پرده خاموش نقره ای

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان ،این روزها که کرونا چترمخوف سیاهش را روی جسم و روح مردم گسترده، و گلوی آرامش آنها را می فشارد ، عرصۀ فرهنگ و هنر خوزستان هم با ویروسی مخوف دست و پنجه نرم میکند . ویروسی بی رحم که همچون حال و روز شهروندان ، اوضاع فرهنگ و هنر خوزستان را هم به خطوط قرمز خطر نزدیک کرده.

درحالی که این روزها شیوع کوئید نوزده ، دست در دست بی مهری و بی توجهی ، درِ سینماهای اهواز را تخته کرده ، شنیده ها از تغییراتی بنیادین در یکی از قدیمی ترین سینماهای اهواز حکایت دارد. خبرهایی حاکی ازتخریب سینما قدس اهواز و واگذاری آن به بخش خصوصی .

200 میلیون تومان هزینۀ بازسازی و نوسازی
حدود دو سال پیش بود که درب سینما قدس اهواز به بهانۀ تعمیرات و نوسازی به روی هنر دوستان بسته شد . روابط عمومیِ وقتِ حوزۀ هنری ، همان روزها در مصاحبه ای به اهالی فرهنگ و هنر خوزستان ، این اطمینان را داد که تعطیلی سینما قدس اهواز دائمی نیست و با اقتدار در حضور خبرنگاران اعلام کرد که هیچ تردیدی در بازگشایی سینما قدس وجود ندارد و سالن های این مکان فرهنگی در حال تعمیر و به روزرسانی ست و پس ازپایان عملیاتِ تعمیرات ، بازگشایی می شود . چند روز بعد ، درست در روزهای آغازین سال 98 ، موسسۀ بهمن سبز، مسئولیت بازسازی این سینمای قدیمی و نوستالژیک اهواز را برعهده گرفت و برای بهبود شرایط فیزیکی و ارتقاء تجهیزات و تاسیسات آن ، بیش از 200 میلیون تومان هزینه کرد.

فعالان فرهنگی هنری استان به تکاپو افتادند.
طولانی شدن مدت زمان تعطیلی سینما قدس و انتشار خبرهای ضد و نقیض ، فعالان فرهنگی هنری استان را به تکاپو انداخت و باعث شد مراتب نگرانی شهروندان به مراجع ذی صلاح اعلام شود . مطالبه گری و پیگیری های اهالی هنر، حالا به بار نشسته و ابعاد تازه ای از این قضیه را روشن کرده. قدیمی ترین سینمای اهوازبا 60 سال قدمت ، که بخشی ازبافت میراث فرهنگی این کلانشهر به شمار میرود ، این روزها یا در حال واگذاری به بخش خصوصی ست ویا به طور کامل واگذار شده اما در هر حال نیاز به حمایت دارد . سینما قدس ، تنها مکان فرهنگی اهواز است که سالن اکران تابستانه دارد و در مرکزی ترین نقطۀ شهر واقع شده . وجود مجموعه ای بزرگ در بطن این ساختمان در کنار مسافرخانه ای بنام قصرشیرین که هنوزهم بقایای آن در گوشه ای از محوطۀ بنا وجود دارد ، آن را منحصر به فرد کرده . پارکینگ اختصاصی سینما در مرکزی ترین نقطۀ شهرنیز دسترسی به سینما را ساده تر کرده و بر اهمیت آن افزوده . قدیمی ترین سینمای ایران که انتظار میرفت با ثبت در آثار ملی ، یکی از نمادهای اصلی شهر اهوازشود حالا به یکی از اصلیترین دغدغه های اهالی فرهنگ خوزستان تبدیل شده .

نه نامه ای دریافت کردیم ونه موافق واگذاری هستیم.
رئیس حوزه هنری استان در خصوص این واگذاری تصریح کرده حوزۀ هنری استان متولی سینماهاست اما تا این لحظه ، ما هیچ نامۀ مکتوبی مبنی بر واگذاری و یا تغییر کاربری سینما قدس از هیچ نهادی دریافت نکردیم . هرچند در بازدیدهای میدانی شاهد برخی اقدامات ، نظیرخارج کردن صندلی ها از سالن ، باز کردن دیوار کوب ها و دیگرتاسیسات این سینما بودیم که این خود از فروش یا تخریب بنا حکایت دارد و اگر بخواهیم خیلی خوشبینانه پیش بینی کنیم باید بگوییم قرار است تغییر کاربری صورت بگیرد . رئیس حوزۀ هنری استان تصریح کرده که ما از اساس ، با فروش سینما قدس مخالف بودیم و پایان این اتفاق هرچه باشد ، فقط بخشی از آن به توان ما باز میگردد و سایر اختیارات به مرکز ، بخش خصوصی و مالکان سینما تعلق دارد ، اما با توجه به قدمت تاریخی ، سینما قدس جزیی ازبافت میراث فرهنگی محسوب میشود ، بنابراین برای واگذاری آن به بخش خصوصی باید تمام جوانب در نظر گرفته شود .

مردم کم لطفی کردند
سینما قدس اهواز با وجود واقع شدن در هستۀ مرکزی شهر ، متاسفانه با عدم استقبال عمومی مواجه و همین کم لطفی شهروندان موجب شد که به عنوان کم بازده ترین سینمای استان به لحاظ اقتصادی شناخته شود . قرار گرفتن نام سینما قدس اهواز در لیست ضررده ترین سینماهای استان ، بخش خصوصی را به سمت و سوی تجدید نظر سوق داد .
رئیس حوزۀ هنری استان به اقدامات مختلفی نظیر اکران پرفروش ترین فیلمها با همکاری موسسه بهمن سبز اشاره کرد و گفت : با همکاری این موسسه برای رونق و اعتلای این سینما اقدام به تعمیرات اساسی و بازسازی کلی کردیم اما متاسفانه این اقدامات هم علیرغم هزینه بر بودن ، تاثیر چندانی در نتیجه نداشت و این سینمای قدیمی که جزیی از بافت میراث فرهنگی استان به حساب می رود ، باز هم با عدم استقبال عمومی مواجه شد .

کمبود سینما نداریم!
رئیس حوزۀ هنری استان دلیل واکنش افکار عمومی و بخش دولتی به واگذاری و تخریب سینما قدس را کمبود سینما نمیداند ومعتقد است افزایش 10سالن به سینماهای موجود در اهواز ، این کاستی را جبران میکند . اما مسالۀ اصلی قدمت و میراث فرهنگی بودن سینما قدس است وعمده واکنش ما برای حفظ این مکان فرهنگی به همین دلیل است . این سینما در سال 1330 با نام سینما ایران در مرکزی ترین خیابان اهواز تاسیس شد و 17 سال با همین نام به فعالیت خود ادامه داد . اما از سال 1347 به آریا تغییر نام یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی قدس نامیده شد .

دخل وتصرف دراین بنای تاریخی بدون مجوزمیراث فرهنگی ممنوع
در حالی که اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری خوزستان ، سینما قدس را یک بنای دارای ارزش تاریخی و فرهنگی دانسته و اعلام کرده هرگونه دخل و تصرف در آن بدون مجوز میراث فرهنگی ممنوع است ، فعالین عرصۀ هنر و هنرمندان بومی ، شواهد را دال بر فروش سینما میدانند و با توجه به این واگذاری ، گمانه زنی هایی هم دارند .
ناصر آریایی ، معاون هنری و سینمایی ادارۀ کل فرهنگ وارشاد اسلامی خوزستان در این خصوص گفته : به محض اطلاع از تصمیم واگذاری و فروش سینما ، پیگیری های لازم را انجام دادیم اما درمکاتباتی که با بخش خصوصی داشتیم ، فروش سینما تکذیب شده ، هرچند باز کردن صندلی ها و خروج تاسیسات ، بیانگرتغییر کاربری سینماست و ما همچنان در حال پیگیری هستیم و در صورتی که اقدامی غیر قانونی صورت گرفته باشد ، برخورد ما قاطع خواهد بود .

عدم استقبال از سینما ، چیزی از ارزش تاریخی آن کم نمیکند.
آقای طاهری ، که سالهاست تأتر بازی کرده و به قول خودش خاک صحنه خورده ، از نگرانی های خود و هم صنفانش میگوید . او از کمبود فضای فرهنگی در اهواز گلایه مند است و واگذاری و تغییر کاربری سینما قدس را غیر منصفانه می داند. طاهری صرفا ضرر ده بودن سینما را مجوزی برای خروج یک بنای با ارزش از ساز و کار فرهنگ نمیداند و معتقد است : سینما قدس نمادی از نمادهای میراث فرهنگی استان خوزستان و کلانشهر اهواز است و نباید به راحتی از آن چشم پوشی کرد . حالا فضای مجازی پر شده از گمانه زنی هایی که حاکی از فروش و یا به شکل خوشبینانه تری واگذاری سینما قدس به عنوان قدیمی ترین سینمای اهواز است . موضوعی که نگرانی فعالان فرهنگی را به دنبال داشته و آنها را به تکاپو انداخته تا شاید بتواند مانع خروج این سینما از لیست فضاهای فرهنگی شوند .

امانت را به صاحبش بازگرداندیم!

این روزها اما حرفهای تازه ای درخصوص واگذاری سینما قدس اهواز شنیده میشود . گفته ها و اظهار نظرهایی که از سوی مقامات ارشد حوزۀ هنری کشورمطرح شده و صورت مساله را به طور کلی تغییر داده . مدیر کل حقوقی حوزۀ هنری کشوردر تازه ترین صحبت های خود درخصوص این واگذاری ، از بازگرداندن امانت به صاحبش گفته ، امانتی که در تمام طول این 60 سال ، به صورت استیجاری در اختیار حوزۀ هنری کشور بوده و اکنون پس از گذشت 6 دهه باید تحویل صاحبش شود . ملک ثابت ، ساختمان سینما قدس را ملکی اجاره ای معرفی کرده که حالا به صاحبش بازگردانده شده . او میگوید : ما نمیتوانستیم برای سینمایی که در طول روز حتی ده نفر مراجعه کننده نداشت ، بیش از این اجاره بها پرداخت کنیم .

مدیر کل حقوقی حوزۀ هنری کشور در خصوص تغییر کاربری سینما قدس اهواز پس از واگذاری ، اظهار بی اطلاعی و اعلام کرده این ملک به صاحب اصلی خود واگذار شده و در خصوص تغییر کاربری ، مالک تصمیم میگیرد و یک مستاجر هرگز نمیتواند در این خصوص اظهار نظر کند .

ملک ثابت در پاسخ به این سوال که حوزۀ هنری برای جبران کمبود فضای فرهنگی چه برنامه ای در دستور کار دارد قاطعانه اعلام کرده که قرار نیست ملک دیگری جایگزین سینما قدس اهواز شود و فقط تعداد سالن های اکران سینماهای فعال افزوده میشود.

سینماهای فعال ، میراث هنری زندۀ خوزستان
به هر تقدیر به گفتۀ مدیر کل حقوقی حوزۀ هنری کشور ، حالا ملک استیجاری سینما قدس اهواز به مالک یا مالکین آن بازگردانده شده و خوزستان یکی از اماکن فرهنگی خود به لحاظ موقعیت اجتماعی را از دست داده ، هر چند طبق نامه ای که در تاریخ 23 اردیبهشت سال جاری از سوی مدیر کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی خوزستان به شهردار اهوازابلاغ شد ، مراتب ارزش فرهنگی و تاریخی سینما قدس اهواز برای ثبت در فهرست آثار ملی ایران اعلام شده و حامیان میراث فرهنگی در خوزستان ، مطالبات به حقی در این خصوص دارند .
اما حالا هنردوستان ، خواهان بازگشایی درهای سینماهای اهوازبه روی علاقمندان هستند. تفت آشیان ، مدیر امور سینمایی بهمن سبز خوزستان نیز از فعالیت سینماهای سراسر کشور از یکم تیرماه ، حتی دربرخی استانها که همچون خوزستان درشرایط خط قرمز کرونا قرار دارند خبر میدهد و میگوید: سینما از جمله اماکنی ست که میتوان دستور العمل های بهداشتی را به درست ترین شکل ممکن هنگام اکران فیلم در آن رعایت کرد.
تفت آشیان میگوید: تنها صنفی که مظلوم واقع شده سینماها هستند چرا که اگر اوضاع همینگونه پیش برود ، ممکن است تهیه کننده ها دیگر حاضر به اکران فیلم های درجه یک در سینماهای اهواز نشوند .

پرده های نقره ای ، کماکان تاریکند.
حالا سینماها در سراسر کشور به دستور مستقیم رئیس جمهور، وزارت کشور و ستاد کرونای کل ،باز گشایی شده اما در خوزستان پرده های نقره ای کماکان تاریکند و گویا وضعیت فقط برای سالنهای سینما و تأتر قرمز است . در خوزستان حالا تمام صنوف حتی بعضا بدون رعایت کروتکل های بهداشتی فعالیت خود را از سرگرفته اند اما اهالی هنر کماکان پشت درهای بستۀ سینماها چشم انتظارند.

*سهام خزلی