برای اینکه بتوانید از اعتیاد خود یا عزیزانتان پیشگیری کنید باید آگاهی خود را درباره این موضوع بالا ببرید و از یکدیگر حمایت و پشتیبانی کنید.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ پیشگیری از اعتیاد به خصوص در کودکان و نوجوانان یکی از وظایفی است والدین بایستی با آگاهی کامل آن را انجام دهند. شناخت اصول و مهارت‌های لازم راز اصلی موفقیت شما در این مسیر خواهد بود. بهترین گام در جلوگیری از اعتیاد به مواد مخدر، اجتناب از استعمال مواد در وهله اول است.
اما همیشه گفتن آسان‌تر از انجام دادن است. اکثر مردم شروع به مصرف مواد مخدر در سن جوانی می‌کنند، و قبل از اینکه متوجه آثار مخرب آن روی زندگی شوند، دچار اختلال می‌شوند. آیا نمی‌خواهید به دنبال درمان باشید تا مصرف مواد مخدر را متوقف کنید؟ اگر پاسخ مثبت است این بخش از نمناک را با دقت بیشتری مطالعه کنید چراکه این توصیه‌ها همگی منبع و منشا علمی دارند.
انواع پیشگیری از اعتیاد
دانستن چه مواردی به پیشگیری از اعتیاد کمک می‌کند؟
۱. دانستن اینکه چگونه اعتیاد پیشرفت می‌کند
بیایید موافق باشیم، هرگز فکر نمی‌کنید با مصرف مواد در نهایت معتاد می‌شوید. ابتدا به عنوان سرگرمی شروع می‌شود، و بعد پیشرفت می‌کند. به عنوان مثال، در نوجوانان، ممکن است سیگار، و الکل فقط برای آرامش یا کنجکاوی مصرف شود.
فرد شروع به مصرف منظم مواد می‌کند بدون آنکه بداند منجر به چه می‌شود. ممکن است شروع به ایجاد فرصت‌هایی برای استفاده از مواد کنید. این ممکن است منجر به درگیری با افراد نزدیکتر شود. به نقطه‌ای می‌رسید که در انجام مسئولیت‌های روزمره خود دچار مشکل می‌شوید.
در این مرحله، ممکن است تغییراتی از قبیل کاهش وزن، بیماری لثه و سایر مشکلات را تجربه کنید. فرد ممکن است علاقه به خود و حتی خانواده و دوستان را از دست بدهد. وابستگی به مواد یک بیماری مزمن است که تنها توسط یک حرفه‌ای کنترل می‌شود.
۲. اجتناب از فشار همتا
صادقانه، ایستادگی برای آنچه که باور دارید زمانی که همه در حال انجام کاری متفاوت است، سخت‌ترین تست است. این نه تنها برای نوجوانان بلکه برای بزرگسالان هم سخت است. در سوء مصرف مواد، فشار همتا علت اصلی مصرف مواد است.
میل شخص برای ماندن در گروه همتا، چیزی است که فرد را به استفاده از مواد مخدر تشویق می‌کند. تحقیقات نشان داده است بیشتر افرادی که مواد مخدر را در سن پایین استفاده می‌کنند، توسط دوستانشان معرفی شده اند. اعضای این گروه‌های همتا اغلب مصرف کنندگان غیر مصرف مواد مخدر را به عنوان مضنون می‌بینند.
تصور کنید چگونه می‌توانید فشار همسالان خود را مدیریت کنید یا اینکه به دوستانتان کمک کنید. افراد راستین کسانی هستند که احساسات خود را در رابطه با مواد مخدر و چیز‌های دیگر به اشتراک می‌گذارند.
۳. پشتیبانی مورد نیاز خود را پیدا کنید
افرادی که پریشان هستند، بیشتر در معرض مصرف مواد مخدر هستند، اگر از مهارت‌های مقابله‌ای درست برخوردار نباشند ممکن است وقایع یا تجربیاتی در گذشته وجود داشته باشد که احساسات را تحت تأثیر قرار می‌دهد و احساس تنش ایجاد می‌کند.
اگر احساس می‌کنید که پارانویا، افسردگی، اضطراب یا سایر مشکلات روحی دارید، باید جوامع اجتماعی یا سازمان‌های معنوی را دنبال کنید که می‌تواند به شما کمک کند تا احساسات و رفتار‌های منفی را در حالت تأیید زندگی سالم از بین ببرید. مشکل استفاده از مواد مخدر با اختلالات روانی این است که آن‌ها مشکل شما را تشدید می‌کنند.
۴. مقابله با فشار‌های زندگی
با دنیای پرمشغله و استرسی که در آن زندگی می‌کنیم، افراد احساس می‌کنند که در پایان روز با این کار پاداش می‌گیرند خب، پاداش گرفتن، مشکل نیست، مصرف مواد مخدر باعث ایجاد فشار روحی بیشتر می‌شود.
برای جلوگیری از مصرف مواد مخدر به عنوان آرامش بخش باید روش‌های جدیدی برای مقابله با استرس و آرامش ذهن و بدن کشف کنید. می‌توانید کتاب بخوانید، ورزش کنید، به نیازمندان کمک کنید انجام این کار‌ها ذهن را آرام می‌کند
۵. مشاوره گرفتن
در صورتی که احساس می‌کنید مصرف مواد خارج از کنترل است، توصیه می‌شود با مشاور صحبت کنید. پیش از این هم در نمناک گفتیم که مشاوره باید به نحوی ارائه شود که واقعا شامل دانش در مورد مهارت‌های مختلف زندگی، راهنمایی موثر و زندگی سالم است.
مشاور خوب به شما در غلبه بر اعتیاد کمک می‌کند. آن‌ها متوجه می‌شوند چه چیزی باعث رفتار شما شده آن‌ها همچنین به شما در مورد چگونگی جلوگیری از عود در بهترین حالت ممکن توصیه خواهند کرد.
۶. اجتناب از مصرف مواد
وقتی می‌خواهید از مواد مخرب مانند مصرف مواد مخدر اجتناب کنید، تمایل دارید حواس خودتان را از مصرف آن پرت کنید. اگر مصرف مواد مخدر در حال حاضر تبدیل به عادت برایتان شده، اما نمی‌توانید آن را متوقف کنید.
می‌توانید با پرت کردن حواستان آن را امتحان کنید با این حال، باید حواس پرتی را به حواس پرتی سالم تبدیل کنید، برخی از حواس پرتی مانند خوردن غذا‌های ناسالم یا مصرف الکل ناسالم در نظر گرفته می‌شوند. حواس پرتی‌های سالم مثل پیاده روی، خواندن کتاب، خوردن میوه و ... است.
۷. درک اینکه چرا افراد از مواد مخدر و الکل استفاده می‌کنند
•استفاده از دارو‌های اعتیاد آور (غیرقانونی یا تجویز شده) برای اهداف تفریحی
•سوء استفاده از دارو‌های تجویزی اعتیاد آور
•خود درمانی
•ژنتیک و تاریخچه خانواده
۸. درک تفاوت بین سوء مصرف مواد و اعتیاد به مواد مخدر
مصرف الکل و مواد مخدر با اعتیاد به مواد مخدر و الکل متفاوت است. فردی که به شدت از این‌ها استفاده می‌کند و سپس می‌تواند به طور ناگهانی مصرف را متوقف کند، سو مصرف الکل یا مواد مخدر در نظر گرفته می‌شود.
اما اعتیاد زمانی رخ می‌دهد که بدن برای جلوگیری از علائم باید الکل یا مواد مخدر را استفاده کند. فاصله میان سوءاستفاده و اعتیاد به طور جامع تعریف نشده است، زیرا فرد ممکن است مصرف سو الکل و مواد مخدر داشته باشد و پیامد‌های منفی اعتیاد را تجربه کند.
اصول اساسی پیشگیری از سوء مصرف مواد و جلوگیری از اعتیاد
۱. برنامه‌های پیشگیری باید سبب کاهش عوامل خطرساز و افزایش عوامل محافظت کننده گردد.
۲. برنامه پیشگیری باید به گونه‌ای باشد که انواع سوء مصرف مواد را تحت پوشش قراردهد.
۳. برنامه‌های پیشگیری باید با بافت بومی و مواد رایج در یک شهر متناسب باشد.
۴. برنامه‌های پیشگیری باید توجه زیادی به عوامل ایجاد خطر در افراد خاص، سن، نژاد، جنسیت داشته باشند.
۵. برنامه‌های پیشگیری باید روابط خانوادگی و مهارت‌های فرزندپروری مانند نظارت و مراقبت والدین، اطلاع رسانی و آموزش والدین، مداخلات مقطعی و کوتاه مدت در خانواده را تقویت کند.
۶. برنامه‌های پیشگیری بایدبه شناسایی عوامل ایجاد خطر در کودک و نوجوان مانند رفتار‌های پرخاشگرانه، مهارت‌های اجتماعی ضعیف و مشکلات تحصیلی بپردازد.
۷. برنامه‌های پیشگیری در مدارس ابتدایی باید عوامل خطرناک مانند پرخاشگری، شکست تحصیلی، و ترک تحصیل را هدف قرار دهد و یادگیری‌های تحصیلی و اجتماعی ـ هیجانی را ارتقاء بخشد. آموزش باید بر مهارت‌های خود کنترلی، آگاهی هیجانی، ارتباطات، حل مسئله اجتماعی، حمایت تحصیلی به خصوص در مهارت خواندن متمرکز باشد.
۸. برای دانش آموزان مدارس راهنمایی و دبیرستان برنامه‌های پیشگیری باید صلاحیت‌های تحصیلی و اجتماعی را همراه با مهارت‌های عادت به مطالعه و حمایت تحصیلی، ارتباطات، روابط با همسالان، خودکارآمدی و جرأت ورزی، مهارت‌های مقاومت در برابر مواد، تقویت نگرش‌های ضد مواد، تقویت تعهد شخصی در برابر سوء مصرف مواد ارتقاء دهد.
۹. برنامه‌های پیشگیری در جمعیت عمومی باید جهت یافته در نقاط انتقالی کلیدی باشند مانند عبور از مقطع ابتدایی به مقطع راهنمایی که کودکان پرخطرو در خانواده‌های پرخطر اثرات سودمندی را ایجاد می‌کند. هدف در این مورد جمعیت در معرض خطرنیست و به همین خاطر برچسب زنی کاهش می‌یابد و روابط مدرسه و جامعه افزایش می‌یابد.
۱۰. نامه‌های پیشگیری جامعه مداربرنامه‌های اثربخش تری هستند که دو برنامه را با هم ترکیب می‌کنند. مثلا برای اثر بخشی بیشتر برنامه‌های خانواده مدار و مدرسه مداررا با هم ترکیب می‌کنند.
۱۱. برنامه‌های پیشگیری جامعه مدار باید قابل دسترس در مسائل مختلف مانند مدارس، انجمن‌ها، سازمان‌های مذهبی و رسانه‌ای برای همه باشد.