اولین گام برای اینکه بتوانید رویکرد خود را در هزینه‌کرد، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری شکل دهید، درک شخصیت‌شناسی مالی شماست.
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که در مواجهه با امور مالی چه رفتاری از خود نشان می‌دهید و این رفتارها، چگونه بعد‌ها بر موقعیت‌های مهم زندگی شما تاثیر می‌گذارد؟ درست مانند دیگر جنبه‌های زندگی، شخصیت شما واکنش‌تان به پول را مشخص می‌کند.
اولین گام برای اینکه بتوانید رویکرد خود را در هزینه‌کرد، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری شکل دهید، درک شخصیت‌شناسی مالی شماست. در این مقاله به پنچ گروه اصلی از شخصیت‌های مالی پرداخته‌ایم.
ویژگی‌های شخصیتی در مواجهه با پول و مسائل مالی را می‌توان در گروه‌های متفاوتی طبقه‌بندی کرد. این موضوع به روش‌های گوناگونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و ممکن است برخی افراد در چند گروه مختلف جای بگیرند. اما مهم این است که گروه اصلی که بیشترین مطابقت با رفتار مالی شما را دارد، پیدا کنید.
این دسته‌های اصلی عبارتند از: خرج‌کنندگان، پساندازکنندگان، خریدکنندگان، بدهکاران و سرمایه‌گذاران.
اینکه بدانید، در کدام گروه جای می‌گیرید، به شما کمک می‌کند تصمیم‌گیری‌های مالی درست‌تری اتخاذ و واکنش‌های خود را در مواجهه با پول مدیریت کنید.
بدهکاران و خریدکنندگان ممکن است تمایل بیش از حد به خرج کردن داشته باشند. در مقابل سرمایه‌گذاران و پساندازکنندگان در مدیریت پول برای خانواده، نقاط مشترک زیادی دارند.
هرچند ممکن است خریدکنندگان و خرج‌کنندگان هم عادات مشابهی داشته باشند، اما خرج‌کنندگان عموما نگرانی بدهی‌هایشان نیستند. خریدکنندگان، اما همیشه به دنبال حراج‌ها هستند تا تخفیف‌های بیشتری بگیرند و از خریدهایشان راضی باشند.
در ادامه مقاله ویژگی‌های هریک از این گروه‌ها را مطالعه می‌کنید.
این افراد عاشق خودرو‌های زیبا، گجت‌های جدید و لباس‌های برند و گران‌قیمت هستند. برای آن‌ها خرید کردن در حراج‌ها چندان مهم نیست؛ آن‌ها بیشتر به دنبال آخرین مدل لباس‌ها، خودرو‌ها و مبلمان هستند. این افراد دوست دارند با لباسی که می‌پوشند و با ظاهر متفاوتشان دیگران را تحت تاثیر قرار دهند. جدیدترین موبایل‌های هوشمند را در دست این افراد می‌بینید. آن‌ها بزرگ‌ترین تلویزیون‌ها را در قشنگ‌ترین خانه‌ها دارند و در این زمینه اهل رقابتند.
برای افرادی که در این گروه جای می‌گیرند، خرج کردن آسان‌ترین کار است؛ از بدهی نمی‌ترسند و معمولا در سرمایه‌گذاری هم ریسک‌های بزرگی می‌کنند.
پساندازکنندگان دقیقا نقطه مقابل خرج‌کنندگان هستند. آن‌ها وقتی از اتاق بیرون می‌آیند، چراغ‌ها را خاموش می‌کنند و در یخچال را سریع می‌بندند. فقط در مواقع ضروری به خرید می‌روند و به‌ندرت خود را بدهکار می‌کنند. از نگاه بسیاری از اطرافیانشان این افراد خسیس هستند.
آن‌ها به‌هیچ‌وجه اهل مد نیستند و بیش از آنکه از خرید لذت ببرند از خواندن و مرور صورت‌حساب‌های بانکی و آخرین تراکنش‌هایشان احساس رضایت می‌کنند. پساندازکنندگان طبیعتا محافظه‌کار هستند و در سرمایه‌گذاری هم خود را با ریسک‌های بزرگ مواجه نمی‌کنند.
این افراد معمولا با خرید احساس رضایت می‌کنند و حالشان خوب می‌شود. آن‌ها نمی‌توانند در مقابل خرید مقاومت کنند؛ حتی کالا‌هایی که اصلا به آن‌ها نیاز ندارند.
خریدکنندگان عمدتا از اعتیاد خود آگاه هستند و حتی درباره بدهی‌هایشان هم ابراز نگرانی می‌کنند. بیشتر دنبال حراج‌ها می‌روند و در صورتی که به تخفیف‌های خوبی بر بخورند، به‌شدت خوشحال می‌شوند.
از لحاظ سرمایه‌گذاری، افرادی که در این گروه جای می‌گیرند، رفتار‌های متنوعی دارند. برخی از آن‌ها از برنامه‌های بازنشستگی استفاده می‌کنند و حتی ممکن است به‌طور ناگهانی از برخی فرصت‌های سرمایه‌گذاری هم بهره ببرند. برخی دیگر همواره سرمایه‌گذاری را به تعویق می‌اندازند و معتقدند بعد‌ها می‌توان این کار را انجام داد.
برخلاف خریدکنندگان این افراد با خرید کردن به‌دنبال ثابت کردنِ خود و تحت تاثیر قرار دادن دیگران نیستند. همچنین برای سرگرمی یا خوشنود کردن خودشان به فروشگاه‌ها نمی‌روند.
افرادی که در این گروه جای می‌گیرند، زمان زیادی را صرف فکر کردن درباره پول نمی‌کنند و به همین دلیل هیچ‌گاه به این نکته دقت نمی‌کنند که چه میزان و برای چه چیزی خرج می‌کنند.
عموما بدهی این افراد بیش از درآمدشان است و برخی از آن‌ها درحالی‌که عمیقا در بدهی فرو رفته‌اند، به سرمایه‌گذاری هم فکر نمی‌کنند.
سرمایه‌گذاران نسبت به پول خود کاملا آگاه هستند. آن‌ها موقعیت‌های مالی خود را به‌خوبی درک کرده و سعی می‌کنند از هر فرصتی برای رشد پول استفاده کنند.
فارغ از اینکه در حال حاضر وضعیت مالی‌شان چگونه است، هدف آن‌ها رسیدن به روزی است که با سرمایه‌گذاری غیرفعال درآمد کافی برای تامین نیاز‌ها و خواسته‌هایشان داشته باشند.
اقدامات آن‌ها با تصمیم‌گیری‌های دقیق انجام می‌شود و با پذیرش میزان خاصی از ریسک، سعی می‌کنند به اهدافشان برسند.
نکته: در سرمایه‌گذاری منفعل یا غیرفعال، سرمایه‌گذاران به نوسانات کوتاه‌مدت توجهی ندارند و رویکردی بلندمدت در نظر گرفته‌اند. کاهش‌ها و افزایش‌های کوتاه‌مدت آن‌ها را وادار به خرید و فروش نمی‌کند و تغییری در پورتفویشان به‌وجود نمی‌آورد. این افراد در برابر نوسانات بازار وسوسه نمی‌شوند و تمایل دارند، دارایی‌های خود را برای مدتی طولانی نگه دارند.
واکنش شما به پول چگونه است؟ ممکن است به‌طور کامل در یکی از این دسته‌ها جای نگیرید و ویژگی‌هایی از گروه‌های مختلف داشته باشید؛ اما حتما یکی از این دسته‌ها، ویژگی‌های بیشتری از شما را در بر دارد.
پس از آنکه گروه خود را مشخص کردید، می‌توانید تا حدودی رفتار‌های مالی‌تان را متعادل کنید. ایجاد تغییرات کوچک اغلب می‌تواند نتایج بزرگی به همراه داشته باشد.
خرج‌کنندگان: کمتر به خرید بروید و کمی بیشتر پس‌انداز کنید
اگر عاشق خرج کردن هستید، احتمال اینکه تا ابد همین عادت را ادامه دهید، بسیار زیاد است. اما سعی کنید به‌دنبال ارزشهای بلندمدت باشید؛ و نه فقط رضایت کوتاه‌مدت.
پیش از آنکه کالایی گران‌قیمت بخرید و با خرید آخرین مدل موبایل و لباس به ریخت‌وپاش‌هایتان اضافه کنید، از خود بپرسید: «در طول یک سال چند بار از این وسیله استفاده خواهم کرد؟» اگر جواب شما «کم» است، از آن صرفنظر کنید. به این ترتیب می‌توانید هزینه‌های خود را به به مواردی که واقعا به آن‌ها نیاز دارید، محدود کنید.
زمانی‌که انرژی خود را به سمت پس‌انداز هدایت می‌کنید، فرصتی برایتان فراهم می‌شود تا کمی بر روی برنامه‌های بلندمدت تمرکز کنید. به جای سناریو‌های پرریسک و سریع، به‌دنبال دستاورد‌های پایدار و آهسته باشید. اگر واقعا می‌خواهید خود را به چالش بکشید، به‌تدریج از حجم خرید‌های خود بکاهید.
بزرگان بسیاری اعتدال در زندگی را توصیه کرده و معتقدند این روند می‌تواند وضعیت زندگی ما را بهتر کند.
اگر در دسته پساندازکنندگان محافظه‌کار قرار دارید، اجازه ندهید تمام قسمت‌های لذتبخش و جذاب زندگی فردیِ شما فدای پس‌انداز و آینده شود. هرچند پس‌انداز خوب است، اما میانه‌وری پیشه کنید.
در عین حال، به حداکثر رساندن بازدهی در سرمایه‌گذاری یکی از کلید‌های موفقیت در این فعالیت مهم است. پس فقط به‌دنبال به‌حداقل رساندن ریسک‌ها نباشید.
یک گام مهم برای ایجاد تغییر در این دسته از افراد کنترل بدهی‌هاست. در استفاده از کارت‌های اعتباری احتیاط و تمرکز خود را به‌سوی پس‌انداز هدایت کنید. با مطالعه تئوری‌های مربوط به رویکرد پس‌انداز، سعی کنید از آن بهره ببرید.
برخی افراد برای جبران کمبود‌های مربوط به سایر بخش‌های زندگی‌شان خرید می‌کنند و از این طریق به رضایت می‌رسند. اگر در این دسته قرار دارید به این خلاء‌ها فکر کنید و اقدامات لازم برای تغییر آن‌ها را شروع کنید.
اگر بدهکار هستید، باید به امور مالی خود نظم دهید و طرحی را برای شروع سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید. ممکن است نتوانید به‌تن‌هایی این کار را انجام دهید، بنابراین کمک گرفتن از دیگران ایده بسیار خوبی است. برای راهنمایی و کمک گرفتن از دیگران درست تصمیم‌گیری کنید؛ چون این انتخاب بسیار مهم است.
تبریک! تصمیم‌گیری‌های مالی شما کاملا درست است، به همین فعالیت‌ها ادامه دهید و دست از آموختن برندارید.
سخن آخر: هر چند ممکن است نتوانید شخصیت خود را در مواجهه با پول به‌طور کامل تغییر دهید، اما با آگاهی از آن و پذیرشش، به‌طور قطع می‌توانید با چالش‌های مالی مقابله کنید. مدیریت پول مستلزم خودآگاهی است. اینکه بدانید در چه نقطه‌ای ایستاده‌اید، به شما این امکان را می‌دهد تا رفتار خود را اصلاح و تعدیل کرده و به اهداف مالی‌تان نزدیک‌تر شوید.