آسانسورهایی که مسیر رسیدن به مرگ را آسان کرده اند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز فارس، اشک در چشم هایش حلقه می‌زند. پارسال بود که برادرش را از دست داد. برادری که همه زندگی اش بود. آقای افروز می گوید وقتی برادرم وارد آسانسور شد به دلیل نبود کابین سقوط کرد و جانش را از دست داد وقتی از اداره استاندارد استعلام کردیم؛ مشخص شد شرکتی که آسانسور را نصب کرده غیر مجاز بوده است. نظیر چنین اتفاقی حتی بلای جان خود نصابان غیر مجاز آسانسور هم شده است. همین چند مدت پیش بود که در شیراز، یکــى از نصابان به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنى، آسانسور رویش سقوط کرد. ابتــدا پایش قطع شد، سپس بر اثر شدت جراحت وارد شده جانش را از دست داد.
در کلان شهر شیراز از ۶۰۰ شرکت نصب آسانسور، ۴۰۰ تای آن غیر مجاز هستند!
غیر مجاز خطر ساز
با رشد فزاینده و فراگیر شدن فرهنگ شهرنشینی برای بهره مندی حداکثری از فضای ساختمان، استفاده از آسانسور بسیار زیاد شده و حتی تاثیر آن در تعیین قیمت ساختمان‌های تجاری و مسکونی نیز بسیار محسوس و قابل توجه است. به نحوی که تقاضا برای نصب آسانسور در ساخت و ساز‌های جدید و حتی برای ساختمان‌های قدیمی و فاقد آسانسور رو به افزایش است و شاید همین عامل باعث شده تا برخی افراد فاقد صلاحیت نیز وارد این کسب و کار پر سود شوند فارغ از این که حضور بدون مجوز آن‌ها چه خسارت جبران ناپذیری ممکن است برای شهروندان داشته باشد.
برای آگاهی بیشتر از وضع شرکت‌ها و نصابان غیر مجاز به عنوان شهروند به سراغ یکی از این واحد‌های غیر مجاز رفتم. از قبل تماس گرفتم و اعلام کردم آسانسورمان خراب شده و احتیاج به تعمیر دارد. فردی که با او تماس گرفتم اعلام کرد تعمیر دوره ای انجام می‌دهد و دارای دو شعبه در گلدشت مَعالی آباد و سینما سعدی شیراز است، اما مجوز کار ندارد.
به سراغ شرکت دیگر رفتم او اعلام کرد با هیچ جا قراردادی ندارد، اما می‌تواند ماهیانه آسانسور ما را بررسی و هزینه اش را در محل دریافت کند.
حجت ا... امیدی تاکید می‌کند نصابــان، ســرویس کاران و افــراد حقیقى و حقوقى باید داراى پروانه و کارت صلاحیت فنــى و مجــوز فعالیت از انجمن آسانسور باشــند، اما به دلیل نداشتن ضمانت اجرای قانونی، افراد فاقد صلاحیت و فاقد مجوز و پرونده صنفى وارد این بخش شده اند و با جان و مالِ خود و مردم بازى مى کنند.
در حالی که در صورت نام نویسی بــراى آن‌ها دوره کلاس هاى ایمنى گذاشــته مى شــود و پس از برگــزارى آزمون براى واجدین شــرایط، پروانــه و کارت صلاحیــت فنــى صادر مى شود.
راهی برای عبور بی خطر
یک ماه پیش بر اثر ســقوط آسانسور در شهرک گلســتان شیراز استخوان پاى یکى از شهروندان خرد شــد و اواخر پارسال هم یک شهروند کازرونی بر اثر حادثه‌ای مشابه جان باخت.
از آقای امیدی می‌پرسم برای جلوگیری از بروز چنین حوادث تلخی چه باید کرد پاسخ می‌دهد باید کارگروه اســتانى متشکل از روسا و یا نمایندگان دادگسترى، اداره کار، شــهردارى، شوراى شــهر، اداره اســتاندارد، سازمان مســکن و شهرسازی و ســازمان نظام مهندســى ســاختمان تشکیل شود و تمهیدات قانونى بــراى جلوگیرى از کار نصابــان غیر مجاز آسانسور و ســرویس کاران اندیشیده شود. از طرفی باید مجوز‌هاى قانونى در اختیار انجمن تخصصى آسانسور و پله برقى به منظــور جلوگیرى از فعالیت افراد فاقد پروانه و کارت صلاحیت فنى گذاشته شود.
ســهراب شــرفى رئیس خانــه صنعت، معدن و تجارت فارس نیز بــا انتقاد از وضع نابسامانى که موجب شده نصابان غیر مجاز و فاقــد پروانه و کارت صلاحیــت فنى، به راحتــى به نصب و ســرویس غیر فنى آسانسور اقدام کنند؛ می‌گوید باید برای اســتفاده از نصابان ذى صلاح در نصــب و ســرویس آسانسور الزام قانونــى ایجاد شــود. شرفی در این خصوص بیشترین ســهم را متعلق به شــهردارى می‌داند و ادامه می‌دهد همان طور که شــهردارى مى تواند سازندگان ساختمان را ملزم کند نام افراد ذى صلاح در پروانه ســاخت و ســاز قید شــود باید نام شــرکت هاى مجاز نصب آسانسور را هم در ایــن پروانه قید کند تا از ورود افراد بدون صلاحیت و فاقد مجوز در نصب و تعمیر آسانسور جلوگیری شود موضوعی که رییس انجمن تخصصی آسانسور و پله برقى استان هم بر آن تاکید می‌کند.
وحید نوبخت سرپرست اداره کنترل و نظارت ساختمان شهرداری در پاسخ به راهکار آقای شرفی می‌گوید شهرداری در پروانه‌های ساختمانی صرفا نام ناظرین و الزام ذی نفعان به رعایت مقررات ملی ساختمان را درج می‌کند و برای تعیین تکلیف پیشنهاد رییس خانه صنعت و معدن باید از طریق استانداری یا شورای شهر الزام آن به شهرداری ابلاغ شود.
از طرفی درباره کاهش حوادث مربوط به استفاده از آسانسورهای غیر استاندارد مدیر کل استاندارد فارس می‌گوید در صورت دادن صدور پایان کار بدون تایید اداره استاندارد این اقدام تخلف است و با فرد خاطی برخورد قانونی می‌شود.
جواد بهادری معاون معماری و شهرسازی شهرداری شیراز نیز تایید می‌کند بدون تایید اداره استاندارد دادن صدور پایان کار ساختمانی امکان پذیر نیست و فردی که اقدام به این کار کند متخلف محسوب می‌شود و موضوع به کمیسیون ماده صد ارجاع و مالک به رفع ایراد و أخذ تاییدیه اداره استاندارد ملزم می‌شود.
علی اکبر محب زاده یکی از بازرسان حوزه آسانسور در شیراز نیز به نکته مهمی اشاره می کند.
او می گوید مالکان پس از دریافت اولین گواهی کیفیت آسانسور، به همان اکتفا می کنند و در سال های بعد به دریافت گواهی دوره ای اقدام نمی کنند. او می گوید همان طور که یک خودرو هر سال به معاینه فنی و بررسی عملکرد صحیح اجزاء نیاز دارد، برای یک آسانسورنآسانسور، به بازدید دوره ای و بررسی موارد ایمنی برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح قطعات آن نیاز است تا درصد بروز خطرات احتمالی آسانسور کاهش یابد.
اما در صورت بروز حادثه قانون با متخلفان چه برخوردی می کند؟- به سراغ خانم روزی طلب دادیار شعبه ۳۳ شیراز که پرونده های مربوط به این بخش به این شعبه ارجاع داده می شود ؛ می روم. می گوید در شعبه ۳۳ چندین پرونده در خصوص آسانسورهای غیر مجاز بررسی شده که باعث خسارت جانی و مالی شهروندان شده است . او ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی را نشانم می دهد. بر اساس این ماده "در صورتی که قتل غیر عمد به واسطه بی احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته است یا به سبب عدم‌رعایت نظامات واقع شود، مسبب به حبس از یک تا سه سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم خواهد شد مگر اینکه خطای محض باشد."
علاج واقعه قبل از وقوع
آن‌ها که از نصابان و تعمیرکاران فاقد مجوز برای نصب و تعمیر آسانسور استفاده می‌کنند در صورت بروز حادثه، بیمه زیر بار پرداخت هیچ خسارتی نمی رود؛ در حالی که استفاده از نصابان دارای پروانه با ایمنی و کاهش خطر همراه است.
این را امیدی رییس انجمن آسانسور و پله برقی فارس مطرح می‌کند و می‌گوید برای جلوگیری از اقدام غیر قانونی شرکت های غیر مجاز و حتی شرکت های مجازی که به واگذاری مهر خود به افراد فاقد مجوز و پروانه کار اقدام می کنند؛ سامانه اتوماسیون اداری و ثبت قرارداد‌ها توسط این انجمن راه اندازی شده و قرارداد‌های نصب، نوسازی و راه اندازی و قرارداد‌های ادورای در خصوص آسانسورهایی که برای چندمین بار گواهینامه ایمنی استاندارد دریافت می کنند؛ در این سامانه ثبت می‌شود به نحوی که با جذب بیش از ۲۵۰ نفر و با نظارت انجمن و همکاری استاندارد و سازمان صمت فارس حوادث در بخش فعالیت دارندگان پروانه طراحی و مونتاژ به شدت کاهش یافته است. آمارها نشان می دهد در این سامانه تاکنون حدود ۳ هزار فقره قرارداد فروش و نصب و بیش از ۳۵۰ فقره قرارداد ادواری و نوسازی ثبت و کد رهگیری دریافت کرده اند.
با توجه به این که انجمن تخصصی آسانسور و پله برقی فارس به عنوان تنها تشکل بخش خصوصی و مرجع رسمی و نظارت بر طراحی و مونتاژ آسانسور، ایمن سازی پله برقی و بالابر‌ها را در استان برعهده دارد؛ انبوه سازان، شرکت های تعاونی، مهندسان مشاور، نهاد‌های دولتی و غیردولتی، مجریان و مدیران ساختمان برای انعقاد هر نوع قرارداد همکاری با شرکت‌های دارای شرایط در زمینه طراحی، فروش، نصب و نگهداری آسانسور، پله برقی و بالابر می بایست قبل از هرگونه اقدام، به دارا بودن پروانه طراحی و مونتاژ آسانسور و پله برقی با تاریخ معتبر، دفتر کار فعال و عضویت در انجمن آسانسور اطلاع و اطمینان یابند و شهروندان نیز هر نوع تخلف و شکایت در بخش آسانسور و پله برقی را با شماره های ۳۳۸۰۳۰۲۶ و ۳۳۸۰۳۰۲۷ با انجمن تخصصی آسانسور و پله برقی فارس در میان بگذارند.
همچنین افراد حقیقی و حقوقی باید توجه داشته باشند که ثبت شرکت با موضوع فعالیت آسانسور، بالابر و پله برقی به منزله صدور مجوز در حوزه صنعت آسانسور و ارائه خدمات نیست و در هنگام خرید می‌بایست به معتبر بودن فروشنده آسانسور، بالابر و پله برقی و استاندارد بودن برند خریداری شده دقت کنند تا دیگر شاهد حوادث تلخ در این بخش نباشیم.
یادمان باشد حادثه خبر نمی‌کند؛ علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد.
من به عنوان یک اسانسوری با ۲۰ سابقه کاری نظرم اینه که باید دستمزد نصابان رو زیاد کنن تا نصاب ها نرن کار بفروشن ولی انجمن تخصصی استان فارس نرخ نامه نصب رو خیلی پایین زدن بخاطر این نصاب ها شروع به کار فروختن میکنن. و دلایل بسیاری که توی کار هست ولی انجام نمیشه .