افزایش بهره وری نیازمند آموزش باغداران در زمینه آبیاری و تغذیه درختان است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز گلستان، باغداری یکی از مشاغل حوزه کشاورزی است که به علت درآمدزایی بیشتر در مقایسه با محصولات زراعی، در زمینهای کمتر از یک هکتار و آب و هوای مناسب در گلستان مورد توجه کشاورزان قرار گرفته و حدود 32هزار هکتار باغ ایجاد شده که در مجموع سالانه 350هزار تُن محصول از انواع بهاره، تابستانه و پائیزه در گلستان تولید می شود.
گلستان میوه هایی همچون گوجه سبز، آلو، هلو، شلیل، گردو، انار، مرکبات، خرمالو، زیتون، سیب، گلابی، به و لیمو دارد. بیشتر این باغات به صورت سنتی احداث و اداره می شود بنابراین بهره وری آن در مقایسه با باغات مدرن نیز پائین است.
سازگار نبودن نوع نهال با اقلیم استان از یک سو و مدت خواب 5ساله سرمایه گذاری از سوی دیگر عمر اقتصادی آن را کم می کند.
سنتی بودن روشهای باغداری هم مزید بر علت شده و از جمله عوامل ریزش میوه و بهره وری پائین باغات است از جمله عوامل آن انجام نشدن آزمایش خاک برای اطلاع از کیفیت مواد غذایی مورد نیاز درخت است که با این اوصاف با وجود شکوفه های فراوان در فصل بهار ریزش میوه های نورس در فصل گرما را در پی دارد.
آقای احمدی باغدار بندرگزی که 3هکتار باغ پرتقال دارد می گوید:در آغاز فصل تابستان بین 30تا80 درصد محصول درخت به زمین می ریزد که خسارات بزرگی وارد می کند و باعث نگرانی ما می شود.
سیدمجتبی حسینی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بندرگز با اشاره به نگرانی باغدار از ریزش میوه ها می گوید: باغدار برای جبران این ریزش به کارشناس مراجعه و درخواست معرفی ریز مغذی برای محلول پاشی می کند تا جلوی ریزش میوه های نورس را بگیرد اما این محلول پاشی در این فصل تاثیری بر جلوگیری از ریزش نخواهد داشت و نیاز به فرایند سالانه دارد.
حسینی تغذیه درخت در طول سال را برای جلوگیری از ریزش ضروری دانست و افزود: این فرآیند باید از زمستان آغاز شود تا درخت بتواند در برابر تنش آبی و گرمایی آغاز فصل تابستان میوه ها را بر شاخه خود نگه دارد و تغذیه کند.
آقای اله دوست که سه هکتار باغ پرتقال دارد و باغداری موفق و پیشرو مرکبات در گرگان است ریزش میوه در باغ او کمتر از 30درصد است می گوید: یکی از اقدامات مهم تغذیه درخت ایجاد چال کود در زمستان است زیرا کود پوسیده دامی خاک دور درخت را نرم می کند تا مواد غذایی کود شیمیایی به اندازه کافی به ریشه های آن برسد.
حسینی همچنین محلول پاشی در فصل بهار را برای تامین ریزمغذی های مورد نیاز درخت ضروری می داند.
آقای باقری که باغ انار در گرگان دارد می گوید آبیاری در هنگام گل دهی باعث ریزش میوه ها می شود.
وی بر آبیاری قطره ای منظم تاکید کرد و افزود: تنش آبی باعث می شود در فصل پائیز میوه های انار دچار ترکیدگی شود.
تعیین میزان کودشیمیایی برای هر درخت بسیار مهم است، حسینی مدیر جهاد کشاورزی بندر گز می گوید: این میزان بر اساس کمبودها در آزمایش خاک و بر اساس فرمول سن درخت تعیین می شود که باغدار باید با نظر کارشناس و نیاز واقعی درخت محلول پاشی کند تا درخت دچار ریزش نشود.
وی توجه نکردن باغداران سنتی به آبیاری منظم و میزان نیاز واقعی درخت را موجب ریزش میوه دانست که با توجه به رنگ و شکل برگها و میزان رشد سالانه شاخه ها قابل شناسایی است اما برخی باغداران سنتی با وجود تجربه زیاد آگاهی کافی از این علامتها ندارند.
وی افزود: آموزش باغداران می تواند نقش مهمی در جلوگیری از خسارت باغ و افزایش بهره وری داشته باشد.
فرهانی معاون مدیر باغبانی جهاد کشاورزی گلستان هم بر دور منظم آبیاری تاکید کرد و گفت: برای جلوگیری از تنش آبی باید دوره آبیاری بر اساس جنس خاک و سن درخت تعیین و اجرا شود و از پس و پیش کردن آن پرهیز شود.
وی نیاز آبی درخت بزرگ را تا 150لیتر دانست که در روش آبیاری قطره ای قطرات باید به گونه تنظیم شود که همواره مقداری نم به ریشه برسد زیرا در غیر این صورت باعث ریزش میوه یا افت کیفیت محصول می شود.
وی تغذیه درخت با ریزمغذی ها را برای تامین نیاز درختان ضروری دانست و افزود: همزمان با آبیاری باید نیاز درختان با محلول پاشی تامین شود تا دچار ریزش محصول نشود.
حسینی مدیر جهاد کشاورزی بندر گز افزود: اثر متقابل مدیریت محیطی شامل کوددهی آبیاری سم پاشی و مدیریت کف باغ ریزش میوه را حداقل 50درصد کاهش می دهد.
فرهانی معاون مدیر باغبانی جهاد کشاورزی گلستان هم گفت: با توجه به تولید 350هزار تُن محصول در باغات استان در صورت توجه باغداران به اصول باغداری علمی حداقل 20درصد افزایش تولید در باغات گلستان خواهیم داشت و محصول سالانه باغات استان به 450هزار تُن افزایش خواهد یافت.
نتیجه گیری: با هزینه کمی در بخش آموزش باغداران و افزایش تولید 20درصدی اگر قیمت هر کیلوگرم میوه حداقل 2هزار تومان در نظر گرفته شود این افزایش 100هزار تُنی تولید میوه می تواند به افزایش 200میلیارد تومانی درآمد باغداران استان منجر شود.
گلستان واقع در شمال كشور با داشتن 7 اقلیم از 13 اقلیم دنیا از قطبهای كشاورزی، باغی و نیز كشت گیاهان دارویی به شمار می رود و 13هزار بهره بردار بخش باغداری در این استان فعال هستند.