حال باید دید تاثیر این اقدام بر گزینه لغو تحریم تسلیحاتی ایران چه خواهد بود؟
مایک پمپیو وزیر امور خارجه آمریکا شنبه شب با صدور بیانیه ای ضمن اعلام پایان مهلت 30 روزه در مکانیسم ماشه افزود تحریم های بین المللی علیه ایران دوباره فعال خواهد شد و اگر دیگر کشورها از آن تبعیت نکنند با تحریم آمریکا روبرو خواهند شد.
این اقدام در حالی است که ترامپ در سال 2018 آمریکا را از برجام خارج کرد و این کشور در عمل حق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.
پیش از این آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در پاسخ به درخواست آمریکا برای بازگرداندن تحریم های این سازمان علیه ایران گفته بود نمی تواند تحریم ها را بازگرداند زیرا قطعیت در این زمینه وجود ندارد.
اعضای شورای امنیت پیش از این در مورد پیش نویس قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که از سوی آمریکا به این شورا ارائه شده بود مخالفت و اعلام کرده بودند که آمریکا حق استفاده از مکانیسم ماشه را به دلیل خروج از برجام ندارد.
روز جمعه هم فرانسه، انگلیس و آلمان در نامه ای ضمن تاکید بر اینکه آمریکا حق استفاده از مکانیسم ماشه ندارد افزودند تعلیق تحریم های سازمان ملل علیه ایران به قوت خود باقی است.
روسیه و چین نیز در روزهای اخیر بارها اعلام کرده اند که آمریکا حق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد و با این اقدام خود را در انزوا قرار داده است.
به نظر میرسد اقدام غیر قانونی آمریکا در فعال کردن مکانیسم ماشه ره به جایی نبرد و این کشور از نظر حقوقی و سیاسی شکست دیگری را از ایران پذیرا باشد. اما سؤال اینجاست که با این اقدام آمریکا آیا در عمل هم دیگر کشورها مخالفت خواهند کرد یا اینکه چیز دیگری رقم خواهد خورد؟
واقعیت اینجاست که با خروج آمریکا از برجام در عمل هم تحریم های سازمان بین الملل در خصوص فروش نفت و مبادلات بانکی علیه ایران مجدداً برگشته است و تنها گزینه موضوع لغو تحریم تسلیحاتی ایران است که قرار است از اکتبر لغو شود.
حال باید دید پس از انقضای تحریم تسلیحاتی ایران در تاریخ 27 مهر ماه 1399 که در برجام بر آن تأکید شده آیا تهران می تواند سلاح خریداری یا صادر کند؟ یا اینکه کشورهای غربی از بیم تحریم های یک جانبه آمریکا در عمل در زمین آمریکا بازی خواهند کرد؟
پس از 27 مهر ماه می توان متوجه شد که آیا تروئیکای اروپایی هم همدست آمریکا است و فقط قصد دارد با حمایت زبانی از برجام تهران را در این توافق یکطرفه نگاه دارد یا اینکه با تسهیل خرید و صدور سلاح از سوی ایران به پا برجا ماندن برجام در عمل کمک خواهد کرد؟
رضا محمد مراد