14 مرداد سالروز امضای فرمان مشروطه به دست مظفرالدین شاه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما نهضت مشروطه خواهی در همدان هم زمان با سایر نقاط کشور آغاز شد اما همدانیها قبل از همه صاحب مجلس شدند. ماجرای شکل گیری مجلس فواید عامه را در همدان به همت ظهیرالدوله حاکم وقت همدان به همراهی مردم فهیم و بصیر این دیار مورد بررسی قرار داده ایم.

• 
   دکتر غفوری پژوهشگر تاریخ معاصر می گوید در اواخر پادشاهی مظفرالدین شاه ایران مقروض از فساد درباریان بود و مردم گرفتار فقر ، بیماری و حرج و مرج و نابرابری بودند اما همدان که در چهار راهی از جاده ی ابریشم قرار داشت شهری نسبتا آباد بود که به خصوص فعالیت های تجاری ، صنعتی و باغداری در آن رونق داشت و در این زمان ظهیرالدوله حاکم همدان شد و مردم همدان را که دارای فرهنگی پیشرو و درک و شعور اجتماعی بالایی بودند ترقیب به تشکیل مجلس کرد و با استقبال همگانی روبرو شد لذا از مردم خواست هریک با آوردن مشتی گچ و یک آجر در ساخت مجلس مشارکت کنند.
  چنین شد که همدانی ها تشکیل مجلس را با 3 نماینده ی منتخب خود پشت قرآن هایشان ثبت کردند.

آقای بلوهر تاریخ دان هم می گوید علاوه بر جناب ظهیرالدوله ، شیخ محمد تقی ایرانی ملقب به وکیل الرعایا در این امر بسیار موثر بود و اولین وکیل مجلس شورای ملی که در مجلس حضور پیدا کرد هم ایشان بود و در دوران سه ساله ی استبداد صغیر محمد علیشاه و مبارزات و فتح تهران پیشرو بود.

آقای یزدانی کارشناس تاریخ شفاهی می گوید مجلس منافع عامه در همدان دارای سه نماینده منتخب مردم بود و علاوه بر آن همه ی اصناف در این مجلس نماینده داشتند و مجلس کارهای نظارت بر انجام امور شهر از قبیل پاک سازی معابر ، روشنایی ها ، امنیت کوچه ها و خیابان ها و ... را انجام می داد.

خدمات ظهیرالدوله در همدان به ایجاد مجلس ختم نمی شود بلکه ایشان مبارزه با خوانین زورگوی محلی و شکست آنها ، تامین امنیت عمومی ، تشکیل انجمن ها و راه اندازی روزنامه را انجام داد.