به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، آقای محمدرضا پورابراهیمی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما با تاکید بر اینکه فضای بی اعتمادی در این بازار، شکل گرفته است افزود: این فضا به واسطه اقداماتی بوده که در ماه های اخیر توسط دولت، انجام و برداشتی از آن برای مردم فراهم شده که نیازمند اصلاح رفتار دولت بوده است.
آقای پورابراهیمی افزود: زمانی که مردم را به سمت بازار سرمایه دعوت می کنیم ابتدا باید زمینه ایجاد رفتار تخصصی در این بازار شکل بگیرد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نمی شود در بازار تخصصی سرمایه از توده های مردم درخواست کنیم وارد این بازار شوند و آن ها را بدون هیچ گونه آموزش و اطلاع رسانی و یک رویکرد مشاوره ای، وارد جریان کاملا تخصصی کنیم و سپس بگوییم اگر شما متضرر شدید باید فکر می کردید و با نگاه تخصصی وارد این بازرا می شوید.
وی گفت: معمولاً بازار سرمایه در دنیا محل حضور افراد حرفه ای و نیمه حرفه ای است و افراد معمولی با روش هایی که در مکانیزم های بازار سرمایه کشورشان دیده شده است، استفاده می کنند اما در کشور ما این اقدام نشد.
آقای پورابراهیمی افزود: در مورد آزاد سازی سهام عدالت هم، حجم بزرگی از دارندگان این سهام، در عمل در این فضا قرار گرفتند که به عنوان معامله گر در بازار سرمایه عمل کنند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: آنچه که در ذهن بخشی از جامعه شکل گرفته که دولت از مردم برای حضور در بازار سرمایه دعوت کرده است اما خروجی آن به ضرر مردم تمام شد باید در رفتار عملیاتی دولت, موجب اصلاح نگاه مردم به این بازار شود.
آقای پورابراهیمی افزود: حدود 75 درصد از ارزش بازار سرمایه به 30 تا 35 شخصیت حقوقی در اقتصاد ایران تعلق دارد یعنی سهام شناور کشورمان در همه دنیا، کمترین است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نگاه بلند مدت به افزایش سهام شناور است اما در شرایط کنونی، یکی از ویژگی های بازار سرمایه ما این است که بخش عمده ای از آن در اختیار حاکمیت، نهادهای عمومی غیر دولتی یا مجموعه های وابسته به دولت و مانند آن است.
وی ادامه داد: بنابراین با توجه به اینکه حدود 75 تا 80 درصد آن به صورت مستقیم و غیر مستقیم توسط حدود 30 تا 35 شخصیت حقوقی در حوزه اقتصادی اداره می شود، نگرانی از ریزش بازار و سقوط بازار، اساساً وجود ندارد.
آقای پورابراهیمی گفت: آمار شرکت های بورسی نشان می دهد تولید و فروش این شرکت ها نسبت به ماه گذشته به طور میانگین 17 درصد و نسبت به مدت مشابه پارسال حدود 70 درصد افزایش یافته است.
او افزود: بنابراین اساس بازار سرمایه کشورمان مشکل خاص نگران کننده ای ندارد اما فضای بی اعتمادی و اثر روانی بر واقعیت اقتصادی، غالب شده است.
آقای پورابراهیمی اضافه کرد: گزارش ها نشان می دهد از نظر ارزش بازار, حدود 70 درصد ارزش بازار سرمایه، قیمت سهام کنونی هنوز جای رشد دارد و فقط قیمت تعدادی از سهام از ارزش ذاتی شان بیشتر است و در همه جای دنیا هم این گونه است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از مردم خواست رویکرد ریسک را در دستور کار خود قرار دهند و نگاهشان در خصوص شرکت های کوچک، متفاوت باشد زیرا ریسک آن ها نسبت به شرکت های بزرگ، بیشتر است و شاخص ها هم این موضوع را نشان می دهد.
آقای پورابراهیمی گفت: از نظر تعداد هم حدود 45 درصد که بیشتر آن ها شرکت های کوچک هستند، درصدی از قیمت های سهام آن ها از ارزش ذاتی آن ها بیشتر شده است اما قیمت حدود 55 درصد از آن ها زیر قیمت ذاتی آن هاست و هنوز می تواند رشد کند.
ضرورت فرهنگ سازي ور فتار حرفه اي
او با بیان اینکه صدا و سیما هم می تواند در زمینه بازار سرمایه, فرهنگ سازی کند و آن را آموزش دهد, گفت: قرار بود توافقنامه ای میان مجلس شورای اسلامی، صدا و سیما و وزارت امور اقتصادی و دارایی در خصوص راه اندازی شبکه تخصصی بازار سرمایه انجام شود که این از ضرورت هاست.
آقای پور ابراهیمی گفت: رویکرد مدیریت بازار سرمایه، حرفه ای است و خلاء اصلی ما وجود اطلاعات برای مردم در بازار سرمایه است.
وی افزود: در بازار باید رفتاری شکل بگیرد که حافظ سهامداران خرد و مردم باشد.
آقای پورابراهیمی ادامه داد: ناظر بازار سرمایه در انجام بخشی از وظایف خود در صیانت از حفظ حقوق سهامداران به ویژه سهامداران خرد, خوب عمل نکرده است زمانی که قیمت سهمی هیچ ارتباطی با واقعیت اقتصادی شرکت و فضای عمومی اقتصاد، نداشته است چرا اجازه داد افزایش قیمت یابد و چرا نماد آن شرکت را نبست؟
او با بیان اینکه اصلی ترین چالش بازار سرمایه از نگاه تخصصی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، نقد شوندگی است, اضافه کرد: اگر نقدشوندگی اتفاق نیفتد بالاترین ریسک در بازار سرمایه محقق می شود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه باید اجازه دهیم بازار سرمایه در شرایط عادی خود حرکت کند, گفت: اینکه بعد از ساعت کاری این بازار ، معاملات ابطال شود، همه چیز تحت شعاع قرار می گیرد.
آقای پورابراهیمی افزود: گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در حوزه بازار سرمایه, امروز سه شنبه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرائت می شود.
وی با اشاره به اینکه محورهای این گزارَش، سازمان بورس را به انجام اقداماتی مکلف می کند, اضافه کرد: با توجه به اینکه در سال های اخیر ابعاد و جنس بازار سرمایه, متفاوت شده است نباید با ساختار قدیمی سازمان بورس کار کنیم و ساختار جدید از جمله در نحوه نظارت بر بازار و پذیرش شرکت ها باید شکل گیرد.
آقای پورابراهیمی گفت: یکی از چالش های ما در بازار سرمایه این است که بسیاری از شرکت های بورسی از قیمت های دستوری متضرر هستند و موجب شده است فضای دلالی شکل بگیرد. مثلا در برخی موارد با وجود انرژی, مواد اولیه و سنگ آهن و کارگران ارزان اما قیمت محصولات فولادی تولیدی شرکت های داخلی, 15 درصد از قیمت محصولات مشابه وارداتی بیشتر است، این رویکرد باید اصلاح شود.
وی, نبود ثبات در مقررات بازار سرمایه را از دیگر مشکلات دانست و گفت: سازمان بورس هر روز تصمیمات جدیدی می گیرد.
آقای پورابراهیمی درباره گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس درباره بورس گفت: یکی از نکات گزارش این است که سازمان بورس مکلف است در پایان هر هفته کار، فهرست شرکت ها را در سه بخش پرریسک، کم ریسک و ریسک متوسط ارائه کند تا مردم بدانند که شرکت ها در کدام دسته قرار گرفته اند.
وی, راه اندازی شبکه تخصصی بورس، استفاده از ابزار دامنه مجاز نوسان و حجم مبنا، تشکیل شورای عالی ثبات مالی، تکلیف سازمان بورس برای ورود, کنترل و نظارت بر فضای مجازی و صندوق تثبیت بازار را از دیگر محورهای این گزارش بیان کرد.
آقای پورابراهیمی در بخش دیگری از سخنان خود به مردم پیشنهاد کرد: اگر در بازار بورس, حرفه ای هستند بر اساس نظر خود تصمیم بگیرند و اگر حرفه ای نیستند و معمولی هستند به شرکت هایی ورود کنند که شاخص قیمت به درآمد آنها، کمترین باشد و ریسک آنها کمتر است و ارزش بازار شرکت ها جزو بهترین ها و بیشترین ها باشد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین به مردم توصیه کرد: به شرکت های سرمایه گذاری و صندوق ها به جای شرکت های تک سهمی وارد شوند.
اصلاح شاخصها در بورس
آقای محمدحسن ابراهیمی سروعلیا عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار هم با حضور در این برنامه گفت: متغیرهای کلان اقتصادی از زمانی که شاخص شروع به اصلاح کرد تغییر خاصی نداشته است و حتی برخی از عوامل که بر روی بازار سرمایه تاثیر مثبت دارد افزایشی بوده است اما با این حال شاهد اصلاح شاخص در بازار سرمایه هستیم.
وی با بیان اینکه امسال رشد تولید و فروش شرکت ها نسبت به دوره مشابه پارسال, بهتر شده است, ادامه داد: در این بازار باید کمی صبر کنيم و تحت تاثیر رفتار هیجانی قرار نگیریم.
آقای ابراهیمی با اشاره به اینکه نرخ ارز، همیشه بر روی بازار سرمایه, تاثیرگذار است، افزود: اکنون نرخ ارز در مقایسه با زمانی که شاخص بورس در اوج بود، افزایش یافته است بنابراین علت اصلاح شاخص بورس، ناشی از هیجانات است.
وی گفت: سهام خزانه، اوراق تبعی فروش و بازارگردانی و بازار سازی از جمله اقداماتی است که از حدود دو هفته پیش مطرح شده است و ارکان بازار سرمایه از جمله شرکت بورس، فرابورس و سازمان بورس ملزم هستند تا شرکت ها را به اجرای این اقدامات، متعهد کنند.
آقای ابراهیمی افزود: اکنون 22 ناشر داریم که اوراق تبعی فروش یا همان بیمه سهام را بر روی سهام خود منتشر کرده اند و استقبال خوبی شده است.
او اضافه کرد: ناشری که معتقد است سهام شرکتش می ارزد از ابزار اوراق تبعی فروش برای بیمه کردن سهام خود استفاده می کند.
عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: 10 شرکت برای سهام خزانه متقاضی داریم که سه شرکت بزرگ، این اوراق را منتشر و از این ابزار استفاده کردند و پیگیر بقیه آنها هستیم.
آقای ابراهیمی سروعلیا گفت: شرکت بورس تهران تا دهم همین ماه به شرکت ها اجازه داده است تا قرارداد بازار گردانی را نهایی کنند.
عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: ضمانت اجراهایی هم برای اجرای این مصوبه از جمله تذکر، اخطار، جریمه نقدی، محرومیت از تصدی هیئت مدیره، سلب صلاحیت و لغو پذیرش در نظر گرفته شده است.
وی درباره معاملات الگوریتمی هم گفت: ممکن است معامله گران در معاملات الگوریتمی در جاهایی توسط ابزارهای خود در سرخط خرید یا فروش قرار بگیرند به همین علت, این معاملات را برای مدت کوتاهی متوقف کردیم اما در آینده نزدیک آن را به بازار بر می گردانیم.
بخش زيادي از رفتار بورس طبيعي است
آقای عظیم ثابت مدیر عامل کارگزاری بانک سپه هم در ارتباط تلفنی با این برنامه با بیان اینکه بخش زیادی از اتفاقات کنونی بازار سرمایه و اصلاحات آن، طبیعی است، گفت: بازار در چند ماه گذشته با رشد شتابانی ادامه داشت و شاخص کل حتی تا 300 درصد, بازدهی برای سرمایه گذاران به همراه داشت و در برخی سهام و صنایع، رشدهای بیشتری را شاهد بودیم.
وی با بیان اینکه هر رشد شتابانی، افت های شتابانی را به همراه خواهد داشت، اضافه کرد: بنابراین این نزول در بازار سرمایه را باید تا حدی طبیعی بدانیم اما مشکل این است که اصحاب بازار سرمایه و سازمان بورس و دیگر نهادهای اجرایی بازار سرمایه، فکر نمی کردند با این استقبال بی نظیر سرمایه گذاران مواجه شوند.
آقای ثابت ادامه داد: گرچه در سال های اخیر زیرساخت های خوبی در بازار سرمایه فراهم شد اما پاسخگوی این حجم از تقاضای مردم نبود.
مدیر عامل کارگزاری بانک سپه افزود: البته گام های خوبی در جهت رفع این مشکل برداشته و بحث های خوبی درباره بازارگردان ها مطرح شده است و اگر بتوانیم بازار گردانی حرفه ای را نهادینه کنیم بسیاری از مشکلات کنونی را می توانیم حل کنیم.
وی اضافه کرد: فروش اوراق تبعی سهام که نوعی بیمه سهام است کار مثبتی است اما این اقدامات و تمهیدات باید بلند مدت باشد.
رشد بازار سرمایه در چند ماه اخیر بسیار سریع بود
آقای سعید اسلامی بیگدلی عضو شورای عالی بورس نیز در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: رشد بازار سرمایه در چند ماه اخیر بسیار سریع بود و همه ارکان بازار نتوانستند با آن سرعت، رشد کنند بنابراین نظام سیاست گذاری، قانون گذاری و تغییر دستورالعمل ها در سازمان بورس و اندازه این سازمان نتوانست با آن سرعت رشد کند و همه ارکانی که به بازار سرمایه مربوط بودند با آن سرعت رشد نکردند.
وی با اشاره به نوسانات اقتصادی بسیار زیاد کشورمان ادامه داد: طبیعتاً بخشی از این نوسانات به بازارهای مالی هم منتقل می شود و ریسک های اقتصادی ایران بسیار زیاد است و هر گونه خبر بین المللی, تاثیر می گذارد و همه این ها موجب افزایش ریسک ها در بازار سرمایه و افزایش معاملات هیجانی در بازار می شود.
آقای اسلامی افزود: ورود نهادهای غیر تخصصی به ماجرای بازار سرمایه بر روی قانون گذار و نهاد ناظر برای تصمیم گیری, بسیار فشار وارد می کند.
عضو شورای عالی بورس اضافه کرد: برخی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، اظهار نظرهای غیر تخصصی می کنند و همه این مسائل بر روی قانون گذار و سیاست گذار تاثیر می گذارد و تصمیم گیری ها را مشکل می کند.
وی با بیان اینکه در برخی پیشنهادات اصلاحی نیز همچنان نگاه دستوری وجود دارد، ادامه داد: تناقض در نگاه آزادسازی ها و نظارت ها، چالش های جدی را ایجاد می کند.
آقای اسلامی گفت: به نظر می رسد مجموعه نهادهای نظارتی مانند مجلس شورای اسلامی و وزارت امور اقتصادی هم به یک نگاه واحد سیاست گذار نرسیده اند و این مسائل، کار قانون گذاری را دشوار می کند.
عضو شورای عالی بورس افزود: با اصلاح برخی از ناکارآمدی های اقتصادی، به جای تزریق پول به بازار سرمایه یا دستور به نهادهای حقوقی می توانیم برخی از ناکارآمدی های اقتصاد را در نظام قیمت گذاری ها حل کنیم.
وی, اصلاح ریزساختارهای بازار را از دیگر راهکار ها دانست و اضافه کرد: اگر مصوبه بازارگردان ها اجرایی شود بسیار کمک کننده خواهد بود.
آقای اسلامی ادامه داد: نظارت را باید به سمت نظارت های معاملاتی از سوی نهادهای ناظر پیش ببریم و نهادهای غیر تخصصی به بازار ورود نکنند زیرا ورود آن ها، بیشتر به زیان بازار سرمایه است.
عضو شورای عالی بورس افزود: کاهش ریسک هایی که از خارج بازار سرمایه به بازار تحمیل می شود و اجرای برنامه های میان مدت و بلند مدت و افزایش سواد مالی و توسعه فرهنگ سازی, می تواند از دیگر راهکارها باشد.