به گزارش
خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما، به دنبال بسته شدن فرودگاه چابهار به روی مسافران، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با هدف پیگیری و رفع مشکلات فرودگاه چابهار و بازگشایی آن وارد این فرودگاه شد، اما همین امر، موجب وقفهای چند روزه و سردرگمی مسافران شد.
روز سه شنبه و چند روز بعد از خبر اعلام بسته شدن فرودگاه چابهار به روی پروازهای مسافری، کاپیتان تورج دهقانی زنگنه، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی به همراه جمعی از معاونان این سازمان و مسئولان وزارت راه و شهرسازی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرویهای مسلح و نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران برای بررسی مشکلاتی که منجر به تعطیلی فرودگاه چابهار شد، به این منطقه سفر کرد و از نزدیک از بخشهای مهم این فرودگاه که گفته میشد نیاز به نوسازی دارند نظیر برج مراقبت، دستگاههای کمک ناوبری و مرکز مدیریت سوخت این فرودگاه بازدید کرد.
مسئولان اعزامی از تهران با مسئولان شرکت عقاب عسلویه وابسته به نیروی هوایی ارتش به عنوان مالک این فرودگاه مذاکراتی برای بازگشایی فرودگاه داشتند و بعد از اخذ موافقت دستگاههای دخیل، سرانجام روز سه شنبه اعلام شد که فرودگاه از چهارشنبه تا روز شنبه بصورت محدود بازگشایی میشود.
همزمان با این مذاکرات اعلام شد، شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران بخشی از فرودگاه را تجهیز میکند و بخش دیگری از کار تجهیز نیز بر عهده وزارت دفاع و نیروی هوایی قرار گرفت تا مردم محلی، مسافران و بازرگانان ساکن و فعال در این منطقه مهم اقتصادی، از خبر بازگشایی این فرودگاه خرسند شوند.
تشکیل جلسه ای در تهران برای برطرف شدن همیشگی مشکل بازگشایی
البته گفته شد که این بازگشایی مقطعی و موقت است و قرار شده روز شنبه در تهران جلسهای در سطوح عالی دستگاهها برگزار شود تا مشکلاتی که منجر به بسته شدن فرودگاه شد برای همیشه برطرف شود.
نکتهای که وجود داشت این بود که با وجود تعهد مکتوب و متقابل نیروی هوایی ارتش و سازمان منطقه آزاد چابهار، هر دو طرف مدعی بودند که طرف مقابل به تعهدات خود برای ادامه کار این فرودگاه عمل نکرده اند، اما نتیجه این ناهماهنگی بین دستگاهی، سرگردانی هفت روزه مسافران این منطقه بود چراکه هر هفته ۳۰ پرواز از سراسر ایران به این منطقه انجام میشود و مسافران در نتیجه این ناهماهنگی بین دستگاهی برای رسیدن به چابهار یا بازگشت از آن منطقه ناچار به شهرهای دیگر استان که دارای فرودگاه بودند سفر کردند.
از پنجشنبه گذشته، تعطیلی فرودگاه کنارک در ۴۵ کیلومتری چابهار باعث شد پروازهای چابهار به فرودگاه ایرانشهر در ۳۰۰ کیلومتری چابهار دایورت (منتقل) شود و با توجه به نامناسب بودن زیرساختهای جادهای در شهرهای جنوبی استان سیستان و بلوچستان، علاوه بر هدررفت وقت و افزایش هزینه، مسافران ناچار خطر نبود ایمنی کافی در این مسیرها را باید به جان میخریدند.
نقص موجود در سامانه اطلاع رسانی به مسافران
آژانسهای هوایی فروشنده بلیت هم طبق معمول، با نقص موجود در سامانه اطلاع رسانی به مسافران، نتوانستند یا نخواستند مسافران را از وضعیت جدید مطلع سازند و به همین دلیل بسیاری از مسافران تا لحظه ورود به فرودگاه از وضعیت پیش آمده اطلاعی نداشتند و مشکلات آنها دوچندان شد.
شرکت فرودگاهی عقاب عسلویه به عنوان مالک این فرودگاه چهارشنبه هفته گذشته در نامهای به سازمان هواپیمایی کشوری و معاون هوانوردی و امور بینالملل این سازمان، از پذیرش نکردن پروازها در فرودگاه کنارک به دلیل تعمیر سطوح پروازی، سیستم ناوبری و رفع ایرادات تا اطلاع ثانوی خبر داد که موجب سرگردانی مسافران و گرفتار شدن آنها در چابهار در روزهای بعد از این اخطار هوانوردی (نوتام) شد.
گلایه شدید استاندار سیستان و بلوچستان از تعطیلی فرودگاه چابهار
پس از این اتفاقات، استاندار سیستان و بلوچستان در مصاحبهای با خبرگزاری صدا و سیما که در سایت این استانداری هم منتشر شد، خواستار عذرخواهی مالک این فرودگاه از مسافران سرگردان شد.
استاندار سیستان و بلوچستان از تعطیلی فرودگاه کنارک (چابهار) به شدت گلایه کرد و گفت: نیروی هوایی باید از مردم عذرخواهی و بدون هیچ قید و شرطی فرودگاه کنارک را مجدداً بازگشایی کند چراکه فرودگاه کنارک چابهار در اختیار نیروی هوایی ارتش است.
احمدعلی موهبتی افزود: روز پنجشنبه بیستم شهریور پروازهای فرودگاه کنارک شرکت عقاب عسلویه لغو و این فرودگاه تعطیل شده که این امر موجب سرگردانی مسافرین در تهران و در چابهار شده است.
۲۷ سال از عمر منطقه آزاد چابهار میگذرد و نیروی هوایی همواره از احداث فرودگاه در این منطقه ممانعت کرده است.
وی ادامه داد: گفته میشود متولیان نیروی هوایی شرط بازگشایی و فعالیت مجدد فرودگاه کنارک را توقف و تعطیلی عملیات احداث فرودگاه چابهار اعلام کردهاند.
استاندار با بیان اینکه نیروی هوایی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران است و در پیروزی انقلاب اسلامی و در دوران جنگ و هم اکنون در حوزه امنیت نقش موثری دارند گفت: ۲۷ سال از عمر منطقه آزاد چابهار میگذرد و نیروی هوایی همواره از احداث فرودگاه در این منطقه ممانعت کرده است و این امر عدم توسعه استان و سواحل مکران را که همواره مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا بر توسعه آن تاکید دارند سبب شده است.
وی ادامه داد: در دولتهای قبلی بحث ساخت فرودگاه مطرح و پیگیری شد، اما اجازه ساخت فرودگاه به علت اینکه در محدوده پدافندی «دلتا ۲۱» است به وزارت راه و شهرسازی داده نشده است، اما در حال حاضر با ساخت سایت پتروشیمی و مجموعه فولاد چابهار و بخشی از روستاها که در محدوده این منطقه قرار دارند و همچنین شهرک صنعتی چابهار، «دلتا ۲۱» خاصیت خود را از دست داده و جابجا شد و بر همین اساس با پیگیریهایی که صورت گرفته، رئیس جمهور در اردیبهشت ماه سال ۹۳ طی مکاتبهای به مقام معظم رهبری درخواست کرد بخشی از زمین فرودگاه پایگاه دهم شکاری را برای ساخت ترمینال و مجموعه فرودگاه در اختیار شرکت فرودگاههای کشور قرار گیرد، اما متاسفانه این همکاری توسط نیروی هوایی صورت نگرفت.
موهبتی گفت: دولت تصمیم گرفت که فرودگاه جدیدی را بسازد لذا طرح آن تهیه و در اردیبهشت ۹۵ مجوز ساخت فرودگاه بین المللی چابهار توسط کمیته فضایی کشور و سازمان هواپیمایی کشور صادر شد که به دلایلی این فرودگاه در آن مقطع ساخته نشد، اما در سال گذشته مجدداً مجوز فرودگاه تمدید و عملیات احداث آن در سال جاری آغاز شده است.
فقدان مرز هوایی زمینی و دریایی در مجموعه منطقه آزاد
نماینده دولت در سیستان و بلوچستان با بیان اینکه فرودگاه جدید در محدوده منطقه آزاد چابهار قرار دارد؛ افزود: مجموعه منطقه آزاد به دلیل اینکه با گذشت ۲۷ سال از عمر آن فاقد مرز هوایی، زمینی و دریایی بوده است، نتوانسته به اهداف خود برسد و لذا در سال گذشته مجوز توسعه آن با پیگیری دولت و موافقت مجلس شورای اسلامی اخذ شد و بر اساس این طرح محدوده منطقه آزاد به ۸۲ هزار کیلومتر مربع افزایش یافته و فرودگاه بین المللی چابهار در محدوده منطقه آزاد طراحی شده است.
مجموعه منطقه آزاد به دلیل اینکه با گذشت ۲۷ سال از عمر آن فاقد مرز هوایی، زمینی و دریایی بوده است، نتوانسته به اهداف خود برسد.
وی تصریح کرد: متاسفانه گفته میشود پنجشنبه گذشته پروازهای فرودگاه کنارک در اعتراض به ساخت فرودگاه بین المللی چابهار توسط نیروی هوایی تعطیل شد و این موضوع نیز بارها و بارها اتفاق افتاده است.
استاندار بیان داشت: با وجود مصوبه شورای تأمین استان بر عدم تعطیلی فرودگاه، تعطیل شده است و همچنان سنگ اندازی و بهانه تراشی ادامه دارد.
موهبتی افزود: دولت خود را موظف میداند بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری که سواحل مکران را گنج پنهان میدانند؛ دستور معظم له را برای توسعه سواحل مکران عملی کند و مهمترین و ضروریترین امر در این راستا وجود فرودگاه است که چابهار را به مراکز قدرت و ثروت نزدیک کند.
گره اساسی توسعه سواحل مکران، نبود مرز هوایی
وی اظهار داشت: گره اساسی توسعه سواحل مکران، نبود مرز هوایی و دوری چابهار از مرکز مدیریتی کشور و مراکز اقتصادی دنیا است که حاضر نیستند برای مراکز نظامی پرواز بگذارند.
گره اساسی توسعه سواحل مکران، نبود مرز هوایی و دوری چابهار از مرکز مدیریتی کشور و مراکز اقتصادی دنیا است که حاضر نیستند برای مراکز نظامی پرواز بگذارند.
استاندار ادامه داد: فرودگاه پایگاه دهم شکاری، پایگاه نظامی است و سرمایهگذار خارجی و داخلی حاضر نیست که با این شرایط سرمایه گذاری کند چراکه این فرودگاه در اختیار دولت نیست و در اختیار یک پایگاه نظامی است و امیدواریم فرودگاه بین المللی چابهار ظرف ۳ ماه آینده راه اندازی شود و هم اکنون روزانه بیش از ۲۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین و ۵ پیمانکار در این پروژه مشغول به فعالیت هستند که ظرف سه ماه آینده بتوانیم فرودگاه بین المللی چابهار را راه اندازی کنیم و گره اساسی توسعه سواحل مکران که نبود فرودگاه است، مرتفع شود.
استاندار همچنین از مردم و مسافران سرگردان خواست با تحمل این مشکل، استانداری را همراهی کنند و وعده داد تا سه ماه آینده فرودگاه چابهار به بهرهبرداری برسد.
اختلاف بین سازمان منطقه آزاد چابهار و نیروی هوایی ارتش
از سوی دیگر سعید چلندری معاون حمل و نقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار نیز در سخنان مشابهی، از اختلاف بین این سازمان و نیروی هوایی ارتش سخن گفت و تلویحا شرکت عقاب عسلویه را به نوعی باج خواهی متهم کرد.
نقش چابهار در جنوب شرق کشور و دروازه اقتصاد و تجارت جهانی و بحث توسعه ایران از چابهار بیش از هر زمان دیگری مطرح است.
عدنان حسینی مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار نیز در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفت: تعطیلی فرودگاه چابهار توسط شرکت مالک، مردم محلی، تجار، سرمایه گذاران و گردشگران را سرگردان کرد. اقدامی که در نوع خود در دنیا عجیب و قابل تأمل است.
وی گفت: این درحالی است که نقش چابهار در جنوب شرق کشور و دروازه اقتصاد و تجارت جهانی و بحث توسعه ایران از چابهار بیش از هر زمان دیگری مطرح است. از طرفی جاذبههای گردشگری چابهار در طول این چند سال بر همه آشکار شده به طوری که هفتهای نزدیک به ۳۰ پرواز در فرودگاه نزدیک به چابهار انجام میشد.
همچنین با تلاش فعالان بخش خصوصی و حمایت و پیگیری منطقه آزاد به جز تهران در سال جدید برای رونق سفر و ارائه خدمات مناسب به مردم مسیرهای پروازی جدیدی از جمله شیراز، مشهد، بندرعباس و گرگان ایجاد شده و در حال رایزنی برای ایجاد مسیرهای جدید دیگری بودیم تا سفر به چابهار برای مردم ایران ارزان و تسهیل شود.
سرگردانی سرمایه گذاران در پی تعطیلی ناگهانی فرودگاه
وی گفت: همچنین سرمایه گذارانی که با نگاه توسعه و خدمت برای مردم چابهار این محل را انتخاب کرده بودند، با تعطیلی ناگهانی فرودگاه سرگردان شدند. امید است این موضوع با تدبیر مسئولان حل و فصل شود. برای من جای سوال است چرا تعطیلی غیرمنتظره فرودگاه به عنوان تنها راه دسترسی به این شهر بندری واکنشی از سوی مسئولان امر نداشته است.
درحالیکه همه مسئولان دولتی انگشت اتهام را به سوی نیروی هوایی دراز کرده بودند، یک مسئول در نیروی هوایی ارتش گفت: آنچه انجام شده در جهت حفظ سلامتی مسافران و به دلیل سطح پایین استانداردهای پروازی در این فرودگاه بوده که مسئولان دولتی بارها قول داده بودند این فرودگاه را ایمن و استاندارد سازی کنند و هربار از ایفای تعهدات خود شانه خالی کردند.
نیروی هوایی در ازای واگذاری ۲۵۰ هکتار زمین اراضی پایگاه کنارک، از سال ۹۷ تاکنون هیچ ما به ازایی درخواست نکرده و آن را هدیهای برای رشد و توسعه اقتصادی و محرومیت زدایی منطقه قلمداد کرده است.
در پاسخ به اظهارات و سخنان مشابه استاندار سیستان و بلوچستان و معاون حمل و نقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار، این کارشناس امور اراضی و املاک نیروی هوایی ارتش و در واکنش به این ادعا که فرودگاه چابهار توسط این نیرو بسته شده است گفت: مسئولان منطقه آزاد از سال ۱۳۹۷ حدود ۲۵۰ هکتار از اراضی پایگاه را برای تامین زیرساختهای فرودگاه فعلی دریافت کردهاند، اما متعاقب آغاز فاز عملیاتی فرودگاه جدید از انجام تعهدات خود خودداری کردهاند.
این کارشناس نیروی هوایی ارتش به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) گفت: به عنوان سربازان ملت در برهههای مختلف اعم از جنگ تحمیلی و حوادث طبیعی، عشق و علاقه خود را به مردم شریف میهن مان ثابت کردهایم و نمیتوانیم در اتخاذ تصمیمهای خود، امنیت و جان مردم عزیزمان را نادیده بگیریم.
وی افزود: عمل مسئولان استانی به تعهداتشان تنها راه حل مشکل ایجاد شده است و قطعا به محض رفع مشکلات و تامین امنیت پروازها، مثل سابق، به خدمت رسانی به مردم منطقه و نقش آفرینی در توسعه اقتصادی این خطه عزیز افتخار خواهیم کرد.
کارشناس امور اراضی و املاک نیروی هوایی گفت: ضرورت دارد مردم شریف منطقه مطلع باشند در واگذاری اراضی نیروهای مسلح، برابر مصوبات ابلاغی به ارتش باید معادل ریالی یا زمین معوض دریافت شود، اما نیروی هوایی در ازای واگذاری ۲۵۰ هکتار زمین اراضی پایگاه کنارک، از سال ۹۷ تاکنون هیچ ما به ازایی درخواست نکرده و آن را هدیهای برای رشد و توسعه اقتصادی و محرومیت زدایی منطقه قلمداد کرده است.
کاهش سطح ایمنی پروازها در پی عمل نکردن به تعهدات
وی گفت: درحالیکه مسئولان منطقه آزاد چابهار، ۲۵۰ هکتار از اراضی پایگاه کنارک را از سال ۹۷ با هدف تأمین زیرساختهای فرودگاه فعلی دریافت کردهاند، اما همزمان با آغاز فاز عملیاتی فرودگاه جدید، از انجام تعهدات خود، خودداری کرده اند که این اقدام منتهی به کاهش سطح ایمنی پروازها شده است.
فرافکنیها و رسانهای کردن موضوع به شکل کاملا تحریف شده و تشویش اذهان عمومی نتیجهای نداشته است.
این مقام مسئول نظامی در این مصاحبه ضرورت ساخت فرودگاه جدید را زیر سوال برده و این سوال را مطرح کرد که با وجود فرودگاهی که همه زیرساختها را دارد و تنها نیاز آن، تجهیز و استاندارد سازی است چه نیازی به ساخت فرودگاه جدیدی در چند کیلومتری آن است و ادامه داد: فرودگاه فعلی از زیرساختهای لازم برخوردار بوده و صرفا با کمتر از ده درصد هزینه ساخت فرودگاه جدید، امکان بهره برداری مورد انتظار منطقه آزاد برای توسعه اقتصادی را داشته و الباقی اعتبار ساخت فرودگاه جدید میتوانست صرف رفع محرومیت از منطقه شود.
کارشناس امور اراضی و املاک نیروی هوایی تصریح کرد: مستندات موجود، صورت جلسهها و توافق نامهها کاملا گویای میزان نقش آفرینی این اقدام خوب و ارزنده برای عموم شریف منطقه بوده که اصلح است مسئولان به توافقات و ابلاغیهها و مستندات مراجعه فرمایند.
وی تأکید کرد: فرافکنیها و رسانهای کردن موضوع به شکل کاملا تحریف شده و تشویش اذهان عمومی نتیجهای نداشته و مردم شریف منطقه همراهی فرزندان ملت در نیروی هوایی در حوادث گوناگون از جمله سیل اخیر را فراموش نخواهند کرد. به همین دلیل به مصلحت نیست بیش از این به جزئیات موضوع پرداخته شود و از متولیان امر در منطقه آزاد و مسئولان استانی انتظار دارد واقع گرایانه و به دور از خرج کردن مطالبی که مورد سوء استفاده بیگانگان و دشمنان قرار میگیرد، اظهار نظر کنند.
بررسی علت اصلی بسته شدن فرودگاه
آنچه مهم است و تاکنون روشن شده، این است که علت اصلی بسته شدن فرودگاه کنارک، مسایل فنی و زیرساختی فرودگاه نبوده و این مسایل بهانهای برای بسته شدن باند فرودگاه کنارک و وادار کردن دستگاههای دولتی به ایفای تعهداتشان بوده، اما شاید میشد به نحوی برنامه ریزی کرد که در کنار همه این مسایل و اجبار دستگاهها به ارتقای ایمنی فرودگاه، مسافران نیز سرگردان نشوند.
سواحل مکران به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، گنج نهانی است که میتواند بار اقتصاد و معیشت مردم محروم، اما مهمان نواز منطقه را با پذیرش گردشگر و توسعه صنایع مختلف و ترانزیت کالا بر دوش کشد.
آنچه رخ داد و منجر به تعطیلی پروازهای مسافری شد، بر اثر ناهماهنگی دستگاههای نظامی و دولتی بود، اما دود این برخورد نیز مانند همیشه، به چشم مردم محروم این منطقه، تجار و بازرگانان و بخصوص مسافرانی رفت که برای پایان تعطیلات تابستانی خود، چابهار را به عنوان مقصد سفر برگزیده بودند و حالا باید با طی سیصد کیلومتر راه از طریق زمین، خود را به نزدیکترین فرودگاه این منطقه یعنی فرودگاه ایرانشهر یا شهرهای دیگر نظیر زاهدان برسانند.
لزوم عزم جدی دولت و شورای عالی مناطق آزاد برای احداث فرودگاه بین المللی چابهار
احداث فرودگاه بین المللی غیر نظامی و مستقل از فرودگاه نظامی کنارک در چابهار، عزم جدی دولت و شورای عالی مناطق آزاد و مصوب دستگاههای متولی و قانون گذار است تا شاید این منطقه بتواند با پذیرش پروازهای خارجی و افزایش پروازهای داخلی، ورود بیشتر مسافران و گردشگران و ساخت و توسعه زیرساختهای گردشگری و اقتصادی نظیر پتروشیمیها و کارخانجات فولاد و... چهره محرومیت را از استان زرخیز و زیبای سیستان و بلوچستان دور کند.
سواحل مکران به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، گنج نهانی است که میتواند بار اقتصاد و معیشت مردم محروم، اما مهمان نواز منطقه را با پذیرش گردشگر و توسعه صنایع مختلف و ترانزیت کالا بر دوش کشد.
حالا رئیس سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان عالیترین مقام اجرایی صنعت هوایی که خود سابقهای طولانی در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران داشت به حکم وظیفه و جایگاه قانونی، پیگیر حل مشکل شد تا شاید با ریش سفیدی، مسئولان فرودگاه کنارک را راضی به بازگشایی این فرودگاه کند و موفق شد این فرودگاه را از روز گذشته به روی مسافران باز کند. اما شاید میشد علاج واقعه را قبل از وقوع کرد و قبل از اینکه چنین مشکلی رخ نمایی کند، با تدبیر، احساس مسئولیت و وظیفه شناسی و عمل به تعهدات، مانع ایجاد این مشکل برای مسافران و به چالش کشیده شدن دستگاههای حافظ امنیت این آب و خاک شد و اختلافات بین دستگاهی را به سطح رسانهها نکشاند تا سوژه جدیدی برای رسانههای دشمن که مدعی ناکارآمدی دستگاههای حاکمیتی هستند فراهم نشود.
گزارش از مهدی صادقی