حرکت ادامه دهید تا اتومبیل به دمای مدنظر برسد.
در شرایط ترافیک سنگیناگر در شرایط ترافیکهای سنگین و طولانی مدت قرار گرفته باشید، حتما مشاهده کرده اید که بسیاری از خودروها در این شرایط به صورت درجا در حال کار کردن میباشند. اکثر رانندهها به مصرف سوخت در این مدت توجهی نداشته و خودرو بی دلیل روشن میماند. خوب است بدانید با این میزان مصرف سوخت در ترافیکهای سنگین میشود کیلومترهای بسیاری از مسیرتان را بپیمایید و در حقیقت در مدت ۲ دقیقه مصرف سوخت میتوان مسیری معادل با ۱.۶ کیلومتر را سپری کرد. میتوان گفت چنانچه میزان سوخت هدر رفته در ترافیک را در تعداداتومبیلهای موجود ضرب کنیم عددی قابل توجه به دست میآید.
ضمنا این مقدار هدر رفت سوخت علاوه بر هزینههای زیاد آلوگی بالایی در محیط عمومی را نیز به دنبال دارد. البته ممکن است توصر شود خاموش و روشن کردن مکرر خودرو در ترافیکهای سنگین موجب آسیب به سیستم استارت خودرو گردد، اما متخصصین فنی در اینباره بیان میکنند توقف بیشتر از سی ثانیه اتومبیل با موتور روشن از نظر فنی و اقتصادی اصلا منطقی نبوده و چنانچه محاسبه دقیقی صورت گیرد میتوان نتیجه گرفت مقدار هزینه هدررفت سوخت و ضمنا استهلاک موتور خیلی بیشتر از هزینه استهلاک یا آسیب دیدگی خودرو طی استارتهای مداوم است؛ بنابراین خوب است برای کاهش هزینهها و کاهش آلودگی محیط زیست و همچنین پیشگیری از استهلاک زودهنگام خودرو در ترافیک سنگین و در مواقع ضروری آن را خاموش کنید.
در مواقع بازگشت از سفربعضی افراد اعتقاد دارند که پس از بازگشت از مسافرت از یک مسیرطولانی، پیشرانه اتومبیل نیاز دارد تا با درجاکار کردن اندکی استراحت کند و بعد از خنک شدن خاموش شود. به این خاطر موتور خودرو را چند دقیقهای روشن نگه میدارند. جالب است بدانید در مسیر حرکت، جریان هوای جلوی اتومبیل به خنک شدن پیشرانه کمک کرده و در هنگام توقف این جریان هوا به صورت قبل وجود ندارد از این رو موتور شروع به گرم شدن میکند.
ضمنا جهت کاهش دمای حاصل از توقف و درجا کار کردن اتومبیل، فنهای برقی خودرو به روشن شدن و کار در دور بالاتر احتیاج دارند که آسیب به دینام، باتری و مداربرقی ماشین را به دنبال دارد. بیشتر خودروهای جدید فنهای هوشمند حساس به دمای پیشرانه دارند که بعد از خاموش کردن اتومبیل در صورت احساس بالا بودن گرمای موتور در چند مرحله خاموش و روشن شده تا دمای پیشرانه کاهش یابد. از این رو نگران گرم بودن اتومبیل در هنگام خاموش کردن نباشید.
معایب و اثرات منفی درجاکارکردن خودرودرجا کار کردن اتومبیل اثرات مختلفی روی قطعات ماشین میگذارد و سبب کاهش عمر این قطعات میگردد. به این ترتیب سعی کنید هیچوقت اتومبیل را بدون حرکت روشن نگه ندارید. از مهمترین اثرات و معایب روشن نگه داشتن خودرو بدون حرکت میتوان به موارد زیر اشاذه کرد.
- افزایش بیش از حد دمای سیلندردر شرایط روشن ماندن خودرو بدون حرکت میزان گردش هوا در کاپوت کمتر میشود در نتیجه حرارت سیلندر به شدت زیاد شده و آسیب به خودرو را به دنبال دارد.
- آسیب به فن یا خنک کنندههادرجا کار کردن اتومبیل افزایش دمای موتور را به دنبال داشته و این موضوع سبب افزاش فعالیت مداوم خنک کننده شده که در طولانی مدت سبب آسیب به فن یا خنک کنندهها میشود.
- مخلوط شدن بنزین و روغنهمه خودروها طوری طراحی شده اند که در موقع روشن بودن اتومبیل به میزان کافی اکسیژن با بنزین ترکیب گردد. ولی هنگامی که خودرو درجا کار کند این فرایند با اختلال روبرو شده چرا که میزان اکسیژن موردنیاز برای سوخت فراهم نمیشود. در نتیجه این اختلال کامل نشدن روند سوخت و باقی ماندن مقداری بنزین دراخل سیلندر میباشد. این بنزین از زیر رینگها به محفظه پایین سیلندر موتور اتومبیل وارد میشود و با روغن موتور مخلوط میگردد. به این ترتیب روغن که وظیفه روانکاری را بر عهده دارد عملکرد خوبی نخواهد داشت.
- آسیب به سیلندر از طریق گازهای اسیدیروشن نگه داشتن خودرو بدون حرکت سبب میشود موقع سوخت بنزین، اکسیژن به اندازه کافی دریافت نکند و روند سوخت به خوبی صورت نگیرد. در نتیجه احتراق ناقص موجب تجمع آلاینده و گازهای اسیدی در سیلندر میشود. این مواد مضر آسیب به سیلندر و خوردگی قطعات فلزی درون موتور را به دنبال دارند.
-
آسیب به اگزوزدرجا کار کردن اتومبیل، نسبت به زمانی که درحال حرکت است، آلایندههای بیشتری تولید نموده که این امر موجب استهلاک کاتالیزورهای درون سیستم اگزوز خواهد شد.
- اختلال در سیستم برقی خودروهنگامی که خودرو درجا کار میکند سبب گرم شدن موتور و افزایش فعالیت خنک کننده میشود این مورد علاوه بر آسیب به فنها در عملکرد سیستم برقی خودرو نیز اختلال ایجاد میکند.
- عدم تغییر کیلومتر خودروبه طور کلی روشن ماندن خودرو کیلومترشمار را تغییر نمیدهد و از آنجا که سرویس خودرو در حالت معمول با توجه به کیلومتر طی شده خودرو صورت میگیرد در نتیجه ممکن است دیرتر برای سرویس خودرو اقدام شود. در حالی که با درجا کار کردن اتومبیل کارکرد موتور، تسمه ها، روغن، گریس و قطعاتی نظیر پمپ روغن و پمپ آب بیشتر شده که احتیاج به سرویس را ضروری میسازد. این موضوع بویژه در مواردی مانند تعویض تسمه تایم میتواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد.