نشست هماهنگی همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای برگزار شد.
آقای سیدیحیی (رحیم) صفوی که به عنوان رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران و دبیر همایش در این جلسه حضور یافته بود، با تقدیر از همکاریهای دبیرخانه مناطق آزاد، سازمان منطقه آزاد انزلی، مؤسسه آینده پژوهی جهان اسلام و انجمن ژئوپلیتیک ایران در ایجاد زمینههای لازم برای برگزاری این همایش بین المللی، گفت: ما میخواهیم با برگزاری این رویداد بزرگ علمی، این پیام را به دشمنان بدهیم که راهبرد فشار حداکثری و تحریمهای ظالمانه علیه ملت ایران شکست خورده است و جمهوری اسلامی ایران با استفاده از ظرفیتهای اقتصادی و کریدورهای تجاری کشورهای حوزههای ژئوپلیتیکی دریای خزر دو مسیر راهبردی تعامل با چین را از طریق آسیای مرکزی و تعامل با کشورهای اوراسیا فعال ساخته است.
وی در تحلیل مسیر دوم ادامه داد: مسیر دوم توسعه روابط سیاسی، اقتصادی با اتحادیه اورآسیا یعنی کشورهای روسیه، قزاقستان، بلاروس، قرقیزستان و ارمنستان است.
رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران با بیان اینکه هدف از برگزاری این نشست انجام هماهنگیهای نهایی برای برگزاری همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیاست، اظهار داشت: این همایش بین المللی یک رویداد علمی و کاربردی است و ما امیدواریم برگزاری آن منجر به تقویت روابط اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تعمیق فضای همکاری و تعامل منطقهای باشد.
رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران افزود: آمریکاییها و اروپاییها معنا و مفهوم این روابط جدید و پیام این همایش بین المللی را به خوبی درک میکنند.
سردار رحیم صفوی در تشریح ظرفیتهای بالای ایران جهت نقش آفرینی مؤثر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، تأکید کرد: ایران در حقیقت یک چهارراه ترانزیتی است که محور شمال-جنوب، شرق به غرب و غرب به شرق را متصل میکند.
این استاد جغرافیای سیاسی با تأکید بر اهمیت بنادر شمال کشور در توسعه روابط منطقهای و تقویت اقتصاد ملی، تصریح کرد: یک زمان بنادر جنوب از ماهشهر و بندرعباس تا چابهار بیش از ۷۰ درصد واردات و صادرات ایران را عهده دار بودند. اما پیشنهادهای ارائه شده در مقالات رسیده به همایش آن است که حدأقل ۵۰ درصد از این نقش را به حوزه ژئوپلیتیکی دریای خزر بدهیم.
وی این نگاه را یک جهت گیری راهبردی در حوزه اقتصادی دانست و خاطرنشان ساخت: این جهت گیری راهبردی میتواند در یک دوره ۲۰ ساله برای جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهایی که مایل به پیوستن به آن هستند به شکوفایی اقتصادی منجر شود.
رحیم صفوی با بیان اینکه مسئولیت کمیته تدوین ملاحظات دفاعی، امنیتی، پدافند غیرعامل و ژئوپلیتیک سند ملی آمایش سرزمین در افق ۱۴۲۴ را عهده دار است، تأکید کرد: در سند ملی آمایش سرزمین در افق ۱۴۲۴ که در سازمان برنامه و بودجه کشور در حال تدوین نهایی است سهم و نقش ویژهای به دریای خزر و بنادر شمال کشور به ویژه بندر انزلی و کاسپین داده شده است، چون دریای خزر باعث پیوند ایران با سه حوزه ژئوپلیتیکی مجاور میشود.
دکتر سید رحیم صفوی در تشریح نقش دریای خزر در توسعه روابط منطقهای میان جمهوری اسلامی ایران و حوزههای ژئوپلیتیکی مجاور، خاطرنشان کرد: دریای خزر موجب پیوند ایران با حوزه ژئوپلیتیکی آسیای میانه میشود که ما از این مسیر به چین متصل میشویم. همچنین از طریق حوزه ژئوپلیتیکی اوراسیا و پنج کشور عضو این اتحادیه به اروپا متصل میشویم.
وی افزود: حوزه ژئوپلیتیکی قفقاز-آناتولی سومین حوزه است که از طریق دریای خزر ایران را به آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و ترکیه و اروپا پیوند میدهد. همچنین ایران میتواند از طریق دریای خزر، آسیای میانه را از مسیر عراق، سوریه به مدیترانه و اروپا متصل کند.
دکتر صفوی با بیان اینکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان فضای گشایش اقتصادی کشور برای واردات و صادرات در دوره تحریمها مطرح است، گفت: آمریکاییها نمیتوانند راه صادرات چین را از طریق زمینی و مسیر چین، قزاقستان، ایران، ترکیه و مدیترانه یا مسیر ایران، عراق، سوریه و مدیترانه را کنترل کنند.
وی افزود: با اتصال راه آهن ایران به بصره و سوریه کریدور غرب به شرق و شرق به غرب از مسیر ایران فعال خواهد شد، البته آمریکاییها و صهیونیستها و برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در این موضوع کارشکنی میکنند و لکن اشتباه میکنند.
وی با تأکید بر اهمیت و ضرورت همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای گفت:
این همایش یک رویداد کاربردی است و پیش بینی شده با فعالیت اتاق بازرگانی ایران و روسیه جمعی از بازرگانان و شرکتهای خصوصی و دولتی ایران و روسیه و سایر کشورهای عضو در این همایش بین المللی حضور پیدا کنند و با یکدیگر گفتگو و تعامل تجاری برقرار سازند.
وی افزود: این همایش کاملاً در جهت منافع ملی و مطرح شدن نقش ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مطرح شدن بندر کاسپین، بندر انزلی و استان گیلان برگزار میشود و اینکه ما تصمیم گرفتیم این همایش را در منطقه آزاد انزلی برگزار کنیم به این دلیل است که این منطقه در روابط بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و برای منافع ملی ایران یک نقش اساسی عهده دار است.
دکتر صفوی ادامه داد: منافع مشترک کشورهای اوراسیا یک اصل است که در این همایش به آن پرداخته خواهد شد. اگرچه این همایش در استان گیلان برگزار میشود، اما در کشور و در روابط اقتصاد بین الملل تأثیرگذار خواهد بود.
وی با تاکید بر ارتباط بیشتر امور کمیتههای علمی، اجرایی و بین الملل همایش طی یک ماه آینده، تصریح کرد: باید در زمان باقیمانده همه ملزومات و هماهنگیهای لازم برای برگزاری این همایش ارزشمند انجام شود.
در ادامه این جلسه آقای روزبهان مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با تأکید بر اهمیت مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای، گفت: تجربه نشان داده که همواره دشمنان بر مبنای نقاط آسیب پذیری به کشور ما فشار وارد میکنند، آنها هیچگاه با حمله نظامی به دنبال تسلیم ملت ایران نیستند، چون از اقتدار نظامی و قدرت بازدارندگی مؤثر ایران مطلع هستند، آنها اقتصاد را نقطه حمله و هجمه علیه ملت و دولت ایران قرارداده اند و ما باید این نقطه اسیب پذیری را تبدیل به نقطه قوت کنیم و مناطق آزاد در این موضوع نقش تعیین کنندهای عهده دار هستند.
وی با تأکید بر ویژگیهای منحصربفرد منطقه آزاد انزلی نسبت به سایر مناطق آزاد شمال کشور، افزود: نزدیکی منطقه آزاد انزلی به پایتخت، قرارگیری در کریدور شمال- جنوب و شرق به غرب، برخورداری از زیرساختهای توسعه، وجود منابع انسانی تواتمند و ضریب امنیت بالا موقعیت منحصربفردی را به منطقه ازاد انزلی بخشیده است.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه روسیه و چین از طریق دریای خزر با ایران در ارتباط هستند، خاطرنشان کرد: منطقه آزاد انزلی تنها منطقه آزاد دریایی در شمال کشور است که از طریق دریای خزر و بندر آکتائو قزاقستان، چین را به ایران و به صورت مستقیم روسیه را به ایران متصل میکند.
وی افزود: ما در منطقه آزاد انزلی برای بهره برداری از این ظرفیتها برنامه داریم، در حال تقویت بنادر خود هستیم، زیرساختهای صنعتی را توسعه میدهیم و اتصال ریل به منطقه را با سرعت بیشتری پیگیری و برگزاری این همایش بین المللی را در همین جهت ارزیابی میکنیم.
در پایان این نشست مقرر شد همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای به صورت یک روزه و با حفظ شیوه نامههای بهداشتی به صورت محدود حضوری و ویدئوکنفرانسی سه شنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۹ با حضور استادان داخلی و خارجی و مقامات ایرانی و خارجی در مرکز همایشهای بین المللی منطقه ازاد انزلی برگزار شود.