اتاق بازرگانی تهران و مرکز صادرات روسیه تفاهمنامه همکاری امضا کردند که بر اساس آن، تهاتر کالا میان دو کشور به عنوان پیشنهادی برای ارتقای سطح همکاریها در دستور کار قرار میگیرد.
در ابتدای این جلسه، آقای حسامالدین حلاج، معاون امور بینالملل اتاق تهران با اشاره به روابط دیرینه دو کشور به برخی موانع توسعه مراودات از جمله نبود شناخت طرفین از ظرفیتها، قوانین و مقررات حاکم بر بازارهای دو کشور گفت: به دنبال آن هستیم تا در قالب این تفاهمنامه ارتباط موثر و مستقیمی با اتاقهای بازرگانی استانی روسیه برقرار کنیم.
در ادامه این جلسه، رئیس نمایندگی بازرگانی فدراسیون روسیه در ایران، توضیحاتی درباره فعالیتهای مرکز صادرات روسیه ارائه کرد و گفت: این مرکز متشکل از شرکتهای دولتی است که هر گونه حمایت غیرمالی را تحت سیطره خود داشته و اموری نظیر تحلیل بازار، اعتبارسنجی و مشاوره را به انجام میرساند.
رستم ژیگانشین به این نکته اشاره کرد که مرکز صادرات روسیه، ۳۰ نمایندگی در داخل و ۱۰ نمایندگی خارج از کشور روسیه دارد که یکی از آنها در تهران مستقر است.
وی همچنین بر اجرای کامل بندهای تفاهمنامه با اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد.
همچنین پاول بوخانف، رئیس نمایندگی مرکز صادرات روسیه در تهران، امضای تفاهمنامه جاری را نخستین گام در راستای تقریب بخش خصوصی و تجاری دو کشور اعلام کرد و گفت: در مراحل آتی ایجاد پلتفرم و الگوی مشترک جهت ارتباط مستقیم فعالان اقتصادی دو کشور در دستورکار قرار دارد ضمن اینکه هدف از ایجاد این الگو ارتباط بدون واسطه شرکتهاست.
سپس دیمیتری پروهورِنکو، مدیر توسعه شبکه خارجی مرکز صادرات روسیه نیز که از طریق ویدئوکنفرانس با این جلسه در ارتباط بود، ابراز امیدواری کرد که این تفاهمنامه سرآغازی برای همکاریهای بخش خصوصی دو کشور باشد و دو طرف بتوانند از ظرفیتهای یکدیگر از جمله بازارهای بزرگ مصرف و کالا و خدمات تولیدی یکدیگر بهره کسب کنند.
وی افزود: با وجود دشواریهای موجود، دو طرف گامهای موثری در مسیر افزایش تعاملات برداشتهاند. بر این اساس، لازم است تعامل بازرگانان ایران و روسیه توسعه یابد و بستری فراهم شود که هر گونه انتقال کالا میان دو کشور در این بستر توسعه پیدا کند.
در ادامه این جلسه، دبیرکل اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه مناسبات تجاری ایران و روسیه تناسبی با ظرفیتهای دو کشور ندارد، گفت: بررسی تاریخ نشان میدهد که از سال ۱۸۲۵ تا ۱۹۱۷ یعنی حدود ۹۰ سال، روسیه شریک نخست تجاری ایران بود. اما در دوره پهلوی، جز در صنایع سنگین، مراوده عمدهای میان دو کشور برقرار نبوده است. حتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جانشینی روسیه فدراتیو، مجالی برای معرفی ظرفیتهای روسیه در ایران پدید نیامد و ظرفیتهای اقتصادی این کشور وسیع با ادبیات کهن در ایران مغفول ماند. البته به نظر میرسد، ظرفیتهای ایران نیز در نگاه روسها چندان شناخته شده نیست.
بهمن عشقی سپس با اشاره به زمینههای مساعد همکاری برای احیای روابط ایران و روسیه گفت: یکی از مواردی که میتواند به احیای این روابط کمک کند، توسعه شبکه حمل و نقل است. توسعه حمل و نقل به مثابه یک چاه نفت بسته میان دو کشور، منافعی برای دو طرف خواهد داشت. بدون تحقق این امر، سخن گفتن از توسعه تجارت میان ایران و روسیه امری محال خواهد بود. بر این اساس نخستین اقدامی که باید انجام گیرد، ایجاد ارتباط موثر میان شرکتهای حمل و نقل دو کشور است.
وی افزود: اگر طرف روسیه نیز با این پیشنهاد موافق باشد، اتاق بازرگانی تهران میتواند آن را به دولت ارائه کند. این طرح همچنین، مبتنی بر طرح یک جاده- یک کمربند چینیهاست و به نظر میرسد مورد حمایت چین نیز قرار گیرد.
راهکار دیگری که دبیرکل اتاق تهران برای توسعه مراودات دو کشور ارائه کرد، مبادله کالا از طریق دریای خزر بود.
وی گفت: خرید غلات از روسیه در حجم کوچک که از طریق دریای خزر به ایران انتقال یابد، از دیگر پیشنهادات است به نحوی که ایران به روسیه، محصولات پتروشیمی و فولادی صادر کند و در مقابل آن کالاهای اساسی مورد نیاز را وارد کند و بدین ترتیب تهاتر کالاها در دستورکار دو کشور قرار گیرد.
عشقی همچنین سرنوشت مبادله بر پایه روبل و ریال را که زمانی مورد توافق مقامات دو طرف قرار گرفته بود نیز جویا شد و گفت: برای توسعه مراودات لازم است، حساب شرکتهای ایرانی در روسیه گشایش یابد و دستکم آن دسته از بانکهای روسی که نگران تحریمهای آمریکا نیستند به نقل و انتقال وجوه میان دو کشور اقدام کنند.
دبیرکل اتاق تهران در ادامه، از آمادگی اتاق بازرگانی تهران به ارزیابی تاثیرات قوانین حاکم بر بازار کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا با همکاری مرکز صادرات روسیه سخن گفت و ادامه داد: اگر روسیه بتواند پنجره ورود ایران به بازار اوراسیا و کشورهای حوزه CIS شود نهتنها تجارت دو کشور در مسیر بازسازی قرار میگیرد که ایران نیز به بازار مطمئنی برای کالاهای روسی تبدیل خواهد شد.
در ادامه رستم ژیگانشین با استقبال از پیشنهادات ارائه شده توسط دبیرکل اتاق بازرگانی تهران، توضیح داد که در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۰ درصد معاملات ایران و روسیه بر پایه روبل بوده است.