همایش ملی مجازی نکوداشت یکصدمین سال تولد استاد فقید خانم دکتر آلنوش طریان، مادر ستاره‌شناسی ایران و نخستین زن فیزیکدان کشور برگزار شد.
آقای دکتر مگردیچ تومانیان رئیس شاخه ریاضی فرهنگستان علوم یکی از سخنرانان این همایش ملی بود. ایشان با اشاره به ایجاد تغییرات اساسی نظام آموزشی در دانشگاه‌های کشور از نظام فرانسوی به نظام آمریکایی در سال ۱۳۴۳، گفت: در آن سال‌ها به دنبال انتخاب درس واحد اختیاری بودم که به نام زنده یاد دکتر آلنوش طریان برخورد کردم و وارد کلاس ایشان شدم.
وی ادامه داد: زنده یاد دکتر طریان به پدرش گفته بود که اینکه گفته می‌شود دختران نمی‌توانند ریاضیات بخوانند من را آزرده است و می‌خواهم کاری را انجام دهم که از عهده کمتر کسی بر می‌آید و می‌خواهم ثابت کنم که میان دختران و پسران تفاوتی وجود ندارد و اگر انسان پشتکار داشته باشد، از عهده هر کاری بر می‌آید.
آقای دکتر تومانیان، با تأکید بر اینکه ایشان این گفته را ثابت کرد، به فعالیت‌های علمی دکتر طریان اشاره کرد و یادآور شد: دکتر طریان پس از اخذ لیسانس و در پی نتیجه نگرفتن برای متقاعد کردن مدیر گروه دانشگاه و بویژه با شنیدن این جمله که تا این اندازه برای یک خانم بس است و نیازی به تحصیل بالاتر نیست، با هزینه شخصی با تشویق پدر در سال ۱۳۲۸ عازم فرانسه شد.
رئیس شاخه ریاضی فرهنگستان علوم با تأکید بر اینکه دکتر طریان در فرانسه در رشته فیزیک اتمسفر مشغول به تحصیل شد و دکتری دولتی را از دانشگاه علوم پاریس در سال ۱۹۵۶ میلادی (۱۳۳۵ خورشیدی) دریافت کرد.
دکتر تومانیان افزود: از خاطرات شاد ایشان در دوران تحصیل کار کردن با دختر ماری کوری در آزمایشگاه بوده است.
همچنین در این مراسم از کتاب «تئاتر نوین ایران و خانواده طریان» رونمایی شد.
آلنوش طریان در تهران و در تاریخ سه‌شنبه ۹ نوامبر ۱۹۲۰ (۱۸ آبان ۱۲۹۹) از پدر و مادری تحصیل کرده از ارمنی‌های ایران زاده شد. پدر طریان در جلفای اصفهان و مادرش در تهران چشم به جهان گشودند. پدر طریان پاره‌هایی از شاهنامه را به زبان ارمنی بازگردانی کرده بود. مادر طریان نیز دانش‌آموخته رشته ادبیات از سوئیس بود.
آلنوش پس از طی تحصیلات مقدماتی به دانشگاه تهران رفت و در خرداد سال ۱۳۲۶ با درجه لیسانس فیزیک از دانشکده علوم دانشگاه تهران دانش آموخته شد.
وی در مهر همان سال به عنوان کارمند آزمایشگاه فیزیک دانشکده علوم استخدام و یک سال بعد به عنوان متصدی عملیات آزمایشگاهی در دانشکده علوم منصوب شد. طریان مدتی بعد با هزینه شخصی به بخش فیزیک اتمسفر دانشگاه پاریس رفت و دانشنامه دکتری دولتی‌اش را از دانشگاه علوم پاریس در سال ۱۹۵۶ میلادی (۱۳۳۵ خورشیدی) دریافت کرد.
طریان به رغم امکان تدریس در دانشگاه سوربن به ایران بازگشت و با رتبه دانشیاری در رشته ترمودینامیک در گروه فیزیک مشغول به کار شد.
در سال ۱۳۳۸ دولت فدرال آلمان غربی بورس مطالعه رصدخانه فیزیک خورشیدی را در اختیار دانشگاه تهران قرار داد که وی برای این بورس انتخاب شد و از فروردین سال ۱۳۴۰ به مدت ۴ ماه به آلمان رفت و پس از انجام مطالعات به ایران بازگشت.
دکتر طریان ۳ سال بعد در تاریخ ۹ خرداد ۱۳۴۳ به مقام استادی ارتقا پیدا کرد و نخستین فیزیکدان زنی شد که در ایران به مقام استادی رسیده است.
وی در آبان سال ۴۵ به عضویت کمیته ژئوفیزیک دانشگاه تهران در آمد و در سال ۴۸ به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فیزیک خورشیدی که خود وی در بنیانگذاری آن نقش عمده‌ای داشت، فعالیت خود را آغازکرد.
دکتر طریان در سال ۱۳۵۸ تقاضای بازنشستگی داد و به افتخار بازنشستگی نائل شد. اما علاقه او به علم و دانش سبب شد تا وصیت‌نامه‌ای تنظیم کند و منزل مسکونی خود را پس از مرگ به ارامنه جلفا و دانشجویانی که محل اسکان مناسبی ندارند، ببخشد. او در سال‌های جوانی به مردی علاقه‌مند بوده است، اما مرگ او سبب شد تا دکتر طریان تصمیم بگیرد برای همیشه مجرد باقی بماند و پس از گذشت سالیان دراز از آن روزها، زندگی بدون وارث را در کنج آسایشگاهی در قلب پایتخت (آسایشگاه سالمندان توحید) تجربه کند.
نخستین بانوی استاد فیزیک ایران در مراسم تقدیر از زنان نمونه که به همت مرکز امور زنان و خانواده به مناسبت سالروز ولادت حضرت زهرا (س) و بزرگداشت مقام زن در تاریخ ۲۶ تیر سال ۱۳۸۵ برگزار شده بود، مورد تقدیر قرار گرفت.
در سال ۸۲ از زندگی وی فیلمی با عنوان «سوی خورشید» ساخته می‌شود و در آن زندگی این نخستین بانوی استاد کرسی فیزیک ستاره در دانشگاه تهران به تصویر کشیده می‌شود.
این فیلم مستند یکی از مجموعه برنامه‌های «فرزانگان ایران» بود که به سفارش شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه شده بود که به زندگی و فعالیت‌های علمی دکتر آلنوش طریان می‌پرداخت.
«پایه‌گذاری نخستین رصدخانه فیزیک خورشیدی»، «پایه‌گذاری نخستین تلسکوپ خورشیدی»، «ارائه دروس فیزیک خورشیدی و اختر فیزیک برای نخستین بار در کشور» و «وقف منزل خویش به دانشجویان برای گسترش دانش و بهره‌گیری دانشجویان ارمنی» از جمله خدمات علمی این بانوی فقید محسوب می‌شود.
استاد طریان، مادر نجوم ایران، توانست دانشجویان فراوانی را از نزدیک با مباحث مربوط به فیزیک آشنا کند و تجربه کار با تلسکوپ و دیگر ابزار رصدخانه‌ای را برای آن‌ها امکان‌پذیر کند.
وی سرانجام در روز شنبه ۱۴ اسفند ۱۳۸۹ بر اثر کهولت در سن ۹۰ سالگی درگذشت. پیکر وی در روز ۱۶ اسفند ۱۳۸۹ از کلیسای مریم مقدس تشییع و در گورستان ارامنه تهران به خاک سپرده شد.